Niektóre osoby starające się o legalizację pobytu w Stanach Zjednoczonych, otrzymują pobyt stały jedynie warunkowo, tymczasowo, na okres dwóch lat. Dotyczy to grupy aplikantów, którzy otrzymali pobyt stały przez małżeństwo z obywatelem USA. Celem warunkowej rezydencji jest zmniejszenie ilości tzw. "fałszywych małżeństw", zawieranych tylko po to, by uzyskać prawo do pobytu stałego w Stanach Zjednoczonych. Po odejściu sekcji 245 (i) takich przypadków jest coraz więcej, ponieważ, w sytuacji osób, które wjechały na wizach, małżeństwo z obywatelem USA zwalnia z obowiązku płacenia kary $1,000, co oznacza, że aplikant nie musi czekać na powrót sekcji.
Warunkowa rezydencja przyznawana jest w sytuacji, w której staż małżeński liczył mniej niż dwa lata w dniu otrzymania pobytu stałego. Po dwóch latach pobyt stały przepada jeśli aplikant nie złoży aplikacji I-751, to jest aplikacji o zniesienie warunkowej rezydencji. Aplikacja ta powinna być złożona wspólnie z małżonkiem, który złożył oryginalną petycję, chyba, że sytuacja rodzinna na to nie pozwala, ale o tym później.
Złożenie aplikacji musi nastąpić przed upływem dwuletniej rocznicy otrzymania zielonej karty, ale nie wcześniej niż 90 dni przed tą rocznicą. A więc, jeśli ktoś otrzymał warunkową zieloną kartę w dniu 1 sierpnia 2001 roku, to petycję I-751 musi złożyć w okresie od 1 maja 2003 do 31 lipca 2003 roku. Osoba, która nie złoży petycji I-751 na czas, traci status rezydenta i podlega deportacji. Bardzo ważne jest więc pilnowanie i dotrzymanie tego obowiązku. Urzędnik Biura Imigracyjnego zazwyczaj informuje aplikanta o konieczności złożenia I-751 w czasie pierwszego interview o pobyt stały.
Warunkowy rezydent posiada te same prawa co rezydent, który otrzymał bezwarunkowy stały pobyt. Warunkowy rezydent może pracować legalnie w USA, podróżować za granicę, sponsorować najbliższych na pobyt stały. Dwa lata w warunkowej rezydencji liczy się również do obywatelstwa. Jedyną różnicą jest fakt, że warunkowa rezydencja kończy się po dwóch latach i jeśli nie jest odnowiona - przepada i może doprowadzić do deportacji.
Dzieci (poniżej 21 roku życia) osoby, która ma warunkowy pobyt stały, również w większości będą miały pobyt warunkowy. Jeśli dzieci otrzymały pobyt stały w tym samym czasie, co rodzic lub w ciągu 90 dni po rodzicu, to mogą być wpisane w aplikację o zniesienie warunku I-751 składaną przez rodzica. Jeśli pobyt warunkowy dzieci został im przyznany po upływie 90 dni od daty uzyskania pobytu przez rodzica, muszą one złożyć samodzielną petycję I-751.
W obecnej chwili często zdarza się, że rodzic ma stałą rezydenturę, ale dziecko ma warunkową. Jeśli dziecko przebywa za granicą, a rodzic stara się o Adjustment of Status w USA przez obecne małżeństwo, to zazwyczaj dziecko otrzyma pobyt stały dużo wcześniej niż rodzic, jeszcze przed upływem dwóch lat małżeństwa rodzica, i jest wobec tego rezydentem warunkowym. Rodzic natomiast, starając się na przykład w Chicago, często musi czekać na interview dłużej niż dwa lata, i ponieważ małżeństwo ma już więcej niż dwa lata w momencie przyznania pobytu stałego rodzica, otrzymuje on rezydenturę bezwarunkową, która nie wymaga złożenia petycji I-751. Pamiętajmy o tym, żeby sprawdzić zielone karty naszych dzieci, szczególnie tych, które otrzymały stały pobyt wcześniej niż my. Nawet jeśli my nie jesteśmy rezydentami warunkowymi, nasze dzieci mogą być i podlegają wtedy obowiązkowi złożenia petycji I-751 w odpowiednim czasie.
Aplikanci muszą złożyć aplikacje o zniesienie warunkowej rezydencji w okresie 90 dni poprzedzających dwuletnią rocznicę przyznania im pobytu stałego. Aplikacja musi wpłynąć do Biura Imigracyjnego najpóźniej w przeddzień dwuletniej rocznicy. Biuro Imigracyjne bardzo surowo patrzy na spóźnione aplikacje. Jeśli ktoś składa petycję z opóźnieniem, powinien wytłumaczyć powód opóźnienia i udowodnić, że nie jest ono spowodowane problemami małżeńskimi. Aplikacje złożone z opóźnieniem będą prawdopodobnie odesłane do biura lokalnego, w naszym przypadku Chicago, na interview.
Aplikacja I-751 powinna być złożona wraz z dokumentami udowodniającymi prawdziwość małżeństwa. Do takich dokumentów należą między innymi akty urodzenia wspólnych dzieci, akty własności wspólnych nieruchomości lub innego majątku, wspólne konta bankowe, zdjęcia rodzinne, wspólne ubezpieczenie, itd. Aplikacja powinna być złożona w regionalnym biurze BCIS (Bureau of Citizenship and Immigration Services), w przypadku mieszkańców Chicago tym regionalnym biurem jest biuro w Nebrasce. Po złożeniu aplikacji wraz z dokumentami o prawdziwości małżeństwa i opłatą, biuro w Nebrasce wyda potwierdzenie złożenia (receipt notice). Potwierdzenie to będzie również zawierało notatkę o przedłużeniu "zielonej karty" na rok. Jeśli w ciągu roku INS nie podejmie decyzji na temat przyznania lub odmówienia aplikacji, aplikant może udać się do lokalnego biura BCIS i poprosić by tymczasowa pieczątka pobytu stałego wbita została do paszportu. Przez cały więc czas starania się o zniesienie rezydentury warunkowej aplikant zachowuje możliwość pracy i podróżowania za granicę.
Biuro Imigracyjne może przyznać przedłużenie pobytu stałego bez interview. Jeśli dokumenty złożone wyraźnie wskazują na prawdziwość małżeństwa, BCIS w większości wypadków zrezygnuje z bezpośredniego interview i po prostu wyśle informację o przyznaniu aplikacji (approval notice). Po otrzymaniu takiego approval notice musimy udać się do lokalnego biura BCIS, aby oddać odcisk palca i podpis, który pojawi się na naszej nowej "zielonej karcie." Przy tej okazji dostaniemy również stempel w paszporcie świadczący o tym, że rezydentura warunkowa została zniesiona i jesteśmy rezydentami bezwarunkowymi.
Jeśli BCIS odmówi zniesienia warunkowej rezydentury, wydaje zawsze decyzję tłumacząc swe powody. Po odmowie aplikant traci status rezydenta i pozwolenie na pracę. Musi również oddać "zieloną kartę." Aplikant może złożyć prośbę o otwarcie sprawy (motion to reopen) lub o zmianę decyzji (motion to reconsider). W większości przypadków INS rozpocznie natychmiast procedurę deportacyjną i aplikant będzie miał szansę na obronę przed sędzią imigracyjnym, który jest zazwyczaj bardziej racjonalny i przychylny niż biuro imigracyjne.
Jeśli, ze względu na sytuację rodzinną, osoba sponsorująca nie będzie chciała się przyłączyć do aplikacji o zniesienie warunku na rezydencji, to procedura jest nieco odmienna niż ta wyżej opisana. W przypadku, gdzie małżeństwo rozpadło się przed złożeniem aplikacji, lub gdy aplikant jest ofiarą przemocy fizycznej z ręki sponsora, Biuro Imigracyjne przewidziało możliwość przedłużenia pobytu warunkowego przez procedurę zwaną waiverem, bez uczestnictwa małżonka-sponsora. Są trzy rodzaje waiverów.
Pierwszy, i najczęściej używany waiver, to "good faith waiver", a więc waiver na podstawie małżeństwa w dobrej wierze. Trzeba udowodnić, że mimo iż małżeństwo zawarte zostało w dobrej wierze, a więc z miłości i przywiązania, a nie dla celów imigracyjnych, rozpadło się ono z powodów rodzinnych, typu kłopoty małżeńskie, zdrada, czy przemoc małżeńska.
Najnowsza zmiana w tej procedurze imigracyjnej wymaga, by aplikant składał petycję I-751 już po rozwodzie. Do tej pory Biuro Imigracyjne wiedząc, jak długo trwa proces rozwodowy, pozwalało na złożenie petycji I-751 również w przypadkach, w których o ile podanie o rozwód zostało złożone, o tyle wyroku jeszcze nie było. Wyrok wystarczyło zaprezentować na interview. W obecnej sytuacji aplikant musi udowodnić, że rozwód już nastąpił (kopia wyroku) oprócz udowodnienia, że małżeństwo zawarte było w dobrej wierze. Stawia to aplikanta w bardzo trudnej sytuacji, ponieważ, jeśli wyrok rozwodowy nie został jeszcze wydany, aplikant nie może złożyć petycji samodzielnie. Istnieje obawa, że chcąc doprowadzić do szybkiego wyroku, potrzebnego w tej sytuacji, aplikanci będą zmuszeni godzić się na niesprawiedliwe kompromisy rozwodowe, co do podziału majątku i innych ważnych elementów tylko po to, by móc na czas złożyć swą petycję I-751.
Drugi rodzaj waiver, to domestic abuse waiver, czyli wyjątek od obowiązującego prawa obejmujący ofiarę przemocy fizycznej. W tym wypadku trzeba udowodnić, że małżonek-sponsor fizycznie lub psychicznie znęcał się nad aplikantem i że małżeństwo w momencie zawarcia było prawdziwe. Udowodnienie, że rozwód już nastąpił w tej sytuacji nie jest konieczne. Jeśli jednak nastąpił rozwód, to trzeba udowodnić, że powodem rozwodu była właśnie przemoc małżeńska.
Trzeci rodzaj waiver, używany zdecydowanie najrzadziej, to "extreme hardship", uchylenie prawa ze względu na olbrzymią krzywdę, jaką cierpiałby aplikant, gdyby musiał być deportowany. Ten rodzaj waiver jest najtrudniejszy do udowodnienia, i najczęściej dotyczy osób, które ze względu na sytuację polityczną, prawną lub socjalną w kraju pochodzenia, do tego kraju wrócić nie mogą.
Wszystkie aplikacje składane przez procedurę waiver podlegają interview. Rozmowa kwalifikacyjna odbywa się w lokalnym biurze BCIS. Dokumenty z Biura Imigracyjnego w Nebrasce przetransferowane zostaną do Chicago, jak tylko Biuro Imigracyjne w Chicago będzie miało miejsce na dodatkowe interview. Ostatnio oczekiwanie na takie interview trwa nawet około 2 lat od złożenia petycji I-751.
Interview o zniesienie warunku jest bardzo podobne do pierwszego interview, na podstawie którego aplikant otrzymał pobyt stały. Oficer BCIS zainteresowany jest zarówno dokumentami wykazującymi prawdziwość małżeństwa w momencie zawarcia, jak również dokumentami pokazującymi istniejące i rozwijające się małżeństwo. Rozmowa kwalifikująca nastawiona jest głównie na sprawdzenie prawdziwości zawartego małżeństwa. Urzędnik zainteresowany będzie głównie dokumentami małżeńskimi zebranymi po otrzymaniu warunkowej rezydentury.
Inna, najnowsza zmiana w tej dziedzinie, dotyczy łączenia interview na I-751 i na naturalizację. Jeśli po złożeniu petycji I-751 tak długo czekamy na interview, że upłynął czas potrzebny na składanie podania o obywatelstwo USA, to możemy złożyć petycję o naturalizację, wskazując wyraźnie, że nasza petycja I-751 nie została jeszcze przyznana. W takim przypadku BCIS połączy oba podania i kilka miesięcy później na interview o naturalizację, najpierw podejmie decyzję co do I-751, a potem co do naturalizacji. Jest to bardzo skuteczny sposób przypomnienia o swej dawno złożonej petycji I-751, a zarazem przyspieszenie obywatelstwa.
Proszę pamiętać, że aplikant, który na czas nie złoży petycji I-751 w odpowiedniej formie, podlega deportacji. Wiele osób, które są warunkowymi rezydentami uważa, że "przedłużenie" ich 2-letniej "zielonej karty" to tylko formalność. Tak niestety nie jest. Zniesienie warunkowej rezydentury jest traktowane przez Biuro Imigracyjne tak poważnie, jak przyznawanie pobytu stałego. Proszę uważnie zapoznać się z procedurą zanim złożą Państwo dokumenty i popełnią błąd, który trudno jest naprawić.
Autorką artykułu jest Agata Gostyńska Frakt.
Adwokat imigracyjny i rodzinny
Tel. (312) 644-8000
Nowy adres: 100 W. Monroe, Suite 1705
Chicago, IL 60603
