Wcisniecie odpowiedniego guzika budzi moc, ekran komputera jasnieje, pokrywa sie symbolami graficznymi aplikacji. Strzalka przesuwa sie w kierunku ikonki polaczenia internetowego, slychac ciche klik-klak klawisza myszy, modem nuci przez chwile kilka taktow elektronicznej melodii i... student wirtualnego uniwersytetu rozpoczyna kolejna sesje zajec.
Nauka internetowego studenta, tak samo jak i jego "naziemnego" kolegi, sprowadza sie do zdobywania kredytow (credits). Odpowiednia ich ilosc uprawnia do uzyskiwania stopni naukowych. Kredyty transferuje sie miedzy uczelniami wyzszymi USA. Zaliczenie kilku kursow daje - poza kredytami - wiedze rozpoznawalna na rynku pracy w ramach poszukiwanych zawodow, na przyklad specjalisty sieci komputerowych. Uzyskane raz kredyty nie starzeja sie. Po kilku latach pracy mozna podjac nauke w punkcie jej przerwania.
Zasada transferu kredytow jest regula miedzy normalnymi szkolami wyzszymi, nie sprawdza sie do konca, gdy student zapragnie przeniesc wirtualne kredyty do naziemnej uczelni. Studia on-line sa wciaz jeszcze nowoscia, nie kazda uczelnia przyswoila sobie ich idee, nie kazdy profesor traktuje je powaznie.
Problem transferu internetowych kredytow nie istnieje w Kalifornii, stolicy swiatowego nauczania wirtualnego. Tam kazdy szanujacy sie college posiada swoj cybernetyczny odpowiednik, nauczanie internetowe egzystuje w pelnej symbiozie z naziemnym. Do reguly wsrod zwyklych, stacjonarnych studentow, nalezy zaliczanie kilku przedmiotow on-line, co pozwala lepiej gospodarowac czasem.
California Virtual University
Decyzja gubernatora stanu Kalifornia zostal utworzony w 1996 roku California Virtual University (www. california.edu) , pomyslany nie tyle jako jeszcze jeden uniwersytet, ale rynek nauczania, na ktorym student moze przebierac w blisko tysiacu propozycji kursow oferowanych przez okolo stu stanowych uczelni. W CVU reprezentowane sa tylko instytucje rejestrowane jako szkoly wyzsze przez stanowe wladze, a internetowe kursy maja ten sam poziom merytorycznej jakosci, co odpowiednie kursy oferowane w sposob tradycyjny. Wirtualny Uniwersytet Kalifornijski przyjal pierwszych studentow zima 1998 roku.
Otwierajac elektroniczny kampus, gubernator Kalifornii kierowal sie nie innowacyjnym uniesieniem ducha, lecz prostym rachunkiem ekonomicznym. Juz niedlugo fala wyzu demograficznego wzniesie sie na poziom szkolnictwa wyzszego. Oceniono, ze zamiast stawiac budynki nowych uczelni, taniej bedzie stworzyc wirtualne kampusy juz istniejacych szkol.
Szkolnictwo wyzsze jest takze waznym zrodlem stanowych dochodow. Na kalifornijskie uczelnie przybywaja studenci calego swiata. Korzystajac z Internetu mozna sprzedac wyksztalcenie wiekszej jak dotychczas grupie osob, mieszkajacych w dowolnym miejscu swiata.
Czy zmierzch tradycyjnych uczelni?
Filozof zarzadzania Peter Drucker podzielil sie z czytelnikami Forbes kasandryczna przepowiednia dla tradycyjnego kampusu: "Uniwersytety nie przetrwaja, przyszlosc lezy poza tradycyjna sala wykladowa. Nauczanie na odleglosc upowszechnia sie bardzo szybko". Innego zdania sa profesorowie uniwersytetow prestizowej Ivy League. Uwazaja, ze kampus - miejsce bezposrednich kontaktow rzeczywistych studentow a nie ich wirtualnych duchow, interakcje wykladowcow i studentow - sa niezbedna czescia wyzszego nauczania wysokiej jakosci.
Powyzsza opinia, wciaz niezlomna w stosunku do studentow zdobywajacych swoj pierwszy tytul naukowy, nie jest tak twarda wobec osob posiadajacych tradycyjnie zdobyty tytul Bachelor of Science. Zarowno amerykanski Harvard jak i angielski Oxford uruchamiaja podyplomowe kursy na Internecie.
Global Executive Master of Business Administration
Za jeden z najbardziej prestizowych tytulow, jaki mozna dzis zdobyc studiujac on-line, uwaza sie Global Executive Master of Business Administration nadawany przez Fuqua School of Business, ktora wchodzi w sklad Duke University, jednej z najlepszych amerykanskich uczelni. Prawie polowa uczestnikow kursu mieszka poza granicami USA.
Student wirtualny musi zaplacic $85,800 za mozliwosc "wystudiowania" tego tytulu. Natomiast ten sam tytul zdobywany w tradycyjnej uczelni kosztuje okolo piecdziesieciu tysiecy. Tak, za wygode czasami nalezy doplacic.
Sale zajec uczelni internetowych nie sa wyposazone w krzesla i pulpity, ale spelniaja podobne wymogi co zwykle. Mozna je zorganizowac w sposob asynchroniczny - kazdy student o dowolnej porze bedzie sie zapoznawal z zadanym przez nauczyciela materialem - albo synchroniczny - wszyscy studenci wraz z nauczycielem podlaczaja sie do website o tej samej porze, dyskutuja, zadaja pytania, odpowiadaja, poslugujac sie przy tym klawiatura komputerowa.
Interakcje studentow i prowadzacych zajecia sa rowniez mozliwe przy uzyciu poczty elektronicznej oraz dostepnej wszystkim tablicy informacyjnej. Wiadomosci przesylane online uczelnia uzupelnia o wysylane poczta kasety wideo i CD-ROM-y. Najwazniejszym sposobem zdobywania wiedzy jest jednak wlasna praca z podrecznikiem.
Kto wyobraza sobie, ze internetowa klasa liczyc moze i pol miliona studentow jest w bledzie. Nie bedzie ich wiecej jak kilkunastu.
Zainteresowanym chcialbym polecic trzy wirtualne kampusy oferujace najwyzsza jakosc w amerykanskim internetowym nauczaniu:
Southern Regional Electronic Campus
Southern Regional Electronic Campus (www.srec.sreb.org) zostal zorganizowany przez Southern Regional Education Board, cialo jednoczace interesy pedagogiczne szesnastu poludniowych stanow USA. W SREB maja swych przedstawicieli ponizsze stany: Alabama, Arkansas, Delaware, Floryda, Georgia, Kentucky, Luisiana, Maryland, Mississippi, North Carolina, Oklahoma, South Carolina, Tennessee, Teksas, Virginia i West Virginia.
Elektroniczny kampus stanow Poludnia jest pomyslany jako gielda edukacyjna. By stac sie jej czlonkiem, uczelnia musi spelniac warunki jakosciowe okreslone przez SREB. Na elektronicznej gieldzie oferuje swe kursy edukacyjne ponad 90 wyzszych uczelni z tego regionu.
Oferowane elektronicznie kursy stawiaja te same wymagania i maja te sama jakosc, co odpowiednie kursy w tradycyjnych formach nauczania.
Dodatkowe pytania, na przyklad o ocene wybranej szkoly, nalezy kierowac do:
Southern Regional Education Board,
592 Tenth Street, N.W.,
Atlantu, GA 30318,
E-mail: srec@sreb.org.
Western Governors University
Adres internetowy: www.wgu.edu. Instytucja ta moze funkcjonowac jako rynek programow internetowego nauczania, ale jest to tez uniwersytet w tradycyjnym znaczeniu. Zbierajacy kredyty w afiliowanych uczelniach, student moze sie starac o stopien naukowy przyznany przez Western Governors University. A jest to uniwersytet o wlasnej, niespotykanej czesto filozofii nauczania: "Nie chcemy cie zmuszac, bys ponownie sie uczyl tego, co juz umiesz. Bedziesz mial moznosc sumowania umiejetnosci i wiedzy, ktora zdobyles na innych uniwersytetach, w pracy czy po prostu w zyciu codziennym" - i w ten sposob otrzymuje sie punkty przyspieszajace uzyskanie stopnia naukowego. Nazywa sie to competency-based education.
Inaczej niz w tradycyjnych uniwersytetach, gdzie do zdobycia tytulu potrzebne sa kredyty zdobywane po zaliczaniu przedmiotow, WGU ocenia kompetencje studenta.
"Kompetencje sa niczym innym, jak wiedza czy umiejetnosciami w jakiejs dziedzinie, identyfikowanymi przez profesjonalistow jako esencjonalne dla tej dziedziny. Jesli masz juz wiedze w zakresie interesujacej cie specjalnosci, przyspieszy to uzyskanie dyplomu WGU, nawet jezeli nie masz za soba formalnej edukacji w college"u".
WGUdziala pod piecza Western Govenlors Conference, w sklad ktorej wchodza gubernatorzy nastepujacych stanow i terytoriow USA: Wyoming, Alaska, American Samoa, Arizona, Kalifornia, Kolorado, Guam, Hawaii, Idaho, Kansas, Nebraska, Nevada, New Mexico, North Dakota, Mariana Island, Oregon, South Dakota, Teksas, Utah, Waszyngton.
Artykul przedrukowano za zgoda Polskiego Poradnika "Sukces" 255 Park Lane; Douglaston, NY 11363 Tel. (718) 224-3492
