NACARA (Nicaraguan Adjustment and Central American Relief Act) jest odpowiedzia Kongresu Amerykanskiego na obawy, iz nowe ostre prawa imigracyjne z 1996 roku uniemozliwia mozliwosc zalegalizowania statusu osobom, ktore zyja juz tutaj od wielu, wielu lat. Choc w nazwie ustawy, NACARA, wystepuja tylko panstwa Ameryki Srodkowej, niektorzy Polacy rowniez beda mogli z niej skorzystac.
NACARA oferuje pewne mozliwosci zalegalizowania statusu obywatelom bylego bloku sowieckiego (Soviet Bloc), miedzy innymi Polski. Mozliwosc ta to tzw. suspension of deportation (zawieszenie deportacji) lub cancellation of deportation (wymazanie deportacji). Nagroda za wygrana aplikacje jest pobyt staly (zielona karta).
O uzyskanie pobytu droga - poprzez NACARA mozna starac sie w dwoch miejscach, w zaleznosci od sytuacji imigracyjnej aplikanta.
1. W sadzie imigracyjnym o legalizacje poprzez ustawe NACARA starac moga sie osoby, ktore znalazly sie w koniecznosci deportacji. NACARA uzywana jest wtedy jako dodatkowa obrona od deportacji. Aby wygrac sprawe aplikant musi udowodnic, ze spelnia wszystkie nastepujace warunki: ze przybyl do USA przed 31 grudnia 1990, ze zlozyl aplikacje o azyl przed 31 grudnia 1991, ze przebywa w USA nieprzerwanie od 7 lat, ze jest osoba dobrego moralnego charakteru i ze jego deportacja z USA spowodowalaby olbrzymia krzywde ("extreme hardship") dla niego samego lub dla jego najblizszych (malzonki, nieletnich dzieci lub rodzicow), ktorzy sa obywatelami lub legalnymi rezydentami USA (posiadaczami pobytu stalego.) Nizej wytlumacze na czym polega udowodnienie "olbrzymiej krzywdy."
2. W biurze azylowym (Asylum Office) aplikacje o zawieszenie deportacji moga skladac osoby, ktore nie sa w postepowaniu deportacyjnym. Osoby skladajace aplikacje o zawieszenie deportacji tutaj musza udowodnic, ze spelniaja wszystkie nastepujace warunki: ze przyjechaly do USA przed 31 grudnia 1990, ze zlozyly aplikacje o azyl polityczny przed 31 grudnia 1991 roku, ze ich aplikacja jest nadal w stanie rozpatrywania (tzn. nie zostala ani przyznana ani odmowiona), ze sa w USA nieprzerwanie przez ostatnie 7 lat, ze sa osobami dobrego moralnego charakteru, i ze ich deportacja z USA spowodowalaby olbrzymia krzywde ("extreme hardship") dla nich samych lub dla ich najblizszych (malzonki, nieletnich dzieci lub rodzicow), ktorzy sa obywatelami lub legalnymi rezydentami USA (posiadaczami pobytu stalego).
UWAGA: Osoby, ktore nie sa i nie byly w sadzie deportacyjnym moga starac sie o zawieszenie deportacji przez NACARA w biurze azylowym, ale tylko wtedy jesli udowodnia, ze ich aplikacja jest nadal rozpatrywana przez INS (pending). Jesli aplikant zlozyl aplikacje przed 31 grudnia, ale otrzymal decyzje odmawiajaca azylu, osoba taka nie moze starac sie o zawieszenie deportacji w biurze azylowym. Jesli osoba taka jednak kiedykolwiek znajdzie sie w sadzie deportacyjnym, to bedzie mogla ona wykorzystac NACARA jako obrone od deportacji (patrz powyzszy paragraf o NACARA w sadzie imigracyjnym). Biuro azylowe bedzie jednak przyjmowac aplikacje od osob, ktore udowodnia, ze nigdy nie otrzymaly odmowy aplikacji azylowej, nawet jesli byla ona wydana. Tzn., ze jesli biuro azylowe odmowilo aplikantowi azylu i wyslalo decyzje odmowna pod adres, gdzie aplikant juz nie mieszkal, i decyzja wrocila do biura azylowego nie dostarczona, taka osoba bedzie mogla zlozyc teraz aplikacje o zawieszenie deportacji w biurze azylowym, poniewaz decyzja nigdy nie byla dostarczona i aplikacja uznana jest za nadal rozpatrywana (pending).
Kilka dni temu uczestniczylam w spotkaniu z szefem chicagowskiego biura azylowego, panem Esbrook i pracownikiem tego biura odpowiedzialnym za proces przyjmowania i zatwierdzania aplikacji NACARowskich, panem Ken Madson. Ken przedstawil w skrocie procedure starania sie o NACARowskie zawieszenie deportacji w biurze azylowym.
Po pierwsze, aplikant sklada aplikacje o NACAROwskie zawieszenie deportacji, forme I-881. Forma ta wraz z czterema zdjeciami aplikanta, suma $215 (od aplikanta) lub $430 (od rodziny), $25 na odciski palcow, aplikacja na pozwolenie na prace (wraz z suma $100) i dodatkowymi dokumentami udowadniajacymi 7 lat nieprzerwanej obecnosci, dobry moralny charakter i olbrzymia krzywde, wysyla sie do Regionalnego Centrum INS w Kalifornii.
Po drugie, centrum w Kalifornii sprawdza odciski palcow w FBI, i jesli odciski palcow sa w porzadku i nie wykaza aresztow lub kryminalnych wyrokow, aplikacja jest przekazana do lokalnego biura azylowego.
Po trzecie biuro azylowe (w naszym przypadku lokalne biuro w Chicago) wyznacza termin interview. Biuro wysle aplikantowi wezwanie na interview (forme G-56) i notke informacyjna (jakie przygotowac dokumenty, swiadkow, itd.)
Po czwarte, biuro azylowe przeprowadzi interview. Na kazde interview biuro przeznaczy kilka godzin, aby aplikant mogl przedstawic wszystkie dokumenty i swiadkow. Przed interview kazdy aplikant bedzie zidentyfikowany, tzn. pobrane beda odciski palcow i zdjecie. Samo interview bedzie mialo dwie czesci. Na poczatku oficer bedzie zadawal pytania zwiazane z aplikacja o azyl. INS musi stwierdzic, czy osoba kwalifikuje sie na azyl. O ile prawie zaden z polskich aplikantow nie kwalifikuje sie na azyl polityczny, o tyle trzeba sie przygotowac, aby odpowiedziec na pytania zwiazane z wczesniej zlozona aplikacja o azyl. Nastepnie urzednik INS przeprowadzi interview na zawieszenie deportacji (suspension of deportation.) Tutaj, jak juz wyzej zaznaczylam, udowodnic trzeba bedzie, ze aplikant przebywa w USA nieprzerwanie od 7 lat, ze jest on osoba dobrego moralnego charakteru i ze jego deportacja bylaby krzywda dla niego lub jego rodzicow, dzieci lub malzonkow, ktorzy sa obywatelami lub rezydentami USA. Aplikant bedzie mogl przedstawic zarowno dokumenty jak i swiadkow.
Decyzja nastapi po tygodniu lub dwoch. INS wysle zawiadomienie, ze decyzja jest gotowa i nalezy po nia sie stawic. Nastepnie INS powiadomi aplikanta czy przyznaje mu zawieszenie deportacji, czy tez nie. Jesli INS przyzna aplikacje, to aplikantowi przyznany zostanie pobyt staly i otrzyma pieczatke pobytu stalego w paszporcie. Jesli aplikant przegra aplikacje, to sprawa jego zostanie skierowana do sadu imigracyjnego na rozprawe deportacyjna. Podczas rozprawy aplikant bedzie sie mogl raz jeszcze starac o zawieszenie deportacji. Jesli sad przyzna zawieszenie, aplikant otrzyma pobyt staly. Jesli sad zgodzi sie z biurem azylowym i odrzuci aplikacje, aplikant musi opuscic USA.
Olbrzymia krzywda (extreme hardship)
W obu procedurach, zarowno przed sadem jak i w biurze azylowym, najwazniejszym i najtrudniejszym elementem w sprawie o zawieszenie deportacji jest udowodnienie extreme hardship (olbrzymiej krzywdy), jaka powodowalaby deportacja. Nowe przepisy imigracyjne podaja liste elementow branych pod uwage przy ocenianiu czy istnieje olbrzymia krzywda:
1. wiek aplikanta zarowno w momencie przybycia do USA jak i w momencie zlozenia aplikacji o NACARA,
2. wiek, liczba i status imigracyjny dzieci aplikanta i czy potrafia one mowic w jezyku rodzicow i czy beda potrafily zaadoptowac sie w nowym kraju,
3. stan zdrowia aplikanta, jego malzonka, dzieci lub rodzicow i czy choroba bedzie mogla byc leczona w kraju do ktorego byloby sie deportowanym,
4. czy aplikant bedzie mogl znalezc prace w kraju do ktorego wraca,
5. jak dlugo jest sie w USA,
6. inna rodzina, ktora jest i zostaje legalnie w USA,
7. finansowa krzywda spowodowana ewentualnym wyjazdem,
8. skutki przerwania edukacji,
9. psychiczne skutki deportacji,
10. ekonomiczne i polityczne warunki w kraju, do ktorego aplikant bylby deportowany,
11. czy jacys czlonkowie rodziny pozostali w kraju ojczystym,
12. zaangazowanie w lokalna spolecznosc, dzialalnosc charytatywna,
13. historia statusu imigracyjnego aplikanta,
14. czy istnieja inne mozliwosci aby aplikant zalegalizowal swoja tutaj obecnosc.
Sedzia lub urzednik INS musi wziac pod uwage ogolna sytuacje aplikanta, ale musi sie kierowac istnieniem lub brakiem obecnosci wyzej wymienionych elementow.
Droga przestrogi, NACARA jest mozliwoscia zalegalizowania statusu i w wielu przypadkach zakonczy sie pobytem stalym. Nalezy jednak pamietac, ze odmowna decyzja powoduje wydalenie z USA. Kazda sytuacja powinna byc oceniona przez prawnika imigracyjego zanim dokumenty zostana zlozone.
Na spotkaniu z urzednikami biura azylowego szef tego biura, pan Esbrook, podkreslal, ze interview w biurze azylowym nie bedzie "wrogim posiedzeniem." Daje to nadzieje na duza ilosc przyznawanych aplikacji, ale nalezy podkreslic, ze na razie urzad azylowy nie przeprowadzil jeszcze ani jednego interview w sprawie NACARA, i nie mamy jeszcze statystyk.
UWAGA:
Obecnie w Kongresie Amerykanskim znajduje sie propozycja, aby osoby, ktore kwalifikuja sie na NACARA mogly otrzymac pobyt staly bez starania sie o zawieszenie deportacji. Osoby takie musialyby udowodnic tylko, ze wjechaly do USA przed 31 grudnia 1990 roku i zlozyly aplikacje o azyl przed 31 grudnia 1991 roku. Nie wiemy jeszcze kiedy Kongres podejmie decyzje w tej sprawie, ale osoby, ktore kwalifikuja sie na NACARA powinny poczekac, az decyzja zapadnie. Jesli Kongres zatwierdzi te propozycje, to zalegalizowanie statusu dla NACAR-owcow bedzie niemal automatyczne.
