Historycznie akt nadania obywatelstwa amerykanskiego lezal w kompetencji sadu federalnego lub odpowiednich sadow stanowych. Ubiegajacy sie o obywatelstwo amerykanskie skladali podanie w urzedzie imigracyjnym, ktory po zaopiniowaniu podania przekazywal je sedziemy federalnemu lub sedziemu stanowemu. Sam zas akt nadania obywatelstwa odbywal sie w majestacie prawa przed sedzia. Akt prawny z roku 1990 (IMMACT 90) przekazal kompetencje sadu federalnego i odpowiednio sadow stanowych, dotyczace naturalizowania cudzoziemcow, urzedom imigracyjnym.
Akt prawny IMMACT 90 uczynil z naturalizacji postepowanie administracyjne. Zmiana ta miala na celu przyspieszyc proces otrzymywania obywatelstwa amerykanskiego. Paradoksem zatem jest obecny stan rzeczy polegajacy na najwiekszych w historii amerykanskich urzedow imigracyjnych "zaleglosciach" w procesie naturalizowania nowych obywateli. Przyczyna tego stanu rzeczy jest przede wszystkim rosnaca ilosc podan o obywatelstwo amerykanskie, naplywajaca do urzedow imigracyjnych na przestrzeni ostatnich pieciu lat. Liczby mowia same za siebie: 340 tysiecy podan w roku budzetowym 1992, ponad 592 tysiace w roku 1994 i ponad milion w roku budzetowym 1995. Liczba podan rozpatrzonych pozytywnie wzrosla od 243 tysiecy w roku 1992 do ponad 400 tysiecy w 1994 i osiagnela pol miliona 30 wrzesnia w roku budzetowym 1995. Tym samym okres oczekiwania miedzy zlozeniem podania i przesluchaniem rozciagnal sie od pieciu miesiecy w 1992 do kilkunastu miesiecy w roku biezacym. Firmy prawnicze analizujace prace urzedow imigracyjnych doszly do wniosku, ze przyczyna zaleglosci w sprawach naturalizacji jest rowniez zwiekszona ilosc pracy przypadajaca na rejonowe biura urzedu imigracyjnego - nie zwiazana co prawda ze sprawami naturalizacji, bo dotyczaca glownie regulowania statusu imigracyjnego nowo przybylych lub zasiedzialych imigrantow, ale bardzo obciazajaca pracownikow biur. Chodzi tutaj o np: ponad 50 tysiecy podan zlozonych w wyniku kolejnych loterii wizowych.
Dzial Imigracyjny Zrzeszenia Amerykansko-Polskiego (do niedawna Polska Opieka Spoleczna) widzi dwa dodatkowe, rownie wazne powody zwiekszajacej sie liczby ubiegajacych sie o obywatelstwo amerykanskie. Po pierwsze, wszystkie osoby, ktore otrzymaly pobyt staly na mocy amnestii z roku 1986 moga obecnie ubiegac sie o obywatelstwo amerykanskie. Do grupy imigrantow spelniajacych warunek piecioletniego okresu posiadania statusu stalego rezydenta zaliczaja sie rowniez szczesliwcy z dwoch pierwszych loterii wizowych. Juz tylko ta grupa liczy ponad trzy miliony potencjalnych nowych obywateli w skali kraju. Powod drugi, dla ktorego tak wielu z nas sklada podania o obywatelstwo amerykanskie w tym samym czasie, to nastroje resentymentu wobec korzystania przez nieobywateli z roznego rodzaju swiadczen socjalnych, spolecznych i programow subsydiowanych przez rzad. Ze swej strony chcielibysmy, aby grupa ubiegajacych sie o prawo do glosowania powiekszala sie systematycznie rowniez o tych, ktorym nie sa obojetne wydarzenia rozgrywajace sie na forum polityki amerykanskiej.
Chicago, Los Angeles, San Francisco, Miami i New York - to piec najwiekszych rejonowych urzedow imigracyjnych, gdzie na polkach i w pudlach lezy 75% wszystkich podan o obywatelstwo amerykanskie. W samym tylko Chicago urzad imigracyjny musi przejrzec i rozpatrzyc ponad 50 tysiecy teczek zawierajacych podanie i dokumenty towarzyszace oraz wystapic do FBI o sprawdzenie kartoteki kazdego ubiegajacego sie o obywatelstwo. Jest to ilosc niewatpliwie przekraczajaca mozliwosci urzedow imigracyjnych przygotowanych do pracy z trzykrotnie mniejsza iloscia interesantow w warunkach mniejszej presji spolecznej. Wydluzajacy sie okres oczekiwania na obywatelstwo komplikuje niejednokrotnie losy rodzin imigrantow, nie pozwalajac na w miare szybki przyjazd dzieci lub w ogole uniemozliwiajac polaczenie sie z najblizsza rodzina. Komplikacje te rykoszetem odbijaja sie na pracy biur imigracyjnych przyczyniajac sie do wiekszego jeszcze nawalu pracy oraz rosnacego niezadowolenia klientow tych biur. Sytuacja taka wczesniej czy pozniej musiala zaowocowac zmniejszajacym sie zaufaniem do pracy urzedu imigracyjnego, a tym samym koniecznoscia wprowadzenia w zycie konkretnych rozwiazan.
Promocja
Citizenship USA program jest wlasnie tym konkretnym rozwiazaniem nabrzmialego obecnie problemu niewydolnosci urzedow imigracyjnych. Pod nazwa ta kryje sie w skali Chicago 32 dodatkowych pracownikow, ktorzy przez nastepne szesc miesiecy beda zalatwiali zalegajace na polkach i w pudlach podania o obywatelstwo. Umozliwi to nadrobienie zaleglosci naroslych w zwiazku z ogromna liczba ubiegajacych sie o obywatelstwo. W celu usprawnienia pracy urzednikow i wobec koniecznosci stworzenia nowych stanowisk pracy, dzial INS zajmujacy sie rozpatrywaniem podan o obywatelstwo przeniesie sie w kwietniu do nowej siedziby pod adresem 401 South State Street, Chicago. Starzy, doswiadczeni urzednicy zostana oddelegowani do pracy w autoryzowanych przez INS organizacjach zajmujacych sie tymi sprawami.
Kolejna innowacja pracy urzedu imigracyjnego w Chicago jest zawezenie zakresu pracy do rozpatrywania tylko podan. Dotychczas INS w Chicago przyjmowal podania i oplaty, i wystepowal do FBI o sprawdzenie kartoteki ubiegajacego sie o obywatelstwo. Od 31 stycznia 1996 czynnosci te naleza do urzedu imigracyjnego znajdujacego sie w Lincoln, Nebraska, dokad kazdy ubiegajacy sie moze wyslac podanie wraz z zalacznikami (odciski palcow, dwa zdjecia, obustronna kopia zielonej karty i oplata $95.00 dla INS) unikajac tym samym wizyty w urzedzie imigracyjnym juz na wstepie swoich staran. Tak wiec ci z Panstwa, ktorzy zamierzaja sami ubiegac sie o obywatelstwo USA beda musieli komplet dokumentow wyslac na adres:
U.S. I.N.S. Nebraska Service Center
P.O. Box 87400
Lincoln, NE 68508-7400
i czuwac nad dalszymi losami swojej sprawy.
Zrzeszenie Amerykansko-Polskie proponuje Panstwu swoje uslugi: wypelnienie podania, zrobienie zdjec, odciskow palcow, wysylke, sporzadzenie listy dokumentow koniecznych na interview, udostepnienie materialow do egzaminu z historii i zasad systemowych USA - wszystko to na miejscu i tego samego dnia! A pozniej, nie ogladajac sie na urzad imigracyjny, zawiadomimy Panstwa o interview, ktore dla naszych klientow odbywa sie w zyczliwej atmosferze w naszej instytucji.
Uwaga! Od paru miesiecy obowiazuja tylko egzaminy pisemne na obywatelstwo. Egzamin zdaja Ci z Panstwa, ktorzy uprzednio nie zdawali egzaminu z historii i zasad systemowych USA. Egzamin prowadzony jest przez urzednikow INS, a jego wynik decyduje o dopuszczeniu do interview. Wszystko odbywa sie tego samego dnia. Istnieje rowniez mozliwosc zdania wymaganego egzaminu w terminie poprzedzajacym date interview. W takim wypadku osoba, ktora pomyslnie zda egzamin, zglasza sie na interview z gotowymi wynikami i tym samym jest zwolniona z egzaminu prowadzonego przez INS.
Egzaminy, o ktorych mowa organizowane sa przez uznane przez INS instytucje oswiatowe i odbywaja sie w naszym Zrzeszeniu. Oplate w wysokosci $30.00 nalezy osobiscie uiscic w jednym z naszych biur. Egzaminy odbywaja sie trzy razy w miesiacu, skladaja sie z dwudziestu pytan oraz dyktanda dwoch zdan. Z czterech mozliwych odpowiedzi nalezy wybrac prawidlowa i napisac podyktowane zdania. Aby zdac egzamin trzeba udzielic co najmniej dwunastu prawidlowych odpowiedzi i napisac przynajmniej jedno zdanie poprawnie. Ci z Panstwa, ktorym nie uda sie za pierwszym razem zdac egzaminu, moga przystapic do egzaminu poprawkowego w ramach oplaty rejestracyjnej. W razie kolejnego niepowodzenia mozecie Panstwo ponownie zarejestrowac sie na egzamin i probowac sil. Mozliwosc taka stwarza fakt, ze INS nie jest powiadamiane o niepomyslnych wynikach egzaminu. Egzamin trwa okolo 40 minut i jest w calosci po angielsku. Odpisywanie podczas egzaminu doprowadzi do jego uniewaznienia.
P.S. W swietle projektow nowej ustawy imigracyjnej opieszalosc w zalatwianiu swoich spraw moze nas drogo kosztowac. Brak czasu nie jest tu zadnym usprawiedliwieniem. Co miesiac w jedna z niedziel czekamy na Panstwa u nas lub w wybranym miejscu na przedmiesciach.