Jak chronic sie skutecznie przed sloncem

Wielu rodakow zamienilo klimat umiarkowany kontynentalny w Polsce na morski atlantycki na wschodnim wybrzezu USA. Zmiana ta niesie ze soba potrzebe przystosowania sie do innych warunkow pogodowych. Nadzieja na dwa cieple tygodnie urlopu nad Baltykiem przemienila sie na przebywanie przez duza czesc roku w temperaturach oscylujacych wokol 30 - 35 stopni Celsjusza i wyzej. W tym klimacie przed sloncem i upalem trzeba sie chronic.

Dlaczego nalezy wystrzegac sie nadmiernego naslonecznienia?

Ankieta przeprowadzona w 1998 roku przez American Academy of Dermatologists wykazala, ze tylko 15% ankietowanych uzywa kremow i srodkow przeciwslonecznych. Tylko cztery osoby na 10 uwaza, ze ich stosowanie jest bardzo wazne. Tymczasem od 20 lat notuje sie dwukrotny wzrost zachorowan na melanome raka skory czyli czerniaka. Leczenie osob dotknietych ta choroba przekroczy $563 miliony. Blisko 10,000 osob umrze w tym roku z powodu tej choroby. Firmy kosmetyczne produkuja wiele specyfikow przeznaczonych do ochrony przed sloncem. Nalezy tylko wiedziec, ktore z nich sa skuteczne i jaki rodzaj wybrac.

Rodzaje promieniowania ultrafioletowego

Oparzenie i w konsekwencji zachorowania na raka skory powoduje swiatlo ultrafioletowe ( UV) . Ze wzgledu na dlugosc fali mozna podzielic je na trzy rodzaje: UVA, UVB i UVC. Poczatkowo traktowane jako nieszkodliwe UVA, wytwarzane przez slonce i aparaty do opalania, ostatnio rowniez zaliczono do czynnikow kancerogennych. Swiatlo UVB uszkadza DNA komorek skory i przy dlugotrwalym naslonecznieniu indukuje rozwoj raka. Udowodniono, ze UVC jest rowniez toksyczne, ale nie przedostaje sie na ziemie, wychwytywane przez warstwe ozonowa w gornej czesci atmosfery.

Co chroni przed UVA?

Jak do tej pory agencja federalna do spraw lekow i zywnosci - FDA ( Food and Drug Administration) nie ustalila standardow do ochrony przed promieniowaniem UVA. Eksperci z firm farmaceutyczno-kosmetycznych radza wybierac takie srodki, ktore zawieraja tlenek cynku lub avobenzon - Parsol. Zarowno tlenek cynku jak i dwutlenek tytanu odbijaja i rozpraszaja promieniowanie. Sa szczegolnie polecane dla osob z wrazliwa skora bowiem stwarzaja dobre warunki ochronne.

Znamy roznego rodzaju zwiazki chemiczne, ktore absorbuja promieniowanie ultrafioletowe. Zostaly zatwierdzone przez FDA jako skladniki srodkow przeciwslonecznych. Mozna podzielic je na nastepujace kategorie: P-aminobenzoesany, salicylany, cynamoniany, benzofenony i inne.

FDAustalila standard dla ochrony przed UVB. Skrot SPF (sun protection factor), czyli wskaznik ochrony przeciwslonecznej, oznacza jak dlugo produkt chroni cialo przed oparzeniem przez slonce. Przypuscmy, ze skora ulega silnemu zaczerwienieniu po 20 minutach. Jesli uzywasz produkt co 2 godziny, masz 600 minut czyli 10 godzin na opalanie bez grozby oparzenia skory.

Dermatolodzy zalecaja srodki przeciwsloneczne, majace wskaznik SPF o liczbie nie mniejszej niz 15. Osoby o jasnej cerze, oczach i wlosach musza uzywac srodki ze wskaznikiem SPF 30. Ponadto na duzych wysokosciach, w tropikach, w poblizu zbiornikow wody lub duzych polaci sniegu, nalezy stosowac preparat o najwyzszym wskazniku SPF jaki mozna nabyc.

Jak stosowac srodki przeciwsloneczne?

Stosuj odpowiednia ilosc srodka przeciwslonecznego przynajmniej jedna uncje na cale cialo 20 minut przed opuszczeniem domu. Uzywaj powtornie co kilka godzin, nawet czesciej, jesli plywasz lub bardzo sie pocisz. Wiekszosc ludzi nie stosuje wystarczajacych ilosci srodkow, aby osiagnac ochronny skuteczny efekt. Srodki przeciwsloneczne wystepuja w roznej postaci: jako plyn, olejek, krem lub aerozol. Dla mlodzienczej cery tradzikowej zalecana jest forma bezolejowa.

Dermatolodzy udowadniaja, ze plyny rozprowadza sie lepiej niz olejki, ale aerozole sa rowniez skuteczne. Zaleca sie wcieranie ich w skore. Wiedz rowniez, ze sam srodek nie chroni Cie calkowicie. Ich uzywanie chroni przed innymi postaciami raka skory, ale melanoma jest najbardziej zlosliwym i podstepnym. Recepta dla ludzi o jasnej skorze lub z rodzinna historia raka skory jest zalozenie kapelusza i dlugich rekawow oraz przebywanie w cieniu. Alernatywa jest pozostanie w domu przy wlaczonym klimatyzatorze.

W tabeli podany jest zestaw dostepnych powszechnie na rynku srodkow przeciwslonecznych, sklasyfikowanych wedlug ceny i czynnika SPF.

Artykul przedrukowano za zgoda Polskiego Poradnika "Sukces" 255 Park Lane; Douglaston, NY 11363 Tel. (718) 224-3492