ISDN (Integrated Services Digital Network) - to siec telefoniczna o duzej szybkosci transmisji oferujaca wiele roznorodnych uslug. Siec ta tworzona jest przy wykorzystaniu istniejacej infrastruktury telekomunikacyjnej, ale tylko w tych rejonach, gdzie pracuja cyfrowe centrale telefoniczne.
Pojedynczy abonent uzyskuje dostep do sieci poprzez BRI (Basic Rate Interface), czyli dostep podstawowy ISDN. BRI to trzy kanaly cyfrowe: 2B+D. Kanaly B sluza do transmisji informacji uzytkownika (2 x 64 kbps), kanal D natomiast jest kanalem sygnalizacyjnym (16 kbps), przez ktory terminal komunikuje sie z siecia ISDN. Jedno lacze BRI umozliwia rownoczesne zestawienie dwoch polaczen telefonicznych (2 x 64 kbps) lub zestawienie polaczenia dwukanalowego o przeplywnosci 128 kbps (np. videotelefon).
Do sieci ISDN moga byc wlaczane nastepujace terminale:
• telefony ISDN,
• komputery PC (z kartami ISDN),
• videotelefony,
• telefaxy G4,
• inne urzadzenia cyfrowe ( routery, bridge itp.),
• urzadzenia analogowe przylaczane za posrednictwem adapterow (TA - Terminal Adapter).
Dostepnosc serwisu ISDN
Chociaz o technologii ISDN nie mozna w zaden sposob wyrazic sie jako o czyms nowym, jako ze poczatki siegaja lat siedemdziesiatych, to ciagle nie mozna powiedziec, ze jest ona naprawde powszechna. O ile tradycyjna linie analogowa mozemy zainstalowac niemal wszedzie, to linie ISDN maja swoje okreslone wymagania. ISDN jest siecia cyfrowa, w zwiazku z tym jest bardzo czula na zewnetrzne interferencje. Odleglosc od centrali nie moze wiec przekraczac 18,000 stop, a i centrala musi byc wyposazona w odpowiednie urzadzenia. Nie bedziemy mieli problemu z zamowieniem serwisu ISDN w duzych metropoliach miejskich, moze byc on natomiast nieosiagalny w terenach mniej zaludnionych.
Zalety ISDN:
- dwa niezalezne lacza, kazde o predkosci 64 kbps w obu kierunkach transmisji (full duplex). Lacze ISDN pozwala na uzyskanie dwoch roznych polaczen na jednej linii telefonicznej. Dzieki temu mozna na przyklad przesylac plik komputerowy i jednoczesnie prowadzic rozmowe telefoniczna
- do jednego lacza ISDN mozna podlaczyc 8 urzadzen (telefony, faksy, wideotelefony, modemy, komputery z karta ISDN) i kazdemu z nich nadac inny numer. Jednoczesnie mozna uzywac tylko dwoch z tych urzadzen, poniewaz na jednej linii mozna uzyskac dwa polaczenia w tym samym czasie.
- mozliwosc dynamicznego laczenia obu kanalow w jeden o szybkosci 128 kbps
- duza liczba dodatkowych serwisow
Wady ISDN:
- stosunkowo wysoki koszt polaczen telefonicznych
- skomplikowany proces konfiguracji
- linie cyfrowe wymagaja zasilania
Jezeli po zapoznaniu sie z wadami i zaletami serwisu ISDN, zdecyduja Panstwo, ze jest to cos dla Was, to ponizej podaje w jaki sposob mozemy stac sie szczesliwymi uzytkownikami sieci cyfrowej ISDN.
Krok 1 - dostepnosc serwisu
Na poczatku nalezy skontaktowac sie z lokalna kompania telefoniczne i zweryfikowac czy w rejonie w ktorym mieszkamy ISDN jest dostepny i ile kosztuje. Warto tez przy okazji zapytac o sprzet ISDN rekomendowany przez lokalna firme telefoniczna. Moze sie okazac, ze modemy nie wszystkich producentow beda dobrze wspolpracowac ze sprzetem zainstalowanym w lokalnej centrali.
Ile to kosztuje?
Jezeli serwis ISDN jest dostepny w rejonie, w ktorym mieszkamy, to nastepnym logicznym pytaniem jest cena. Zwykle zbudowana jest ona z trzech komponentow:
1. Oplata za instalacje - jednorazowa oplata za zainstalowanie serwisu. Przy podpisaniu dluzszego kontraktu (36, 60 miesiecy) oplata ta moze byc anulowana. W Chicago oplata instalacyjna wynosi ok. $135, plus dodatkowo placimy $25 za kazdy kwadrans, jezeli zamawiamy wykonanie okablowania wewnatrz naszego mieszkania. Lokalna firma telefoniczna zwykle instaluje tylko jedno gniazdko.
2. Abonament miesieczny - stala miesieczna oplata, zwykle taka sama lub niewiele wyzsza jak w przypadku linii analogowej. W Chicago okolo $37 miesiecznie za jeden kanal B, lub okolo $41-45 za dwa.
3. Oplaty za uzytkowanie - zwykle sa takie same jak w przypadku linii analogowych lub niewiele wyzsze. Warto jednak przed zamowieniem upewnic sie, ze nie ma zadnej specjalnej taryfy na polaczenia cyfrowe. W okolicach Chicago polaczenie w strefie A, czyli nie przekraczajacej 8 mil, kosztuje nas 5 centow, niezaleznie od czasu trwania polaczenia.
Krok 2 - dostep do Internetu
Jezeli serwis ISDN jest oferowany przez lokalna firme telefoniczna, to z duza doza prawdopodobienstwa znajdziemy firmy udostepniajace ISDN-owe polaczenia do Internetu. Warto to jednak zweryfikowac, a przy okazji zadac te same pytania dotyczace rekomendowanych przez firme modemow ISDN oraz cen za takie polaczenia.
Zwykle konto z dostepem typu ISDN jest drozsze od analogowego 56 kbps. Typowe oplaty w rejonie Chicago wynosza $19-40 miesiecznie.
Krok 3 - wybor modemu ISDN
Po porownaniu list modemow rekomendowanych przez firme telefoniczna i naszego ISP (Internet Service Provider), nalezy zaopatrzyc sie w to urzadzenie. Kilka dodatkowych uwag na co zwracac uwage przy zakupie modemu przedstawiam ponizej.
- interfejs typu U pozwalajacy podlaczyc modem bezposrednio do gniazdka w scianie bez koniecznosci dokupowania adaptera NT-1.
- zewnetrzny czy wewnetrzny. Podobnie jak w przypadku modemow analogowych kazdy model ma swoje wady i zalety. Modemy zewnetrzne typu ISDN sa latwiejsze w instalacji i mozna je latwo przelaczac miedzy komputerami. W wersjach wewnetrznych nalezy pamietac o niewylaczaniu komputera, jezeli spodziewamy sie, ze ktos moze do nas zadzwonic.
- analogowe porty do podlaczenia telefonu lub faksu,
- funkcja "dynamic bandwith allocation" pozwalajaca modemowi uwolnic jeden z kanalow typu B dla przeprowadzenia rozmowy telefonicznej i automatycznie dolaczyc go ponownie po zakonczeniu rozmowy.
- Niektore z modemow ISDN posiadaja tylko diody sygnalizujace, ze ktos probuje sie do nas dodzwonic. Osobom przyzwyczajonym do dzwonka telefonu funkcja "full ringing support" pozwoli nie przegapic zadnej rozmowy.
- Modemy cyfrowe oferuja bardzo szerokie spektrum dodatkowych funkcji typu: caller ID, 3-way calling, call forwarding, call transfering itd., ktore mozemy dowolnie wybierac wedlug indywidualnych potrzeb.
- kompresja bedaca istotnym czynnikiem w przypadku modemow analogowych, w serwisie cyfrowym nie ma wiekszego znaczenia. Wiekszosc firm umozliwiajacych nam dostep do Internetu, ma te funkcje wylaczona, wiec nam tez nie na wiele sie ona przyda.
Krok 4 - zamowienie serwisu
Nastepny krok to zamowienie serwisu w lokalnej firmie telefonicznej (w rejonie Chicago Ameritech tel. 888-878-4736) i bardzo dlugi okres oczekiwania na instalacje. W Chicago od chwili zamowienia jest to okres 3-4 tygodni.
Krok 5 - instalacja
Ostatnie czynnosci to dokupienie brakujacych terminali, adapterow, kabli (o czym ponizej), i wcale nie mniej frustrujaca konfiguracja serwisu.
Sa dwa podstawowe interfejsy pracujace z liniami typu ISDN.
1. U-interfejs, przesyla sygnaly ISDN poprzez skrecona pare miedzianych przewodow pomiedzy budynkiem centrali a naszym domem. Ten interfejs przeznaczony jest do transmisji sygnalu na duze odleglosci.
2. S/T interfejs, przesyla sygnaly ISDN poprzez skrecona pare miedzianych przewodow pomiedzy gniazdkiem w scianie naszego domu, a urzadzeniem typu ISDN z ktorego korzystamy.
Jezeli nasz modem ISDN lub inny sprzet ISDN, ktorego chcemy uzywac, przystosowany jest do interfejsu typu S/T, to musimy dodatkowo dokupic urzadzenie NT-1 (Network Termination). NT-1 jest urzadzeniem posredniczacym miedzy siecia telekomunikacyjna, a urzadzeniami abonenta. NT-1 wyposazony jest we wtyczke dopasowana do interfejsu typu U oraz jedna lub kilka dopasowanych do interfejsu typu S/T i wlasne zasilanie. Cala idea polaczenia przedstawiona jest na rysunku numer 2.
Niektore urzadzenia ISDN mozemy podlaczyc bezposrednio do gniazdka w scianie. Producenci okreslaja je jako "built-in NT-1" czyli wbudowany adapter NT-1 lub po prostu urzadzenia z interfejsem typu U.
Z serwisem ISDN zwiazane sa dwa typy wtyczek (jacks) RJ11 oraz RJ45.
• RJ11 - to taka sama wtyczka jak przy naszym analogowym telefonie. Przewod zakonczony wtyczka RJ11 ma 4 druty. Wykorzystywany jest do polaczenia pomiedzy NT-1, a gniazdkiem w scianie.
• RJ45 - jest podobna w ksztalcie, szersza i dolaczona do kabla z 8 drutami, wykorzystywanego do polaczenia urzadzenia ISDN z terminalem NT-1.
Nowe oblicze ISDN - serwis AO/DI
AO/DI (Always On Dynamic ISDN) czyli po prostu wlaczony na stale sygnal, to zupelnie nowa funkcja sieci ISDN. Technologia ta pozwala na stale polaczenie z naszym internetowym serwisem lub odleglym komputerem w biurze, bez uzycia pasma transmisji w kanale B. Dane sa przesylane za posrednictwem kanalu D, ktory do tej pory byl uzywany glownie do inicjalizacji i wlasciwej konfiguracji naszych polaczen.
Jak to dziala?
Za kazdym razem kiedy laczymy sie linia ISDN, minimum 64kbps pasma jest zarezerwowane dla naszego polaczenia. W tym czasie ta czesc pasma jest uzywana tylko przez nas i nikt inny nie moze z niego skorzystac az do chwili kiedy zakonczymy polaczenia i pasmo to zostanie przydzielone innej osobie. Jezeli przydzielone nam 64 kbps jest niewystarczajace, automatycznie dolaczany jest drugi kanal B o takim samym pasmie transmisji i mamy do dyspozycji 128 kbps. Oczywiscie nasze oplaty rosna wraz ze wzrostem szybkosci transmisji. Dzieki temu, ze dodatkowe pasmo jest nam przydzielane tylko wtedy kiedy naprawde go potrzebujemy, mozemy zredukowac nieco koszty polaczen.
Technologia AO/DI pozwala na znacznie bardziej efektywne wypelnienie pasma transmisyjnego, poprzez wykorzystanie kanalu D do przesylania niewielkiej ilosci danych wtedy kiedy nie jest on zajety poprzez sygnaly sterujace. W przypadku zapotrzebowania na szersze pasmo transmisyjne, moga byc uaktywnione dodatkowe kanaly B, lecz generalnie transmisja danych odbywa sie na nieco innych zasadach. Dane, ktore chcemy przeslac sa poszatkowane na niewielkie pakiety, a nastepnie jeden po drugim te male "paczki informacji" sa transferowane do punktu docelowego. Poniewaz transmisja moze odbywac sie tylko wtedy, kiedy kanal D nie jest zajety poprzez inne sygnaly, niemal kazdy pakiet dociera do celu inna droga. Dzieki temu nie trzeba tworzyc stalego, dedykowanego polaczenia na czas transmisji, tak jak to odbywa sie w przypadku korzystania z kanalu B. Transmisja tego typu nie blokuje mozliwosci uzyskania innych polaczen, korzystajac z pasma tylko wtedy kiedy pakiety sa wysylane lub otrzymywane.
Kiedy po raz pierwszy laczymy sie z Internetem korzystajac z serwisu AO/DI, tworzy sie nasze stale polaczenie. W momencie, w ktorym zazadamy jakichs informacji, uaktywniony zostaje kanal B (dwa jezeli jeden nie jest wystarczajacy) i dane przesylane sa do naszego komputera. W tym czasie kanal D nie jest wykorzystywany. Kiedy zadane przez nas dane do nas dotra, nasz ISDN modem wylacza uzywane dotychczas kanaly B i uaktywnia kanal D o pasmie 9,600 bps, ktory podtrzymuje nasze polaczenie do Internetu.
Niewatpliwa i najwieksza zaleta technologii AO/DI jest fakt, ze mozemy byc bezustannie polaczeni z Internetem. Dzieki temu nie musimy zagladac do naszej skrzynki e-mail, zeby sprawdzic czy dostalismy jakis list, tylko jestesmy o tym automatycznie powiadamiani. W analogiczny sposob dzieki technologii "push" mozemy otrzymywac prognozy pogody, notowania gieldowe lub tez aktualne wiadomosci. Nasze rachunki telefoniczne zmiejsza sie istotnie, poniewaz placimy tylko za czas, kiedy jestesmy polaczeni poprzez kanal B (64 kbps). Proces zarzadzania pasmem jest automatyczny, wiec korzystamy z kanalow B tylko w razie potrzeby zwiekszenia pasma kanalu D, ktory jest na stale polaczony. Zyskujemy dzieki temu trzy kanaly komunikacyjne do jednoczesnej rozmowy telefonicznej, polaczenia faksowego i transferu danych.
Wada jest brak urzadzen ISDN przystosowanych do wykorzystania tej technologii. Lokalne firmy udzielajace nam dostepu do Internetu tez nie sa na to jeszcze przygotowane ani technicznie (sprzet i staly adres IP dla kazdego uzytkownika) ani marketingowo. To znaczy nie jest jeszcze jasne ile nas to bedzie kosztowalo.