W dzisiejszym artykule nie bedziemy poruszaa tematu przepisów prawnych, nie bedzie te? o rynkach i przedsiebiorstwach. Chcia3abym natomiast przybli?ya Panstwu dzia3alnooa firm zajmuj1cych sie poorednictwem pracy w Polsce, a w3aociwie doradztwem personalnym. Mam nadzieje, ?e temat ten zainteresuje przynajmniej tych z Panstwa, którzy rozwa?aj1 lub ju? zaplanowali powrót do Polski i rozgl1daj1 sie za ciekaw1, dobrze p3atn1 prac1, popart1 amerykanskim doowiadczeniem.
Rynek doradztwa personalnego i fachowej rekrutacji kadr jest w Polsce dooa m3ody.
Do niedawna nasz kraj nie by3 w ogóle brany pod uwage przez du?e agencje poorednictwa pracy, a w3aociwie agencje doradztwa personalnego. Na wstepie nale?y sie Panstwu ma3e wyjaonienie precyzuj1ce podstawowe ró?nice pomiedzy agencjami poorednictwa pracy, a agencjami doradztwa personalnego czyli rasowmi "3owcami g3ów".
Te kilka ró?nic decyduje w3aonie o tym czy agencja uzupe3ni tylko dzia3ania zwyk3ych pooredniaków czy te? do31czy do grona bardziej wyspecjalizowanych us3ugodawców.
Agencje poorednictwa pracy dzia3aj1ce w Polsce zajmuj1 sie zazwyczaj udzielaniem pomocy osobom bezrobotnym lub poszukuj1cym pracy w uzyskaniu odpowiedniego zatrudnienia. Zwykle tym procederem zajmuj1 sie organy administracji panstwowej (wojewódzkie agencje poorednictwa pracy), które najlepiej znaj1 warunki na w3asnym obszarze urzedowania. Robi1 to przewa?nie nieodp3atnie.
W ci1gu ostatnich paru lat w Polsce pojawi3o sie wiele prywatnych agencji poorednictwa pracy, które dzia3aj1 na zbli?onych zasadach. Zbieraj1 po prostu oferty pracy z poszczególnych firm polskich, a z drugiej strony gromadz1 oferty kandydatów w bazach danych i porównuj1 je ze sob1. W imieniu pracodawców zamieszczaj1 nieraz dodatkowo og3oszenia prasowe. Ich dzia3alnooa cechuje szybka realizacja zlecen, jak przy sprzeda?y towarów. Zdarza sie, ?e takie agencje nie spotykaj1 sie nawet z kandydatami na wybrane stanowisko, tylko przekazuj1 dane kandydata bezpoorednio pracodawcy. Ten zao sam dokonuje wyboru, wed3ug w3asnego uznania. Niew1tpliwym atutem takiej dzia3alnooci jest wspomniana ju? szybkooa dzia3ania oraz niska cena za us3uge.
Zdecydowan1 wad1 jest pobie?ne tylko rozpoznanie potrzeb danego pracodawcy, nieznajomooa samej firmy zlecaj1cej, jej struktury i rzeczywistych potrzeb. Tego rodzaju agencje sprawdzaj1 sie przy rekrutacji pracowników na ni?sze szczeble kadrowe.
Nie s1 jednak najlepszym sposobem na znalezienie kadry kierowniczej wy?szego szczebla.
Wraz z otwarciem gospodarki i przestawieniem jej na tory wolnorynkowe do Polski zacz13 masowo nap3ywaa kapita3 zagraniczny, zacze3y pojawiaa sie firmy o zachodnim modelu zarz1dzania. Wkrótce zacze3y one dotkliwie odczuwaa brak krajowych mened?erów i wysokiej klasy specjalistów.
Zwyk3e agencje poorednictwa pracy o modelu dzia3ania przedstawionym powy?ej przesta3y w tym przypadku wystarczaa.
Oczywiocie mo?na tak1 rekrutacje przeprowadzia na w3asn1 reke, tylko ?e nie zawsze odnosi to zamierzony skutek. Mened?erowie znanych firm zachodnich zdaj1 sobie sprawe, ?e tego typu fachowców nie znajdzie sie przez zwyk3e og3oszenie prasowe. Nie znajdzie sie z prostej przyczyny - po prostu fachowiec o rzadkich kwalifikacjach lub dobry mened?er z doowiadczeniem zazwyczaj nie musi szukaa pracy. To firmy szukaj1 jego. Potencjalni kandydaci zazwyczaj maj1 prace i to czesto w dobrych firmach, ale z ró?nych powodów (zazwyczaj finansowych, ambicjonalnych) chcieliby j1 zmienia na inn1.
Tutaj w3aonie jest miejsce dla agencji doradztwa personalnego lub potocznie nazywanych tzw. "3owców g3ów" czyli " head hunters". Poniewa? Polska sprzed 1990 roku nie mia3a tradycji i zapotrzebowania na tego typu us3ugi, nie mia3a równie? takich agencji. Te luke rynkow1 natychmiast wykorzysta3y du?e zachodnie firmy konsultingowe, zajmuj1ce sie doradztwem personalnym. Mia3y za sob1 bogate doowiadczenie w swoich krajach, zwykle znakomite referencje, gdy? ich klientami by3y w przesz3ooci i s1 nadal du?e znane firmy. Dzieki temu ju? na progu zyska3y to, na co firmy pocz1tkuj1ce musz1 pracowaa nieraz przez kilka lat - zaufanie klientów.
Problemy rekrutacyjne zachodnich firm móg3 rozwi1zaa ktoo znaj1cy profesjonalne metody naboru kadr i mia3 rozeznanie na lokalnym rynku pracy. Dzia3alnooa doowiadczonej agencji doradztwa personalnego polega na odp3atnym owiadczeniu wysoce wyspecjalizowanych us3ug w oparciu o fachow1 wiedze i znajomooa rynku pracy. Agencje doradztwa personalnego zatrudniaj1 zwykle specjalistów z ró?nych dziedzin, co pozwala na szersze spojrzenie na oferty zleceniodawców.
Firma " head hunting" zawiera umowe z firm1 poszukuj1c1 pracownika na dane stanowisko. Jest to umowa o charakterze zlecenia czyli inaczej mówi1c jest umow1 starannego dzia3ania. Agencja zobowi1zuje sie do znalezienia kandydata lub kandydatów na okreolone stanowisko, którzy spe3niaj1 wymagania postawione przez klienta. Agencja odpowiada przez okreolony czas za wy3onionego przez ni1 kandydata. Procedury rekrutacji przez agencje doradztwa personalnego ró?ni1 sie w ró?nych firmach, ale najczeociej sk3adaj1 sie z kilku podstawowych etapów:
1. Przyjecie zlecenia od firmy:
Ustala sie przy tym charakterystyke stanowiska, profil kandydata. Czesto niezbedna okazuje sie wizyta przedstawiciela agencji w firmie zlecaj1cej, a tak?e rozmowa z osobami dobrze znaj1cymi dane stanowisko pracy;
2. Przeszukanie bazy danych:
Jeoli fima jest dooa znana, zwykle jej baza zawiera ponad 50 tysiecy zg3oszen kandydatów o zró?nicowanym wykszta3ceniu i doowiadczeniu zawodowym i z niej wy3ania sie wstepn1 liste osób, które zainteresowane s1 zmian1 pracy i ofert1 klienta;
3. Przygotowanie i przeprowadzenie kampanii og3oszeniowej - og3oszenie prasowe:
Treoa projektuje sie i uzgadnia ze zleceniodawc1 i umieszcza na wyraYne ?yczenie firmy poszukuj1cej kandydata
4. Selekcja kandydatów:
W oparciu o ustalone wczeoniej ze zleceniodawc1 kryteria kandydata, odbywa sie selekcja najlepszych z istniej1cej bazy danych, z grona osób, które odpowiedzia3y na og3oszenie prasowe. Przeprowadza sie rozmowy kwalifikacyjne, testy psychologiczne, testy umiejetnooci, które maj1 bya przydatne na przysz3ym stanowisku, weryfikuje sie referencje podane przez kandydatów w ich CV. Kandydaci poddawani s1 tak?e sprawdzianom dodatkowym dotycz1cym znajomooci jezyków obcych czy obs3ugi komputera. Agencje dokonuj1 równie? wartoociowania stanowisk i opracowuj1 motywacyjne systemy wynagrodzen.
5. Przygotowanie pisemnego raportu i przedstawienie go zleceniodawcy:
Nastepuje ono po dokonaniu selekcji i wy3onieniu najlepszych, zdaniem agencji, kandydatów, którzy spe3niaj1 wymagania przedstawione przez pracodawce oraz zgodzili sie na podane warunki pracy.
Oczywiocie ostateczna decyzja o zatrudnieniu jednego z kandydatów nale?y do firmy zlecaj1cej, ale zwykle agencja udziela gwarancji na swoje us3ugi, np. zobowi1zuje sie w ramach tej samej op3aty znaleYa innego kandydata, gdyby wybrany przez ni1 i zatrudniony przez klienta zrezygnowa3 z pracy w ci1gu 3-12 miesiecy.
Agencje doradztwa personalnego k3ad1 g3ówny nacisk na jakooa swych us3ug, tote? procedura wy3onienia odpowiedniego kandydata mo?e czasem bya bardzo czasoch3onna. Najczeociej realizacja zlecenia trwa 3 - 4 miesi1ce, a w przypadku bardzo wysokich stanowisk lub rzadkich kwalifikacji - nawet do pó3 roku.
Do niedawna jeszcze dzia3ania agencji doradztwa personalnego otacza3a aura tajemniczooci, zw3aszcza jeoli chodzi o honoraria, których ?1daj1 za swoje us3ugi. Co prawda us3ugi "3owców g3ów" nie nale?1 do tanich. Zwykle standardowa op3ata oscyluje na poziomie 25 - 30% pe3nego (ze wszystkimi dodatkami) rocznego wynagrodzenia przewidzianego dla danego kandydata.
Pierwsza p3atnooa na ogó3 dokonywana jest w momencie podpisania umowy, kolejna po przedstawieniu przez agencje wyselekcjonowanych ju? kandydatów i wreszcie ostatnia rata - po zatrudnieniu jednego z nich.
Agencje doradztwa personalnego zacze3y sie pojawiaa na rynku polskim na pocz1tku lat 90-tych. By3o ich wtedy zaledwie kilka. Dzisiaj jest to bardzo pre?na i rozbudowana siea firm doradczych, które wyspecjalizowa3y sie w wyszukiwaniu kandydatów nawet o bardzo specyficznych cechach.
Tabela ilustruje Panstwu zakres dzia3ania oraz niektóre cechy wybranych 10 agencji doradztwa personalnego.
Tabela przedstawia tylko ma3y wycinek spooród wszystkich agencji doradztwa personalnego dzia3aj1cych na rynku polskim. Warsaw Businesss Journal wyszczególnia ich ponad 40 w swoim corocznym rankingu na rok 1999 (ich lista jest dostepna w naszym Wydziale Handlowym). Zdecydowana wiekszooa ulokowa3a swoje biura w Warszawie, ale agencje istniej1 tak?e w innych wiekszych miastach polskich: Wroc3awiu, Lodzi, Poznaniu, Gdansku, Krakowie.
W 1997 roku powsta3a w Polsce organizacja zrzeszaj1ca pracowników agencji doradztwa personalnego - Stowarzyszenie Doradców Personalnych. Cz3onkami stowarzyszenia s1 obecnie pracownicy 22 firm rekrutacyjnych. Ich celem jest wspó3dzia3anie w wypracowywaniu coraz doskonalszych metod rekrutacji najlepszych kadr w oparciu o zasady równej, uczciwej konkurencji. Najwa?niejsz1 z tych zasad jest regu3a " off limits", która oznacza w praktyce, ?e doradcy personalnemu nie wolno prowadzia powtórnej rekrutacji woród pracowników ju? przez niego raz zarekomendowanych. Oczywiocie ten "z3owiony" fachowiec mo?e staa sie obiektem zainteresowania innej firmy doradczej, ale w tym wypadku bedzie tu rz1dzi3o po prostu prawo popytu i poda?y.
Stowarzyszenie Doradców Personalnych wprowadza pewien 3ad do jeszcze ci1gle kszta3tuj1cego sie stosunkowo m3odego rynku us3ug doradztwa personalnego.
Dzisiejszy klient ma do wyboru us3ugi wielu agencji doradczych. Ka?da oczywiocie reklamuje swoje us3ugi jako te najlepsze, ale przed ostatecznym zleceniem us3ugi nale?y dobrze przyjrzea sie kilku wybranym agencjom i ocenia, na ile bed1 w stanie sprostaa zadaniom, które sie przed nimi stawia. Wa?ne jest to jak d3ugo dana firma doradcza dzia3a na rynku, ilu zatrudnia konsultantów, z kim wspó3pracuje, kto do tej pory by3 jej klientem (zadowolonym oczywiocie) - czy by3y to tylko firmy polskie czy równie? miedzynarodowe, tak?e g3ówna bran?a dzia3alnooci.
Mened?erowie firm coraz czeociej rezygnuj1 z szukania kandydatów na odpowiedzialne stanowiska na w3asn1 reke i korzystaj1 z us3ug profesjonalnych agencji doradztwa personalnego. Wierz1 s3usznie, ?e w3aociwie dobrana kadra fachowców zdecyduje o sukcesie firmy, a pieni1dze wydane na honorarum dla agencji, zwróc1 sie ju? w krótkim czasie, jak ka?da dobra inwestycja.
