Przeraża mnie jakość programow proponowanych dzieciom, a ponieważ sama mam dzieci, więc tych programow oglądam stosunkowo dużo. Dzieci średnio oglądają telewizję przez 3-4 godziny dziennie! Można sobie wyobrazić jaki telewizja ma wpływ na nasze maluchy, jeśli sobie uzmysłowimy, że niektorzy rodzice nie spędzają dziennie (tzw. tworczo) tyle czasu z dziećmi. Nic też dziwnego, że coraz więcej rodzicow jest zaniepokojonych faktem, że ich dzieci są narażone na oglądanie scen brutalnych w telewizji. Nawet, jeśli nie pozwalamy dzieciom oglądać programow wieczornych, to i tak w sobotni poranek w programach przeznaczonych wyłącznie dla dzieci pojawia się ok. 20-25 scen brutalnych na... godzinę. W czasie, kiedy przed telewizorami zasiada najwięcej dorosłych (tzw. prime time) tych scen jest ok. 5 na godzinę. Jak wykazały badania, uczniowe kończący podstawowki (5-tą klasę) widzieli w swoim życiu co najmniej 100,000 scen brutalnych i 8,000 morderstw... w telewizji. Dreszcze przechodzą mi po plecach. Żeby zamydlić oczy co niektorym (o tym poźniej) wymyślono:
» ocenianie programow z uwagi na ich zawartość (tzw. TVrating sys tem lub TV parental guidelines), oraz
» wprowadzono na rynek urządzenie blokujące oglądanie programow zgodnie z ich oceną; jest to tzw. V-Chip.
V-Chip
V-Chip powinien być instalowany we wszystkich telewizorach pojawiających się na rynku od l stycznia 2000 (w TV z ekranem 13" lub większym), można też go znaleźć w niektorych telewizorach kupionych przed tą datą. Dla tych z Państwa, ktorzy kupili telewizor w zeszłym roku bez V-Chip mam dobrą wiadomość. Można kupić go osobno; nazywa się to "V-Chip set-top box" i podłączyć go można do każdego telewizora. Cala sprawa z blokowaniem programu opiera się na jego ocenie, więc wytłumaczę szczegołowo najpierw ten aspekt. System ten jest także przydatny dla tych rodzicow, ktorzy nie planują zakupu nowego telewizora. Zrozumienie go pozwoli na dokładne monitorowanie programow, ktore nasze dzieci mają zamiar oglądać. Dlaczego napisałam powyżej o mydleniu oczu? Uważam, że te wszystkie "sztuczki" leczą tylko objawy, a nie zajmują się przyczynami. Dlaczego w ogole produkuje się filmy dla dzieci z tak wieloma scenami brutalnymi? Dlaczego uderza się w dzieci, także poprzez produkcję wszelkich zabawek o tematyce brutalnej? Dlaczego, to my rodzice, mamy sobie głowy łamać jak przechytrzyć system?
Dla tych z Państwa, ktorzy chcieliby coś zrobić w tym temacie, będę miała propozycję na końcu serii.
Czarny kwadrat
System oceny daje nam informacje o zawartości programu i o wieku planowanego odbiorcy. Te dane umieszczone są w czarnym kwadracie, ktory pojawia się na początku programu, nie tylko przeznaczonego dla dzieci, ale także w przypadku filmow, tzw. talk shows i soap operas. Ten "czarny kwadrat" ukazuje się na początku każdego programu przez 15 sekund. Jeśli program trwa ponad godzinę, to kwadrat ten ukazuje się, na początku następnej godziny programu.
Czarny kwadrat jest wyposażony w elektroniczny sygnal indentyfikacyjny zgodny z oceną zawartości programu. Wszystkie V-Chips wewnątrz telewizora lub na zewnątrz potrafią ten sygnał odczytać. Sygnał przesyłany jest z telewizyjnej stacji nadawczej w taki sam sposob, jak w przypadku dialogow pokazywanych na dole ekranu (tzw. close-ca-ptions). V-Chip ma zdolność identyfikowania oceny zawartości programow telewizyjnych i filmow kinowych (ta ocena jest robiona przez Motion Picture Association of America. Rożni się ona trochę od TV, ale o tym poźniej.)
Blokada programow
Nie uda się Państwu zablokować wszystkich programow, ktore pokazują sceny brutalne, gdyż V-Chip nie analizuje faktycznej zawrtości programu, ale tylko informacje podaną w "czarnym kwadracie". Oceny dokonują pracownicy telewizji, dokładniej - producenci danego programu. Dlatego trzeba kierować się przede wszystkim własnym zdrowym rozsądkiem. Jeżeli moje dzieci oglądają program, ktory nawet o-szacowany został jako odpowiedni dla ich wieku, a ja uważam, że jest tam za dużo scen przemocy, to przestają go oglądać. Mimo że system został stworzony w 1997 r., to wciąż nie wszyscy go stosują. Sportowe wydarzenia i wiadomości (czyli nasz dziennik telewizyjny) także nie są oceniane. Wiele gazet podających programy telewizyjne i TV Guide drukują rownież tę ocenę.
Jeżeli Państwa lokalna gazeta nie stosuje "TV rating", to proszę zadzwonić do redakcji i zażądać umieszczania oceny programow w gazecie!
Podkreślam, że żadne urządzenia nie zastąpią rozmowy z dziećmi! Powinniśmy rozmawiać o roli telewizji w ich (i naszym) życiu, o jej plusach i minusach, jakie programy są odpowiednie akurat dla ich wieku i dlaczego. Powinniście Państwo unikać monologow za wszelką cenę i stworzyć sytuacje, by dziecko mogło zawsze otwarcie wyrazić swoje zdanie. W czasie takich dyskusji możecie wiele się dowiedzieć o swoim dziecku... lub o sobie.
Symbole określające ocenę programow telewizyjnych, ktore ukazują się w czarnym kwadracie na naszych ekranach, składają się z dwoch elementow: jednym jest zawartość programu, a drugim wiek widza. Oto oznakowanie zawartości programu:
» V - "violence" , czyli przemoc, brutalność;
» S -"sexualsituations", sceny, dialogi związane z seksem;
» L-"coarseorcmdeindecentlan-guage", ordynarne, wulgarne dialogi, przekleństwa;
» D - "suggestive dialogue", sugestywne, obrazowe dialogi, zwykle o seksie;
» FV - "fantasyviolence", fantazyjna przemoc.
Poniżej omawiamy symbole dotyczące wieku widza i sugerowanej rodzicielskiej opieki.
Y-"All chi!dren"
Program przeznaczony jest dla dzieci. Może to być program rysunkowy lub normalny, ktorego tematyka i akcja specjalnie została opracowana dla bardzo młodego widza, nawet dla dzieci w wieku 2-6 lat. Program nie powinien przestraszyć naszego młodego widza. Niestety, nie wszystkie tego typu programy są pozbawione scen brutalnych. W wielu rysunkowych czy kreowanych komputerowo filmach aż roi się od przemocy. Nie ma jednak w tej kategorii oceny zawartości programu. Wielka szkoda.
Y7 - "Directed to Older Children"
Jak nazwa wskazuje, program przeznaczony jest dla dzieci mających 7 lub więcej lat. Tutaj bardzo ważna uwaga: emocje dzieci, ktore mają kłopoty z odrożnieniem fantazji od rzeczywistości mogą zostać poważnie zaburzone, nie mowiąc o wywołaniu u nich strachu. Dlatego wskazane jest by rodzice mocno rozważyli oglądanie tego programu przez młodsze dzieci. Programy mogą zawierać mniejszą ilość (także fantazyjnych) scen przemocy. Te fantazyjne sceny przemocy mogą być prezentowane w sposob nawet ekscytujący dla młodego widza. Oto ich ulubiony super bohater walczy, morduje, niszczy wszystko wkoło, by rozwiązać problem. Słowem, jest to akceptacja przemocy. Przesłanie do młodego widza bardzo niebezpieczne, gdyż mowi, że jeśli walczysz i mordujesz w słusznej sprawie, to wszystko jest w porządku. Filmy rysunkowe Super-man, Batman czy Spiderman wręcz namawiają do używania przemocy na porządku dziennym.
Programy "Y7", ktore zawierają nawet niewiele scen burtalnych (nawet fantazyjnych), powinny zawierać dodatkową wskazowkę w "kwadracie", a mianowicie "FV". Niestety, dużo programow oznaczonych "Y7" i faktycznie pokazujących "delikatne" sceny brutalne, nie ma tego dodatkowego oznaczenia. Dlatego polecam rozwadze rodzicow wydanie czy nie wydanie pozwolenia na oglądanie takiego programu.
Y7, FV • "Directed to Older Chil dren - Fantasy Violence"
Programy te zawierają więcej scen przemocy i są bardziej brutalne aniżeli te w kategorii Y7. Mogą one mieć następujące problemy:
» przemoc bywa głownym motywem programu;
» walka przedstawiona w niezwykle interesujący, sensacyjny i ekscytujący sposob;
» podziw dla brutalności rownież "czarnych" charakterow;
» gloryfikacja wszystkich aktow przemocy;
» propagowanie przemocy jako sposobu rozwiązywania problemow.
G- "General Audience"
Film oceniony na "G" praktycznie nie ma żadnych zastrzeżeń i jest odpowiedni dla każdego wieku. Większość rodzicow może pozwolić młodszym dzieciom na oglądanie tego programu nawet bez ich obecności. Większość programow TV-G rzeczywiście nie zawiera ordynarnych, dialogow z seksualnym podtekstem, co najwyżej lekko dosadny język. W kategorii programow "G" nie ma wcale oceny zawartości programu.
PG - "Parental Guidance Suggested"
Ten program jest niedpowiedni dla młodszych dzieci. Jeśli młodsze dzieci będą jednak oglądały go, to rodzice powinni im towarzyszyć z uwagi na: poruszany temat, możliwość używania przekleństw (rzadko), pokazywanie scen brutalnych czy seksualnych. Wiele programow oznaczonych "PG" rzeczywiście są programami, ktore umiarkowanie pokazują przemoc seksualną, zawierają dialogi o zabarwieniu seksulanym, ale w tym wypadku nie ma oceny zawartości programu. Programy "PG", w ktorych występuje więcej scen seksualnych, brutalnych czy zawierają ordynarne dialogi pokazują ocenę zawartości programu.
14 - "Parents Strongly Cautioned"
Program ten jest nieodpowiedni dla dzieci poniżej 14 roku życia. Rodzice powinni oglądać program razem z młodszymi dziećmi i interweniować w razie potrzeby. Program ten z pewnością zawiera przemoc (V), sceny seksualne (S), ordynarny dialog - przekleństwa (L), sugestywne dialogi (D). Nie wszystkie programy oznakowane TV 14 pokazują także zawartość programu.
MA - "Mature Audiences Only"
Jak sama nazwa wskazuje, programy oznaczone symbolem "MA" są przeznaczone tylko dla widzow dorosłych. Młodzież poniżej 17 roku życia nie powinna ich w ogole oglądać. Programy te mogą zawierać przemoc, seks lub obraźliwy język. Niewiele programow jest oznakowanych literami "MA". Uważam, że praktycznie co najmniej kilka dziennie "czarnych kwadratow" z tym oznakowaniem powinno pokazywać się na ekranie.
