Szczupła, elegancka sylwetka psa - to widok przysparzający powodów do zasłużonej dumy dla właściciela. Jednak ambicje wielu z nas sięgają jescze dalej: chcielibyśmy mieć psa nie tylko szczupłego, lecz również wyróżniającego się swą kondycją oraz proporcjonalną budową, czyli po prostu psa-atletę. Rozwijanie tężyzny fizycznej naszego czworonoga to zajęcie korzystne dla obu stron. Pies nabywa kondycji, siły oraz poprawia muskulaturę, zatem wygląd zewnętrzny, my zaś mamy przysłowiowy "fun", a na dodatek ruch, spacer oraz trochę świeżego powietrza, gdyż większość ćwiczeń z psem odbywamy na zewnątrz. Jeśli odrzucimy jakże sympatycznego, lecz zupełnie niestosownego do jakiegokolwiek sportu Buldoga Angielskiego, który wymaga jedynie krótkich spacerów w chłodne dni, w zasadzie wszystkie pozostałe rasy mogą być poddawane treningowi sportowemu w taki lub inny sposób.
Wprawdzie dobranie odpowiedniego zestawu ćwiczeń fizycznych dla naszego ulubieńca nie wymaga geniuszu umysłowego u jego właściciela, to musimy pamiętać o kilku podstawowych regułach:
1. ‑Rodzaj ćwiczenia oraz jego czas należy zawsze dobrać stosownie do wieku psa.
W zasadzie trudno mówić o jakichkolwiek ćwiczeniach fizycznych do okresu ukończenia przez psa 9 miesięcy. Do tego czasu najodpowiedniejszym ćwiczeniem są regularne spacery. W przypadku ras o cięższej budowie (mastiffy, bulteriery, psy obronne, rasy "giganty" itd.) do okresu ukończenia co najmniej 12 miesięcy, powinny to być spacery wyłącznie na smyczy. Wspomniane rasy posiadają dużą masę mięśniową oraz ciężki kościec, co w przypadku młodego psa powoduje, że miękki jeszcze szkielet zmuszony jest do "dźwigania" dużego cieżaru. Każdy krok, każdy skok dodaje niepotrzebnych obciążeń na miękkie jeszcze i będące w fazie rozwoju stawy kostne, stwarzając potencjalne ryzyko odkształceń. Pamiętajmy, że rasy takie nie są tworem natury, lecz wynikiem zachcianek hodowlanych nas - ludzi w celu stworzenia ciężkiego, "cieszącego oko" wzrostu, kośćca oraz analogicznie potężnej muskulatury.
2. Niezależnie od rasy psa należy pamiętać, że mięśnie grzbietu u psa rozwijają się jako ostatnie, więc bardzo późno.
Dopiero po upływie roku, u ras małych oraz 1,5 roku wśród ras dużych rozpoczyna się ich rozwój, który trwa około 6 miesięcy. Do tego czasu (1,5-2 lata), kręgosłup psa jest "miękki", nieusztywniony silnymi mięśniami grzbietu. W rezultacie młody pies jest bardzo podatny na wygięcia kręgosłupa, które są nieodwracalne i na ogół powodują dolegliwości w starszym wieku, nie mówiąc już o nieestetycznym wyglądzie naszego pupila. Do okresu zakończenia rozwoju mięśni kręgosłupa należy unikać dużej ilości ćwiczeń powodujących przeciążenia, czyli biegania pod górę, z góry, za rowerem oraz ciągnięnia dużych obciążeń (sań, wózków, itd.).
3. ‑Rodzaj ćwiczeń fizycznych powinnien być dobrany do rasy psa.
Nie sposób oczekiwać aby Border Collie czy Seter byli mistrzami w ciągnieniu ciężarów. Analogicznie, Bullmastiff czy Nowofundland nigdy nie będą liderami w biegach. Jednakże każda z wymienionych powyżej ras może wykorzystać swe naturalne predyspozycje w sporcie, do którego jest predysponowana. Zatem, Boder Collie może stanowić wzorzec uniwersalności w sportach, Seter zabłyśnie jako wybitny długodystansowiec, Bullmastiff może przeciągać ciężary, zaś Nowofundland może być mistrzem w pływaniu. Odpowiedni wybór rodaju sportu dla naszego czworonoga podyktowany jest nie tylko ich budową fizyczną, ale także potrzebami psychiki danej rasy.
4. ‑Psy znoszą wysokie temperatury gorzej niż my - ludzie, dlatego ćwiczenia fizyczne psa nie powinny być nigdy przeprowadzane w gorące dni letnie.
W tym okresie najlepiej jest ćwiczyć z psem bardzo wcześnie rano lub późno wieczorem. Pod szczególną ochroną powinny być rasy tak zwane "krótkonose" (mops, buldog, Boston Terrier, pekińczyk, shi-tzu, buldożek francuski, staffik itd.), gdyż ich krótka budowa kufy może powodować problemy z oddychaniem latem.
5. ‑Rasy małe marzną szybko zimą, toteż należy im ograniczyć ilość czasu spędzanego poza domem podczas tej części roku.
6. Pies uczy się wolno, zaś oducza szybko.
W myśl tej starej zasady wszystkie ćwiczenia z naszym czworonogiem powinny być przeprowadzane w duchu posłuszeństwa, przez co rozumiem relaksującą dla czworonoga formę ćwiczenia, lecz przeprowadzonego w sposób "niepodkopujący" zasad posłuszeństwa ogólnego.
Na przykład, nie należy pozwolić psu ciągnąć na smyczy, ze względu na posłuszeństwo, choć ciągnienie samo w sobie byłoby bardzo dobrym ćwiczeniem fizycznym.
7. ‑Intensywność ćwiczeń fizycznych powinna być zmniejszona w miarę upływu lat psa.
Pamiętajmy, że pełnię dojrzałości fizycznej pies uzyskuje w wieku od 2 lat (rasy małe) do 3, a nawet 3,5 roku, w przypadku ras dużych oraz ciężkich. W wieku 3 do 3,5 roku przechodzi swój szczyt, a następnie jego możliwości fizycznie stopniowo maleją z upływem lat. W wieku 7 lat psy przechodzą w okres starszy, zatem poziom oraz intensywność ćwiczeń fizycznych należy zdecydowanie obniżyć.
