Od kilku lat systematycznie wzrasta na rynku popularność komputerów przenośnych. Jest to wynikiem nie tylko ich gwałtownego rozwoju technicznego i zbliżania się ich wydajności do komputerów stacjonarnych, ale również zmiany przyzwyczajeń użytkowników. Coraz częściej komputer przenośny jest nam po prostu niezbędny do codziennej pracy. Dodatkowym czynnikiem powodującym gwałtowny wzrost sprzedaży notebooków jest technologia bezprzewodowej sieci Wi-Fi, która umożliwia dostęp do lokalnej sieci, szybkiego internetu i drukarek zaraz po wejściu do biura czy domu bez potrzeby podłączania jakiegokolwiek kabla. Technologie bezprzewodowe w najbliższych latach przyniosą bardzo dużo zmian w sposobie korzystania z komputerów. Poniższy tekst jest skrótowym przeglądem parametrów dla komputerów przenośnych klasy PC.
Zacznijmy od opisu kluczowych podzespołów charakteryzujących dobry PC notebook Anno Domini 2003.
Procesor
Często określany skrótowo jako CPU (Central Processing Unit). Jest to niewątpliwie najważniejszy układ w każdym komputerze i od jego parametrów zależy jak szybko będzie działał nasz notebook. Producenci komputerów przenośnych ze względu na ich małe rozmiary i zamkniętą konstrukcję mają najwięcej problemów z odprowadzaniem ciepła. Dlatego też, pomimo podobieństwa nazw, Pentium 4 stosowany w komputerach stacjonarnych, różni się znacznie od swojego młodszego brata - Pentium 4-M. Oczywiście nie tylko wielkością, ale również rzeczywistą szybkością. Niemniej należy podkreślić, że obecnie różnice te zacierają się dosyć szybko. Reasumując, obecnie mamy do wyboru
w klasie ekonomicznej procesory:
- ‑ Intel Celeron o szybkości zegara od 1.6GHz do 2,2GHz
- ‑ AMD Athlon XP od 1400+ (1,2GHz) do 1700+ (1.53GHz)
w klasie Home/Office
- ‑ Pentium klasy M od 1.6GHz do 2.4GHz
Pamięć RAM
Procesor wykonuje swoje instrukcje i programy korzystając z pamięci RAM. W sytuacji kiedy zaczyna jej brakować, system operacyjny zaczyna używać twardego dysku jako wirtualnej pamięci RAM, co powoduje bardzo duże zwolnienie pracy systemu. Zwykle wszystkie obecne na rynku notebooki używają pamięci typu SDRAM, czyli pozostaje tylko wybrać ile tej pamięci powinniśmy mieć w naszym komputerze. Niezbędne minimum to 256MB, a zalecane jest 512MB. Niestety, najnowszy system operacyjny firmy Microsoft, Windows XP jest niesłychanie "pamięciożerny". Na szczęście, pamięć RAM w notebookach jest rozbudowywalna, więc w wypadku małego budżetu nie stanowi priorytetu.
Twardy dysk
Jak wiemy, na dysku twardym przechowywujemy wszystkie programy i dokumenty, więc jego pojemność jest istotna dla funkcjonalności naszego komputera. Po raz kolejny miniaturyzacja zmusiła producentów do kompromisu pomiędzy wielkością a szybkością w porównaniu do komputerów stacjonarnych. W komputerach stacjonarnych talerze dysków obracają się z szybkością 7,200 obrotów na minutę; w wypadku przenośnych jest to odpowiednio 4,200 rpm i 5400 rpm, co znacznie wpływa na czas dostępu do danych. Dyski twarde w notebookach są generalnie niewymienialne, więc należy od początku zdecydować się na odpowiednio duży. Pojemności obecnie dostępne na rynku mieszczą się w zakresie 20GB do 60 GB. Optymalny współczynnik ceny do wielkości posiadają dyski 30 i 40GB.
Dyski optyczne
Pod tą nazwą kryją się czytniki CD, DVD i nagrywarki płyt CD. Jeżeli patrzymy na szybkość jest ona nieistotna, natomiast trudno sobie wyobrazić funkcjonalny komputer przenośny bez nagrywarki płyt CD. Dla tych, którzy są miłośnikami oglądania filmów polecam "combo drive", czyli nagrywarkę CD i DVD w jednym.
Ekran
Jeden z najważniejszych parametrów charakteryzujących dobry komputer przenośny. Niestety, parametry podawane przez producentów są bardzo niespójne i ciężko na ich podstawie określić czy obraz będzie wystarczająco wyraźny i czytelny. Niemniej jednak dwa z nich są bardzo istotne:
- ‑wielkość - obecnie od 14" do 16" i wydaje się że 15" jest obecnie optymalne (odpowiednik klasycznego monitora 17", którego rzeczywista przekątna jest zwykle w granicach 15.3" - 15.9").
- ‑ "Native Resolution" czyli domyślna rozdzielczość wyświetlacza powinna być równa lub większa niż 1024 x 768. Inne parametry możemy określić dopiero wizualnie, gdyż bardzo często liczby nie odzwierciedlają rzeczywistości.
Wielkość i waga
Komputery przenośne, jak sama nazwa wskazuje, często przenosimy zmiejsca na miejsce, więc ich waga odgrywa istotną rolę. Możemy podzielić je na cztery klasy:
1. "Ultraportables" - z wagą poniżej 4 funtów, ekranem 12.1" od 1 do 1.5" grubości, nie mają żadnych dysków optycznych, mają wolniejsze procesory pobierające mniej mocy. Posiadają zastosowanie tylko dla specyficznych grup użytkowników.
2. "Thin and Light" - od 14.1 - 15" wyświetlacz z wagą pomiędzy 4 do 6 funtów, z pojedyńczym napędem CD i pełną szybkością procesora i dysku dostępną dla komputerów przenośnych. Ich wadą jest wyższa cena w porównaniu z następną grupą.
3. "Mainstream" - to najpopularniejsza grupa: od 14.1"-16" wyświetlacze, waga od 6 do 9 funtów. Optymalizowane są pod typowego użytkownika, dostępne dla każdej kieszeni.
4. "Desktop Replacement" - komputer, który ma zastąpić wersję stacjonarną. Waga - powyżej 9 funtów, bardzo wysokie parametry i cena dla użytkowników, którzy raczej rzadko przenoszą się ze swoim komputerem, wyświetlacze od 15" w górę.
Jak widzimy z tego podziału, 90% użytkowników znajduje się w klasie trzeciej.
Karta graficzna
Dotychczas była to "pięta achilesowa" komputerów przenośnych; obecnie dzięki rozwiązaniom takich firm jak Nvidia, Intel czy ATI jakość obrazu zbliża się do komputerów stacjonarnych. Możemy więc już przetwarzać wystarczająco szybko obiekty 3D i odtwarzać wideo tak, że komputer stacjonarny staje się niepotrzebny. Oczywiście, wymagający gracze czy profesjonalni graficy wolą pracować na komputerach stacjonarnych, a nie przenośnych. Głównym wyznacznikiem sprawności karty graficznej jest wielkość dedykowanej pamięci wideo. Wartość ta powinna wynosić minimum 32MB, jeżeli chcemy mieć dobrej jakości obraz. Gracze będą szukali urządzeń, które korzystają z szyny AGP 4X.
Komunikacja
Każdy komputer przenośny powinien być wyposażony w modem i kartę sieciową. Jest to niezbędne do efektywnej pracy. Najlepiej aby nie były to dwie PC karty, co pozostawi nas bez wolnych portów PC Card. Nie jestem natomiast zwolennikiem wbudowanych kart Wi-Fi według standardu 802.11B, gdyż już obecnie na rynku są dostępne karty pracujące z czterokrotnie większą szybkości 802.11G i chyba lepiej Wi-Fi osadzić właśnie w porcie PC-Card.
Cenowo możemy wyróżnić trzy przedziały komputerów przenośnych: klasa "ekono" w granicach do $1,000 dolarów, Home/Office do $1,500 i profesjonalne - w cenie przekraczającej $1,500. Obecnie najbardziej renomowane marki na rynku to Dell Computers, IBM i Toshiba.
Mam nadzieję, że ten bardzo pobieżny przegląd parametrów ułatwi Państwu wybór właściwego dla siebie komputera przenośnego. Nie mam żadnych wątpliwości co do tego, że każdy z nas będzie musiał zaprzyjaźnić się z jednym z nich w najbliższym czasie.
Autor artykułu, Paweł Pustelnik jest pracownikiem firmy
procom enterprises, ltd.
6615 W. Irving Park Road, Chicago, IL 60634
tel. 773-427-0202
E-mail: pawel@usprocom.com