W artykulach opublikowanych na lamach "Monitora" w latach 1995-1999 sygnalizowalem niektore aspekty zwiazane z globalnym uzyciem tytoniu. Dla ogolnych potrzeb ponizszego artykulu przypomne niektore z waznych faktow.
- Swiatowa Organizacja Zdrowia ocenia, ze w chwili obecnej znajduje sie na swiecie okolo 1,200,000,000 palaczy. Okolo 300 milionow znajduje sie w krajach rozwinietych, a okolo 800 milionow - w rozwijajacych sie krajach swiata.
- Wsrod uzytkownikow produktow tytoniowych znajduje sie wiele dzieci i mlodziezy, ktore sa narazone na choroby oddytoniowe. Dramatycznym faktem jest to, ze w skali swiatowej okolo 60,000 dzieci i mlodziezy rozpoczyna palenie kazdego dnia.
- Szacunkowo wiecej niz jedna trzecia sposrod osob uzaleznionych od tytoniu umrze przedwczesnie w czasie swojego zycia wskutek chorob spowodowanych paleniem, skracajac zycie o kilka, czasami kilkanascie lat.
- Szacunkowo, okolo 4 milionow osob umiera przedwczesnie kazdego roku w skali swiatowej wskutek palenia tytoniu. W Stanach Zjednoczonych okolo 434,000 aktywnych palaczy umiera przedwczesnie. Z tego samego powodu umiera okolo 50,000 biernych palaczy kazdego roku.
- Od polowy XX-go wieku okolo 60 mln ludzi umarlo przedwczesnie wskutek chorob spowodowanych uzywaniem tytoniu w rozwinietych krajach swiata. Przy obecnym trendzie w kolejnych trzech dekadach bedziemy mieli okolo 10 milionow osob umierajacych rocznie, w wiekszosci - w krajach rozwijajacych sie.
Jak rozwiazac ten kompleksowy, narastajacy problem w skali ogolnoswiatowej?
Jedna z prob wymiany doswiadczen i poszukiwania optymalnych rozwiazan w sferze uzycia tytoniu w skali globalnej jest 11 Swiatowa Konferencja na temat Zdrowia czy Tytoniu, ktora odbedzie sie w Chicago 6-11 sierpnia 2000. Celem jej jest "promowanie przyszlosci bez tytoniu (promoting a future without tobacco), jak mowi motto konferencji.
Konferencja jest wydarzeniem bezprecedensowym pod wieloma wzgledami. Jest ona organizowana w USA po raz pierwszy od 25 lat. Posiada globalny charakter ze wzgledu na udzial przedstawicieli wiekszosci krajow swiata.
Konferencja zostala zaplanowana tak aby stworzyc forum dyskusji uczestnikom reprezentujacym organizacje rzadowe (ministerstwa zdrowia, finansow), organizacje pozarzadowe, srodowiska naukowe, medyczne, agencje legislacyjne, dziennikarskie, prawnikow i inne osoby zatroskane o sprawy zagrozenia zdrowia publicznego zagrozone wskutek chorob spowodowanych uzyciem tytoniu.
Celami tego miedzynarodowego sympozjum sa:
- zachecenie do wymiany informacji i osiagniec wiedzy naukowej na temat uzycia tytoniu,
- wypracowanie globalnej strategii w odniesieniu do regulacji produktow tytoniowych,
- stworzenie mozliwosci wspolpracy pomiedzy ekspertami reprentujacymi rozne dziedziny zdrowia publicznego w skali narodowej i miedzynarodowej,
- poszukiwanie nowych sposobow uzycia technologii w walce przeciwko epidemii tytoniowej.
Cele te zostana osiagniete poprzez wspolprace srodowiskowa, poprzez poszukiwanie prob ujednolicenia legislacji tytoniowej w skali miedzynarodowej. Zainteresowanie konferencja przerasta juz obecnie najsmielsze oczekiwania organizatorow konferencji. Zgromadzi ona w Chicago okolo 5,000 ekspertow z calego swiata.
Glownymi sponsorami konferencji sa Amerykanskie Stowarzyszenie Medyczne (AMA) zrzeszajace kilkaset tysiecy amerykanskich lekarzy, Amerykanskie Stowarzyszenie Zapobiegania Chorobom Nowotworowym (ACA), Fundacja Roberta Wood Johnson"a (RWJF), Swiatowa Organizacja Zrowia (WHO), Centrum do Spraw Zapobiegania Chorobom (Centers for Disease Control) , i wiele innych narodowych oraz miedzynarodowych organizacji zajmujacych sie sprawami zdrowia.
Glowni mowcy konferencji
Jednym z glownych mowcow konferencji na temat zdrowia czy tytoniu w Chicago jest obecny prezydent Swiatowej Organizacji Zdrowia (WHO), Dr. Brundland.
Dr. Brundland posiada wiele lat doswiadczenia jako lekarz i ponad 20 lat doswiadczenia jako administrator. Ma ukonczone studia medyczne, takze studia w dziedzinie zdrowia publicznego na Harvardzie. W roku 1974 pracowala jako Minister Ochrony Srodowiska w rzadzie Norwegii. W roku 1981 zostala wybrana w mlodym wieku - 41 lat premierem Norwegii. Byla w ten sposob pierwsza kobieta sprawujaca urzad premiera w Norwegii. Dr. Brundland piastowala funkcje premiera przez trzy kolejne kadencje, od 1981 do 1996 roku.
W roku 1983 Sekretarz Organizacji Narodow Zjednoczonych zaprosil dr. Brundland do zalozenia i piastowania funkcji szefa Komisji Ochrony Srodowiska i Rozwoju przy Organizacji Narodow Zjednoczonych. Jej slynny raport na temat ochrony srodowiska: "Nasza Wspolna Przyszlosc" (Our Common Cause) zostal opublikowany w 1987 i stal sie klasykiem w swoim rodzaju. Kolejnym sukcesem tejze komisji do spraw ochrony srodowiska i jej szefa, dr. Brundland bylo zwolanie Konferencji na Temat Ochrony Srodowiska w Rio De Janeiro w 1992 roku.
Kolejnym mowca konferencji bedzie byly Naczelny Lekarz Stanow Zjednoczonych, dr. Everett Koop.
Dr. Koop pracowal przez ponad 50 lat nad poprawa i ochrona zdrowia spoleczenstwa amerykanskiego. Piastowal funkcje Naczelnego Lekarza Stanow Zjednoczonych przez 8,5 roku odpowiadajac za prace ponad 6,000 personelu.
Wielokrotnie wypowiadal sie przed Amerykanskim Kongresem i mass-mediami na temat potrzeby mocniejszej legislatury tytoniowej, potrzeby wprowadzenia zmian w amerykanskim systemie odzywiania, potrzeby obnizenia srodowiskowych zagrozen zdrowia i potrzeby daleko idacych dzialan prewencyjnych.
Dr. Everett Koop byl jednym z dwoch glownych czlonkow Komitetu Doradczego Prezydenta Clintona wraz z dr. David"em Kesslerem w sprawach regulacji tytoniowych. Wypowiadal sie w takich kwestiach jako ekspert zatroskany w sprawach ochrony interesow publicznych.
Dr. Koop ma za soba bardzo dluga kariere medyczna: ukonczone studia na uniwersytecie Cornell Medical College, potem podyplomowe studia na Uniwersytecie w Pensylwanii na wydziale medycznym, prace w Bostonskim Szpitalu Dzieciecym, wyklady na Uniwersytecie Pensylwania. Otrzymal doktorat w dziedzinie nauk medycznych w roku 1947. W roku 1959 piastowal funkcje Profesora Chirurgii Dzieciecej, a potem Profesora Pediatrii w 1971 roku. Od roku 1964 do 1976 Dr. Koop byl glownym wydawca czasopisma: "Journal of Pediatric Surgery" (Magazyn Chirurgii Pediatrycznej).
W 1989 roku dr. Koop zrezygnowal z piastowania funkcji Naczelnego Lekarza USA. Wciaz kontynuowal jednak publicystyczna dzialalnosc w dziedzinie zdrowia publicznego poprzez prace pisarska, media elektroniczne, publiczne wystapienia i jako glowny naukowiec w Instytucie Everetta Koop"a.
R. Koop otrzymal wiele prestizowych nagrod i wyroznien, wlacznie z Prezydenckim Medalem Wolnosci, najwyzszym cywilnym odznaczeniem panstwowym w USA. Jest ponadto autorem okolo 200 publikacji naukowych, w tym szeregu publikacji ksiazkowych w dziedzinie praktyk medycznych, chirurgii, etyki biomedycznej, chirurgii, zdrowia publicznego.
Dr. Koop jest postrzegany jako legenda w sprawach zdrowia publicznego w USA. Wsrod zaproszonych oficjalnych gosci na Swiatowa Konferencje znajduja sie przedstawiciele najwyzszych wladz federalnych w USA i w Chicago.
Oczekuje sie, ze prezydent Clinton, ktory posiada jako prezydent ogromny wklad w dziedzinie poruszenia zagadnien zwiazanych z regulacja produktow tytoniowych rowniez wystapi w trakcie konferencji.
W ramach konferencji zostanie zorganizowanych okolo kilkaset sesji naukowych. W ramach kazdej sesji bedzie mialo miejsce kilka prezentacji dokonanych przez naukowcow i praktykow dotyczacych spraw zdrowia w roznych czesciach swiata. Tematyka poszczegolnych sesji beda zagadnienia zwiazane z uzaleznieniami, prewencja, legislatura, uzyciem srodkow masowego przekazu w dziedzinie promocji zdrowia, podejscia kuturowego w sferze promowania zdrowia publicznego itd.
Przedstawiciele profesjonalnych grup zawodowych maja mozliwosc ubiegania sie o akredytacje. Istnieje mozliwosc otrzymania 23 kredytow w ramach continuing education Lekarze (poprzez Amerykanskie Stowarzyszenie Medyczne), farmaceuci, byc moze takze dentysci, pielegniarze i inni specjalisci od spraw zdrowia posiadajacy certyfikaty moga ubiegac sie o akredytacje w ramach ustawicznej edukacji.
Udzial przedstawicieli Polski i Polonii.
Decyzja o organizacji 11-tej Swiatowej Konferencji w Chicago zostala podjeta w roku 1997 w czasie poprzedniej Swiatowej Konferencji organizowanej w Pekinie, w Chinach.
Wsrod wielu osob zaproszonych do udzialu w pracach przygotowawczych do 11-tej swiatowej konferencji sa:
- Profesor Witold Zatonski, z Polski. Swiatowej slawy onkolog, reprezentujacy Instytut Onkologii w Warszawie. Profesor Witold Zatonski jest traktowany jako swiatowej klasy ekspert w dziedzinie wszelkich chorob odtytoniowych.
- Ze srodowiska polonijnego nominacje otrzymal do udzialu w pracach Komitetu do Spraw Komunikacji nizej podpisany Andrzej Mikolajczyk za duzy wklad w popularyzacje spraw zdrowia w srodowisku polonijnym w Chicago.
- Wsrod wykladowcow i uczestnikow konferencji spodziewana jest kilkunastoosobowa grupa polskich sluzb medycznych, ministerstwa zdrowia, wladz legislacyjnych.
11 swiatowa konferencja bedzie miala miejsce w Chicago, w hotelach Hilton i Palmer House od 6-11, sierpnia 2000.