03-18-2025
Magdalena Grzebałkowska po raz kolejny każe nam zobaczyć jasno, w swoistym zachwyceniu to, co pozornie oczywiste, a w istocie nieodkryte i pełne niuansów. Po bestsellerowym Podwójnym portrecie Beksińskich, która to: „biografia Zdzisława i Tomasza Beksińskich jest opowieścią o samotności, toksycznych związkach,...
03-12-2025
Na ile prawdziwa? To pytanie nadzwyczaj trudne, bo pociągające za sobą nieskończoną mnogość możliwości. I nie będziemy się tu zastanawiać nad kategorią prawdziwości w literaturze, zgodnie z sugestią Virginii Woolf, że „prawda to najniższy stopień fikcji”, bo inaczej moglibyśmy popaść w nerwowy stan...
03-12-2025
Jacek Kaczmarski w piosence pod tytułem „Jałta” pokazał obrady wielkich mocarstw w lutym 1945 r. jako wielki spektakl, w którym dwaj przywódcy zachodni we wszystkich sprawach ustępowali dyktatorowi ZSRR. Konferencja jałtańska stała się symbolem porządku międzynarodowego, który zapanował w Europie...
03-05-2025
Wznowienie Elegii dla bidoków, J. D. Vance’a to okazja do prześledzenia głównych wątków tej rodzinnej historii w nowym kontekście. Autor już nie jest (albo tylko nam się tak wydaje) jednym z bidoków, autor jest teraz wiceprezydentem Stanów Zjednoczonych! Czy rzeczywiście? Czy można przestać być bidokiem?...
02-26-2025
„Przypuszczam, że nie ja jeden mam niewiele wspomnień z okresu, nim ukończyłem sześć czy siedem lat. Wiem, że kiedy miałem cztery latka, wgramoliłem się na stół w jadalni naszego ciasnego mieszkanka, obwieściłem, że jestem Niesamowitym Hulkiem, po czym rzuciłem się głową naprzód na ścianę, by wykazać, że...
02-25-2025
Trzecia rocznica rosyjskiej inwazji na Ukrainę to kolejna dobra okazja do spojrzenia na współczesny świat poprzez pryzmat historii. Nie jest oczywiście prawdą, że wciąż i wciąż się ona powtarza – choć pewien niemiecki filozof zauważył, że jeśli już, to jako farsa. Patrzenie na świat poprzez pryzmat wiedzy...
02-19-2025
„W żadnej innej grupie Amerykanów nie panuje taki pesymizm jak wśród białej klasy robotniczej. Zdecydowanie ponad połowa czarnych, Latynosów i białych z wyższym wykształceniem spodziewa się, że ich dzieci będą stały gospodarczo lepiej niż oni sami. Wśród białej klasy robotniczej sądzi tak zaledwie czterdzieści...
02-14-2025
Oczywiście, że kobiety lubią to święto. W końcu zostało stworzone dla nich. Tego dnia obdarowywane są kwiatami, czekoladkami, romantycznymi życzeniami, drobnymi upominkami, pocałunkami nawet. Niektórzy panowie, mniej pewni związku albo dopiero go zaczynający, kupują biżuterię. Bo to Wasz dzień przecież....
02-10-2025
Chociaż wbrew obiegowej opinii nie była to największa armia podziemna w okupowanej przez Niemców Europie, fenomen utworzonej 14 lutego 1942 r. Armii Krajowej – i szerzej, całego Polskiego Państwa Podziemnego – jest niezaprzeczalny. Patrząc na jej genezę oraz dziedzictwo łatwiej zrozumieć można najnowszą...
02-06-2025
„Zaskoczyła ją nagła myśl, że tak naprawdę nigdy nie miała szansy sobie pożyć. Święta prawda. Nigdy nie zdołała sobie pożyć. Od kiedy pamięta, jedynie wszystko przetrzymywała”(Wegetarianka, s. 147)
Główna bohaterka niewiele mówi, w zasadzie nie mówi prawie wcale. Robią to za nią...
01-29-2025
„…niech pamiętają zawsze, że przeszłość jest kłamstwem, że pamięć nie zna dróg powrotu, że cała dawna wiosna jest nie do odzyskania i że najbardziej płomienna i uparta miłość, jest tylko prawdą efemeryczną...” (G.G. Márquez, Sto lat samotności)
Genialna powieść, która zmieniła świat literatury i wskazała...
01-28-2025
Trudno o wyraźniejszy symbol wojennego bestialstwa, masowości zabijania i odczłowieczenia ofiary w imię ideologicznego zaślepienia. 80 lat temu prawie pięcioletnia „praca” Auschwitz została ostatecznie przerwana, a świat mógł wreszcie wprost przekonać się o ogromie zbrodni, dokonanej tam przez niemieckich...
01-22-2025
„Ostrą granią dzielimy czas i stawiamy na pierwszej stronicy płaszczyznę w postaci kwadratu czarnego jak tajemnica, płaszczyzna patrzy na nas ciemnym, jak gdyby kryła w sobie nowe stronice przyszłości” (K. Malewicz).
Patrzę na obraz i widzę czarny kwadrat na białym tle, czyli co w istocie...
01-14-2025
„Podobno jakiś ukraiński przewodnik opowiadał wycieczce, że Czarny kwadrat to płat ojczystego czarnoziemu. Rosjanie uznali to za przykład infantylnego nacjonalizmu, ale kto wie. Tłuste błoto, które pochłania konia, karetę, ludzi, miasto. Rodzi zboże i buraki. Gleba – świat w niej znika, żeby pojawić się na nowo”....
01-14-2025
Podobno Ameryka znowu stać ma się wielka i odzyskać utraconą pozycję na arenie międzynarodowej. Nie moją rolą jest zastanawiać się, jak jest i jak być powinno. Warto jednak przypomnieć sobie, jak było i o co chodzi z mocarstwowością Stanów Zjednoczonych.
Historia ludzkości to z jakiegoś...
12-31-2024
Odwoływanie się do konceptu symulakrów w kontekście filmowej historii Ameryki byłoby zupełnie nieupewnione, gdyby nie jeden cytat umieszczony na okładce książki Macieja Jarkowca zatytułowanej „Na Bulwarach czyhają potwory”:
„W Ameryce kino jest prawdziwe, bo cała przestrzeń i styl życia mają tam charakter...
12-30-2024
W historii Polski powstania narodowe kojarzą się raczej źle – wszystkie zakończyły się bowiem klęską, po której sytuacja była jeszcze gorsza. Czy wszystkie? To co zdarzyło się w Wielkopolsce na przełomie 1918 i 1919 r. przeczy stereotypom o złym przygotowaniu i romantyzmie zamiast...
12-23-2024
„W Ameryce kino jest prawdziwe, bo cała przestrzeń i styl życia mają tam charakter filmowy […] Życie jest kinem” (Jean Baudrillard)
Cytat ten, jest wzięty z książki Baudrillarda, Ameryka, jednego z najbardziej wpływowych, współczesnych filozofów. Umieszczenie tego fragmentu na okładce książki Macieja...
12-18-2024
Nie ma tygodnia, by świata nie obiegły nowe informacje o tragicznych wydarzeniach na Bliskim Wschodzie. Izrael i Palestyna, Iran, do niedawna Irak, obecnie Syria – to kraje uwikłane w głębokie konflikty, które promieniują na cały świat.
O bliskowschodnich problemach i specyfice napisano...
12-18-2024
Zadziwiający tytuł biorąc pod uwagę „czyhające potwory” w kontekście tego, co działo się w amerykańskich kinach. Jakie potwory i co działo się w owych kinach? Otóż działo się mnóstwo i to od samego początku, gdy tylko nauczono się puszczać fotografie w ruch, a potem je udźwiękowić.
Maciej...