Każdemu zdarzyło się otrzymać czek bez pokrycia. Prawie każdemu zdarzyło się też wystawić czek, który odbił się, gdyż było na koncie zbyt mało pieniędzy. Każdego roku w Stanach Zjednoczonych "odbija się" około 450 milionów czeków!
W związku z tym powinniśmy wiedzieć w jaki sposób prawo reguluje kwestię "gumowych" czeków. Temat ten jest szczególnie istotny dla ludzi biznesu, których większość zarobków przychodzi w formie czeków. Dlatego też artykuł ten jest napisany pod ich kontem.
Kiedy czek jest niedobry
Promocja
Czeki mogą być niedobre z kilku powodów:
- ‑Wystawca nie ma pieniędzy na koncie na pokrycie czeku. Wtedy czek wróci do ciebie ze stemplem " Insufficient Funds". Wyjątkiem jest sytuacja, gdy wystawca ma overdraft protection, czyli zabezpieczenie płatności czeku.
- ‑Konto może być zamknięte, a może jest fikcyjne i nigdy nie istniało.
- ‑Emitent może wstrzymać płatność czeku ( stop the payment). Może to uczynić bez podania powodu, po prostu dzwoni do banku i prosi o niehonorowanie danego czeku. Za wstrzymanie realizacji czeku bank pobiera pewną opłatę manipulacyjną.
- ‑Podpis jest podrobiony, więc bank odmówi płatności. Zdarza się, że pracownicy banku nie zauważają rozbieżności podrobionego podpisu ze wzorem podpisu w kartotece klienta i czek przechodzi.
- ‑W przypadku czeku scedowanego na ciebie ( third-party check) scedowanie (albo inne dane) jest fałszerstwem.
- ‑Osoba, która podpisała czek biznesowy, nie jest do tej czynności autoryzowana przez firmę.
Ryzyko przyjmowania czeków od nieznajomych ludzi jest tak duże, że wiele detalicznych firm (sklepów) po prostu ich nie przyjmuje. Ale jeżeli firma świadczy usługi czy sprzedaje dla biznesów, to czeki są na porządku dziennym. Ponadto bank nie potrąca prowizji od czeków, co ma miejsce w przypadku kart kredytowych.
Jak unikać "gumowych czeków"?
Oto kilka prostych zasad, których przestrzeganie pomoże ci zwiększyć szanse otrzymania płatności. Zasady te przeznaczone są w zasadzie dla ludzi biznesu, ale odnoszą się również do osób prywatnych.
- ‑Wymagaj, by klient wypisał i podpisał czek w twojej obecności.
- ‑Nie przyjmuj czeków ciągnionych na banki z innych, odległych stanów ( out-of state banks).
- ‑Upewnij się, że na czeku wydrukowane jest nazwisko i lokalny adres klienta.
- ‑Nie przyjmuj czeków wypisanych na więcej niż cena sprzedaży. Innymi słowy - nie wydawaj reszty za czek.
- ‑Nie przyjmuj czeków scedowanych na siebie ( third-party checks), jak na przykład: czeki z wypłatą ( paychecks), czeków z emeryturą Social Security itp.
- ‑Nie przyjmuj czeków z późniejszą datą ( post-dated).
- ‑Przyjmując czek poproś o dokument identyfikacyjny ze zdjęciem i adresem, na przykład prawo jazdy. Napisz numer ID na czeku i numer telefonu klienta, jeżeli prawo twego stanu na to zezwala.
Co robić gdy czek nie ma pokrycia?
Oto co powinieneś zrobić, by ściągnąć należność i plus ewentualnie karę.
• Zadzwoń do płatnika. Uważaj jednak jak, kiedy i gdzie dzwonisz, gdyż przepisy stanowe chronią prawa dłużników. Dla pewności - dzwoń między 8 rano a 9 wieczorem i bądź uprzejmy. Straszenie użyciem siły albo publiczną kompromitacją jest nielegalne.
• Napisz list domagający się płatności i wyślij go pocztą poleconą z poświadczeniem odbioru. Możesz domagać się pełnej płatności plus dodatkowego service charge ($15-30).
• Skontaktuj się z bankiem. Po kilku dniach zadzwoń do banku i spytaj, czy czek ma teraz pokrycie. Powiedz, że masz czek klienta na daną kwotę i chcesz wiedzieć, czy na koncie płatnika jest wystarczająca kwota. Jeżeli to jest możliwe, pójdź osobiście do banku i pobierz gotówkę. Innym wyjściem jest tzw. " enforced collection". Jeżeli bank oferuje taką usługę, to zatrzyma on czek w specjalnej kategorii i pierwsza kwota wpłacona na konto będzie należeć się tobie. Spytaj bank o szczegóły.
• Policja. Celowe wypisanie czeku bez pokrycia jest przestępstwem w każdym stanie USA, a jako takie przedmiotem interwencji prokuratury ( district attorney) czy policji ( police department). Niestety, stopień ingerencji władz bywa bardzo różny. W niektórych rejonach władze mają sprawnie działające bad check programs: szybko kontaktują się z emitentem czeku bez pokrycia, który przeważnie płaci, by uniknąć formalnego dochodzenia. Niestety, w wielu rejonach policja i prokuratura ociągają się z pomocą, bo nie chcą działać w charakterze collection agency. Zanim uciekniesz się do pomocy musisz mieć dowód na wysłanie żądania płatności ( notice of payment).
• Sąd małych roszczeń. Ażeby mieć formalny sądowy nakaz płatności, musisz udać się do sądu. Najlepsze są small claims courts, pod warunkiem, że kwota, o którą się ubiegasz nie przekracza stanowych limitów, przeważnie od $2,000 do $5,000. W sądzie małych roszczeń nie potrzebujesz prawnika. Z nakazem sądowym możesz ściągnąć należność z konta dłużnika czy z jego poborów, pod warunkiem, oczywiście, że znasz jego bank i miejsce pracy. (Więcej informacji znajdziesz w naszej publikacji pt. " Jak zabezpieczyć majątek przed urzędami, wierzycielami, ex-małżonkami, fiskusem i innymi wścibskimi").
• Poborca długów ( collection agency). W przypadku niewielkich kwot strata czasu na sąd małych roszczeń może być nieopłacalna. W takim przypadku warto zaangażować poborcę długów, mimo to, że zatrzyma on pokaźną część należności jako swoją prowizję. O uprawnieniach collection agency przeczytaj w publikacji pt. Jak zabezpieczyć majątek.
Zrealizowany czek mówi, w jakim banku ma konto osoba (firma), na którą został wystawiony. Jest to ważne, gdy pozwiesz tę osobę do sądu. Uparty dłużnik może jednak nadal uchylać się od zwrotu pieniędzy, mimo że sąd orzekł na twoją korzyść. W takiej sytuacji musisz wskazać szeryfowi ( marshall), gdzie dłużnik pracuje lub trzyma pieniądze, żeby szeryf mógł je ściągnąć.
• Check Services . Jeżeli masz duży biznes detaliczny, gdzie jesteś zmuszony przyjmować dużo czeków, możesz zainteresować się firmami zwanymi Check Services. Kompilują one dane o niesumiennych płatnikach, używając za identyfikatory numery kont albo prawa jazdy płatników. Z usług Check Services korzystają sklepy i różne placówki usługowe. Sklep może zweryfikować przy kasie wypłacalność właściciela czeku w swoim Check Service, który gwarantuje wtedy tę płatność. Jeżeli czek klienta się odbije, sklep odsyła go do Check Service, a ten próbuje ściągnąć należność.
Oto główne z nich:
Check Rite, tel. 800-766-2748
Chex Systems, 800-328-5121
Telecheck, tel. 800-366-2425
NPC, tel. 800-526-5380
Equifax-Telecred, 800-437-5120
Kary za czeki bez pokrycia.
Wcześniej czy później niektóre czeki okażą się bez pokrycia. Przepisy stanowe przewidują kary za wypisywanie czeków bez pokrycia, przeważnie potrójną wartość czeku albo $100, w zależności od tego, co mniejsze.
Oto kary w kilku stanach zamieszkałych przez większość Polonii.
Florida:
Kara za czek bez pokrycia wynosi trzy razy wartość czeku albo 50$ (większa kwota) plus koszty postępowania sądowego i honorarium prawnika ( reasonable attorney fees).
Illinois:
Trzy razy wartość czeku albo $100 (większa kwota), ale nie więcej niż $500.
Michigan:
$100 plus honorarium prawnika ( reasonable attorney fees).
New Jersey:
Trzy razy wartość czeku albo $100 (większa kwota), ale nie więcej niż $500.
New York:
Jeżeli został wypisany czek, na który nie ma konta, kara wynosi dwa razy wartość czeku albo $750 (mniejsza kwota). Odbity czek - dwukrotna wartość czeku albo $400, w zależności od tego która kwota jest mniejsza.
Artykuł przedrukowano za zgodą
Polskiego Poradnika "Sukces"
Adres: 255 Park Lane; Douglaston, NY 11363,
