Jesteśmy narodem fanów sportu i sportowców. Zainteresowanie imprezami sportowymi utrzymuje się na niezmiennie wysokim poziomie, a aktywny udział w sporcie stale wzrasta. Niektórzy sportowcy - amatorzy marzą o karierze profesjonalisty, trenera lub działacza sportowego, jednak zaledwie znikoma część z nich zdoła zrealizować marzenia o osiągnięciu statusu zawodowca w sporcie.
Po osiągnięciu poziomu profesjonalisty okazuje się często, że kariera sportowca jest krótka, a praca nie zawsze pewna. Pomimo jednak stosunkowo małych szans na zatrudnienie jako profesjonalnego sportowca, warto pamiętać, że znacznie więcej pracy znaleźć można, przynajmniej pracując na pół etatu, na stanowiskach pośrednio związanych ze sportem, czyli w roli trenera, instruktora sportowego lub sędziego w amatorskich klubach, szkołach podstawowych i średnich oraz na uniwersytetach.
Atleci i sportowcy współzawodniczą w zorganizowanych, oficjalnych imprezach sportowych dostarczając publiczności sportowej rozrywki. Od sportowców wymaga się zrozumienia strategii danej gry przy jednoczesnym uznawaniu zasad i regulaminu sportu. Imprezy organizowane są dla sportów zespołowych, jak baseball, koszykówka, siatkówka, piłka nożna, hokej oraz sportów indywidualnych takich jak golf, tenis lub kręgle.
Taka różnorodność dziedzin sportowych idzie w parze z nierównościami w płacy, od darmowych szkolnych zajęć sportowych do sportu profesjonalnego, gdzie współzawodnictwo najlepszych sportowców z całego świata przyciąga przed ekrany telewizorów międzynarodową publiczność. Oprócz zawodów w ramach wydarzeń sportowych, atleci poświęcają wiele godzin na trening i zajęcia zespołowe pod przewodnictwem trenera lub instruktora. Większość sportowców przeznacza codziennie długie godziny na intensywny trening. Ponadto spędzają dodatkowo czas oglądając nagrania wideo, co umożliwia im krytyczne spojrzenie na własną technikę oraz wyłapanie słabych stron konkurencji przed konfrontacją na imprezie sportowej. Niektórzy atleci korzystają także z siłowni pod opieką trenera, by zwiększyć masę mięśniową i wytrzymałość, kształtując jednocześnie odporność na urazy.
Konkurencja na każdym poziomie jest niezwykle intensywna i zatrudnienie nie jest nigdy stuprocentowo pewne. Dlatego też wielu sportowców trenuje przez cały rok by utrzymać jak najlepszą formę, technikę i idealny stan fizyczny. Na poziomie profesjonalistów niewiele jest czasu na odpoczynek. Atleci muszą także stosować się do dokładnie wyznaczonej diety podczas sezonu sportowego, uzupełniając w ten sposób fizyczny trening. Wielu sportowców daje z siebie wszystko podczas intensywnych treningów jak również w czasie gry. Zawsze istnieje więc ryzyko urazu, który może zakończyć karierę, a nawet mniejsze urazy mogą przenieść sportowca do rezerwy.
Trenerzy organizują, instruują i uczą podstaw sportów indywidualnych i zespołowych sportowców amatorów i profesjonalistów. W sportach indywidualnych instruktorzy sportowi spełniają czasem role trenerów. Trenerzy przygotowują atletów do zawodów poprzez treningi i sesje praktyczne, ćwiczące i zwiększające umiejętności i wytrzymałość sportowców. Korzystając z własnej ekspertyzy w danej dziedzinie sportu, trenerzy wdrażają sportowcom właściwą formę i technikę na początku jak i później, w ramach praktyk na poziomie zaawansowanym, których zadaniem jest maksymalizacja potencjału sportowców. Oprócz ogólnego stymulowania rozwoju indywidualnych umiejętności sportowców, trenerzy są odpowiedzialni także za zarządzanie zespołem podczas praktyk i zawodów, wdrażanie zasad sportowego fair-play, ducha konkurencyjności i pracy w zespole. Mogą także dobierać sprzęt, wyposażenie i materiały, odpowiadać za ich przechowywanie, wydawanie i prowadzenie inwentarza. W czasie zawodów, trenerzy wymieniają aktywnych sportowców tak by uzyskać optymalną jakość zespołu i jego sukces. Trenerzy, którzy kierują strategią zespołu, mogą, na przykład zarządzić zmianę rodzaju gry w czasie rozgrywek, by zaskoczyć lub przełamać przeciwnika. W celu podjęcia jak najlepszej decyzji co do prowadzonej gry, trenerzy analizują i szacują drużynę przeciwnika przed rozgrywkami. W ten sposób mogą właściwie określić strategię gry i przećwiczyć specyficzne zagrania.
Wielu trenerów w szkołach średnich to przede wszystkim nauczyciele przedmiotów szkolnych, którzy uzupełniają dochody przez dodatkową pracę w roli trenera w niepełnym wymiarze godzin. Rola trenera szkolnego jest jednak uznawana za pełno wymiarową. Trenerzy mogą więc spędzać sporo czasu poza domem, podróżując i poszukując potencjalnych członków drużyny.
Instruktorzy sportowi szkolą indywidualnie sportowców profesjonalistów i amatorów. Organizują, szkolą, trenują i prowadzą sportowców sportów zarówno halowych jak i terenowych, jak kręgle, tenis, golf i pływanie. Ponieważ konkretne zajęcia są różnorodne, od podnoszenia ciężarów, poprzez gimnastykę, nurkowanie, czy zajęcia z samoobrony, jak na przykład karate, instruktorzy specjalizują się w jednym lub kilku wybranych zajęciach. Zdarza się, iż podobnie jak trenerzy, instruktorzy organizują codzienne sesje ćwiczeń i są odpowiedzialni za niezbędny sprzęt i materiały. Korzystając z posiadanej wiedzy w zakresie danej dziedziny sportu, fizjologii i technik korekcyjnych, określają rodzaj i poziom trudności ćwiczeń, dobierają konkretne ćwiczenia i korygują technikę sportowców. Niektórzy instruktorzy uczą także właściwego korzystania z wyposażenia treningowego, jak trampolin czy sztang, jednocześnie eliminując słabe strony sportowców i zwiększając efektywnie ich formę. Poprzez dokładną analizę prowadzonego przez siebie sportowca jak i strony przeciwnej instruktorzy budują strategię konkurencyjnej gry.
Trenerzy i instruktorzy sportowi mogą różnie traktować swoje zaangażowanie w prowadzenie sportowców, wynika to z różnic w zakresie ich pracy. O ile na przykład trenerzy zarządzają drużyną w trakcie gry w celu zwiększenia szans na zwycięstwo, instruktorzy sportowi (jak na przykład instruktorzy prowadzący profesjonalnych tenisistów) często nie mają prawa do udzielania wskazówek sportowcom w czasie rozgrywek.
Instruktorzy spędzają więcej czasu indywidualnie ze sportowcami, dzięki czemu mogą dokładnie zaplanować program szkoleniowy dla każdego prowadzonego przez siebie atlety.
Motywowanie sportowców do większego wysiłku to wyzwanie dla większości trenerów i instruktorów, niezbędne jednak do odniesienia sukcesu przez sportowców. Wielu trenerów i instruktorów sportowych odnosi wielką satysfakcję z pracy z dziećmi i młodzieżą, pomagając młodym ludziom w zdobyciu nowych umiejętności, zarówno wychowania fizycznego jak i społecznych oraz w osiągnięciu sukcesu w wybranej dziedzinie sportu.
Sędziowie, arbitrzy i działacze sportowi wykonują swoją pracę w trakcie zawodów i imprez sportowych. Obserwują grę, wychwytują zagrania wbrew zasadom i nakładają kary zgodnie z regulaminem sportu. Sędziowie, arbitrzy i działacze sportowi zakładają określony rozwój gry i zajmują miejsca, które pozwalają im jak najlepiej obserwować akcję, ocenić sytuację i przerwać zagrania niezgodne z zasadami. Niektórzy, jak przykład sędziowie bokserscy, pracują indywidualnie, natomiast inni, jak arbitrzy baseballu, w grupach. Niezależnie od sportu jest to praca stresująca - decyzje, które sędziowie i arbitrzy muszą często podjąć w ułamku sekundy, przynoszą rozczarowanie i animozje u konkurencji, trenerów lub widzów.
Profesjonalni scouci, łowcy talentów, oceniają umiejętności zarówno amatorów jak i profesjonalnych sportowców, szacując ich talent i potencjał. Głównym zadaniem scouta, sportowego "agenta wywiadu", jest wyszukanie najlepszych kandydatów na sportowców i tym samym udział w budowaniu sukcesu reprezentowanej przez siebie drużyny lub klubu. Scouci przyczyniają się zatem do sukcesu drużyny lub klubu.
Na poziomie profesjonalnym łowcy talentów pracują przeważnie dla firm scoutowskich lub na własny rachunek. Poszukiwania nowych talentów są utrzymywane w tajemnicy, tak by nie zdradzić zainteresowania konkretnymi kandydatami konkurencji. Na poziomie szkolnym scout sprawuje często rolę asystenta trenera, choć zdarza się, że szkoły poszukując szerszych informacji dodatkowo zatrudniają scoutów z zewnątrz. Na takim poziomie scouci poszukują utalentowanych juniorów przeglądając gazety lokalne, rozmawiając z trenerami i znanymi absolwentami, uczęszczając na sportowe imprezy szkolne i analizując potencjał kandydatów nagrane na wideo.
W roku 2002 sportowcy, trenerzy, arbitrzy i inni działacze sportowi w sumie zajmowali około 158 tysięcy posad. Trenerzy i scouci to 130 tysięcy, sportowcy 15 tysięcy, a sędziowie, arbitrzy oraz inni działacze sportowi 14 tysięcy posad. Około 37 procent sportowców, trenerów, arbitrów i działaczy sportowych pracuje w niepełnym wymiarze godzin, a 17 procent wykonuje prace w zmiennym wymiarze godzin. Wielu działaczy sportowych i trenerów otrzymuje tak niewielką i nieregularną opłatę za wykonywane usługi (na przykład za dorywcze usługi podczas rozgrywek klubowych), że nie określają swojego zajęcia jako pracy, nawet jeśli wykonują je w ramach ustalonego niepełnego wymiaru godzin.
Około 27 procent osób pracujących w tym zawodzie to pracujący na własny rachunek, zarabiający na nagrodach lub opłatach za lekcje, scouting, usługi arbiterskie. Wielu trenerów i działaczy sportowych, choć teoretycznie nie pracujących na własny rachunek, wykonuje swoje usługi tak nieregularnie, że ich warunki pracy przypominają pracę na własny rachunek. Spośród osób zatrudnionych na zasadzie umowy o pracę i otrzymujących pensję, 20 procent to zatrudnieni w szkołach prywatnych. Około 12 procent pracuje w zakładach sportowych, sektorze rozrywki i rekreacji, czyli na przykład w klubach golfowych i tenisowych, siłowniach, studiach zdrowia i urody, szkołach judo i karate, stadninach, pływalniach i innych. Kolejne 7 procent pracuje w sektorze sportów widowiskowych.
Wymagania posiadanego stopnia wykształcenia i wyszkolenia u sportowców, trenerów, arbitrów i innych pracowników sportowych różnią się znacznie w zależności od rodzaju i poziomu sportu. Praca zawsze związana będzie z koniecznością posiadania dogłębnej wiedzy o danym sporcie, zwykle zdobytej poprzez lata doświadczenia na niższym poziomie. Sportowcy zaczynają aktywne uczestnictwo w zawodach jeszcze w szkole podstawowej lub w szkole średniej, kontynuując często w szkole wyższej lub na uniwersytecie. Biorą udział w amatorskich zawodach sportowych, są członkami drużyn szkolnych lub uniwersyteckich, gdzie najlepsi z nich zwracają uwagę profesjonalnych łowców talentów. Warunkiem regularnego uczestnictwa w szkolnej drużynie jest w większości szkół utrzymanie przez sportowców określonego poziomu wyników w nauce.
Uzyskanie statusu profesjonalnego sportowca stanowi kulminację długich lat ćwiczeń. Potencjalni profesjonaliści muszą posiadać wyjątkowe zdolności, ambicje i zaangażowanie w praktykę. Szkoły zwykle preferują zatrudnić na stanowisko trenera i instruktora sportowego osoby, które zgadzają się na pracę w niepełnym wymiarze godzin. Jeżeli nie znajdzie się odpowiedni kandydat, szkoły zatrudniają niezależnego usługodawcę. Niektóre stanowiska dla trenerów i instruktorów na poziomie podstawowym wymagają od kandydatów wyłącznie doświadczenia uzyskanego jako uczestnik w danym sporcie lub zajęciach.
Wielu trenerów rozpoczęło karierę zawodową od pracy w roli asystenta trenera, zdobywając w ten sposób wiedzę i doświadczenie wymagane od głównego trenera. Główni trenerzy w dużych szkołach, których ambicją jest uczestnictwo w zawodach na najwyższym poziomie, muszą posiadać bogate doświadczenie w roli głównego trenera zdobyte w innej szkole lub w roli asystenta trenera. Osiągnięcie poziomu trenera profesjonalnego jest przeważnie wynikiem lat doświadczenia i sukcesów na niższym poziomie w zawodzie, na przykład w roli trenera szkolnego.
Główni trenerzy i instruktorzy sportowi i państwowych szkołach średnich muszą zwykle wykazać się dyplomem bachelor, czyli licencjatem. Kandydaci na głównych trenerów bez kwalifikacji nauczycielskich muszą spełnić stanowe warunki certyfikacyjne.
Certyfikatów nie zawsze wymaga się jednak od trenerów oraz instruktorów sportowych w szkołach prywatnych. Kierunki dyplomowane specyficznie związane z pracą trenera to na przykład nauka o sporcie, fizjologia, kinezjologia, dietetyka i sprawność, wychowanie fizyczne i medycyna sportowa. Certyfikaty bardzo przydają się osobom zainteresowanym konkretną specjalizacją jak przykładowo: instruktorów golfa, tenisa czy karate. Od kandydatów wymaga się często ukończenia minimum 18 roku życia i posiadania certyfikatu CPR.
Wiele instytucji udziela certyfikaty związane z różnymi dziedzinami sportu. Warunki uzyskania certyfikatu różnić się mogą w zależności od standardów nauczania instytucji. Przeważnie jednak wymagana jest praktyka na obozie letnim, w szkole lub klubie sportowym. Posiadanie formalnego wykształcenia rzadziej wymagane jest od osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin oraz pracujących w małych ośrodkach.
Każdy sport stawia konkretne, specyficzne wymagania sędziom, arbitrom i innym działaczom. Sędziowie, arbitrzy i inni działacze często rozpoczynają karierę od ochotniczego uczestnictwa w zawodach osiedlowych i innych rekreacyjnych rozgrywkach na poziomie lokalnym. Kandydaci do sędziowania w zawodach szkół wyższych muszą uzyskać certyfikat od szkoły nadzorującej oraz pomyślnie przejść okres próbny. Regulamin niektórych, ważniejszych rozgrywek międzyszkolnych wymaga od działaczy posiadania certyfikatów i spełnienia innych warunków jak na przykład: stały adres w obrębie lub w pobliżu granic osiedla, oraz doświadczenia. Najczęściej wymagane jest kilka lat sędziowania na poziomie szkół średnich, szkół rejonowych lub innych rozgrywek międzyszkolnych.
Warunki pracy określane są jeszcze surowiej dla działaczy na poziomie sportu profesjonalnego. Przykładowo, warunkiem dorywczego sędziowania w rozgrywkach baseballu profesjonalnego będzie zwykle dyplom szkoły średniej lub analogiczny dokument, doskonały wzrok i szybki refleks.
Jednakże aby zakwalifikować się do grupy profesjonalistów kandydaci muszą być absolwentami szkoły profesjonalnych sędziów. Aktualnie są dwie takie szkoły, których programy szkoleniowe zostały zaakceptowane przez Professional Baseball Umpires Corporation ( PBUC, organizacja profesjonalnych sędziów baseballu). Najlepsi absolwenci zostają wybierani do dalszej ewaluacji, sędziując w międzyczasie w rozgrywkach niższej ligi. Od sędziów kandydujących do ważniejszych rozgrywek ligowych wymaga się zazwyczaj od 8 do 10 lat doświadczenia w niższych ligach.
Piłka nożna także przyciąga wielu dobrze przygotowanych kandydatów, w rezultacie warunkiem jest posiadanie 10 lat doświadczenia, przy czym 5 z nich musi być zdobyte na poziomie collegiate varsity lub niższej ligi profesjonalnej.
Kandydaci do National Football League ( NFL, narodowej ligi piłki nożnej) przechodzą wywiad z psychologiem w celu ustalenia poziomu inteligencji i reakcji w ekstremalnie stresujących sytuacjach. Dodatkowo wydział bezpieczeństwa NFL przeprowadza dokładną kontrolę życiorysu kandydata. Potencjalni kandydaci przeważnie biorą udział w rozmowie kwalifikacyjnej z członkami wydziału udzielającego licencji NFL i przechodzą wszechstronny test ze znajomości zasad gry.
Praca w roli scouta wymaga doświadczenia aktywnego uczestnictwa w danym sporcie na poziomie szkoły wyższej lub profesjonalnym, kształcącego u łowców talentów zdolność do wyłapania utalentowanych juniorów. Większość ofert dla początkujących scoutów to praca w niepełnym wymiarze godzin w konkretnym rejonie. Zaangażowanie w pracę i sukcesy często prowadzą do pracy w pełnym wymiarze godzin i obejmującej większe rejony. Niektórzy łowcy talentów obejmują stanowisko dyrektora w firmach scoutowskich lub inne posady w administracji sportowej.
Sportowcy, trenerzy, sędziowie i inni pracownicy sportu muszą mieć zdolność nawiązywania kontaktów, umiejętność komunikowania się z innymi i zdolności kierownicze. Trenerzy dodatkowo muszą być zaradni i dobrze adaptować się do różnych sytuacji, tak by pomyślnie szkolić i efektywnie motywować indywidualnych sportowców lub grupy.
Artykuł został przygotowany przez biuro "Eureka"
Zajmujące się tłumaczeniem dokumentów
I przygotowywaniem do nostryfikacji.
Adres: 6601-15 W. Irving Park Rd. Suite #204
Chicago, Il 60634 tel. 773-545-1700