Kongres USA zdecydował w tym roku, że nie podniesie liczby dostępnych w bieżącym roku wiz pracowniczych H-1B ponad ustawowe 65 tysięcy. Przez ostatnie trzy lata roczny limit wiz pracowniczych był bardzo wysoki i był wystarczający dla wszystkich, którzy o ten rodzaj wizy się starali. W poprzednim roku limit wynosił aż 195 tysięcy i nie został przez chętnych wykorzystany. W tym roku jednak to drastyczne zmniejszenie limitu może spowodować, że podobnie jak w 2000, wiz pracowniczych zabraknie. Wizy pracownicze H-1B przyznawane są według roku budżetowego, a więc od 1 października do 30 września następnego roku. Wizy na rok 2003 przyznawane są więc już od 1 października 2003 i jeśli limit 65 tysięcy będzie wyczerpany, to aplikanci dla których wiz zabraknie, czekać będą musieli do 1 października 2004 aby o wizy się starać. Może to być problemem szczególnie dla aplikantów, którzy są w USA na innych wizach i starają się o zmianę statusu na wizę H-1B. Jeśli nie wystarczy dla nich wiz H-1B w tym roku, a poprzednia wiza kończy im się przed 1 października 2004, to będą musieli opuścić USA i czekać na przyznanie wizy z nowej puli za granicą. Aby uniknąć tej sytuacji, osoby, które mają zamiar starać się o wizę pracowniczą H-1B w tym roku powinny to zrobić jak najszybciej.
Zwiększenie limitu wiz H-1B, które nastąpiło w 2000 roku, a skończyło się 1 października bieżącego roku, wniosło ze sobą również dodatkową opłatę na wizy H-1B. Najpierw było to $500, a potem $1,000. Ponieważ ustawa o zwiększenie limitu nie została wznowiona, również ta opłata obrotowa przestała na razie istnieć. A więc w dniu, kiedy artykuł ten jest oddany do druku, opłata za wizę H-1B jest podobna jak za inne wizy służbowe, a więc $130. Spodziewamy się jednak, ze opłata $1,000 powróci wkrótce. Każdy aplikant o wizę H-1B powinien dowiedzieć się jaka opłata obowiązuje w momencie złożenia swego podania.
Teraz trochę o samych wizach H-1B.
Wizy H-1B przeznaczone są dla osób z wykształceniem wyższym (amerykańskim bachelor"s lub polskim magistrem) lub odpowiednikiem wykształcenia wyższego. Osoba starająca się o taką wizę musi mieć sponsora, firmę amerykańską, która zaproponowała jej pracę. Zaproponowane stanowisko musi być stanowiskiem wymagającym wyższego wykształcenia (lub odpowiednika) w dziedzinie, w której starająca się osoba kończyła studia.
O wizy H-1B starać się mogą osoby, które obecnie legalnie przebywają w USA na innych wizach tymczasowych lub osoby, które są obecnie w Polsce. Najczęściej starają się o nie studenci na wizach studenckich F-1, oczywiście po ukończeniu studiów i po otrzymaniu oferty pracy. Te osoby powinny w tym roku uważnie śledzić limit wiz H-1B, aby nie pozostać na lodzie, jeśli wiz zabraknie, a wiza poprzednia się kończy. Wtedy koniecznym będzie wyjazd do swego kraju i tam trzeba będzie oczekiwać do października 2004 na nowy limit wizowy.
Wizy H-1B są również coraz częstszą formą sprowadzania najbliższych do USA. Wiele osób po znalezieniu sponsora dla swoich najbliższych rozpoczyna procedurę załatwiania wizy H, która później zostaje przekazana do konsulatu USA i może być tam odebrana przez aplikanta. Wizy wydawane za granicą również wliczane są do rocznego limitu i wszystkie konsulaty informowane są na bieżąco, jeśli wiz na ten rok zabraknie. W tym roku osoby starającą się o wizy H-1B przez konsulat będą musiały przechodzić interview - rozmowę z konsulem. Jest to nowe wymaganie Departamentu Stanu wprowadzone jako jedna ze zmian po zamachu 11 września. Jeszcze do niedawna wizy H-1B wbijane były do paszportu automatycznie, teraz wymagają rozmowy kwalifikacyjnej do której należy się odpowiednio przygotować. Konsul może zadawać pytania dotyczące poprzedniej historii pobytów w USA jak i pytania dotyczące studiów i pracy, którą wykonywać będzie się w USA.
Wizy H -1B wydawane są na trzy lata, z możliwością przedłużenia na następne trzy. Przedłużenia wiz H-1B nie są wliczane w limit 65 tysięcy. A więc osoby starające się o przedłużenie wizy H-1B nie będą dotknięte wyczerpanym limitem, przedłużenie będzie im przyznane pod warunkiem, że na aplikacji wyraźnie zaznaczą, że chodzi o przedłużenie wizy wcześniej przyznanej. Nowe prawo zwane portability pozwala na kontynuowanie pracy, jeśli tylko złożyliśmy dokumenty potrzebne do przedłużenia wizy H-1B, nawet jeśli samo przedłużenie jeszcze nie jest nam przyznane. I to niezależnie od tego, czy zmieniamy pracodawcę, czy nie.
Osoba przebywająca na wizie H-1B może legalnie starać się o zieloną kartę (pobyt stały) w Stanach Zjednoczonych. Jest ona zabezpieczona, ponieważ pomimo że staranie się o zieloną kartę trwa w tej chwili wiele lat, wiza H-1B utrzymuje osobę starającą się w legalnym statusie przez cały okres starania się o pobyt stały. Nawet jeśli osoba taka wyczerpie limit 6 lat, a jest w stanie pokazać, że jej aplikacja o pobyt stały (Labor Certification Application) była złożona co najmniej 365 dni przed skończeniem się 6 lat na wizie H-1B, to jej wiza H-1B przedłużana będzie aż do otrzymania pobytu stałego.
Osoby na wizach H-1B mogą pracować tylko i wyłącznie dla swojego sponsora, ale inny sponsor może je w międzyczasie sponsorować na pobyt stały. Osoba przebywająca na wizie H-1B może zmieniać pracodawcę, ale za każdym razem musi najpierw złożyć podanie o nową wizę H-1B na podstawie podania nowego pracodawcy. Przy każdym staraniu się o wizę H-1B spełnić trzeba wszystkie wymagania prawne. To, ze ktoś otrzymał wizę u jednego pracodawcy nie znaczy, że uzyska ją u nowego, ponieważ w przypadku starania się o wizę H-1B najważniejsze jest czy wykonywana praca (stanowisko) jest odpowiednie na wizę H-1B.
Procedura zaczyna się w Departamencie Pracy, gdzie sponsor składa tzw. Labor Condition Application (LCA). Dokument ten opisuje stanowisko oferowane osobie starającej się. Na podstawie tego opisu Departament Pracy orzecze jaka jest średnia zarobków na danym stanowisku. Sponsor musi wykazać się gotowością zapłacenia przynajmniej 95% wartości średniej płac ustanowionej przez Departament Pracy na dane stanowisko. Ustanawiając to prawo Departament Pracy miał na celu zapewnienie, by osoby na wizach H-1B nie były opłacane niżej niż Amerykanie, nie stwarzając im w ten sposób konkurencji na rynku pracy. Departament Pracy następnie stwierdza czy oferowana płaca zgodna jest z wymaganiami. Jeśli tak, to kopia zatwierdzonego LCA jest zwrócona sponsorowi lub jego prawnikowi. Obecnie składanie LCA odbywa się drogą elektroniczną (przez Internet) i dzięki temu dokument ten jest certyfikowany natychmiast.
Następnym krokiem jest złożenie dokumentów i aplikacji w Biurze Imigracyjnym. Jeśli sponsor jest z okolic Chicago, aplikacja taka składana jest do regionalnego Biura CIS w Nebrasce. Aplikacja wypełniana jest na druku I-129 i dodatku H i dodatku W. Towarzyszące dokumenty muszą wykazał, że aplikant spełnia wszystkie wymagania, to jest posiada wykształcenie wyższe lub odpowiednik, ofertę pracy na stanowisko wymagające kogoś z takim właśnie wyższym wykształceniem i deklarację, że sponsor będzie płacić aplikantowi przynajmniej 95% średniej płac wcześniej ustalonej przez Departament Pracy. Po przyznaniu petycji przez Biuro Imigracyjne wiza H-1B kablowana jest do konsulatu USA, gdzie czeka na nią zainteresowana osoba. Wiza wbijana jest do paszportu i osoba wjeżdża na wizę H-1B ważną wstępnie na 3 lata. Jeśli osoba zmienia swój status w USA, na przykład z wizy studenckiej na wizę H, wtedy potwierdzenie o przyznaniu wizy jest dowodem na legalny status aż do wyjazdu. Jeśli taka osoba wyjedzie jednak z USA (na przykład na wakacje), musi ona udać się do konsulatu USA za granica po to, by otrzymać wizę H w paszporcie. Biuro Imigracyjne nie wpuści z powrotem osób, które mają tylko potwierdzenie z Nebraski zamiast właściwie wbitej wizy w paszporcie.
W 2000 roku nowe prawo wniosło dodatkowe wymagania dotyczące firm sponsorujących, które zatrudniają dużą ilość osób na wizach H. Tacy sponsorzy będą musieli spełnić dodatkowe wymagania dotyczące rekrutacji potencjalnych pracowników, którzy są obywatelami lub rezydentami Stanów Zjednoczonych. Prawo to również wprowadziło nowe metody karania za oszustwa w procedurze starania się o wizę H. Ze względu na ostatnie zmiany w prawie dotyczącym wiz H-1B radzę, by osoby zainteresowane korzystały z usług prawników imigracyjnych z doświadczeniem w prowadzeniu tych petycji.
Uwaga:
Osoby, które nie skończyły studiów lub przerwały studia mogą przeprowadzić ewaluacje edukacyjne, które stwierdzą, czy doświadczenie w danej dziedzinie wystarczy by zastąpić warunek ukończonych studiów. Tradycyjna formuła mówi, że aby zastąpić rok studiów trzeba się wykazać przynajmniej trzyletnim doświadczeniem w danej dziedzinie. A więc osoba, którą skończyła 3 lata studiów, a ma 6 lat stażu pracy i doświadczenia (odpowiednik dwóch lat studiów) również może się kwalifikować na wizę H-1B.
Małżonkowie i dzieci posiadaczy wizy H-1B otrzymują wizę H-4, która daje im legalny status, lecz nie upoważnia do pracy w USA.
Spieszmy się po wizy H-1B w tym roku, aby nam ich nie zabrakło.
Przypominam również o obecnie trwającej loterii wizowej 2005. Pamiętajmy, że zgłoszenia wysyłać należy wyłącznie przez Internet na adres www.dvlottery.state.gov i wyłącznie do 30 grudnia 2003.
Good luck.
