Poczta elektroniczna (ang. E-mail) jest jedna z najpopularniejszych uslug oferowanych w sieci internet. Idea tej uslugi jest analogiczna do zasad dzialania tradycyjnej poczty, czyli sprowadza sie do wysylania i odbierania przesylek. Ma jednak kilka zalet dzieki ktorym przewyzsza tradycyjna poczte.
Glowne zalety to:
cena- wyslanie elektronicznej wiadomosci kosztuje nas tyle co lokalna rozmowa telefoniczna bez wzgledu na to czy nasz adresat mieszka w tym samym miescie co my, czy na innym kontynencie.
szybkosc - w najlepszym przypadku poczta dochodzi do odbiorcy w czasie zaledwie kilku sekund, (w najgorszym moze to trwac godziny, dni albo nawet moze nie dotrzec do adresata wcale). Wyprobowac sprawnosc dzialania elektronicznej poczty mozecie Panstwo sami, wysylajac jakakolwiek wiadomosc na adres: president@whitehouse.gov - odpowiedz przychodzi blyskawicznie.
latwosc obslugi - jezeli znamy ogolnie przyjete zasady prowadzenia korespondencji i jej przesylania, korzystanie z elektronicznej poczty nie powinno sprawic nam zadnych problemow.
Jak dziala E-mail?
Jak wspomnialem na poczatku, zasada dzialania poczty elektronicznej jest podobna do funkcjonowania tradycyjnej poczty. Kiedy napiszemy nasz list, zaadresujemy i zakleimy, wrzucamy go do skrzynki pocztowej. Stamtad trafia on do urzedu pocztowego, jest sortowany i przesylany do kolejnych urzedow, az trafi do lokalnego urzedu pocztowego naszego adresata i stamtad do jego skrzynki pocztowej. Poczta elektroniczna w momencie wyslania jej z naszego komputera trafia do komputera naszego ISP (Internet Service Provider), czyli dostawcy uslug internetowych, a stamtad poprzez wiele innych komputerow do komputera ISP naszego odbiorcy. W momencie kiedy nasz korespondent polaczy sie ze swoim providerem i uruchomi program obslugi elektronicznej poczty, zostanie zawiadomiony o dotarciu do niego przesylki.
Zeby korzystac z poczty elektronicznej potrzebne nam sa trzy rzeczy.
1. dostep do sieci internet.
Jak podlaczyc sie do sieci pisalem w czerwcowym wydaniu "Monitora", wiec nie bedziemy sie powtarzac.
2. program do obslugi poczty elektronicznej
Jezeli jestescie Panstwo podlaczeni do sieci internet, to najprawdopodobniej posiadacie juz program do obslugi poczty elektronicznej. W najnowszych wersjach "przegladarek" Microsoft Internet Explorer 3.0 czy Netscape 3.0 programy te sa juz wbudowane. Jezeli jednak takiego programu Panstwo nie posiadacie, to nie jest to duzy problem, bowiem wiekszosc z nich jest oferowana zupelnie bezplatnie w sieci internet. Nazwy najpopularniejszych oraz adresy pod ktorymi mozna je otrzymac podaje w tabeli.
Najpopularniejsze programy E-mail |
|
Pegasus Mail for Windows 95 |
ftp://risc.ua.edu/pub/network/pegasus/w32-242.exe |
Eudora Pro 32-bit |
ftp://ftp.qualcomm.com/quest/windows/eudora/3.0.1/beta/e301b3.exe |
EmailFerret for Windows 95 |
http://ferret.32bit.com/EmailFerret086.exe |
BeyondMail for Windows 95 |
http://www.coordinate.com/bmail/bmail3/down01.htm |
Microsoft Internet Mail for "95 |
ftp://ftp1.microsoft.com/msdownload/ieinstall/mailnews.exe |
Pronto Mail for Windows 95 |
ftp://ftp.prontomailcom/pronto96.exe |
e-Mail Notify for Win 95/NT |
ftp://mirrors.cu-online.com/pub/winsock-1/Windows95/Mail/e120w95.exe |
Auto-Bot for Windows 95 |
ftp://ftp.starbase21.com/pub/auto-bot/cautobot.exe |
Mail Explorer for Windows 95 |
http://www.city-net.com/~mbt/mailx124.zip |
3. adresy elektronicznej poczty.
Adres E-mail
Zeby wyslac jakakolwiek wiadomosc musimy znac adres odbiorcy. Adresy poczty elektronicznej zbudowane sa z dwoch czesci oddzielonych znakiem @. Adres jest zwykle tworzony na podstawie nazwy uzytkownika konta i nazwy komputera ktory to konto obsluguje. Typowy adres elektronicznej poczty wyglada nastepujaco:
adresat@skrzynka pocztowa
adresat - jest to zwykle slowo, ktorego uzywamy podczas podlaczania sie do sieci, tzw. user name.
skrzynka pocztowa - nazwa komputera obslugujacego nasze konto.
Adres "Monitora" wyglada nastepujaco:
gdzie "monitor" jest naszym user name,czyli haslem ktre wpisujemy laczac sie z siecia, a "interaccess" jest naszym ISP (Internet Service Provider).
Mamy juz program i "z grubsza" umiemy sie nim poslugiwac. Chcielibysmy wiec wyprobowac jak to dziala, tylko w jaki sposob to zrobic jezeli nie znamy zadnego elektronicznego adresu. Najprostsza metoda to wyslanie wiadomosci do samego siebie. Brzmi to troche niedorzecznie, ale komputery sa bardzo tolerancyjne i nie zadaja niepotrzebnych pytan, tylko realizuja nasze polecenia. Jezeli wszystko jest poprawnie skonfigurowane po pewnym czasie otrzymamy wlasna przesylke. Teraz mozemy juz zaczac prowadzic korespondencje na serio. Ponizej chcialbym przedstawic Panstwu kilka uwag, ktore ulatwia prowadzenie elektronicznej korespondencji.
Temat listu (Subject)
Pole to odnosi sie do tematu naszego listu. Powracajac do analogii z tradycyjna poczta jest to napis na kopercie informujacy nas o tym czego dotyczy dany list. Nie jestesmy zmuszeni do wypelniania tego pola gdy wysylamy nasza poczte, lecz po pewnym czasie, kiedy ilosc docierajacej do nas poczty zacznie wzrastac docenimy jego wage. W niektorych programach obslugujacych E-mail zostaniemy zapytani przed wyslaniem listu czy na pewno chcemy to pole zostawic puste, jezeli nic tam nie zostalo wpisane.
Odpowiedz na E-mail
Zdarza nam sie czasami, ze otrzymujemy listy wraz z koperta zwrotna do nadawcy. Zwykle jest to poczta urzedowa. Wystarczy tylko cos podpisac, wlozyc to do przeslanej nam koperty (czesto oplaconej przez nadawce) i wrzucic list do skrzynki.
Analogiczna funkcje w kazdym programie obslugujacym elektroniczna poczte spelnia przycisk reply - czyli odpowiedz na dany list. Kiedy po przeczytaniu listu chcemy nan odpowiedziec naciskamy przycisk reply i program automatycznie wypelnia wszystkie potrzebne informacje do wyslania odpowiedzi.
Zakonczenie listu
Konczac tekst tradycyjnego listu zwykle nie zapominamy sie podpisac. W naszej komputerowej korespondencji wyglada to roznie. Analogicznie sytuacja wyglada z napisaniem adresu zwrotnego. Jak wiec chcemy otrzymac odpowiedz na nasz list jesli adresat nie wie od kogo go otrzymal? Oczywiscie adresat jest wyposazony w komende reply, ale zdarza sie czasami, ze z roznych powodow moze ona nie zadzialac, wiec dobry zwyczaj uzytkownikow elektronicznej poczty nakazuje na zakonczeniu naszego listu umieszczenia podpisu i adresu zwrotnego. W wielu programach elektronicznej poczty mozna to zrobic automatycznie poprzez utworzenie tzw. pliku podpisu ( signature). Po odpowiednim skonfigurowaniu naszego programu, bedzie on automatycznie dolaczany do kazdej wysylanej przez nas wiadomosci. Jak wspomnialem wczesniej, plik ten powiniem zawierac przynajmniej nasze imie, nazwisko i E-mail adres. Oprocz tych danych mozemy w nim zapisac to co tylko przychodzi nam do glowy. Moze to byc na przyklad numer telefonu, adres zamieszkania lub biura albo ulubiona fraze, ktora chcielibysmy zamieszczac na zakonczenie naszej korespondencji. Dobrze utworzony plik podpisu dziala na zasadzie karty biznesowej, starajmy sie wiec nie wypisywac zbyt dlugich elaboratow.
Ksiazka adresowa
Trudno jest pamietac wszystkie adresy. Zwlaszcza w okresie swiatecznym kiedy masowo wysylamy kartki z zyczeniami. Zwykle siegamy wtedy po notatnik, w ktorym w alfabetycznym skorowidzu zapisane mamy adresy naszych znajomych. Podobnie jest w przypadku naszej komputerowej korespondencji. Zamiast zapamietywac skomplikowany adres elektronicznej skrzynki Jana Kowalskiego wpisujemy go do naszego komputera pod jego wlasnym nazwiskiem. Wysylajac mu list wybieramy z naszej ksiazki adresowej Jana Kowalskiego, a program obslugi elektronicznej poczty sam wpisuje w odpowiednie pole jego elektroniczny adres np: jank@interacccess.com. W podobny sposob mozemy utworzyc grupy adresatow do ktorych zwykle wysylamy te same wiadomosci. Zamiast wysylac kazdemu z osobna zaproszenie na sobotnia partie brydza, mozemy napisac jeden list, w ktorym w pole adresata wpiszemy grupe "brydz", a program automatycznie zawiadomi wszystkich, ktorzy sa do danej grupy wpisani.
Przechowywanie korespondencji
Z naszych tradycyjnych skrzynek pocztowych wyjmujemy kazdego dnia rozne listy. Czesc z nich jest wazna i po przeczytaniu odkladamy je w specjalnie do tego przeznaczone miejsca. Typowym przykladem sa wszelkiego rodzaju rachunki, pisma urzedowe lub listy od ukochanej osoby. Oczywiste jest, ze nie przechowujemy w jednej szufladzie listu od narzeczonej i rozliczenia podatkowego. Podobnie, a nawet latwiej mozemy sortowac nasza elektroniczna korespondencje. Znajac naszych stalych korespondentow mozemy utworzyc specjalne foldery, w ktore beda automatycznie kierowane otrzymywane od nich wiadomosci. Wszystkie inne nie skatalogowane listy trafia do ogolnego foldera skad bedzie nam duzo latwiej wykasowac "junk mail". Jeszcze raz wracamy do analogii tradycyjnej poczty: im czesciej korzystamy z internetu, tym wiecej otrzymywac bedziemy "junk mail". Czesto latwo je zidentyfikowac przygladajac sie linii " subject", gdzie przeczytamy na przyklad: "Wlasnie wygrales $10,000,000" (You just won $10,000,000).
Oprozniaj swoja skrzynke
Tradycyjne skrzynki pocztowe nie sa z gumy i maja swoje fizyczne granice mozliwosci pomieszczenia nadchodzacej tam korespondencji. Tak samo zbudowane sa skrzynki komputerowe. Nasz ISP przeznacza pewien obszar pamieci na dysku dla naplywajacej do nas korespondencji. Moze ona byc mierzona w kilobajtach, w ilosci plikow lub jako kombinacja obu tych parametrow. W naszym wlasnym dobrze pojetym interesie jest sprawdzanie wiadomosci, ktore trafia do naszej skrzynki i ich kasowanie. Kiedy w naszej skrzynce nie ma miejsca, nadchodzaca wiadomosc zostanie odeslana do nadawcy lub, co tez sie moze zdarzyc, zaginie gdzies w cybernetycznej przestrzeni. W kazdym z tych przypadkow na pewno do nas nie dotrze, wiec starajmy sie regularnie sprawdzac nasze wiadomosci.
Zargon
W celu ozywienia "suchych", zwykle komputerowych listow, wymyslono specyficzny zargon czesto stosowany przez uzytkownikow elektronicznej poczty. Male rysuneczki umieszczane sa w tekscie listu celem zasygnalizowania intencji wypowiedzi. Jak latwo mozecie Panstwo zauwazyc rysunki te sa kombinacja znakow klawiatury.
Oto najczesciej spotykane zwroty:
:-) - "zadowolenie",
:) - "usmiech standardowy",
:-))) - "usmiech pelna geba",
:-O - "zaskoczenie",
;-) - "z przymruzeniem oka",
:-( - "smutek",
:-| - "niepewnosc: - Mam sie smiac, czy plakac",
:-! - "jedzenie w buzi",
:-$ - "wsadz sobie swoja forse w... ",
:-% - "bankier",
:-/ - "sceptycyzm",
:-6 - "kwasna mina",
:-< - "wiekszy smutek",
:-> - "szczescie",
:-? - "nalogowy palacz fajki",
:-[ - "wampir",
:-@ - "krzyczacy",
:-D - "smiejacy sie",
:-Q - "mina palacza",
:-o - "szok",
;-} - "lypniecie okiem",
8) - "zaba",
B) - "zaba w okularach slonecznych",
|) - "salamandra",
:8) - "swinia",
3:-o - "krowa",
:3-< - "pies",
{:\/ - "kaczka",
~~~~8} - "waz",
^..^ - "kot",
@|@ - "zbyt wiele godzin spedzonych przed komputerem",
:+ - "bez komentarza",
|-( - "zanudzony na smierc zasnales",
:-{) - "uzytkownik z wasami".
Powstaly tez bardzo czesto uzywane w anglojezycznej poczcie akronimy:
BTW - by the way
FYI - for your information
IMO - in my opinion
TIA - thanks in advance
…
Odradzam Panstwu pisanie wiadomosci duzymi literami. Uzywane one sa do wyrazenia krzyku, zdenerwowania lub irytacji. Natomiast gdy chcemy nadac swoim wypowiedziom dodatkowa intonacje, akcentujemy poszczegolne slowa poprzez ujecie ich w gwiazdki. Na przyklad w wiadomosci: "NARESZCIE, *to* jest poprawny adres", krzyczymy "nareszcie" i silnie akcentujemy slowo "to".
W artykule tym pisalem o E-mail jako o mozliwosci przesylania poczty pomiedzy pojedynczymi uzytkownikami, ale technologia ta wykorzystywana jest rowniez do tworzenia grup dyskusyjnych oraz kolportazu elektronicznych czasopism, ale o tym innym razem.
Nie sposob opisac wszystkich funkcji oferowanych nam przez programy obslugi poczty elektronicznej, zwlaszcza, ze w szybkim tempie pojawiaja sie nowe. Jeszcze do niedawna za pomoca E-mail moglismy wysylac tylko wiadomosci tekstowe, potem grafiki lub nawet cale aplikacje. W tej chwili nasza korespondencje mozemy wzbogacic o wiadomosci glosowe, lub nawet po prostu porozmawiac (jak przez telefon) z innym uzytkownikiem sieci internet korzystajac z jej multimedialnych mozliwosci. To wszystko jest juz codziennoscia dzisiaj, co bedzie jutro … KTW:-))).