W poprzednim numerze opisalem Panstwu mozliwosci szybkiego polaczenia sie z Internetem za pomoca modemu kablowego. Niestety, serwis ten nie jest dostepny we wszystkich rejonach, wiec dla tych, ktorzy chcieliby szybciej przegladac zasoby globalnej sieci chcialbym dzisiaj przedstawic DSL.
DSL (Digital Subscribers Line) to technologia umozliwiajaca przesylanie bardzo szybko, duzej ilosci danych poprzez standardowe linie telefoniczne. Technologia ta oferuje nam szybkosc transmisji danych 143 razy wieksza niz powszechnie uzywane w chwili obecnej modemy 56Kbps, 62 razy wieksza niz cyfrowe modemy ISDN, i az 4 krotnie wieksza niz dedykowany serwis T1 (1.5Mbps). Cale polaczenie odbywa sie przy uzyciu tradycyjnych telefonicznych laczy, ktore juz mamy zainstalowane w naszych domach. Ponadto nie musimy sie z nikim laczyc bo polaczenie jest stale aktywne, a co w tym wszystkim najlepsze to fakt, ze nie blokujemy linii telefonicznej innym domownikom.
Rodzaje DSL
DSLjest ogolna nazwa dla calej gamy pokrewnych technologii. Inna, czesto stosowana nazwa jest xDSL. Rozne rodzaje technologii DSL z krotkim opisem ich dzialania przedstawiam ponizej. W tabeli 1 opisane sa maksymalne szybkosci transferu i odleglosci w roznych technologiach DSL.
• IDSL (ISDN DSL)- najwolniejszy rodzaj, gdzie maksymalna szybkosc transmisji w obu kierunkach wynosi 144Kbps. Zaleta jest mozliwosc wykorzystywania posiadanego sprzet ISDN.
• HDSL (High bitrate Digital Subscriber Line) - zapewnia dostep do sieci z predkoscia 2Mbps i to w obu kierunkach. Stosuje sie tutaj dwie pary skreconych miedzianych kabli.
• ADSL (Asymmetric DSL) - najpopularniejsza obecnie odmiana technologii. Asymetryczna transmisja oferuje transfer az do 8Mbps download, oraz az do 1.5Mbps w kierunku przeciwnym.
• CDSL (Consumer DSL) - maksymalna szybkosc transmisji download wynosi 1Mbps, natomiast upload nie przekracza 128kbps.
• SDSL (Symetric DSL) - odmiana HDSL, zwana tez pojedyncza, poniewaz uzyta jest tylko jedna para skreconych kabli. Umozliwia w obu kierunkach transfer do 768kbps.
• RADSL (Rate Adaptive DSL) - czesto nazywany adaptacyjnym, umozliwia automatyczne dopasowanie sie dwoch wspolpracujacych modemow DSL do szybkosci w danej chwili oferowanej przez ISP (Internet Service Provider).
• VSDL (Very High Speed DSL) - najszybszy rodzaj transmisji oferujacy transfer z przedzialu 12.9-52.8Mbps w zaleznosci od odleglosci.
Najbardziej rozpowszechniona jest obecnie technologia ADSL, wiec na tego typu transmisji skupimy nasze rozwazania.
Jak dziala ADSL?
Jak wskazuje slowo "asymetryczna" w nazwie ADSL, predkosci transmisji w kierunkach "do" i "z" internetu nie sa jednakowe. Podobnie jak w przypadku modemow kablowych, tak i w technologii ADSL szybkosc "download" wielokrotnie przewyzsza szybkosc "upload". Uzywajac do transmisji regularnych linii telefonicznych maksymalna szybkosc download w technologii ADSL wynosi 8Mbps, a szybkosc upload dochodzi do 1.5Mbps. Wartosci takie osiagane sa dzieki wykorzystaniu wysokich czestotliwosci transmisji. Poniewaz klasyczne modemy, jak rowniez i telefony pracuja w pasmie 0-4kHz, ktore nie jest w ogole wykorzystywane w technologii ADSL, mozemy przegladajac internetowe strony, jednoczesnie rozmawiac przez telefon z tej samej linii.
Modemy ADSL mozemy, tak jak i tradycyjne modemy, nabyc w dwoch wersjach: zewnetrznej i wewnetrznej. Modem zewnetrzny laczymy z komputerem za pomoca karty sieciowej lub magistrali USB (Universal Serial Bus), a model wewnetrzny instalujemy w gniezdzie ISA lub PCI. Niezaleznie od tego, ktora wersje bedziemy posiadali, zasada dzialania jest taka sama. Nasz ADSL modem podlaczamy do normalnej linii telefonicznej. Modem wyposazony jest w uklad elektroniczny POTS splitter (filtr), ktory rozdziela pasmo linii telefonicznej na dwa niezalezne pasma. Nizsze pasmo w przedziale 0-4kHz przeznaczone jest do transmisji naszych tradycyjnych rozmow telefonicznych (voice). Wyzsze pasmo, w zaleznosci od stanu technicznego linii i przewodow, mogace dochodzic az do 2Mbps, przeznaczone jest do transmisji danych. Dodatkowy uklad elektroniczny (channel separator) dzieli pasmo przeznaczone do transmisji danych na kolejne dwie czesci. Wieksza z nich wykorzystywana jest do transmisji danych z internetu do naszego komputera (download), mniejsza transmituje dane wysylane przez nas (upload).
Na drugim koncu linii telefonicznej, w odleglosci nie wiekszej niz 18,000 stop, w budynku naszej lokalnej firmy telefonicznej znajduje sie rowniez ADSL modem. W modemie tym zainstalowany jest analogiczny uklad elektroniczny (POTS splitter), ktorego zadaniem jest rozdzielenie tradycyjnych rozmow od transmisji danych. Rozmowy telefoniczne kierowane sa nastepnie do centrali (PSTN - Public Switched Telephone Network), a stamtad do wybranych abonentow.
Natomiast dane wysylane z naszego komputera, poprzez obydwa modemy ADSL trafiaja do multipleksera (DSLAM - Digital Subscriber Line Access Multiplexer), gdzie z wielu pojedynczych linii ADSL tworzona jest bardzo szybka linia, ktora z kolei poprzez koncentrator typu ATM (Asynchronous Transfer Mode) i linie swiatlowodowe laczy sie z Internetem z szybkoscia dochodzaca az do 1Gbps.
Analogiczna droge w odwrotnym kierunku przemierzaja dane, ktore otrzymujemy na ekranie naszego komputera.
Zasade dzialania polaczen typu ADSL przedstawiam na rysunku 1.
Na co zwracac uwage przy zamawianiu serwisu DSL?
Dostepnosc
Najwiekszy problem z serwisem DSL to jego dostepnosc. Maksymalna odleglosc w jakiej mozemy mieszkac od centrali telefonicznej zeby skorzystac z serwisu ADSL to 2 mile. W dodatku nie jest to odleglosc mierzona w linii prostej, lecz wzdluz kabla laczacego nas z centrala. Naturalna rzecza jest to, ze kabel ten jest poskrecany i pozginany, wiec praktycznie odleglosc, w ktorej mozemy mieszkac zmniejsza sie dosc istotnie.
Jezeli nawet mieszkamy w spelniajacej warunek odleglosci strefie, to nie jest pewne, ze nasza lokalna firma telefoniczna oferuje serwis DSL. Jednym z powodow wstrzymujacych wiele firm przed inwestowaniem w te technologie jest ciagly brak jednolitego standardu transmisji danych.
Koszt
Jezeli serwis jest dostepny w re-jo-nie, w ktorym mieszkamy, nastepna rzecza do rozwazenia jest jego koszt. Na calkowity koszt sklada sie suma kilku czynnikow. Sa to:
- szybkosc polaczenia
Tu sprawa jest prosta, im szybciej tym drozej. Warto sprawdzic ceny u kilku ISP (Internet Service Providers), moga sie one znacznie roznic, nawet przy tych samych szybkosciach.
- miesieczny transfer (usage)
Czas polaczenia z Internetem jest nielimitowany i bezplatny. To za co mozemy placic, to ilosc danych transferowanych z Internetu. Czesto wyglada to w ten sposob, ze w ramach miesiecznej oplaty mozemy bezplatnie przetransferowac niezaleznie w ktora strone 1 GB danych. Wszystko co transferujemy powyzej tej wartosci, podlega dodatkowym oplatom.
- liczba adresow IP
Jezeli mamy jeden komputer, nie ma to zadnego znaczenia i wystarczy nam jeden IP adres. W przypadku, gdy chcemy, zeby z polaczenia korzystala wieksza liczba komputerow, potrzebujemy wiecej adresow IP i calosciowa cena oczywiscie wzrasta. Jezeli nasze komputery sa polaczone w siec, warto zastanowic sie nad uzyciem oprogramowania typu "Proxy Server".
- rodzaj serwisu
Jak wspomnialem na poczatku artykulu, jest wiele roznych mutacji technologii DSL. Ta, ktora wybierzemy musi spelniac nasze wymagania. Jezeli chcemy polaczyc wlasny internetowy serwer, rozsadnym wyborem bedzie SDSL oferujacy szybszy "upload". W przypadku osob prywatnych i malych biur najlepsza opcja bedzie prawdopodobnie ADSL, ktory transmituje telefoniczne rozmowy.
- instalacja
Instalacje modemu ADSL przeprowadza zwykle przedstawiciel ISP z ktorego korzystamy. Sam proces instalacji jest analogiczny do podlaczenia tradycyjnego modemu. W przypadku wersji zewnetrznej musimy dodatkowo zainstalowac i skonfigurowac karte adaptera sieciowego, chyba ze nasz modem posiada magistrale USB. Proces instalacji jestesmy w stanie wykonac samodzielnie, jezeli wczesniej otrzymamy od naszego ISP dane i parametry polaczenia ( IP address, DNS name, Gateway address, itp.).
- sprzet ( ADSL modem)
Jak z kazda nowa technologia, w ktorej nie opracowano jeszcze finalowej wersji standardu, zamieszanie jest duze. Producenci sprzetu sprzedaja kilka roznych wersji standardu ADSL, w dwoch kompletnie niekompatybilnych standardach modulacji. Poniewaz modemy ADSL po obu stronach musza byc w pelni ze soba zgodne, najbezpieczniej jest go w tej chwili wypozyczyc od firmy, ktora oferuje nam serwis.
Calkowity miesieczny koszt serwisu DSL powinien miescic sie w przedziale $50-150, przy minimalnej szybkosci download 384Kbps. Jednorazowy koszt instalacji wynosi srednio okolo $100.
Zalety ADSL:
- symultaniczna transmisja glosu i danych
- wykorzystanie istniejacej infrastruktury kabli telefonicznych
- wysokie szybkosci transmisji
- stala aktywnosc polaczenia, tak jak przy liniach dzierzawionych
- pasmo transmisyjne nie jest dzielone z innymi uzytkownikami, tak jak to ma miejsce w modemach kablowych
- stale ceny za serwis
Wady ADSL:
- niewielki promien dostepnosci (18,000 stop) wysokich szybkosci transmisji brak powszechnej dostepnosci
- brak jednolitego standardu modulacji danych
- stosunkowo wysoka cena serwisu
Zakonczenie
Najwieksza wada DSL jest fakt, ze w wielu rejonach USA jest on niedostepny i nigdy nie bedzie, ze wzgledu na odleglosci od centrali telefonicznej. Trzeba wtedy szukac alternatywnych metod szybkiego dostepu do sieci lub zmienic mieszkanie. Wcale sie nie zdziwie gdy juz wkrotce przy ogloszeniach nieruchomosci na sprzedaz, zachwalajacych dobry dystrykt szkolny, ukaza sie notki informujace potencjalnych nabywcow o dostepnosci serwisu DSL w danym rejonie.
