Wraz z początkiem nowego roku nadchodzi czas rozliczeń podatkowych. Do 17. kwietnia 2006 roku mamy czas rozliczyć się jako osoby prywatne oraz spółki partnerskie (partnerships) i Limited Liability Companies (LLC), natomiast korporacje generalnie mają czas do 15. marca (w przypadku gdy rok kalendarzowy jest rokiem rozliczeniowym). W roku 2005 wiele ulg z Bushowskiego planu obniżenia podatków pozostaje, natomiast niektóre, na przykład bonusy amortyzacyjne skończyły się 31. grudnia 2004. Całkiem nowym odpisem wprowadzonym w roku 2005 jest tzw. Domestic Production Activities Deduction, czyli odpis z tytułu specyficznej działalności wymienionej w paragrafie 199 kodeksu podatkowego. Powinien on szczególnie zainteresować polonijnych pracowników branży budowlanej, jako że jeden z punktów nowego odpisu dotyczy działalności budowlanej. Więcej o nowym odpisie podatkowym w dalszej części artykułu. Poniżej wymienię ważniejsze zmiany przy rozliczaniu za rok 2005.
Stopy podatkowe pozostają w takiej samej wysokości jak w roku 2004, tzn. 10%, 15%, 25%, 28%, 33% i 35%. Górna granica 10%. stopy podatkowej wzrasta z $7,150 do $7,300 dla osób prywatnych i z $14,300 do $14,600 dla małżeństw, natomiast dla tzw. głowy domu wzrasta od $10,200 do $10,450.
Tzw. standardowe odciągnięcie od dochodów (standard deduction) wzrasta do $5,000 dla osób nie pozostających w związku małżeńskim (było $4,850 w roku 2004), do $10,00 dla małżeństw i kwalifikujących się wdowców (w porównaniu z $9,700 w roku 2004), do $7,300 (w porównaniu z $7,150 w roku 2004) dla głów domostwa, $5,000 dla małżonków, którzy rozliczają się oddzielnie. W dalszym ciągu obowiązują ulgi dla małżeństw wprowadzone przez administrację Busha w roku 2004, tzn. podwójne standardowe odciągnięcie od dochodów dla małżeństw w porównaniu z osobami prywatnymi.
Tzw. filing requirement, czyli obowiązek rozliczenia podatkowego wzrasta do $8,200 dla osób prywatnych w wieku poniżej 65. roku życia, i do $16,400 dla małżeństw poniżej 65. życia. W przypadku osiągnięcia wieku 65 lat do 1. stycznia 2005, limity te wzrastają do $9,450 dla osób prywatnych i do 17,400 dla małżeństw w przypadku, gdy jeden z małżonków przekroczył 65 lat i $18,400 gdy oboje przekroczą 65 lat. Limity te obowiązują tylko w przypadku, gdy podatnik ma dochody pracownicze (tzn. gdy ma odciągane podatki) oraz dochody pasywne typu odsetki lub diwidendy. Nierozliczenie się w takim przypadku to prawdopodobnie zrezygnowanie ze zwrotu podatkowego. W przypadku osób samozatrudnionych limit wynosi tylko $400 (tak jest!) na rok (a więc uwaga wszyscy kontraktorzy i inne osoby, które nie mają odciąganych podatków). Osoby mające pasywne dochody z czynszów mają obowiązek rozliczania się niezależnie od wysokości zarobków. Należy również dodać, że wiele stanów ma mniejsze ograniczenia dochodów, poniżej których nie ma obowiązku rozliczania podatku stanowego (np. w stanie Illinois jest to $2,000 od osoby).
Wciąż mamy możliwość wyboru pomiędzy odpisem podatków obrotowych, tzw. "sales taxes" lub podatków stanowych i lokalnych jako " itemized deduction" na formie 1040, Schedule A. Nie możemy odpisywać obu tych podatków jednocześnie. Taka opcja będzie możliwa jedynie do końca 2005 roku, chyba że Kongres przedłuży okres żywotności tej ustawy.
Standardowy odpis wydatków na samochód w celach biznesowych wzrasta do 40.5 centa za milę (wynosił 37.5 centa w roku poprzednim), lub do 48.5 centa za milę w zależności od pory roku. Od 1. stycznia do 31. sierpnia 2005 obowiązuje odpis 40.5 centów, w pozostałym okresie - 48.5 centów za milę. Jeżeli używamy samochodu w celach charytatywnych (np. pracując jako ochotnik), możemy odpisać 14 centów za milę w odpisach personalnych na "schedule A". Odpis medyczny 15 centów za milę, w pierwszych 8. miesiącach roku (w roku poprzednim 14 centów) dotyczy jazdy samochodem do szpitala, lekarza lub kliniki, odpisywanej wraz z innymi wydatkami medycznymi na "schedule A". Po 31 sierpnia 2005 odpis ten wzrasta do 22 centów za milę.
Nauczyciele oraz inni profesjonaliści pracujący przynajmniej 900 godzin w publicznych lub prywatnych szkołach podstawowych lub średnich mogą odciągnąć do $250 od kosztów poniesionych na książki, pomoce naukowe, oprogramowanie komputerowe, komputer oraz inne materiały klasowe. Nowością w tym roku jest to, że nauczyciele pracujący pierwszy rok nie muszą mieć wypracowanych 900 godzin do 31. grudnia 2005, lecz muszą spełniać ten warunek w roku szkolnym, który kończy się oczywiście w 2006.
Limit zarobków, które są opodatkowane przez Social Security Administration wzrasta do $90,000. Nie ma limitu dla opodatkowania przez Medicare.
Zmieniły się zasady odpisów charytatywnych na wydatki po 30. czerwca 2004. Żeby zakwalifikować jako wydatek większy niż $500 donacje samochodu, łodzi, lub samolotu oferowane zarejestrowanej instytucji charytatywnej, musi ona dostarczyć potwierdzenie daleko bardziej szczegółowe niż poprzednio. W przypadku sprzedaży przez instytucję samochodu (lub łodzi czy samolotu) możemy odpisać tylko cenę sprzedaży danego podarunku przez instytucję. Poprzednio podatnik mógł odpisywać wartość samochodu według np. "Kelly Blue Book". Jeżeli instytucja nie zamierza sprzedawać podarunku, musi to stwierdzić na piśmie i podać wszystkie numery identyfikacyjne podarunku. Za rok podatkowy 2005 nowy formularz, 1098-C jest wysyłany przez organizację charytatywną do IRS-u i do podatnika. Formularz ten wskazuje wartość odpisu, jaki podatnik może odciągnąć od swoich dochodów. O ile przedtem podatnik dołączał tylko formularz 8283 do swojego rozliczenia w przypadku donacji wyższej od $500, teraz należy dołączyć jeszcze formularz 1098-C (do rozliczenia i do formularza 8283).
Odpisy na wydatki edukacyjne "Hope" i "Lifetime Credit" pozostają te same, natomiast limity dochodów, które pozwalają na odpis wzrastają. Odpis bezpośredni jest bardziej efektywny dla podatnika przy wyższych dochodach. "Hope" i "Lifetime Credit" nie można odpisywać przy dochodach większych od $53,000 dla osób prywatnych i $107,000 dla par małżeńskich. Odpowiednie limity dla "tuition deduction" wynoszą $65,000 i $130,000.
Odpisy na plany emerytalne IRA zostały zwiększone do $4,000 na osobę ($3,000 w roku poprzednim). Osoby powyżej 50. roku życia mogą wpłacić dodatkowo $500. Jeżeli mamy inne plany emerytalne w pracy, to limit dochodów, przy których można wykupić IRA w wysokości $4,000 wzrasta z $45,000 do $50,000 dla osób prywatnych i z $65,000 do $70,000 dla par małżeńskich. Limity te to tzw. "phaseout" czyli np. jeżeli osoby prywatne posiadają dochód przekraczający $50,000 i mniejszy niż $60,000, to kwalifikują się tylko na częściowy zakup IRA (nie całą sumę $4,000). Jeżeli natomiast dochód przekracza $60,000, to osoby prywatne mające inny plan w pracy nie mogą odciągnąć IRA w ogóle. Odpowiedni górny limit dla par małżeńskich wynosi $80,000.
W planach emerytalnych oferowanych przez pracodawcę (takich jak 401(k), 403(b), SEP reduction), maksymalna wpłata wzrasta do $14,000. Dla pracowników rządowych używających planu 457, limit jest taki sam jak dla planu 401(k). Dla planów SIMPLE limit wzrasta do $10,000. Dla pracowników w wieku 50 lat i starszych dodatkowe wpłaty w wysokości $4,000 są dozwolone, gdy plan pozwala na dodatkowe kontrybucje. Dla planu SIMPLE dodatkowy limit dla starszych pracowników wynosi $2,000. Limit dla planu SEP IRA wzrasta z $41,000 do $42,000. Należy zauważyć, że choć limity dla SEP IRA są najwyższe, pensje muszą być odpowiednio wysokie, żeby zakwalifikować się na tego typu odciągnięcie (można odciągnąć tylko do 25% pensji właściciela lub pracownika jako SEP IRA). W przypadku chęci odciągnięcia $42,000 na SEP IRA musimy ustalić pensję roczną na co najmniej $168,000.
Przyspieszone odpisy amortyzacyjne (50% lub 30% więcej niż normalna stawka amortyzacyjna) skończyły się wraz z rokiem 2004. Jedyny wyjątek w roku 2005 pozostał dla małych samolotów wartości co najmniej $200,000.
Huragan Katrina spowodował ustanowienie szeregu ulg dla osób bezpośrednio nim dotkniętych, jak również przedsiębiorstw i osób zajmujących się pomocą dla poszkodowanych. Ponieważ ulgi te dotyczą procentowo niewielkiej ilości podatników, wymienię tylko najważniejsze punkty. Ostateczne daty do wysłania rozliczeń podatkowych należności dla rozliczeń dochodowych, pracowniczych, darowizn i odciągniętych podatków pracowniczych zostały przesunięte do 28 lutego, 2006. Jeżeli używamy samochodu w celach pomocy ofiarom Katriny, zamiast używać 14 centów za milę możemy użyć 70% standardowego odpisu biznesowego pomiędzy 25. sierpniem 2005 i 31. grudnia 2006. Dla kogoś, kto używał samochodu w tym celu w ostatnich czterech miesiącach ubiegłego roku, odpowiednia stopa odpisu byłaby 33.95 centa za milę (48.5 x 70%). Donacje charytatywne uiszczone po 28. sierpnia 2005 (i przed końcem roku) kwalifikują się do pełnego odpisu, do 100% dochodów (tzw. adjusted gross income). Oczywiście, przedtem mogliśmy odpisywać donacje tylko do wysokości 50% dochodów. Co ciekawe, prawo to dotyczy wszystkich donacji, nie tylko tych na rzecz ofiar Katriny.
Możemy teraz przedłużać termin wysłania rozliczenia do 6. miesięcy po 15. kwietnia. W latach poprzednich mieliśmy tylko 4 miesiące przedłużenia do połowy sierpnia. Żeby uzyskać dodatkowe 2 miesiące należało wypełniać dodatkowy formularz tuż przed 15. sierpnia i pisać uzasadnienie. Jeżeli nie było racjonalnego wyjaśnienia IRS, często odrzucał prośbę o dodatkowe przedłużenie czasu na wysłanie rozliczenia. Teraz dostajemy automatyczne przedłużenie czasowe do 15. października poprzez wysłanie formularza 4868. Oczywiście, tak jak dawniej, nie ma przedłużenia na wysyłanie pieniężnej powinności podatkowej, chociaż, jeżeli nie mamy pieniędzy, lepiej wysłać formularz na przedłużenie bez pieniędzy. Unikamy wtedy kary liczonej 5% na miesiąc (!) tzw. late filing penalty. IRS w dalszym ciągu nalicza odsetki (około 0.5% na miesiąc) i late payment penalty (0.5% na miesiąc).
Na wstępie nadmieniłem o wprowadzeniu nowego odpisu podatkowego w 2005 roku z tytułu prowadzenia krajowej działalności produkcyjnej (paragraf 199 Kodu podatkowego). Odpis ten został ustanowiony w październiku 2004 roku jako część amerykańskiej uchwały o tworzeniu miejsc pracy (The American Jobs Creation Act). Odciągnięcie to jest równe 3% dochodu z działalności produkcyjnej w roku 2005.
W latach 2007, 2008 i 2009 będzie wynosiło 6%, i po roku 2009 będzie równe 9% tegoż dochodu. Typy działalności kwalifikujące się do tej dedukcji obejmują: działalność budowlaną, usługi inżynieryjne i architektoniczne; produkcję, wynajem, sprzedaż, wymianę czy innego rodzaju wykorzystanie: produktów do użytku personalnego, oprogramowania komputerowego, produkcji filmowej, energii, gazu czy wody.
Odpis z tytułu prowadzonej działalności produkcyjnej umożliwia oszczędność podatkową w stosunku do dochodów uzyskanych z tej działalności, jeśli jest ona prowadzona na terenie Stanów Zjednoczonych. Odciągnięcie to jest częścią zysków podatnika z produkcji i wzrasta ono proporcjonalnie wraz ze wzrostem dochodu.
Odpisu tego nie można używać w odniesieniu do dochodu pochodzącego ze sprzedaży produktów spożywczych i napojów przygotowywanych w detalicznym handlu; wynajmie własności czy z wynajmie dla użytku rodzinnego oraz dystrybucji energii elektrycznej, gazu lub wody. Sprzedaż produktów spożywczych w handlu hurtowym kwalifikuje się do odciągnięcia.
Odpisu nie można również używać do ustalenia dochodów netto uzyskanych z samozatrudnienia. Będzie go można odciągnąć na linii 35 formularza 1040 dla osób prywatnych lub linii 25 formularza typu 1120 dla korporacji. Korporacje S i spółki partnerskie nie odciągają dochodu na własnym rozliczeniu, lecz wciągają ten odpis osobno dla każdego udziałowca na formularzu K-1. Każdy udziałowiec takiej formy biznesu następnie ujawania to odciągnięcie na swoim prywatnym rozliczeniu.
Odpis ma służyć tworzeniu nowych miejsc pracy, więc nie należy się dziwić, że Kongres wprowadził ograniczenie tego odpisu, a mianowicie można dokonać odciągnięcia z tytułu krajowej działalności produkcyjnej do 50% pensji pracowniczych podawanych na formularzu W-2 (tzn. tylko ci pracownicy którzy mają odciągane podatki). Dla przykladu, Joe Contractor prowadzący działalność jako sole proprietor, i płacący wszystkim swoim pracownikom bez odciągnięć podatkowych (a więc traktujący pracowników jak kontraktorów), nie kwalifikuje się do odpisu. Załóżmy teraz, że Joe Contractor ma sekretarkę, której odciąga podatki i płaci jej $10,000 rocznie. Kwalifikuje się wtedy do odpisu $5,000 (50% od $10,000), pod warunkiem, że odpis ten nie jest większy od 3% zysków firmy (trochę skomplikowane, ale Kongres ma dużo prawników w swoich szeregach mających dużo czasu na myślenie). Jak obejść ten problem, gdy Joe zatrudnia same firmy budowlane lub rzeczywistych kontraktorów, i podatków się nie da im odciągnąć? Joe musi założyć jednoosobową korporację i płacić sobie pensję dyrektorską na formularzu W-2. Jego pensja liczy się wtedy do odpisu z tytułu par. 199. Należy zauważyć, że jednoosobowe spółki typu LLC, lub spółki partnerskie również nie kwalifikują się w takim przypadku do odpisu, albowiem rozliczają się identycznie jak sole proprietors, na schedule C (w przypadku spółki jednoosobowej LLC), lub na formularzu 1065 dla spółek partnerskich bez pensji typu W-2 (wieloosobowe spółki LLC również rozliczają się na formularzu 1065 dla spółki partnerskiej). W takim przypadku, dla celów podatkowych, można przekształcić LLC na korporacje typu S.
Można się domyślać, że przepis nowego paragrafu 199 spowoduje zresztą wzmożony pęd do zakładania korporacji dla biznesów rozliczających się do tej pory jako sole proprietors lub spółki partnerskie.
Jak co roku, przypominam, że można legalnie rozliczać się razem ze współmałżonkiem, który nigdy nie był w USA. Jest to aktualne nawet wtedy, gdy osoba przebywająca w USA nie ma uregulowanego stałego pobytu (nie ma zielonej karty). Wystarczy, że przebywa dłużej niż 6 miesięcy w roku w USA, a nabywa prawa rezydenta podatkowego (nie należy mylić z legalnym pobytem według prawa imigracyjnego).
Na zakończenie chciałbym życzyć Państwu najwyższych legalnych zwrotów lub minimalnych legalnych płatności podatkowych za rok kalendarzowy 2005.
Andrzej Chołowicz, CPA
jest właścicielem biura rozliczania podatków i księgowości C&M Tax & Accounting Services, Inc.
Tel. (773) 545 - 9990
Adres: 6906 W. Belmont,
Chicago IL 60634