Podstawowe informacje
Pierwsze bilety kolejowe, obejmujace cala Europe Zachodnia, zostaly wprowadzone w 1959 roku. Nowinka upowszechniala sie powoli, dopoki nie odkryla jej mlodziez amerykanska. W latach siedemdziesiatych dolaczyli do niej rowiesnicy z innych krajow, a nieco pozniej "Europa na szynach" zdobyla sobie popularnosc w roznych grupach wiekowych. Bilet zwany " Eurailpass" jest wazny w 17 krajach, ktore podpisaly odpowiednia konwencje. Znajduja sie wsrod nich: Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Niemcy, Norwegia, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wegry i Wlochy. Przykladowo, wykupujac 15-dniowy Eurailpass mozemy przejechac te polac Europy wzdluz i wszerz, przesiadajac sie z pociagu na pociag. Mamy do dyspozycji 100 tysiecy mil linii kolejowych. Bilet obejmuje pociagi osobowe, pospieszne i wszystkie ekspresy: EC (miedzynarodowe), IC ( Intercity) i francuskie TVG. Doplacamy tylko do miejscowki, kuszetki lub miejsca sypialnego.
Eurailpass jest biletem imiennym i moga zen korzystac rezydenci krajow spoza wymienionej 17-stki. W naszym przypadku sa to Polacy legitymujacy sie badz polskim, badz amerykanskim paszportem.
Bilety typu " Eurail" kupujemy wylacznie w Stanach Zjednoczonych, chyba ze chcemy za nie przeplacic w Europie od 25 do 35%. Mieszkancy Nowego Jorku moga je zakupic w biurach turystycznych krajow, nalezacych do 17-stki, ktore znajdziemy w ksiazce telefonicznej lub w Council Travel przy 205 East 42nd Street, tel. 212/822-2600. Pozostali zamawiaja bilety pod numerem: 800/722-7151 albo 614/793-7651. Zanim dokonamy zakupu, prosimy o broszure informacyjna. Pail Pass Express ma swoja strone internetowa, pod adresem http://www.railpass.com.
Na tym nie koniec mozliwosci zwiedzania Europy pociagiem. Wybor wzbogacaja bowiem bilety regionalne, obejmujace wybrany region i narodowe. Do tych pierwszych nalezy " Benelux Pass", " Balcanpass" (Bulgaria, Czarnogora, Grecja, Macedonia, Rumunia, Serbia i Turcja) i " Scanrail" (cala Skandynawia). Kupujemy je badz w jednym z krajow, badz poza regionem, o czym informuja biura turystyczne z siedziba w Nowym Jorku lub w Waszyngtonie. " European East Pass" stanowi klucz do Czech, Slowacji, Polski i Wegier. Zalicza sie tez do nich " Europass", ktory pozwala na podroze po najczesciej odwiedzanej piatce, wsrod ktorych znajduje sie Francja, Hiszpania, Niemcy, Wlochy i Szwajcaria.
Wiekszosc z wymienionych tu krajow wydaje bilety narodowe. Nalezy tu wymienic French i Swiss National Passes. Dwutygodniowy bilet PKP kosztuje 75 dolarow i jest oplacalny w przypadku wielokrotnych podrozy na duze i krotkie odleglosci. Dla porownania: normalny bilet na pociag pospieszny II klasy, z doplata do kuszetki, na trasie Swinoujscie-Zakopane kosztuje okolo 85 zl. Za podroz tam i z powrotem z Warszawy do Lodzi Fabrycznej placimy 46 zl. I znowu z regulami zakupu, czy tez z ograniczeniami zapoznajemy sie w odpowiednich placowkach, w przypadku Polski w Orbisie.
Rodzaje biletow
Swiat biletow kolejowych jest dosc skomplikowany. Do najwazniejszych naleza tu trzy kategorie, a wiec wiek, czasokres waznosci i liczba osob. Zacznijmy od tej ostatniej, ktora wyroznia bilet indywidualny, nie wymagajacy wyjasnienia i zbiorowy. Z tego ostatniego moze korzystac od dwoch do pieciu osob podrozujacych razem; moze to byc zarowno rodzina jak i ludzie zupelnie sobie obcy.
Eurailpass uznaje tylko trzy grupy wiekowe:
- Dzieci do lat czterech, w towarzystwie osoby doroslej, podrozuja za darmo.
- Od lat 4 do 11 (wlacznie) obowiazuje polowa ceny.
- Od lat 12 do 25 (wlacznie).
Slowko "wlacznie" ma tu specjalne znaczenie. W przypadku dzieci nie mozna ukonczyc 12 lat, rozpoczynajac pierwszy dzien podrozy. W przypadku mlodziezy granice stanowi 26 lat.
Uwaga
Warto wiedziec, iz niektore bilety regionalne (np. Scanrail) czy bilety narodowe wprowadzaja piata kategorie seniorow. Z wiekiem bywa roznie; w zaleznosci od kraju przywilej ten przysluguje podroznym powyzej 60, 62, 65 lub 67 lat. Biorac pod uwage czasokres, wyodrebnia sie bilety wazne nieprzerwanie od... do... i bilety limitowane, wazne na wybrane daty w ciagu dwoch miesiecy, zwane flexipass.
Warto wiedziec, iz Eurail Pass jest zawsze biletem I klasy. Jest on wydawany na nastepujace okresy: 15 dni ($554), 21 dni ($718), 1 miesiac ($890), dwa miesiace ($1,260) i trzy miesiace ($1,558). Na takie same okresy nieprzerwanej podrozy wydaje sie Eurail Saverpass (od 2 do 5 osob) i Eurail Youth Pass (mlodziez). Ta ostatnia placi za najkrotszy bilet $388, a za najdluzszy $1,089. Na podrozy grupowej sporo sie oszczedza, wydajac $470. Na osobe, w przypadku 15 dni podrozy Eurail Flexipass jest w gruncie rzeczy nieoplacalna propozycja. Chyba ze zrobimy 10 lub 15 dlugich jedniodniowych podrozy, bedac dwa miesiace w Europie. Koszt wynosi odpowiednio (dla dorostych) $654 i $862. Mlodziez wydaje $448 lub $594.
Nie sugerujmy sie "wysoka" cena passow. Jesli intensywnie zwiedzamy Europe, to wydamy znacznie wiecej, kupujac bilety drugiej klasy (!!!) na poszczegolne odcinki. Dodatkowe oszczednosci wprowadzaja bonusy, a wiec darmowe podroze statkiem po jeziorach szwajcarskich, zegluga Dunajem, Renem itp., przejazdy promami (np. Brindisi-Patras) i dodatkowe (znaczne) znizki na wiekszosc polaczen promowych. Mamy tez znizki na wiele kolejek liniowych i relacji autobusowo-kolejowych.
Wskazowki praktyczne
Wykupiony w Stanach bilet ma polroczny okres waznosci. Trzeba wyruszyc w pierwsza podroz przed uplywem ostatecznego terminu. Nie wolno samemu nic wpisywac ani poprawiac na bilecie, ktory w takim przypadku mozna wrzucic do kosza. Nadaje mu waznosc tylko i wylacznie urzednik kolejowy na pierwszej stacji, skad wyruszamy w podroz. Podajemy mu na oddzielnej kartce daty, w celu uzgodnienia. Urzednik, badz akceptuje nasze daty, badz skraca lub wydluza je o jeden dzien. Prosimy o wyjasnienie, generalnie biorac, w gre wchodza godziny. Bodajze najkorzystniej jest wyjezdzac po godz. 19:00.
Bilet skradziony lub niewykorzystany nie podlega zwrotowi, chyba ze go ubezpieczymy za dodatkowe $10. W razie utraty biletu konieczna jest notarialnie poswiadczona kopia i protokol z lokalnego posterunku policji.
Podrozujac pociagiem, najwygodniej zabrac ze soba minimum bagazu, umieszczonego w plecaku i torbie podroznej, przewieszonej przez ramie. Polecam noclegi w schroniskach mlodziezowych. Konieczna jest karta hotelowa i przewodnik " International Youth Hotels", do nabycia w " Council Travel". Nie obowiazuja zadne ograniczenia wiekowe. Jak wynika z moich doswiadczen, poza lipcem i sierpniem nie sa potrzebne rezerwacje. W razie nieczestych klopotow z miejscami noclegowymi, doskonala alternatywa sa we Wloszech domy zakonne, a we Francji niewielkie hoteliki.
Kolejnym i zupelnie niezbednym wydatkiem jest przewodnik. Polecam najlepszy z nich, mimo iz obejmuje caly swiat. " Eurail and Train Travel Guide to the World". Kosztuje $15.99. Oprocz proponowanych wycieczek (z rozkladem jazdy), znajdziemy tu cenne porady organizacyjne. Materialy dopelniajace to kopie z innych przewodnikow, opisujace interesujace nas miejsca jak norweskie fiordy czy zamki w dolinie Loary. Ksiazki wypozyczamy z biblioteki.
I ostatnia wskazowka, spieszmy sie powoli, unikajac wypraw typu dzis Paryz, jutro Rzym. Szerokiej drogi!
Artykul przedrukowano za zgoda Polskiego Poradnika "Sukces" 255 Park Lane; Douglaston, NY 11363 Tel. (718) 224-3492