Wiele osob dzwoni do naszego konsulatu z pytaniami dotyczacymi wymiany handlowej lub rozpoczecia dzialalnosci produkcyjnej w Polsce, czyli w duzym skrocie rzecz ujmujac wspolpracy z partnerem polskim. Aby odpowiedziec chociaz w czesci na pytania najczesciej stawiane przez Panstwa nalezy rozroznic dwie rzeczy: czysty handel oraz dzialalnosc gospodarcza innego typu np. produkcja, dzialalnosc uslugowa na terenie Polski itp.
W przypadku wymiany handlowej mozna mowic o duzej swobodzie ograniczanej tylko w przypadku niektorych towarow przez kontyngenty towarowe, koniecznosc uzyskania pozwolenia przywozu, koniecznosc przeprowadzenia pewnych badan, bez ktorych towar nie moze byc wprowadzony na rynek. Sa to z reguly wymogi stawiane importerom danego towaru.
Podstawa dzialania w zakresie handlu jest wiec umowa miedzy dwoma firmami (a w szerszym rozumieniu oczywiscie Kodeks Handlowy), z ktorych jedna chce towar sprzedac, a druga go kupic. Nalezy oczywiscie zawsze dzialac w zgodzie z przepisami celnymi i dewizowymi obu krajow. Warto tutaj przypomniec, ze aby moc dokonywac tranzakcji w ilosciach handlowych w Polsce, partner polski musi miec zarejestrowana dzialalnosc gospodarcza. Pisze o tym dlatego, iz wcale nie tak rzadko spotykamy sie z sytuacja, kiedy chcecie Panstwo przeznaczyc dosc duze kwoty pieniedzy na zakup handlowych ilosci jakiegos towaru, nastepnie albo sprzedac go komus z rodziny czy grona znajomych, wzglednie samemu przewiezc go do Polski i tam po prostu sprzedac. W pierwszym przypadku jest to oczywiscie mozliwe, o ileEosoba sprowadzajaca towar prowadzi, jak juz wspomnialam, zarejestrowana dzialalnosc gospodarcza i placi w Polsce nalezne z tego tytulu podatki. Panstwo wtedy tez bedziecie mogli w sposob legalny odzwierciedlic w dokumentacji cala tranzakcje sprzedazy (lub kupna) i wykazac ja w rocznych zeznaniach podatkowych w USA.
Nie wolno Panstwu natomiast samemu trudnic sie sprzedaza tego towaru na terenie Polski, dopoki nie zarejestrujecie Panstwo spolki z wpisana do statutu tego typu dzialalnoscia gospodarcza. Podobnie jest zreszta z kazda pozostala forma dzialalnosci gospodarczej na terenie Polski, czyli produkcja i uslugami.
Promocja
Pomimo bowiem, iz zachowaliscie Panstwo obywatelstwo polskie, ale jesli mieszkacie na stale w USA i tutaj placicie podatki, jestescie traktowani z punktu widzenia prawa polskiego jako osoby zagraniczne. Dotycza wiec panstwa te same zasady, ktore obowiazuja dla cudzoziemcow. Ma to znaczenie glownie przy wszelkiego rodzaju inwestycjach. Wracajac do sprawy drugiej transakcji: aby sprzedawac w Polsce ilosci handlowe musielibyscie miec tam zarejestrowana w sadzie gospodarczym spolke (uwaga: sama rejestracja dzialalnosci gospodarczej w wydziale spraw obywatelskich dotyczy tylko obywateli polskich na stale zamieszkalych w Polsce i tam tez rozliczajacych sie z dochodow).
Prawo polskie stanowi bowiem, ze osoby fizyczne majace miejsce zamieszkania za granica lub osoby prawne z siedziba za granica, wzglednie nie posiadajace osobowosci prawnej spolki osob wymienionych poprzednio utworzone zgodnie z ustawodawstwem panstwa obcego, sa traktowane jak podmioty zagraniczne.
Aby prowadzic jakakolwiek legalna dzialalnosc w Polsce mozecie zrobic to Panstwo w dwoch podstawowych formach prawnych:
1. spolki akcyjnej
2. spolki z ograniczona odpowiedzialnoscia
Spolki akcyjne
Spolka akcyjna przeznaczona jest zazwyczaj dla wiekszych inwestycji kapitalowych. Forma spolki akcyjnej wymaga aby do spolki przystepowalo co najmniej trzech akcjonariuszy.
Kapital zalozycielski jest rowniez wiekszy niz w przypadku spolki z ograniczona odpowiedzialnoscia - wynosi on bowiem 100,000 zl (ok. 36,000 USD). Minimalna wartosc jednej akcji wynosi nie mniej niz 1 zl. Forma prawna spolki akcyjnej narzuca koniecznosc posiadania zarzadu oraz rady nadzorczej .
Spolki z ograniczona odpowiedzialnoscia
Mniejsze wymagania kapitalowe i organizacyjne stawiane sa spolkom z ograniczona odpowiedzialnoscia. Otoz taka spolka moze byc zalozona razem z partnerem polskim (tzw. joint venture, ktore same w sobie nie jest przeciez zadna forma prawna tylko odmiana sp. z o.o.) albo bez niego, samodzielnie jako spolka jednoosobowa.
Spolka z ograniczona odpowiedzialnoscia moze prowadzic kazdy rodzaj dzialalnosci gospodarczej z wyjatkiem kilku obszarow gospodarki regulowanych odrebnymi ustawami np. dzialalnosc bankowa i ubezpieczeniowa.
Zgodnie z wymogami Kodeksu Handlowego minimalny kapital zalozycielski wynosi 4,000 zl (ok. 1,500 USD) i musi byc uiszczony w calosci w momencie rejestracji spolki.
Spolka z o.o. jest zarzadzana przez rade zarzadzajaca zlozona z jednego lub wiecej wspolnikow.ERada Nadzorcza jest wymagana przy kapitale zakladowym przekraczajacym 25,000 zl i liczbie wspolnikow wiekszej od 50.
Odpowiedzialnosc wspolnika (ow) ograniczona jest do wysokosci wniesionego kapitalu z jednym tylko wyjatkiem dotyczacym spraw rozliczen podatkowych w Urzedzie Skarbowym. Otoz przepisy stanowia, ze odpowiedzialnosc wspolnikow w przypadkach zeznan podatkowych jest proporcjonalna do ich udzialu w zyskach.
Spolka z ograniczona odpowiedzialnoscia daje szanse osobom nawet z bardzo malym kapitalem, ktore chca zainwestowac w Polsce.
Obie formy prawne czyli zarowno sp. z o.o. jak tez spolka akcyjna wymagaja rejestracji w formie aktu notarialnego w sadzie gospodarczym wlasciwym dla miejsca zalozenia spolki.
Kapital zalozycielski spolki z o.o. i spolki akcyjnej moze byc wniesiony w formie pienieznej jak tez w formie tzw. aportu rzeczowego.
Nowelizacja prawa dewizowego zezwolila na wnoszenie wkladow pienieznych zarowno w walucie polskiej (pochodzacej z transferu odpowiednich kwot z zagranicy i ich sprzedazy bankom polskim) jak i w innych walutach wymienialnych (gromadzonych w kraju na wolnym rachunku dewizowym jak tez bezposrednio przekazanych do Polski za posrednictwem banku).
Na aport rzeczowy moga skladac sie wszelkiego rodzaju maszyny, urzadzenia, mysl technologiczna (know-how), patenty itp. Roznice miedzy spolkami polegaja tylko na odpowiednich proporcjach wnoszonego kapitalu pienieznego.
W dniu 4 maja 1996 roku weszla w zycie nowa ustawa dotyczaca zakladania firm zagranicznych w Polsce (zastepujac stara ustawe z 1991 roku), co w praktyce oznaczalo wyrownanie zasad podejmowania dzialalnosci gospodarczej w Polsce przez inwestorow zagranicznych i krajowych. Ponadto zniesiono wiele ograniczen w poszczegolnych branzach i sektorach.
Niepotrzebne jest juz (do tej pory wymagane) zezwolenie na utworzenie spolki z udzialem kapitalu zagranicznego w zakresie:
- posrednictwa i obrotu nieruchomosciami
- przemyslu obronnego nie objetego koncesjonowaniem
- handlu hurtowego importowanymi towarami konsumpcyjnymi
- swiadczenia pomocy prawnej.
Utrzymany zostal w mocy wymog uzyskiwania zgody ministerstwa w zakresie transportu lotniczego, uslug lotniczych oraz zarzadzania portami morskimi i lotniczymi.
Ustawa wymaga obecnie zezwolen i reguluje w praktyce wylacznie zasady tworzenia spolek, w ktorych partnerami podmiotow zagranicznych beda panstwowe osoby prawne (przedsiebiorstwa panstwowe, jednoosobowe spolki Skarbu Panstwa), chociaz nawet w tej sytuacji wylacznie w przypadku gdy panstwowa osoba prawna chce pokryc swoj wklad aportem, ktory stanowi na przyklad przedsiebiorstwo panstwowe lub gdy panstwowa osoba prawna postanowi sprzedac lub wynajac swoj majatek podmiotowi zagranicznemu. Wowczas jest wymagana zgoda ministerstwa.
Oznacza to, ze ustawa zrownala warunki podejmowania dzialalnosci gospodarczej dla podmiotow krajowych jak i zagranicznych. Oba bowiem musza uzyskac stosowne zezwolenie w momencie zadeklarowania dzialalnosci, ktora objeta jest koncesjonowaniem zgodnie z ustawa o dzialalnosci gospodarczej lub ustawami regulujacymi okreslone, bardzo waskie obszary gospodarki jak prawa bankowe, ustawa o dzialalnosci ubezpieczeniowej, ustawa o publicznym obrocie papierami wartosciowymi i funduszach powierniczych.
Wiele osob pyta nas rowniez jak wyglada sprawa zwolnien czy ulg podatkowych oraz samo zarejestrowanie spolki w Polsce (chodzi tutaj zwlaszcza o rejestracje spolek z ograniczona odpowiedzialnoscia, ktore sa najbardziej popularna forma inwestowania), jak tez jakie dziedziny objete sa koncesjonowaniem (gdzie nalezy starac sie o stosowne zezwolenie).
Chcialabym omowic te sprawy w nastepnym artykule, ktory w polaczeniu z niektorymi informacjami zawartymi w dzisiejszym, mam nadzieje przyblizy Panstwu nieco problematyke dzialalnosci gospodarczej w Polsce.
