Określenie "Czarny Piątek" na dzień po Thanksgiving nie pochodzi od żadnego tragicznego wydarzenia, lecz z języka księgowości. "Wyjść na czarno" oznacza osiągnięcie bilansu dodatniego ksiąg handlowych. W tym dniu tradycyjnie sklepy przekraczały granicę opłacalności w rozliczeniu rocznym. Czarny Piątek to dobry prognostyk tego, jak będzie wyglądał sezon świąteczny i wielkie sieci prześcigają się w specjalnych zniżkach dla pierwszych, którzy wtargną do sklepu - po wielogodzinnym staniu w kolejce, czasem przez całą noc.
Dla handlowców internetowych piątek po Święcie Dziękczynienia nie jest niczym szczególnym. Dla nich gwiazdkowa bonanza rozpoczyna się w poniedziałek - kiedy tłumy wracające do biur po weekendowych bojach, wykorzystując szybkie łącza i czas, za który płaci ktoś inny, rozpoczynają wielkie wirtualne zakupy - za prawdziwe pieniądze. "To pierwszy wyraźny skok ruchu w tym roku" - mówi Jeremy Shermak z ComScore Network, firmy śledzącej handel w Internecie. W tym roku w poniedziałek po indyku Amerykanie wydali w Internecie 485 milionów dolarów, nie licząc zakupów związanych z podróżami. Oznacza to skok o 26 procent w porównaniu z rokiem ubiegłym.
Witryny nie oferują na ogół głębokich przecen obliczonych na spowodowanie dzikiego wyścigu do półek, jak robi to Walmart czy Target. Ale pokusa przyciągnięcia klientów bardziej niż kiedykolwiek skłonnych do rozrzutności jest nieodparta i "Internet specials" są tym okresie normą. Według danych z ankiety portalu Shop.org, 43% witryn planowała jakieś formy zachęty dla klientów - obniżki cen, podarki przy zakupie, darmową wysyłkę.
Jak zorientować się
wśród tysięcy witryn
małych i dużych?
Coraz popularniejszym sposobem jest wykorzystanie z "shopping search engines", czyli wyszukiwarek okazji, takich jak www.Shopzilla.com, www.Shopping.com, www.PriceGrabber.com, czy Froogle.com. CNET.com koncentruje się na elektronice i komputerach i wzbogaca informacje o najlepszych cenach rozbudowanymi opiniami fachowców i zwykłych użytkowników o rozmaitych gadżetach.
Warto odwiedzić kilka różnych wyszukiwarek - każda trochę inaczej porównuje ceny i w związku z tym nie wszystkie superokazje trafiają do każdej z nich. Najlepiej nadają się one do porównywania towarów już wybranych - innymi słowy łatwiej znaleźć tam świetną cenę wielkoekranowej plazmy - kiedy już zdecydowaliśmy się na konkretny model danego producenta - niż np. kurtki narciarskiej.
Przedświąteczne okazje pojawiają się i znikają tak szybko, że wyszukiwarki mogą za tym nie nadążyć. Dlatego warto odwiedzić bezpośrednio kilka witryn mających dobre recenzje i ceny.
Są też przeglądarki specjalizujące się w wyszukiwaniu okazji i kuponów. Brilliantshopper.com ma przycisk "Coupons", Smarter.com podkreśla kupony i zniżki w wynikach wyszukiwania, Shop.com ma osobną stronę "On Sale".
Prawdziwi pasjonaci wyjątkowych okazji mogą odwiedzić witryny Fatwallet.com lub Gotadeal.com, gdzie użytkownicy zamieszczają precyzyjne informacje o tym, gdzie i jak najtaniej.
Kolejną opcją pozostaje eBay. Oczywiście, niepewność co do wyników licytacji, stanu kupionego towaru i terminowości przesyłki mogą zniechęcić do stosowania tego portalu do nabywania prezentów pod choinkę, ale jest pewien wyjątek - sklepiki w eBay. Wiele z tych niewielkich detalistów oferuje ceny nie do pobicia w sieci, opcja "Buy Now" załatwia sprawę czekania, a recenzje poprzednich użytkowników upewniają nas, że mamy do czynienia z kimś godnym zaufania.
Istnieje również bardzo ciekawe narzędzie internetowe do planowania zakupów w "prawdziwym" sklepie. ShopLocal.com umożliwia wyszukanie danego towaru w sklepach w promieniu 10 mil od danego kodu pocztowego, Cairo.com zbiera dane o wyprzedażach z okolicznych sklepów. Strony te nie zawierają informacji, czy dany towar jest wciąż dostępny, ale podają adresy sklepów, numery telefonów oraz wskazówki w sprawie dojazdu.
Maryanne Murray Buechner,
oprac. T. Popławski