O tym, ze na kontakt ze sztuka nigdy nie jest za wczesnie, a wspolczesne technologie cyfrowe i audiowizualne moga pomagac w jej odbiorze, mowi nowa, interaktywna wystawa dla dzieci Faces, Places and Inner Spaces.
Prezentowana w galeriach Kraft Education Center Instytutu Sztuki ekspozycja obejmuje 11 prac ze stalych zbiorow muzeum. Kazda z nich zostala zainstalowana w specjalnie zaprojektowanej scenografii, co pozwala najmlodszym widzom zapoznac sie ze zroznicowanymi kulturowo i historycznie regionami geograficznymi, jak Chiny, Indie, Meksyk, Peru, Niderlandy i Stany Zjednoczone. Waznym elementem wystawy sa interaktywne gry, a takze filmy video i specjalne programy komputerowe uwrazliwiajace na roznorodne aspekty sztuki. Kazdej z tych prac towarzyszy tekst, zawierajacy objasnienia i propozycje tematow rozmow z rodzicami.
Przed wejsciem do galerii zostal zainstalowany duzy ekran, na ktorym mozna zobaczyc montaz zmieniajacych sie obrazow twarzy - przechodzacych od abstrakcji do realizmu - z ponad 90 obrazow, rzezb, grafiki, rysunkow, fotografii ze stalych zbiorow Instytutu Sztuki.
Ustawione w poblizu dwa stanowiska komputerowe przedstawiaja interaktywna gre, ktora wprowadza w wystawe, skupiajac sie na wybranych pracach, jak Ganesa Tanczacy, Screamin" Jay Hawkins, Autoportret Archibalda Motleya, Szafka Czterech Zyczen.
Do galerii prowadza dwa wejscia - jedno mniejsze "wzrostu dziecka", drugie wieksze - dla doroslych. Cale pomieszczenie zostalo podzielone na kolorowe segmenty, zaprojektowane przez znana z nowoczesnych rozwiazan i interdyscyplinarnego podejscia chicagowska firme Garofalo Architects, autorow projektow miedzy innymi wystawy "2001: Building for Space Travel" w Instytucie Sztuki i ekspozycji "Ziemia widziana z wysoka" w Parku Milenijnym.
Wystawe rozpoczyna "Szafka Czterech Zyczen" Richarda Snydera z 1990 roku. Artysta jest autorem wyrozniajacych sie maestria rzemiosla i niezwyklymi ksztaltami mebli, ktore dodatkowo "wyposaza" w fantastyczne historie. Dowiadujemy sie, ze pokazana na wystawie szafka zostala stworzona przez slawnego czarodzieja w darze na jedenaste urodziny dla mlodej ksiezniczki. Ma cztery szuflady, w ktorych zaklete sa cztery zyczenia. Trzy z nich zostaly juz spelnione, jedno jest wciaz do wykorzystania... Wprowadzajacy program komputerowy przywoluje te opowiesc i umozliwia stworzenie wlasnych czarodziejskich mebli.
Nieraz niemalze fizycznie odczuwamy rzeczywistosc przedstawiona w dziele sztuki. Takie tez uczucie towarzyszy nam, gdy wchodzimy do pachnacej pieczonym indykiem kuchni, jaka zostala utrwalona w obrazie Doris Lee American Thanksgiving. Prosty drewniany stol, kredens z polkami na ktorych wystawione sa naczynia, podloga z plytek w szachownice. W oknie - reprodukcja obrazu Granta Wooda - Stone City, Iowa ze znanym pejzazem. Widzowie moga otrzymac kopie pisma Thanksgiving Day z 1935 roku, album fotografii z czasow wielkiego kryzysu oraz wybor ksiazek o swiecie dziekczynienia.
Autoportret Archibalda J. Motleya zapoznaje mlodych odbiorcow z estetyka portretu i autoportretu, a takze z historia zycia autora pracy, afro-amerykanskiego artysty. Fotografie Motleya i chicagowskiej dzielnicy, gdzie sie wychowywal, stwarzaja dodatkowy kontekst dla tej ekspozycji. Innych informacji dostarcza album portretow ze zbiorow Instytutu Sztuki.
Dzwieczacy ostrymi barwami obraz chicagowskiego imazysty Karla Wirsuma Screamin" Jay Hawkins " przypomina cyrkowy plakat. Stojacy z rozstawionymi nogami muzyk rockowy Hawkins wyglada jak przedziwne monstrum lub tez superman. W gablotach mozna podziwiac zabawki i przedmioty codziennego uzytku, ktore zainspirowaly Karla Wirsuma do stworzenia tego kolorowego portretu.
W inna rzeczywistosc kulturowa przenosi obraz na jedwabiu przedstawiajacy scene ze sztuki kabuki "The Arrow Sharpener" z udzialem slawnego japonskiego aktora Danjuro II. Malowidlo zostalo zawieszone obok podestu markujacego scene z teatru kabuki. Zwiedzajacy maja mozliwosc wcielenia sie w role aktorow tradycyjnego japonskiego teatru. W "garderobie" czekaja liczne kolorowe maski i stroje.
Intrygujaca historia zwiazana jest takze z wykonana z drewna i miedzi, polichromowana Maska kobiety (Ndoma) z Wybrzeza Kosci Sloniowej. Artysci z plemienia Baule od najdawniejszych czasow wykonuja rzezbione maski portretowe wybranych reprezentantow swojej spolecznosci. Piekne rysy kobiety mowia o idealach estetycznych i wyrafinowanym rzemiosle artystow tej grupy. Ndoma uczestnicza w tradycyjnych przedstawieniach, w ktorych biora udzial takze inne rodzaje ludzkich i zwierzecych masek.
W spektakularnej scenerii mozna ogladac gliniana rzezbe z 100 - 800 roku, utrwalajaca scene z tradycyjnego tanca pole dance z Meksyku. Figury ludzkie zawieszone na linach wokol slupa imituja ruchy ptakow w czasie lotu. Na szczycie stoi szaman, ktory zamieniajac sie w orla, porozumiewa sie ze swiatem nadprzyrodzonym. Duze panoramiczna footgrafia pejzazu Meksyku i teatralne swiatlo stwarzaja dodatkowa atmosfere. Zaprezentowana zostala takze dwudziestowieczna mapa Meksyku.
Niderlandzki Taras z 1660 roku pokazuje, jak siedemnastowieczne malarstwo odzwierciedlalo stan owczesnych badan naukowych i stosunkow handlowych. W bardziej konkretyny sposob mowi o tym mapa ze szlakami holenderskich kupcow. Wielu mlodych widzow zapewne po raz pierwszy bedzie mialo okazje przeprowadzania eksperymentow w camera obscura... Artysci uzywali tej metody, zeby dokladnie ustalic perspektywe.
W estetyke i mitologie Indii wprowadza posag "Tanczacego Ganesy" - powszechnie czczonego bostwa, ktore czuwa nad pomyslnoscia przedsiewziecia i usuwa z drogi wszelkie trudnosci. Naciskajac odpowiedni przycisk mozna wysluchac opowiesci o pochodzeniu sloniowej glowy bozka.
Faces, Places, and Inner Spaces jest trzecia duza prezentacja w Kraft Education Center od czasu otwarcia osrodka w 1992 roku. W czasie trwania wystawy planowane sa roznorodne imprezy oswiatowe, spotkania z autorami ksiazek i ilustracji, koncerty oraz warsztaty artystyczne dla calych rodzin.
Danuta Peszynska
