Obywatele amerykanscy oraz posiadacze zielonych kart (resident aliens), ktorzy mieszkaja poza granicami Stanow Zjednoczonych moga skorzystac z szeregu metod majacych na celu unikniecie koniecznosci placenia podatku od spadku w Stanach Zjednoczonych i innych krajach. Wartosc calego majatku takich osob moze byc poddana amerykanskiemu opodatkowaniu przy spadku o racie 55%. Wielu z nich mogloby tego uniknac poprzez zrzeczenie sie amerykanskiego obywatelstwa, a w przypadku osob z prawem do stalego pobytu w Stanach Zjednoczonych, poprzez zrzeczenie sie prawa do zielonej karty, o ile przebywaja oni poza terytorium USA.
Unikniecie podatku od spadku
Wedlug prawa amerykanskiego, majatek dziedziczony przez obywatela tego kraju jest poddany opodatkowaniu na zasadach ogolnoswiatowych dotyczacych spraw spadkowych. Majatek osoby posiadajacej zielona karte takze moze byc poddany amerykanskiemu opodatkowaniu przy spadku poniewaz posiadanie zielonej karty wskazuje na chec pozostania na stale w Stanach Zjednoczonych. Obecnie podatek ten moze osiagnac najwyzsza rate 55%, jakkolwiek moze on byc zmniejszony o sume podatku od spadku zaplaconego w innym kraju lub zmniejszony na podstawie umowy miedzynarodowej miedzy Stanami Zjednoczonymi a innym krajem, jesli taka umowa jest w mocy.
Podatek od spadku moze byc zredukowany przez darowizne czesci majatku przed smiercia. Taka darowizna powinna byc ograniczona do $10,000 na kazda obdarowana osobe na rok, aby uniknac podatku od darowizny.
W dodatku, osoby przebywajace poza Stanami Zjednoczonymi moga skorzystac takze z innej metody redukcji podatku od spadku. Osoby te moga zmniejszyc podatek od spadku poprzez zrzeczenie sie obywatelstwa Stanow Zjednoczonych lub prawa do zielonej karty polaczonego z zamiarem przeniesienia sie w czasie obecnym lub w przyszlosci do innego kraju. Po zrzeczeniu sie obywatelstwa amerykanskiego, majatek podatnika znajdujacy sie poza granicami Stanow Zjednoczonych nie bedzie poddany amerykanskiemu opodatkowaniu od spadku. Tak wiec, jesli podatnik posiada poza granicami U.S.A. majatek o wartosci $10 milionow, ktory podlega opodatkowaniu na podstawie maksymalnej raty 55%, istnieje mozliwosc zaoszczedzenia $5,5 miliona na amerykanskim podatku od spadku (minus podatek obowiazujacy i zaplacony w innym kraju).
Metoda ta moze byc szczegolnie korzystna, jesli obywatel amerykanski lub osoba z zielona karta posiada majatek glownie poza granicami Stanow Zjednoczonych. Jesli osoba taka posiada gotowke w Stanach Zjednoczonych, pieniadze te powinny byc przelane na konta poza granicami Stanow Zjednoczonych. Przy odpowiednim planowaniu mozna uniknac podatku od spadku nawet od czesci majatku znajdujacego sie w Stanach Zjednoczonych.
Jesli podatnik pozostaje w zwiazku malzenskim z obywatelem amerykanskim lub osoba z prawem do stalego pobytu, ktora posiada jakikolwiek majatek lub moze odziedziczyc majatek po podatniku, wspolmalzonek powinien takze zrzec sie obywatelstwa lub zielonej karty. W takim przypadku wspolmalzonek rowniez uniknie amerykanskiego podatku przy spadku od majatku znajdujacego sie w innych krajach, przy czym oboje musza planowac przeniesienie sie obecnie lub w przyszlosci do innego kraju.
Unikniecie podatku od darowizny
Obywatel amerykanski jest poddany opodatkowaniu w Stanach Zjednoczonych przy kazdej darowiznie, jesli darowizna nie ma charakteru charytatywnego i przekracza $10,000 na rok na kazda obdarowana osobe. Tak samo jak w przypadku podatku od spadku, osoba z prawem do zielonej karty moze byc poddana amerykanskiemu opodatkowaniu od darowizny poniewaz posiadanie zielonej karty wskazuje na chec pozostania na stale w Stanach Zjednoczonych. Najwyzsza rata amerykanskiego podatku od darowizny osiaga obecnie 55%.
Podatek od darowizny bedzie unikniety, jesli darowizna jest ograniczona do $10,000 na rok.
Jesli darowizny przekraczaja te sume, wtedy inna metoda moze byc zastosowana przez osoby przebywajace poza Stanami Zjednoczonymi. Tak wiec, podatek moze byc unikniety poprzez zrzeczenie sie obywatelstwa amerykanskiego lub zielonej karty polaczone z zamiarem zamieszkania obecnie lub w przyszlosci w innym kraju. Po zrzeczeniu sie obywatelstwa podatek nie obowiazuje darowizn z majatku znajdujacego sie poza granicami Stanow Zjednoczonych. Dla przykladu, osoba chcaca przekazac $10 milionow z mienia znajdujacego sie poza Stanami Zjednoczonymi bedzie poddana opodatkowaniu o racie 55% i moze zaoszczedzic $5,5 miliona na podatku od darowizny.
Jesli obywatel amerykanski lub osoba ze stalym pobytem posiada gotowke w USA, po zrzeczeniu sie obywatelstwa lub zielonej karty polaczonego z zamiarem zamieszkania obecnie lub w przyszlosci w innym kraju i przelewie gotowki poza granice Stanow Zjednoczonych, gotowka ta moze byc dowolnie darowana bez konsekwencji podatkowych. Z odpowiednim planowaniem osoba taka moglaby nawet uniknac podatku od darowizny z majatku pozostawionego w USA.
Unikniecie podatku od dochodu
Obywatel amerykanski, a takze posiadacz zielonej karty (resident alien), podlega amerykanskiemu podatkowi od dochodu z jakichkolwiek zrodel na calym swiecie. Obecnie najwyzsza rata federalnego podatku od dochodu osiaga 39.6%, a stanowego 12%. Generalnie, federalny podatek od dochodu moze byc zmniejszony o sume podatku od dochodu zaplaconego w innym kraju, jesli podatnik ma dochod zagraniczny.
Podatek od dochodu moze byc zredukowany poprzez darowizne nie bedacej zrodlem dochodu wlasnosci na rzecz osoby nie podlegajacej amerykanskiemu opodatkowaniu. Osoby przynajmniej okresowo przebywajace poza Stanami Zjednoczonymi moga takze ograniczyc swoj podatek dochodowy przez zrzeczenie sie obywatelstwa amerykanskiego lub zrzeczenie sie zielonej karty polaczone z zamiarem zamieszkania obecnie lub w przyszlosci w innym kraju. Tak wiec, osoba majaca $10 milionow dochodu opodatkowanego na najwyzszej stopie 39.6%, moze zaoszczedzic $3.960.000 na amerykanskim podatku (minus podatek zaplacony w kraju, w ktorym zarobek mial miejsce).
Wedlug obowiazujacego obecnie prawa podatkowego, zrzeczenie sie obywatelstwa amerykanskiego moze doprowadzic do opodatkowania czesci majatku otrzymanego w nieopodatkowanej transakcji w ciagu poprzednich 5-ciu lat. Ustawa zaproponowana w 1988 roku zakladala narzucenie na kazdego podatnika zrzekajacego sie obywatelstwa amerykanskiego podatku od wzrostu wartosci majatku posiadanego przez podatnika. Jakkolwiek propozycja ta nie ma mocy prawnej, moze byc ona ponownie rozpatrzona przez Kongres. W zwiazku z tym, obywatel Stanow Zjednoczonych posiadajacy majatek, ktory wzrosl na wartosci w jego rekach, powinien rozpatrzec mozliwosc zrzeczenia sie obywatelstwa zanim powyzsza lub podobna ustawa wejdzie w zycie.
Obecnie podatek od wzrostu na wartosci (opisany w powyzszym paragrafie) jest odroczony do czasu sprzedazy, kiedy zysk jest zrealizowany. Dodatkowo, podatek ten moze byc pominiety zupelnie, jesli sprzedaz nie nastapi w ciagu dziesieciu lat od porzucenia obywatelstwa lub zielonej karty. Podatek od wzrostu na wartosci zostanie calkowicie pominiety, jesli podatnik otrzyma taka decyzje od urzedu podatkowego ( IRS) i zaspokoi jedno z ponizszych wymagan:
podatnik urodzil sie obywatelem Stanow Zjednoczonych, a zarazem obywatelem innego kraju lub zostal obywatelem kraju:
a. swojego urodzenia;
b. urodzenia wspolmalzonka; albo
c. urodzenia ktoregokolwiek z rodzicow.
Powyzsze metody unikniecia podatku od dochodu nie moga byc brane pod uwage, jesli obecnosc podatnika w Stanach Zjednoczonych po zrzeczeniu sie amerykanskiego obywatelstwa lub zielonej karty ustanowi "znaczna obecnosc " (substantial presence test). Generalnie "znaczna obecnosc" oznacza okres dluzszy niz 3 miesiace w ciagu roku. Osoba przebywajaca w Stanach Zjednoczonych przez znaczny okres czasu moze byc z powrotem poddana opodatkowaniu od spadku i darowizny, jesli obecnosc ta wskazuje na chec pozostania na stale.
Zrzeczenie sie obywatelstwa lub zielonej karty moze w niektorych przypadkach laczyc sie z restrykcjami wjazdu do USA. Jesli sytuacja zdrowotna lub osobista wymaga obecnosci w Stanach Zjednoczonych, zyski na podatkach zwiazane ze zrzeczeniem sie obywatelstwa amerykanskiego powinny byc uwaznie rozwazone w swietle potrzeb powrotu do USA. Mozliwosc powrotu do USA (oraz mozliwosc uzyskania wizy jesli wiza jest potrzebna) czesto zalezy od obywatelstwa i miejsca zamieszkania starajacej sie o wjazd osoby oraz od motywow, ktore naklonily taka osobe do porzucenia obywatelstwa lub zielonej karty.
Poniewaz podroze miedzynarodowe wymagaja paszportu, a zrzeczenie sie obywatelstwa amerykanskiego laczy sie z wygasnieciem waznosci amerykanskiego paszportu, osoba taka powinna zalegalizowac swoj status w innym kraju w celu uzyskania paszportu umozliwiajacego miedzynarodowe podroze w przyszlosci.
Zrzeczenie sie amerykanskiego obywatelstwa lub prawa do zielonej karty moze takze w pewnych sytuacjach zredukowac wysokosc amerykanskiej emerytury (Social Security benefits).
Polski podatek od spadku i darowizny
Wszelkie metody majace na celu unikniecie podatkow w Stanach Zjednoczonych powinny byc w pelni koordynowane z planowaniem podatkowym w odniesieniu do majatku znajdujacego sie w innych krajach. Dla wygody czytelnikow opiszemy pokrotce obecnie obowiazujace polskie prawo podatkowe dotyczace spadkow i darowizn.
Podatkiem od spadku i darowizny obciazona jest kazda osoba wchodzaca w posiadanie mienia znajdujacego sie w Polsce. Ponadto, obywatele oraz osoby na stale zamieszkale sa takze obciazone podatkiem od otrzymanego mienia znajdujacego sie poza granicami Polski.
Polski podatek od spadku i darowizny jest obliczany na podstawie wartosci rynkowej mienia w chwili smierci lub w chwili darowizny, a obowiazujaca rata zalezy od wysokosci tej wartosci jak rowniez od stopnia pokrewienstwa pomiedzy zainteresowanymi osobami.
Spadki lub darowizny otrzymane przez wspolmalzonkow, dzieci, rodzenstwo i pewne inne spokrewnione osoby podlegaja podatkowi, jesli laczna wartosc otrzymanego w ciagu pieciu lat mienia przekroczy 7.510 zl. Podatek 3% nalezy zaplacic od 8.010 zl. wartosci mienia, 5% od wartosci mienia pomiedzy 8.010 zl. a 16.020 zl. i 7% od wartosci powyzej 16.020 zl. Tak wiec, dziecko otrzymujace w spadku mienie o wartosci $10 milionow (34.435.000 zl. w przeliczniku 3,4435 zl. do 1 dolara z 19 pazdziernika br.) zaplaci okolo $699.520 (2.408.780 zl.) podatku od spadku. Takie same raty obowiazuja w przypadku darowizn. Jesli dziecko z powyzszego przykladu otrzyma dodatkowy spadek lub darowizne w ciagu nastepnych pieciu lat, podatek wyniesie 7% od calosci jego wartosci.
Spadki i darowizny otrzymane przez pewne inne spokrewnione osoby podlegaja podatkowi w wysokosci do 12%, jesli laczna wartosc otrzymanego w ciagu pieciu lat mienia przekroczy 5.670 zl. Dodatkowe przepisy i wyzsze raty obowiazuja w przypadku wszystkich innych osob.
Chociaz wiekszosc spadkow i darowizn podlega powyzszym przepisom, w pewnych sytuacjach obowiazywac beda dodatkowe regulacje, w zwiazku z czym konsultacja z radca podatkowym jest zawsze w konkretnych przypadkach wskazana.
Zakonczenie
W wielu przypadkach amerykanscy obywatele oraz osoby posiadajace zielone karty maja mozliwosc zmniejszenia lub unikniecia podatku od spadku, darowizny i dochodu. Jesli osoby takie przebywaja przynajmniej przez jakis czas poza granicami Stanow Zjednoczonych, porzucenie obywatelstwa amerykanskiego lub zielonej karty powinno byc wziete pod uwage. Porzucenie obywatelstwa amerykanskiego lub zielonej karty musi byc zgodne z caloscia globalnego planu majatkowego podatnika. W ten sposob podatnik bedzie mogl zaadoptowac plan majatkowy, ktory zapewni nizsze podatki w Stanach Zjednoczonych, w Polsce i mozliwie w innych krajach. Szczegoly takiego planu beda w znacznej mierze zalezec od obywatelstwa oraz miejsca zamieszkania podatnika, wspolmalzonka, dzieci oraz innych mozliwych spadkobiercow.
