Wielu z nas traktuje alkoholizm i naduzywanie alkoholu jako drazliwy
lub trudny problem, ktory nie dotyczy nas bezposrednio.
Czy na pewno?
Wedlug amerykanskich statystyk 10% wszystkich osob uzywajacych alkohol uzaleznia sie od niego, a nalogowe picie wywiera bezposredni wplyw na zycie srednio czterech osob bliskich czlowiekowi pijacemu. Badania przeprowadzone w Polsce wskazuja, ze alkoholizm jest glownym problemem spolecznym wsrod Polakow. Czterdziesci procent populacji pracujacych mezczyzn ma powazny problem z alkoholem, a jedna z szesciu doroslych osob w Polsce mozna uznac za chora na alkoholizm. Polscy imigranci w USA maja w tym zakresie problemy podobne do tych, ktorzy mieszkaja w rodzinnym kraju.
Ze statystyk prowadzonych przez osrodek dla bezdomnych mezczyzn przy Zrzeszeniu Polsko Amerykanskim wynika, ze 84% bezdomnych naduzywa alkoholu. Warto jednak wspomniec, ze tylko 5% pijacych siega ulicznego bruku, pozostale 95% chowa sie w swoich czterech scianach. Patrzac na tych, ktorzy koncza na ulicy latwo jest sie pocieszyc, ze takie "dno" zdaje sie byc nieosiagalne.
Alkoholizm - co to takiego?
Wsrod Polakow alkoholizm ciagle jeszcze traktowany jest raczej w kategoriach moralnych niz medycznych. Alkoholizm jest dowodem slabosci woli i upadku moralnego. Z pomoca przychodzi medycyna, ktora uznaje alkoholizm za chorobe, bedaca rezultatem zachodzacych w organizmie procesow, na ktore chory nie ma wplywu. Procesy te nie wystepuja u kazdego kto pije; nie kazdy, kto duzo pije staje sie alkoholikiem.
Alkoholizm jest chroba chroniczna, ktora nie leczona czesto prowadzi do smierci. Zespol uzaleznienia od alkoholu rozwija sie stopniowo, prawie niezauwazalnie, w ciagu wielu lat, prowadzac do wytworzenia sie psychicznej i fizycznej zaleznosci.
Podstawowym objawem uzaleznienia jest uposledzenie kontroli nad piciem. Stopniowo narastaja trudnosci w kontrolowaniu ilosci wypijanego alkoholu, pojawiaja sie problemy z przerwaniem picia, a z czasem z powstrzymywaniem sie od rozpoczecia picia. Czlowiek przestaje panowac nad czestotliwoscia spozywania alkoholu, jak i sytuacjami, w ktorych pije. Inna charakterystyczna cecha uzaleznienia jest wystepowanie bardzo przykrych objawow nazywanych abstynencyjnymi. Pojawiaja sie one wowczas, gdy spada poziom alkoholu we krwi. Sa to miedzy innymi drzenia miesniowe, potliwosc, nudnosci, wymioty, biegunki. Jednoczesnie wystepuje rozdraznienie, niepokoj, lek, zaburzenia snu, a nawet objawy psychotyczne, na przyklad halucynacje. Kolejnym symptomem uzaleýnienia jest zmiana tolerancji na alkohol. U wielu osob rozwija sie najpierw wzrost tolerancji, jako jeden z wczesnych etapow wchodzenia w chorobe - ktos moze wypic wielokrotnie wieksza niz kiedys dawke alkoholu bez objawow upicia sie (tzw. "mocna glowa"). Pozniej, w miare rozwoju uzaleznienia, tolerancja spada. Do upicia sie moze wystarczyc nawet jedno piwo. Dla choroby alkoholowej typowe sa takze: "urwane filmy" (okresy amnezyjne zwiazane z niezdolnoscia do odtworzenia szczegolow tego, co dzialo sie w czasie picia), coraz czestsze okazje do picia, leczenie "kaca klinem", negatywne skutki zwiazane z piciem. W zyciu chorego zaczynaja sie pietrzyc trudnosci z powodu nieobecnosci w pracy, a nawet jej utraty, konfliktow rodzinnych, wyczerpania sie oszczednosci, problemow z prawem z powodu na przyklad prowadzenia samochodu w stanie upojenia alkoholowego, stosowania przemocy fizycznej i psychicznej w domu, picia na ulicy, bojek.
Choroba alkoholowa nazywana jest choroba zaprzeczenia. Oznacza to, ze alkoholik jest ostatnia osoba, ktora zdaje sobie sprawe ze swojej choroby, pomimo istnienia widocznych sygnalow ostrzegawczych. Mechanizm samooszukiwania sie opoznia proces lecznia, a czasami sprawia, ze wiele osob w ogole go nie podejmuje, przyspieszajac w ten sposob swoja smierc.
Alkoholizm a ryzyko wypadku
Szacuje sie, ze liczba zgonow zwiazanych z piciem alkoholu siega 10% wszystkich zgonow rocznie. Przecietny alkoholik zyje o 15 lat krocej. Liczba zgonow wsrod alkoholikow jest 2,5 raza wieksza niz wsrod osob nieuzaleznionych. W Stanach Zjednoczonych alkohol jest glowna przyczyna smierci, spowodowanej wypadkiem. Wiele osob traci zycie w nastepstwie wypadku samochodowego, upadku, pozaru, proby samobojczej.
Wypadek samochodowy jest wiodaca przyczyna smierci w Stanach Zjednoczonych, szczegolnie dla tych w przedziale wieku od 5 do 34 lat. Oszacowano, ze na jedna mile jazdy szanse na smiertelny wypadek sa osiem razy wieksze dla osoby, ktorej koncentracja alkoholu we krwi wynosi 0.10% lub wiecej niz dla trzezwego kierowcy.
Upadki. Picie alkoholu podwyzsza ryzyko zarowno smierci, jak i zranienia w wyniku upadku. Porownujac tych, ktorzy nie pili alkoholu z tymi, ktorych poziom alkoholu we krwi wynosi 0.10%, ci ostatni sa narazeni na trzy razy wieksze ryzyko upadku. Poziom alkoholu rowny 0,16% podnosi to ryzyko do 60 razy.
Samobojstwo. Alkohol odgrywa powazna role w targnieciu sie na wlasne zycie. Badania pokazuja, ze w czterech z pieciu prob samobojczych, mialo miejsce uzywanie alkoholu. 35% do 40% udanych samobojstw wsrod osob uzaleznionych od alkoholu ma zwiazek z piciem alkoholu. Alkoholicy popelniaja 50% wszystkich samobojstw. Alkohol jest najczesciej zwiazany z impulsywna proba samobojcza.
Przemoc. Alkohol jest istotnym czynnikiem w sprawach przemocy domowej czy zabojstwa. W 67% zabojstw, ofiara, zabojca badz oboje byli pod wplywem alkoholu. Picie alkoholu jest znaczacym czynnikiem, gdy chodzi o znecanie sie nad dziecmi, bicie zony lub w innych formach przemocy domowej. Szacuje sie, ze alkohol bierze udzial w 2/3 wszystkich spraw, gdzie mamy do czynienia z przemoca domowa.
Czy istnieje lekarstwo?
Srodki i metody medyczne sa oczywiscie niezbedne przy odtruwaniu (detox). Jest to konieczny etap zwiazany z usunieciem skutkow zatrucia alkoholowego, ktore jest czesto konsekwencja nieleczonego alkoholizmu. Samo odtrucie jest tylko etapem poprzedzajacym wlasciwe leczenie odwykowe.
Innym zabiegiem medycznym jest podawanie anticolu. Osoby, ktore decyduja sie na ten srodek wierza, ze pozwoli on odzyskac "wole niepicia", a przez to kontrole nad alkoholem. Podobne cele stawiaja sobie wszyscy, ktorzy poszukuja cudownej pigulki, ktora ma nauczyc alkoholika kontrolowanego picia. Jednak historia leczenia choroby alkoholowej dowodzi, ze takiej pigulki nie ma. Sama koncepcja tej choroby zaklada, ze kontroli nad alkoholem nie mozna odzyskac. Anticol lub inne lekarstwa (ostatnio duzo mowi sie o ziolach) nie moga byc skuteczne, poniewaz nie pomagaja uzaleznionemu zmienic jego zycia. Warunkiem zdrowienia jest uznanie, ze owej kontroli nad alkoholem, o ktorej marzy kazdy alkoholik, nie mozna odzyskac. Dopiero powyzsze uznanie pozwala choremu rozpoczac wlasciwe zdrowienie.
"PUNKT WYJSCIA"
czyli od czego zaczac?
"Punkt Wyjscia" - intensywny program leczenia choroby alkoholowej i innych uzaleznien przy Zrzeszeniu Polsko Amerykanskim pomaga klientom i ich rodzinom zrozumiec dynamike choroby alkoholowej, uczy metod ulatwiajacych zachowanie trzezwosci oraz efektywnych sposobow rozwiazywania problemow.
W klinice pracuje zespol specjalistow mowiacych zarowno po polsku jak i po angielsku, licencjonowanych przez Illinois Department of Human Services, Office of Alcoholism and Substance Abuse.
Program terapeutyczny proponowany przez nasza klinike, jest programem ambulatoryjnym. Oznacza to, ze w odroznieniu od programu zamknietego (gdzie pacjent przebywa 24 godziny na dobe), osoba leczaca sie moze w ciagu dnia uczeszczac do pracy, brac udzial w zyciu rodzinnym, a dopiero wieczorem przychodzi na terapie.
"Punkt Wyjscia" proponuje dwa rodzaje programow o roznym stopniu intensywnosci. Program bardzo intensywny trwa cztery tygodnie i odbywa sie we wtorek, srode, czwartek i piatek od godz. 17:30 do 21:30 - w sumie 64 godziny terapeutyczne. Program mniej intensywny natomiast odbywa sie dwa razy w tygodniu, we wtorek i w czwartek, od godz 19:00 do 21:00 i trwa szesc tygodni.
Kwalifikacja do programu dokonywana jest podczas rozmowy wstepnej, ktora dostarcza terapeucie informacji na temat samooceny pacjenta, stopnia uswiadomienia jego problemu i zrozumienia podstawowych zagadnien choroby alkoholowej. Wiekszosc klientow, ktorzy trafiaja do kliniki znajduja sie w jednym z bardziej zaawansowanych stadiow choroby - wowczas program mniej intensywny jest malo skuteczny. Najczesciej zachodzi koniecznosc rozpoczecia leczenia w programie bardziej intensywnym, ktory swoja czestotliwoscia mobilizuje pacjenta do maksymalnej koncentracji na swoim problemie. Po dziesieciu tygodniach terapii, rekomendujemy klientowi kontynuacje zdrowienia przy pomocy tzw . "aftercare", ktore odbywa sie raz w tygodniu - w srode od godz. 20:00 do 21:30.
Kim sa nasi klienci?
Klienci naszego programu prezentuja rozne stopnie wyksztalcenia. Sa wsrod nich osoby, ktore maja ukonczone studia wyzsze, nawet medyczne, sa i takie, ktorych edukacja skonczyla sie na szkole podstawowej. Pochodza z roznych warstw spolecznych, maja prace i rodziny, badz sa bezdomni i opuszczeni przez bliskich. Wspolnym elementem jednoczacym wszystkich, w wiekszosci wypadkow, jest ich postawa w stosunku do picia alkoholu. Kiedy przychodza do nas po raz pierwszy, wiekszosc z nich nie widzi, jak duza role odgrywa alkohol w pietrzeniu sie ich problemow. Prezentuja dluga liste niepowodzen wywolanych "pechem" lub zbiegiem okolicznosci; opowiadaja wiec o utracie pracy, pracodawcy, ktory nie wyplacal zarobkow, rozpadzie malzenstwa, bo zona wrocila do Polski lub spotkala kogos innego, o jednorazowej jezdzie samochodem w stanie nietrzezwym w wypadku klientow, ktorzy zaczynaja program DUI. Twierdza, ze ich problemy sa przyczyna picia. Nie postrzegaja tego, ze to naduzywanie alkoholu jest powodem wielu badz wiekszosci ich zyciowych katastrof.
Jak wyglada droga do trzezwosci
pojedynczego klienta?
Na poczatku najlepiej jest umowic sie telefonicznie z terapeuta na wstepna rozmowe diagnostyczna. Jezeli istnieje potrzeba odeslania pacjenta na tzw. detox, czyli odtrucie, dajemy odpowiednie skierowanie. Czasami moment trzezwienia alkoholika jest bardzo niebezpieczny dla zycia - choremu grozi padaczka, halucynacje z glosami podpowiadajacymi, zeby zabic siebie lub kogos oraz wiele innego rodzaju powiklan - dlatego zawsze naklaniamy, szczegolnie bliskie osoby, aby zawiozly pacjenta do szpitala, gdzie otrzyma fachowa medyczna pomoc. Tym, ktorzy nie maja ubezpieczenia polecamy Cook County Hospital przy 1535 W. Harrison.
Podstawa wszelkich rozmow z klientem, a takze pozniejszej terapii jest abstynencja. Zakladamy bowiem, ze nie mozna robic dwoch wykluczajacych sie rzeczy razem: pic i trzezwiec.
Wlasciwa terapie rozpoczyna krotka rozmowa diagnostyczna, dotyczaca historii picia i problemow zen wynikajacych. Dobrze byloby, gdyby podczas tej rozmowy obecni byli czlonkowie rodziny klienta. Jezeli jednak nie moga byc obecni, wowczas uzyskujemy pisemna zgode klienta na umowienie sie na sesje rodzinna. Nalezy tu zaznaczyc, ze kontaktowanie sie z kimkolwiek w sprawie pacjenta musi byc usankcjonowane jego pisemna zgoda, gdyz obecnosc klienta w programie jest traktowana poufnie, a my zobowiazani jestesmy do zachowania tajemnicy, zgodnie z obowiazujacym prawem federalnym.
Wstepna rozmowa diagnostyczna ma na celu ustalenie problemow bedacych przeszkoda w drodze do trzezwosci. Jesli klient zaprzecza, ze ma problem z alkoholem, nie naciskamy na niego i unikamy konfrontacji. Pozwalamy mowic o jego problemach, sluchamy, dajemy wsparcie. Przelamanie zaprzeczenia nalezy do grupy terapeutycznej.
Na pierwszej sesji terapeutycznej nowy klient slucha historii innych czlonkow grupy, a nastepnie sie im przedstawia. Kilka godzin bycia w grupie czasem wystarcza, aby zmienic jego historie. Kiedy pacjent dzieli sie z grupa swoimi doswiadczeniami - rola alkoholu we wszystkich nieszczesciach jakie przezyl staje sie bardziej ewidentna, niz w historii, ktora prezentowal w chwili przyjscia. Po przywitaniu nowej osoby, grupa pracuje zwyklym torem. Kazdy dzieli sie swoimi przezyciami: porazkami, sukcesami, uczuciami, problemami z rodzina lub bliskimi. Czlonkowie grupy dziela sie radoscia, smutkiem, dostaja informacje zwrotne o tym, jak odbieraja ich inni zdrowiejacy. Najczesciej mowia o alkoholu i o tym co stracili z powodu picia, a co zyskali dzieki byciu trzezwym. Wyznaja co alkohol im daje i ucza sie, jak to znalezc gdzie indziej. Jak odmowia picia alkoholu i jak radza sobie z pragnieniem napicia sie. Jak sie oszukuja, obiecujac sobie, ze wypija tylko jedno piwo i jak naprawde sie to konczy.
Nasi klienci, przychodzac do nas, maja silna potrzebe przynaleznosci i akceptacji. Alkohol odizolowal ich od ludzi. Przynaleznosc do grupy terapeutycznej oznacza uznanie sie za ofiare alkoholu. Dlatego ostatecznie, czlonkowie grupy przestaja zaprzeczac i uznaja swoj problem z alkoholem.
Wazna czescia naszego programu jest edukacja na temat choroby alkoholowej. Kazda sesja terapeutyczna sklada sie z czesci edukacyjnej, po ktorej grupa dyskutuje na temat uslyszanych inforamcji. Klienci probuja dopasowac to, co uslyszeli do siebie. W trakcie dyskusji, terapeuci klada nacisk na zmiane postawy w stosunku do picia. Podkreslamy, ze alkoholizm jest choroba "demokratyczna", moze dotknac kazdego. Rozmawiamy o slawnych ludziach, ktorzy otwarcie mowia o swoim alkoholizmie i sa dumni, ze potrafili sobie z nim poradzic. To dodaje odwagi i pozwala lepiej myslec o sobie, jezeli sie wie, ze na te sama chorobe cierpia zony prezydentow, slawni pisarze, artysci czy gwiazdy filmowe.
Grupowe sesje edukacyjne sa jednakowe dla wszystkich, natomiast terapia indywidualna - dostosowana jest do poszczegolnych klientow i ich problemow. Ponadto, prowadzimy regularne sesje rodzinne i jezeli tego wymaga sytuacja - spotkania z pracodawca.
Leczenie terapeutyczne oparte jest na filozofii AA, czyli wspolnoty Anonimowych Alkoholikow. Nasi klienci zachecani sa do uczeszczania przynajmniej na jedno spotkanie AA w tygodniu. Teorie i metody AA pomagaja zrozumiec materialy w jezyku polskim, jakie udostepniamy w klinice.
W chorobie alkoholowej, jak w kazdej innej im wczesniej zacznie sie leczenie, tym wieksza szansa na powrot do zdrowia.
Jesli ty, lub ktos ci bliski ma problemy wynikajace z naduzywania alkoholu, zaoszczedz jemu i sobie dalszych klopotow i upokorzen. Zwroc sie juz dzis o profesjonalna pomoc.
Po wiecej informacji prosze dzwonic do:
Zrzeszenia Polsko Amerykanskiego
3834 N. Cicero Avenue
Chicago, Illinois 60641
Tel.: (773) 282-8206
numery wewnetrzne: 354 - Agnieszka Szczesiak
349 - Ewa Sustik
347 - Krzysztof Lewandowski
