Kilka tygodni temu legislatura Arizony przyjęła, a gubernator Arizony podpisała, bardzo anty-imigracyjne prawo stanowe. Jeśli prawo to wejdzie w życie, a ma się to stać już niebawem, to Arizona będzie dla osób przebywających w USA nielegalnie bardzo niebezpiecznym miejscem. Nawet jeśli prawo to zostanie wstrzymane procesami sądowymi, to sama atmosfera w Arizonie i nastawienie tamtejszych organów ścigania uczyni Arizonę piekłem dla imigrantów i ich rodzin.
Co takiego niebezpiecznego ustanawia nowe prawo Arizony, zwane potocznie SB1070? Po pierwsze, nakazuje policji i wszystkim innym organom stanowym sprawdzanie statusu imigracyjnego każdej osoby, kiedy mają powód podejrzewać, że jest ona w USA nielegalnie. Po drugie, ustanawia, że przebywanie w stanie Arizona osób bez legalnego statusu jest wykroczeniem karnym, a więc podlega procesowi karnemu, nie tylko deportacji. Po trzecie, ustanawia jako wykroczenia karne przewożenie w samochodzie osób, które są w USA nielegalnie, nawet jeśli kierowca nie wie, że osoba nie ma legalnego statusu. Po czwarte, ustanawia jako wykroczenie karne goszczenie osoby, która jest w USA nielegalnie w swoim domu, nawet jeśli właściciel nie wie, że osoba jest w USA nielegalnie.
Najbardziej niebezpiecznym i absolutnie nielegalnym, z punktu widzenia Konstytucji USA, jest zatrzymywanie przez organy ścigania osób, które wydają się im być w USA nielegalnie. Co to znaczy “wydają się być” nielegalnie? To jest właśnie najbardziej niepokojąca część prawa, która spotkała się z tak szerokim protestem imigrantów, adwokatów, mediów, a nawet sportowców i artystów. Otóż obawiamy się, że “wydają się być” nielegalnie oznacza, że policja może zatrzymać osoby, które “wyglądają” na imigrantów, ze względu na zabarwienie skóry, akcent, czy zagranicznie brzmiące nazwisko na dokumentach identyfikacyjnych. Jest to widoczna dyskryminacja i “racial profiling” w najgorszym wydaniu, bo prowadzona przez rząd (wprawdzie stanowy, ale jednak rząd). Oznacza to, że organy ścigania, typu policja, ale również straż pożarna, inspektorzy stanowi (nawet ci sprawdzający budynki, wodę, gaz, pracownicy socjalni) mają obowiązek zapytać o status imigracyjny i przekazać informacje negatywne urzędnikom imigracyjnym. A więc te osoby, które do tej pory budziły zaufanie i do których zwracano się o pomoc, teraz dla nielegalnych imigrantów są wrogami i potencjalnymi donosicielami. Do kogo teraz zwracać się będą ofiary wykroczeń, jeśli przebywają w USA nielegalnie? Nie zadzwonią po policje, bo będą obawiały się wykrycia. Jest to bardzo poważny problem. Dla osób nie mieszkających w Arizonie problem nie jest mniejszy. Każda osoba przejeżdżająca przez Arizonę może zostać zatrzymana, jeśli “wydaje się być” nielegalnie. Może się to zdarzyć podczas zatrzymania za wykroczenie drogowe. A także podczas tankowania benzyny, jeśli, na przykład, naszą rozmowę po polsku usłyszy policjant, który zatrzymał się na tej samej stacji benzynowej. Takich scenariuszy jest wiele. Dlatego osoby przebywające w USA nielegalnie absolutnie muszą omijać Arizonę.
Proszę również zauważyć, że nielegalny pobyt jest teraz w Arizonie wykroczeniem kryminalnym. Grozi on więc nie tylko deportacją, ale również procesem karnym. To z kolei, może łączyć się z pobytem w więzieniu lub wysokim grzywnami.
Również osoby przebywające w USA legalnie muszą wiedzieć o nowym prawie. Po pierwsze dlatego, że będą zmuszone do okazania swoich dokumentów imigracyjnych (zielona karta, paszport amerykański lub paszport obcy z ważną wizą pobytową), po drugie dlatego, że mogą być zatrzymane i skazane karnie za przewożenie lub goszczenie osób, które w USA są nielegalnie. Można sobie wyobrazić sytuację, kiedy rezydent lub obywatel USA uda się na wakacje w Arizonie z kuzynem, który jest w USA nielegalnie. Jeśli zostaną zatrzymani, to obaj popełnili w Arizonie przestępstwo kryminalne. Podobnie, osoby, które mają w Arizonie nieruchomości. Jeśli, na przykład, goszczą na wakacje kogoś kto w USA przebywa nielegalnie i osoba taka jest w Arizonie zatrzymana, to karom karnym podlega również gospodarz. Podobna sytuacja może spotkać osoby, które wynajmują swoje nieruchomości. Jeśli lokator jest w USA nielegalnie, to w Arizonie właściciel tej nieruchomości wedle nowego prawa jest również odpowiedzialny karnie.
Jak widać, jest wiele powodów, aby Arizonę omijać szerokim łukiem. W następnym artykule opiszę jak się zachować i jakie są procedury, jeśli osoba przebywająca w USA nielegalnie jest przez policję zatrzymana.
Agata Gostynska Frakt
Adwokat imigracyjny i rodzinny
Tel. (312) 644-8000
