Jak co roku, prawnicy imigracyjni z całych Stanow Zjednoczonych spotkali się z przedstawicielami Biura Imigracyjnego (INS), Departamentu Stanu (konsulaty) i Departamentu Pracy aby przedyskutować ostatnie zmiany w prawie imigracyjnym, najnowsze przepisy wykonawcze, najnowsze proponowane ustawy imigracyjne i interpretacje istniejącego prawa. W tym roku konferencja odbyła się w Bostonie w drugim tygodniu czerwca i ponieważ, jak co roku, i ja tam byłam, donoszę Państwu na bieżąco najważniejsze poruszane kwestie obrad i nowości prawa imigracyjnego.
Na początku obrad dyskutowano nad nowymi ustawami imigracyjnymi, jakich można spodziewać się w najbliższych miesiącach. Oczywiście najwięcej miejsca poświęcono ewentualnemu powrotowi ustawy 245 (i). Jak pisałam na łamach poprzedniego "Monitora", Izba Reprezentantow przyjęła projekt przywrocenia ustawy 245(i) na cztery miesiące. Niestety, projekt ten zawiera klauzulę, ktora wymaga, że osoby korzystające z sekcji 245(i) muszą wykazać, że związek między nimi i sponsorem istniał przed 30 kwietnia 2001. Oznaczałoby to, że nowe związki małżeńskie lub osoby, ktore jeszcze nie pracują dla sponsorow nie mogłyby z przyszłej ustawy korzystać. Mamy więc nadzieję, że projekt Izby Reprezentantow nie stanie się ostateczną ustawą. Znacznie lepiej wygląda projekt przywrocenia sekcji 245(i) przygotowany przez Senat. Wersja senacka przewiduje bowiem przywrocenie sekcji 245(i) na cały rok i bez żadnych warunkow co do istnienia związku między sponsorem a imigrantem przed 30 kwietnia 2001. Oznacza to, że jeśli projekt senacki wygra, to nowe małżeństwa, jak i sponsorowanie przez pracę przez pracodawcę u ktorego się jeszcze nie pracuje, kwalifikowałyby się na złożenie pod sekcją 245 (i).
Czy ostatecznie sekcja 245(i) będzie przedłużona, na jak długo i na jakich warunkach, ostatecznie rozstrzygnie się w komisji konferencyjnej Kongresu USA, gdzie oba projekty będą przedstawione i ostatecznie połączone w ustawę końcową.
Dużo miejsca zajęła na obradach dyskusja dotycząca nowych wiz V. Jak zapewne pamiętacie Państwo, ta sama ustawa, ktora przywrociła sekcję 245 (i) (ustawa LIFE), ustanowiła rownież nowe wizy, między innymi wizę V. Wiza V przyznawana będzie osobom, ktore są sponsorowane rodzinnie w kategorii 2A, a więc małżonkom i nieletnim dzieciom (poniżej 21 lat) rezydentow USA (posiadaczy pobytu stałego), dla ktorych petycja I-130 złożona została przed 21 grudnia 2000. Jeśli petycja ta czeka już ponad trzy lata, to osoby sponsorowane będą mogły starać się o wizę V, ktora pozwalać będzie na pracę w USA.
Osoby, ktore przebywają za granicą będą mogły starać się o wizę V przez konsulaty USA. Osoby, ktore przebywają w USA będą zmieniać swoj status (nielegalny lub z innej wizy) na wizę V w USA przez składanie petycji w Biurze Imigracyjnym. Przepisy wykonawcze Departamentu Stanu są już wydane, a więc osoby, ktore są w Polsce o wizę V mogą się już starać. Co do osob, ktore znajdują się obecnie w Stanach Zjednoczonych i kwalifikują się na wizę V, będą one musiały jeszcze poczekać, ponieważ przepisy wykonawcze INS nie zostały jeszcze wydane.
Na konferencji spotkaliśmy się z urzędnikiem INS odpowiedzialnym za przepisy o wizach V, ktory stwierdził, że powinny one się ukazać w ciągu najbliższych tygodni. Powiedział on nam rownież jak wyglądać będzie procedura starania się o wizy V. Informacje te pochodzą z pierwszej ręki, lecz pamiętajmy, że przepisow jeszcze nie ma i pewne rzeczy mogą się zmienić. Otoż, według INS, przyszłe przepisy przewidywać będa staranie się o wizę V przez złożenie petycji o zmianę statusu w specjalnie wyznaczonym nowym biurze w Chicago. Oczywiście, towarzyszyć będzie temu opłata. Po otrzymaniu opłaty, INS wyśle do klienta potwierdzenie opłaty. Na podstawie tego potwierdzenia aplikant będzie mogł zadzwonić do INS na nowo ustalony numer telefonu i umowić się na daną godzinę i dzień po odbior pozwolenia na pracę. Następnie wszystkie petycje o zmianę statusu na wizę V powędrują do nowo powstałego centrum INS w Missouri. Biuro INS w Missouri wstępnie sprawdzi, czy aplikant kwalifikuje się na wizę V i wyśle aplikację do lokalnego biura INS, po to by odbyć interview z aplikantem. Po interview aplikant otrzyma wizę V na dwa lata. Po dwoch latach aplikant będzie musiał złożyć aplikację o przedłużenie wizy V. Wiza V będzie przedłużana aż do momentu, kiedy petycja I-130 się uaktualni. W momencie uaktualnienia daty rejestracji (priority date), INS zamiast przedłużyć wizę V, nakaże złożenie końcowej aplikacji o pobyt stały (adjustment of status application.)
Podczas dyskusji na temat wiz V INS dało nam bardzo ważne ostrzeżenie. Mianowicie, o ile wiza V nie podlega zakazom powrotu, to znaczy nawet jeśli ktoś ma na swoim koncie zakaz powrotu spowodowany poprzednim nielegalnym pobytem w USA, to będzie mogł dostać wizę V, o tyle zakaz ten nie jest wybaczony, przy staraniu się o zieloną kartę. Oznacza to, że osoby, ktore kwalifikują się na wizę V i przebywają w USA nielegalnie absolutnie nie powinny wyjeżdżać do Polski, po to by starać się o wizę V przez konsulat w Warszawie. Ich wyjazd bowiem spowoduje, że narażają się na 10 letni zakaz powrotu do USA. O ile zakaz ten będzie zniesiony w przypadku wizy V i będzie ona wydana, o tyle osoba ta nie będzie mogła starać się o pobyt stały w USA ze względu na zakaz powrotu. Będzie ona musiała powrocić do Polski, starać się o pobyt stały w konsulacie i złożyć podanie o waiver (przebaczenie zakazu powrotu) w konsulacie, ktory przekaże waiver do siedziby INS w Wiedniu. Siedziba INS w Wiedniu znana jest z tego, że podania o przebaczenie (waiver) traktuje najczęściej odmownie. Wyjazd więc po wizę V spowoduje, że przez 10 lat nie będą Państwo mogli starać się o pobyt stały. W związku z czym, osoby, ktore kwalifikują się na wizę V i przebywają w USA nielegalnie muszą cierpliwie czekać na przepisy INS i starać się o wizę V ze Stanow Zjednoczonych, bez wyjazdu i bez narażania się na zakazy powrotu. Proszę nie dać się zwieść listom, ktore Departament Stanu może wysyłać do Państwa z formularzami starania się o wizę V przez konsulat. Departament Stanu nie wie, czy jesteście tu Państwo legalnie czy nie i wysyła te listy do wszystkich nie przejmując się, czy wyjazd narazi Państwa na zakaz powrotu, czy nie. Takie listy należy ignorować i poczekać na wydanie przepisow wykonawczych INS, po czym w myśl tych przepisow ubiegać się o wizę V w Stanach, bez wyjazdu za granicę.
Przedstawiciel Departamentu Stanu omawiał procedurę wydawania wiz V dla tych, ktorzy przebywają za granicą. Procedura ta trwa około 3-4 miesiące. Wymaga ona przedstawienia badań lekarskich i dowodow na wsparcie finansowe (affidavit of support.) Departament Stanu wydaje wizę na 10 lat, ale przy wjeździe INS wydaje pozwolenie na pobyt (kartkę I-94) tylko na dwa lata i wymaga składania petycji o przedłużenie wizy co dwa lata.
Departament Pracy omawiał na konferencji nowe przepisy wykonawcze, ktore pozwalać będą na przyspieszenie procedury sponsorowania przez pracę. Przepisy te będą pozwalały na przyspieszenie procedury sponsorowania dla osob, ktore już złożyły swe aplikacje do Departamentu Pracy i ktore przeprowadzą 6 miesięczną rekrutację (ogłoszenia) na swą pozycję. Jeśli nikt się nie zgłosi, to wyniki rekrutacji przedstawić będzie można stanowemu Departamentowi Pracy, ktory wyciągnie aplikację z kolejki i przetransferuje bezpośrednio do federalnego Departamentu Pracy. Procedura ta może przyspieszyć oczekiwanie w Departamencie Pracy nawet o kilka lat. Departament Pracy stwierdził, że spodziewa się wydania tych przepisow w ciągu najbliższych tygodni.
W Sądzie Najwyższym Stanow Zjednoczonych zapadły w zeszłym tugodniu dwie ważne i sprzyjające imigrantom decyzje. Pierwsza przywraca moýliwoúă odwoůania sić od nakazu deportacji za wykroczenie karne do sŕdu federalnego. Do tej pory decyzjŕ sćdziego imigracyjnego i izby apelacyjnej imigracyjnej (BIA) zapadała końcowa decyzja, teraz przywrocono możliwość odwołania się do sądu federalnego, co daje kolejną możliwość starania się o możliwość pozostania. W drugiej decyzji Sąd Najwyższy stwierdza, że INS nie może w nieskończonosc trzymać w więzieniu osob, ktore dopiero czekają na swą deportację. Jeśli INS ich nie ma zamiaru deportować w krotkim terminie, to musi ich zwolnić z więzienia.
Obie sprawy są dużym zwycięstwem prawnikow imigracyjnych i dają nadzieję na pomyślne rozwiązanie innych spraw imigracyjnych czekających na decyzję Sądu Najwyższego.