Podział majątku
Umowa majątkowa
Każdy rozwód składa się z dwóch części. Jedna dotyczy prawnego zakończenia samego związku małżeńskiego, a druga - podziału mienia, zasobów finansowych, ustalenia opieki nad dziećmi i wysokości alimentów. Podział mienia małżonków nazywa się umową majątkową ( property settlement). Rozwód i umowa majątkowa nie muszą się odbywać w tym samym czasie. Wyrok rozwodowy może zapaść wcześniej, szczególnie jeżeli jedna ze stron chce powtórnie zawrzeć związek małżeński. Jeżeli małżonkowie nie mogą porozumieć się sami co do podziału majątku, sędzia uczyni to za nich później.
Około 90% małżeństw samodzielnie uzgadnia swoje sprawy, co pozwala im na rozwód za zgodą stron ( uncontested divorce), którego zaletą jest łatwość, szybkość otrzymania i bez porównania niższy koszt. Sądowa batalia może kosztować każdą stronę kilkanaście, nawet kilkadziesiąt tysięcy dolarów i czasem pochłonąć rodzinny majątek.
Sposób podziału majątku regulują prawa stanowe. Czterdzieści jeden stanów i dystrykt Kolumbii uznają zasadę odrębności mienia małżonków i zwane są separate property states. Pozostałe 9 stanów honoruje zasadę wspólnoty mienia i są nazywane community property states.
Separate property states
Przed laty definicja odrębnego mienia była prosta. Wszystkie pieniadze, jakie małżonek zarobił lub otrzymał (dary, spadki) były jego oddzielną własnością i wszystko, co zostało kupione za te pieniądze było jego oddzielnym mieniem. Jeżeli dom został kupiony za zarobki męża, dom był jego i żona nie miała do niego prawa.
Taka interpretacja oddzielnego mienia była często niesprawiedliwa. Dlatego została opracowana zasada "słusznego" podziału majątku ( equiable distribution), według której małżeństwo jest ekonomiczną spółką ( partnership), więc zasoby finansowe, zdobyte w trakcie małżeństwa (zwane martial property), są wspólnym produktem i powinny być podzielone sprawiedliwie pomiędzy partnerów. Zgodnie z tą zasadą, sąd bierze pod uwagę wiele czynników takich, jak: zasoby małżonków, czas trwania małżeństwa, finansowy wkład w trakcie trwania małżeństwa, wiek i zdrowie małżonków, konsekwencje podatkowe, potrzeby małżonka sprawującego opiekę nad dziećmi, utrata praw do spadku i praw do korzystania z programów emerytalnych, wysiłki włożone w powiększenie własności małżeńskiej i odrębnej, zmarnowanie własności małżeńskiej lub oddzielnej, dokonanie transferu na 3 lata przed rozwodem.
Po rozważeniu wszystkich czynników, sąd dzieli majątek w sprawiedliwy sposób. W najprostszym przypadku sąd może pozwolić małżonkom na zatrzymanie swojego indywidualnego mienia (które wnieśli do małżeństwa lub otrzymali jako dary czy spadki w czasie jego trwania) i wspólny dorobek podzieli po połowie. Naturalnie pojawiają się poważne problemy, jeżeli małżeństwo posiada wspólne inwestycje, nieruchomości, biznesy i istnieje trudność z ustaleniem, co za czyje pieniądze zostało nabyte.
Community property states
Dziewięć stanów - Arizona, Kalifornia, Idaho, Luizjana, Nowy Meksyk, Newada, Teksas, Washington i Wisconsin stasuje zasadę wspólnego mienia ( community property). Wspólne mienie składa się ze wszystkiego, co małżonkowie zarobili lub nabyli w trakcie trwania małżeństwa i jest dzielone dokładnie po połowie. Dom, który został kupiony tylko za zarobki męża stanowi wspólne mienie i będzie podzielony po połowie. Dary i spadki otrzymane przez którąś ze stron w trakcie małżeństwa, zaliczją się do odrębnego mienia.
W czasie rozwodu sędzia może podzielić tylko wspólne mienie, a mienie indywidualne pozostaje przy jego właścicielu. Niemniej rozdzielając community property i zasądzając wysokość alimentów na dzieci, sędzia może wziąć pod uwagę wysokość indywidualnego mienia małżonków.
Majątek małżonków składa się nie tylko z domu, samochodu, mebli, akcji czy obligacji, ale również z własności niematerialnej, jak dyplomy zawodowe, stopnie naukowe, profesjonalna praktyka, wysiłki w budowaniu kariery artystycznej. Sprawa mieszkanki Nowego Jorku - Loretty O"Brien, przeszła do historii amerykańskiego prawodwstwa. Przez 10 lat Loretta pracowała ciężko jako nauczycielka, by utrzymać rodzinę i zarobić na kosztowną medyczną szkołę swego męża. Dwa miesiące po otrzymaniu dyplomu lekarskiego mąż wniósł pozew o rozwód. Loretta domagała się udziału w licencji lekarskiej męża, jako że swoją pracą pomogła ją uzyskać. New York Court of Appeals zgodził się z nią i uczynił ją w 40% właścicielką dyplomu męża.
Poznanie prawa stanowego jest niezbędne w celu uzyskania bezkonfliktowego i sprawiedliwego podziału majątku rodziny i załatwienia rozwodu za porozumieniem stron.
Niepracująca zawodowo żona, która wychowała trójkę dzieci, nie musi się obawiać, że po trzydziestu latach małżeństwa zostanie przez męża wyrzucona z domu bez grosza przy duszy. Otrzyma ona najprawdopodobniej połowę majątku. Z drugiej strony panienka, która wyszła za mąż za bogatego mężczyznę i po pół roku domaga się połowy wszystkiego, będzie wiedzieć po przeczytaniu tego artykułu, że nie powinna sobie robić większych nadziei .
Artykuł przedrukowano za zgodą
Polskiego Poradnika "Sukces"
Adres: 255 Park Lane; Douglaston, NY 11363
