Utrata obywatelstwa USA.
1. Odebranie obywatelstwa - revocation.
Odebranie obywatelstwa Stanów Zjednoczonych może nastąpić w przypadku, kiedy aplikant ukrył jakiś materialny fakt, skłamał lub odmówił zeznań w procesie naturalizacji. Proces odebrania obywatelstwa prowadzony jest przez sąd federalny lokalnie, w miejscu zamieszkania. Proces taki ma na celu pozbawienie przyznanego obywatelstwa i dokumentu naturalizacji w sytuacji, w której aplikant skłamał lub zataił prawdę podczas wypełniania aplikacji lub podczas rozmowy kwalifikującej. Podstawą procesu odebrania obywatelstwa jest stwierdzenie, że naturalizacja nastąpiła w nielegalny sposób i jako taka może być wycofana, ponieważ w ogóle nie byłaby przyznana, jeśli aplikant powiedziałby prawdę.
Najczęściej sytuacja ta dotyczy osób, które nie przyznały się do aresztu lub skazania, a biuro imigracyjne nie posiadało tej informacji w czasie przeprowadzania rozmowy kwalifikacyjnej. Często również dotyczy to osób, które zostały aresztowane po rozmowie kwalifikacyjnej, ale przed przysięgą. W takiej sytuacji biuro imigracyjne nie jest poinformowane o areszcie, ponieważ odciski palców sprawdzane były przed rozmową kwalifikacyjną. Niemniej jednak na liście zapraszającym na przysięgę jest wyraźne pytanie, czy aplikant był aresztowany po interview. Jeśli ktoś odpowie odmownie, a był aresztowany, i później biuro imigracyjne lub inna komórka administracyjna, na przykład FBI, dojdzie do tego, że skłamał, a jednak był dopuszczony do przysięgi, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że osoba taka będzie pozbawiona obywatelstwa. Podobnie z aresztami w kraju pochodzenia. Jeśli ktoś zataił taki areszt, naturalizował się mimo wszystko, a później biuro imigracyjne lub inna komórka administracyjna dowiedziała się o tym, to obywatelstwo może być odebrane. W tej chwili, od listopada 2002, wszyscy aplikanci starający się o pobyt stały lub obywatelstwo są sprawdzani przez FBI również w kraju swego pochodzenia. A więc jeśli aplikant ma rekord kryminalny z Polski, to o ile nie było to przeszkodą w przeszłości, o tyle teraz jest to sprawdzane i może grozić odmową aplikacji lub odebraniem obywatelstwa po naturalizacji.
Innym często popełnianym kłamstwem, które może spowodować odebranie naturalizacji, jeśli fakt zatajony był podczas rozmowy kwalifikacyjnej, jest pytanie, czy osoba pomagała kiedykolwiek komuś wjechać do USA nielegalnie. Bardzo często w wyniku późniejszych dochodzeń dotyczących kogoś kto przekroczył granicę Stanów Zjednoczonych nielegalnie, biuro imigracyjne otrzymuje nazwisko osoby, która mu to zaaranżowała lub w inny sposób umożliwiła. Jeśli osoba taka otrzymała obywatelstwo kłamiąc, że nigdy nie pomagała nikomu wjechać do USA nielegalnie, to również musi liczyć się z procedurą odebrania obywatelstwa.
Osoba, przeciwko której rozpoczęte jest takie postępowanie odebrania obywatelstwa (revocation) będzie poinformowana o rozpoczęciu procedury i otrzyma 60 dni na formalną odpowiedź i obronę.
Kolejnym powodem odebrania obywatelstwa może być przynależność do niedozwolonej organizacji, typu partia komunistyczna lub inna partia totalitarna, organizacja terrorystyczna, itp. Co ciekawe, nawet jeśli osoba taka wstąpi do danej organizacji na 5 lat po naturalizacji, to naturalizacja może jej być odebrana. A więc w przypadku przynależności do organizacji zakazanych, liczy się nie tylko przeszła, ale również i przyszła przynależność.
W przypadku dzieci, które otrzymały obywatelstwo na podstawie naturalizacji rodzica, jeśli rodzicowi odebrane jest obywatelstwo na podstawie wyżej opisanej procedury, dzieciom również obywatelstwo to będzie odebrane.
2. ‑Dobrowolne zrzeczenie się obywatelstwa USA (formal renunciation.)
Obywatel USA, zarówno ten tutaj urodzony jak i ten naturalizowany, może zrzec się obywatelstwa USA według specjalnie do tego opracowanej procedury. Najpopularniejsza droga - to oficjalne zrzeczenie się przed konsulem Stanów Zjednoczonych lub przedstawicielem Departamentu Stanu USA w kraju obecnego pobytu. Inna procedura, typu zrzeczenie przed notariuszem lub urzędem obcego kraju, nie jest uważana za procedurę poprawną i nie powoduje pozbawienia obywatelstwa.
Osoba, która zrzekła się obywatelstwa USA może starać się o jego przywrócenie argumentując, że nie zdawała sobie sprawy z konsekwencji swego aktu lub że nie zrobiła tego świadomie i dobrowolnie. Taka obrona jest jednak bardzo rzadko skuteczna, gdyż proces zrzeczenia się obywatelstwa jest zazwyczaj poprzedzony rozmową z konsulem, podczas której konsekwencje zrzeczenia się obywatelstwa Stanów Zjednoczonych są dokładnie tłumaczone. Niemniej jednak, jeśli są dowody na wymuszenie przez osobę trzecią takiego zrzeczenia się, to obywatelstwo może być przywrócone.
Zrzeczenie się obywatelstwa USA może nastąpić z różnych powodów. Najczęściej nie są to powody przekonań lub poglądów politycznych, lecz powody praktyczne, takie jak chęć wstąpienia w związek małżeński w niektórych krajach, ochrona lokalnego prawa podatkowego, chęć partycypowania w wyborach zagranicznych (jako wyborca lub kandydat), itd. Obojętnie jaki był cel zrzeczenia się obywatelstwa, skutek jest ten sam i to zazwyczaj nieodwracalny - utrata obywatelstwa USA.
Przy okazji należy nadmienić, że jeśli zrzeczenie się obywatelstwa USA nastąpiło po to, by ominąć prawo podatkowe Stanów Zjednoczonych, to rząd USA będzie taką osobę traktować jako obywatela do celów podatkowych przez kolejne 10 lat po zrzeczeniu. Ten paragraf został dodany do amerykańskego kodeksu podatkowego po to, by zniechęcić od zrzekania się obywatelstwa USA tych, którzy robią to wyłącznie w celach podatkowych.
Utrata statusu rezydenta USA ("zielonej karty")
Najczęstszym sposobem utraty statusu rezydenta USA jest tzw. porzucenie (abandonment) przez dłuższy pobyt poza granicami Stanów Zjednoczonych. To czy ktoś "porzucił" swój status jest oceną subiektywnej intencji tegoż rezydenta. Intencja ta jest orzekana na podstawie obiektywnych faktów. Pytanie zadawane w takiej sytuacji brzmi "czy osoba taka miała zawsze intencję powrotu do USA na stałe?" Fakty brane pod uwagę obejmują:
1. ‑długość pobytu poza terytorium Stanów Zjednoczonych,
2. ‑kraj, w którym znajdują się osoby bliskie, rodzina, dzieci, małżonek, itd.,
3. ‑majątek w Stanach Zjednoczonych, konta bankowe, płacenie podatków w USA,
4. ‑lub posiadanie majątku za granicą, płacenie podatków za granicą, itd.
Osoby powracające do USA po nieobecności dłuższej niż 6 miesięcy powinny mieć ze sobą dokumenty tłumaczące dłuższą nieobecność, na przykład świadectwo szkolne lub dyplom uczelni, jeśli szkoła była powodem dłuższego pobytu, dokumenty o chorobie, jeśli powodem była choroba rezydenta lub członka rodziny, itd.
Z drugiej strony, powracanie do USA raz na 6 miesięcy, na zaledwie kilka dni, po to by nie utracić zielonej karty nie zawsze będzie skutkować. Jeśli pracownik biura imigracyjnego zauważy, że osoba taka podróżuje tam i z powrotem często, ale w większości przebywa za granicą, za granicą płaci podatki i posiada majątek, to jest to powód do rozpoczęcia procedury odebrania statusu rezydenta. Rezydent USA powinien przebywać w Stanach Zjednoczonych na stałe, tutaj płacić podatki, posiadać majątek, aby nie narazić się na utratę stałego pobytu. Zielona karta nie powinna być traktowana jako wiza wjazdowa wielokrotnego przekroczenia granicy.
Przy okazji, porzucenie pobytu stałego przez rodziców automatycznie pozbawia statusu rezydenta przebywających z nimi nieletnich dzieci.
Konsul USA za granicą nie ma prawa stwierdzić, czy ktoś porzucił rezydenturę, czy nie. Tylko biuro imigracyjne może dokonać tego stwierdzenia. Konsul może jednak przyjąć od rezydenta podpisany formularz I-407, który wraz z zieloną kartą zwrócony będzie do biura imigracyjnego, gdzie na podstawie tegoż formularza wydana będzie decyzja o pozbawieniu kogoś statusu rezydenta. Formularz I-407 nie jest zrzeczeniem się statusu rezydenta lecz formularzem intencyjnym, który wyraża intencje pozostania na stałe poza granicami Stanów Zjednoczonych. Intencja ta z kolei, powoduje decyzję biura imigracyjnego o pozbawienie statusu rezydenta.
Pozbawienie statusu rezydenta przez wycofanie, tzw. rescission.
Biuro imigracyjne może wycofać status rezydenta USA, tzw. zieloną kartę, do 5 lat po adjustment of status (otrzymaniu statusu rezydenta) na podstawie niespełnienia jakiegoś warunku prawnego niezbędnego do otrzymania statusu rezydenta.
Na przykład, po rozmowie kwalifujacej urzędnik biura imigracyjnego może otrzymać informacje, że małżeństwo, na podstawie którego aplikant otrzymał pobyt stały nie jest prawdziwe, lecz zawarte wyłącznie w celach imigracyjnych. Urzędnik taki może, do 5 lat po zamknięciu sprawy wycofać status rezydenta takiej osoby. Podobnie w przypadku, jeśli ktoś skłamał podczas interview na temat sposobu wjazdu do Stanów Zjednoczonych, aresztowania lub przeszłego pobytu nielegalnego. Jeśli biuro imigracyjne zauważy, że aplikant skłamał, to może odebrać zieloną kartę nawet do 5 lat po jej przyznaniu.
Pozbawienie statusu rezydenta przez deportację.
Końcowa decyzja deportacyjna (removal order, deportation order lub exclusion order) powoduje odebranie statusu rezydenta. Najczęstszym tego przykładem są sytuacje, w których rezydent popełnia przestępstwo podlegające deportacji. Decyzja deportacyjna jest automatycznie odebraniem statusu stałego rezydenta.
Podsumowanie.
Wielu z imigrantów uważa, że posiadanie pobytu stałego jest zabezpieczeniem ich przyszłości w USA. Jest to nieprawda. Dopiero przyjęcie obywatelstwa, uczciwą drogą, bez kłamstw lub ukrywania prawdy jest zabezpieczeniem na przyszłość. Odebranie obywatelstwa w większości dotyczy tylko tych, którym to obywatelstwo się nie należało, i którzy wiedząc o tym, zataili prawdę lub skłamali. Osoby, które przyjęły obywatelstwo uczciwie nie muszą obawiać się problemów imigracyjnych w przyszłości. Dlatego tak ważnym jest składanie uczciwych podań i zeznań.
Kłamstwo ma bardzo krótkie nogi, szczegółnie w biurze imigracyjnym. Nie warto się narażać.
Autorką artykułu jest Agata Gostyńska Frakt.
Adwokat imigracyjny i rodzinny
Tel. (312) 644-8000
Nowy adres: 100 W. Monroe, Suite 1705
Chicago, IL 60603
