Instrumenty finansowe o malym ryzyku - to obligacje i fundusze, ktorych baza sa obligacje. Ryzyko rynkowe istnieje w postaci wahan stopy procentowej, ale potencjalny zysk zwykle przekracza poziom inflacji o okolo 24 punkty procentowe. Czas trwania inwestycji waha sie od jednego roku do czterdziestu lat. Oplaty wahaja sie od 1% w przypadku obligacji do 5.5% w przypadku funduszy. Przy inwestowaniu w fundusze obowiazuje zasada, ze im wyzszy wklad kapitalowy, tym nizsze oplaty. Minimalny wklad kapitalu waha sie od $2,000 (fundusze) do $25,000 (obligacje).
Obligacje
Obligacje sa papierami wartosciowymi emitowanymi przez skarb panstwa albo firmy, przynoszacymi staly, z gory okreslony dochod. Kupujac obligacje, inwestor staje sie pozyczkodawca, a nie wspolwlascicielem firmy. Jako pozyczkodawca ma prawo do stalego procentu do chwili likwidacji pozyczki, tj. do chwili jej splaty. Okres splaty waha sie od jednego roku do czterdziestu lat.
Zaleta obligacji jest stosunkowo wysoki dochod w porownaniu z tym, ktory przynosza konta oszczednosciowe. Obligacje rzadu USA uwazane sa za najbezpieczniejsze. Dochod z nich przewyzsza zwykle poziom inflacji o 4-5 punktow procentowych. Obligacje firm roznia sie pod wzgledem bezpieczenstwa i zwykle zapewniaja dochod wyzszy o 1-4 punktow niz obligacje rzadowe.
Emitent placi staly, okreslony dochod dwa razy do roku. O ile dochod jest staly, o tyle wartosc obligacji waha sie wraz z wahaniami stopy procentowej. Spadek stopy procentowej powoduje wzrost wartosci obligacji i odwrotnie.
Wahania rynkowe cen powoduja, ze inwestor moze zyskac lub stracic pieniadze, jezeli sprzeda swoje obligacje przed wygasnieciem terminu pozyczki. Jedna obligacja opiewa zwykle na $1,000, ale w praktyce trudno kupic jednorazowo mniej niz 25.
Obligacje komunalne
Obligacje komunalne emitowane sa przez rzady poszczegolnych stanow i miast, a takze przez agendy rzadowe, a dochody z nich nie sa opodatkowane. Obligacje nie opodatkowane sa preferowane przez inwestorow, ktorzy placa wysokie podatki.
Zaleta tych obligacji jest nie opodatkowany przez rzad dochod, takze czesto zwolniony z podatku przez rzady lokalne i stanowe.
Wada tych obligacji jest ryzyko rynkowe, ktore podejmuja inwestorzy. Powinni oni skonsultowac celowosc tych inwestycji ze swoim doradca inwestycyjnym.
Obligacje o nie opodatkowanych dochodach przynosza zwykle taki sam procent jak rachunki oszczednosciowe. Jedna obligacja opiewa zwykle na $5,000, ale w praktyce trudno kupic jednorazowo mniej niz 5 ($25,000).
Fundusze inwestycyjne
W odroznieniu od innych funduszy, tworza je firmy inwestycyjne, ktore kupuja staly pakiet obligacji o ograniczonym czasie trwania, a nastepnie sprzedaja udzialy w tym pakiecie indywidualnym inwestorom. Najczesciej uzywa sie ich do inwestowania w obligacje nie opodatkowane.
Zaleta funduszy inwestycyjnych jest zrownowazenie ryzyka (pula zawiera srednio 25-30 obligacji) i niski wklad kapitalowy. Inwestorzy dostaja staly miesieczny procent z puli, a takze z czasem, kiedy obligacje sa wykupywane, zwrot swojego kapitalu.
Wada jest stosunkowo wysokie wpisowe, ktore waha sie od 2% do 5.5% od wlozonego kapitalu. Inwestor moze pozbyc sie swoich udzialow przed wygasnieciem powiernictwa za dodatkowa oplata (3.5 %). Aby uniknac tych kosztow, musimy myslec o funduszach jako o inwestycji dlugoterminowej (5-15 lat). Minimalny wklad kapitalowy wynosi $1,000.
Obligacje bez odsetek ("kupon zero")
Obligacje bez odsetek nie przynosza regularnie wyplacanych odsetek, ale ich cena rosnie wraz z uplywem czasu. Na przyklad inwestorzy moga ulokowac $350 w tychze obligacjach z obietnica, ze dostana $1,000 po 10 latach. Zysk wyniesie $650, co stanowi roznice miedzy cena zakupu a wartoscia nominalna obligacji. "Kupon zero" zapewnia stala stope zwrotu. Poniewaz oprocentowanie obligacji nie jest wyplacane co pol roku, stopa procentowa zwrotu okreslona jest dokladnie w czasie trwania obligacji az do terminu jej umorzenia.
Mimo faktu, ze obligacje bez odsetek nie przynosza oprocentowania, urzad podatkowy opodatkowuje je tak, jakby nastapilo przypisanie czesci dochodu z tytulu oprocentowania przypadajacego na dany rok. Dlatego "kupon zero" sa najlepsze do lokowania na kontach emerytalnych i kontach dla dzieci.
Poniewaz "kupon zero" nie generuje zadnych strumieni pienieznych do czasu umorzenia kuponu, cala ta inwestycja moze byc stracona, jesli emitent zbankrutuje przed terminem splaty obligacji. Dla tego najbardziej popularne "kupon zero" oparte sa na obligacjach skarbu panstwa, tj. najbardziej bezpiecznego emitenta. Ceny tych obligacji charakteryzuje znaczna zmiennosc. Ceny obligacji bez odsetek wahaja sie przynajmniej dwa razy silniej od obligacji przynoszacych okresowe oprocentowanie. Nie przedstawia to oczywiscie zadnego problemu, jesli sa one trzymane do terminu splaty. Trzeba jednak pamietac, ze pieniadze mozna stracic w przypadku przedwczesnej sprzedazy.
Obligacje hipoteczne
W ostatnich latach obligacje hipoteczne zyskaly na popularnosci. Najbardziej znane nazywaja sie Ginnie Mae (nazwa pochodzi od Government National Mortgage Association). Hipoteka jest zabezpieczeniem na nieruchomosci roszczen finansowych, zwlaszcza pozyczek. Obligacje hipoteczne stanowia udzial w puli hipotek na nieruchomosciach gwarantowanych przez rzad USA. Inwestorzy otrzymuja co miesiac procent i zwrot pewnej czesci kapitalu, stanowiacego element splaty kapitalu wszystkich hipotek w puli. Obligacje hipoteczne sa dlugoterminowe (25-30 lat), ale ruchliwosc Amerykanow i ciagle przefinansowanie nieruchomosci powoduje, ze przecietnie splaca sie je w ciagu 12 lat.
Zalete obligacji hipotecznych stanowi fakt, ze dochod z nich przewyzsza korzysci z obligacji rzadowych o 1-2 punkty procentowe.
Wada jest mozliwosc przedwczesnej splaty obligacji hipotecznych przez pozyczkobiorcow, co, przy obnizeniu stopy procentowej, powoduje, ze inwestujacy w obligacje zostaja zmuszeni do wtornej inwestycji kapitalu. Otrzymuja wtedy mniejszy procent.
Minimalny wklad kapitalowy w obligacje hipoteczne Ginnie Mae wynosi $25,000. Mozna je rowniez nabyc jako fundusz Ginnie Mae inwestujac tylko $1,000.
Akcje uprzywilejowane (pierwszenstwa)
W Europie, w tym i w Polsce, akcje uprzywilejowane maja zwykle sile, stanowiaca wielokrotnosc sily akcji zwyklych. W USA akcje uprzywilejowane maja ograniczone prawo glosowania.
Akcje uprzywilejowane proste
Akcje uprzywilejowane sa papierami wartosciowymi posiadajacymi cechy obligacji. Wiekszosc akcji uprzywilejowanych wyplaca z gory ustalona stala dywidende, podobnie jak obligacje wyplacaja stale oprocentowanie. Akcje te moga byc wyborem inwestycyjnym dla posiadaczy kont emerytalnych (np. IRA) lub tez inwestorow preferujacych staly dochod.
Do zalet akcji uprzywilejowanych naleza:
•·stala kwartalna dywidenda,
• dywidenda przewyzszajaca dywidende akcji zwyklych,
•·kredyt dobrej jakosci,
•·niewielki wklad kapitalowy,
• duza plynnosc (wiekszoscia akcji uprzywilejowanych handluje sie na znaczacych gieldach).
Niezaleznie od wyzej opisanej akcji uprzywilejowanej, ktora daje z gory ustalona dywidende, istnieja jeszcze dwa warianty akcji uprzywilejowanych o cechach, ktore moga byc wazne dla inwestorow. Pierwszy wariant wykorzystuje zwyzke gieldy; drugi - wahania stopy procentowej.
Akcje uprzywilejowane zamienne
Akcje uprzywilejowane zamienne rowniez przynosza kwartalna dywidende. Wlasciciel moze zamienic je na akcje zwykle wedlug wczesniej ustalonej formuly zamiany (konwersji). Zamiennosc akcji uprzywilejowanych daje mu mozliwosc uczestnictwa w zwyzce cen akcji zwyklych, a staly poziom dywidendy akcji uprzywilejowanych zabezpiecza go przed gwaltownym spadkiem akcji zwyklych.
Forma akcji uprzywilejowanych zamiennych sa PERCS (Preference Equity Redemption Cumulative Stock). Sa one emitowane przez renomowane firmy, chcace podniesc kapital, a nie poziom zadluzenia. Preferuja je inwestorzy, ktorzy rezygnuja z pewnej czesci potencjalnego wzrostu cen akcji w zamian za wyzszy dochod z tytulu dywidendy. W uproszczeniu, PERCS (Preference Equity Redemption Cumulative Stock) sa klasa akcji uprzywilejowanych, ktore daja wyzsza dywidende niz akcje zwykle (poziom dywidendy zalezy od warunkow rynkowych w dniu ich emisji), maja prog zwyzki powyzej ceny akcji zwyklych (zwykle 30-40%) i okreslony termin zamiany na akcje zwykle (w przyblizeniu 3 lata). Dywidenda jest wyplacana kwartalnie. Firma zastrzega sobie prawo zamiany akcji uprzywilejowanych na zwykle przed wygasnieciem terminu umorzenia. Moze sie to zdarzyc, kiedy ceny akcji zwyklych przekrocza okreslony wczesniej prog zamiany. W tej sytuacji inwestorzy otrzymuja cene progu akcji zwyklej oraz jeszcze nie wyplacona dywidende.
Jezeli w dniu umorzenia ceny akcji uprzywilejowanych uksztaltuja sie ponizej progu zamiany, akcje uprzywilejowane zamieniane sa na akcje zwykle w stosunku 1:1. Jesli cena akcji uprzywilejowanych przewyzszala cene progu, inwestor otrzyma ulamek jednej akcji zwyklej lub ekwiwalent w wysokosci, okreslonej dzieleniem ceny progu przez cene akcji zwyklej. Na przyklad, jesli kurs XYZ PERCS z progiem $10 otrzyma 50% akcji zwyklych XYZ (prog 10% podzielony przez $20) za kazda akcje uprzywilejowana. lnwestor ma wiec gwarancje, ze osiagnie prog cenowy akcji uprzywilejowanych.
Nalezy pamietac, ze akcje uprzywilejowane podlegaja ryzyku rynkowemu, poniewaz w przyszlosci beda zamienione na akcje zwykle. Potencjalny spadek ich wartosci jest w czesci rekompensowany wysokim poziomem dywidendy. Niemniej jednak inwestorzy powinni oceniac firme pozytywnie, bo choc akcje uprzywilejowane wyplacaja wysoka dywidende, zamienione one beda na akcje zwykle. Oczywiscie najbardziej pozytywna ocena firmy bylby zakup akcji zwyklych.
Akcje uprzywilejowane o zmiennej dywidendzie
Wyplacana kwartalna dywidenda podlega okreslonej adiustacji, wedlug wczesniej ustalonych kryteriow. Inwestor czuje sie zabezpieczony przed naglym wzrostem stopy procentowej, ale ryzykuje obnizeniem dywidendy w wypadku spadku stopy procentowej.
Minimalny wklad kapitalowy miesci sie w przedziale $1,500-2,500.
Artykul przedrukowano za zgoda Polskiego Poradnika "Sukces" - 225 Park Line; Douglaston, NY 11363,
tel. (718) 224 - 3492