Oto natura wojny, której stawką jest zarazem gra, władza i uprawomocnienie.
[…]
Wojna to gra najwyższej rangi, bo wojna wymusza jedność istnienia.
Wojna to bóg.
(Krwawy południk, s.331)
Skalpowanie zabitych i dogorywających, gwałcenie zabitych i konających, roztrzaskiwanie główek niemowląt, palenie żywcem w taki sposób, że pierwsze gotował się mózg powieszonych nad ogniem, obdzieranie ze skóry żywcem przed powieszeniem, mordowanie dzieci, kobiet i starców przez roztrzaskiwanie ich głów i wiele innych mniej lub bardziej wyrafinowanych technik pozbawiania życia pozwala nam prześledzić ostatnia książka Cormaca McCarthy"ego „Krwawy południk”. Nie jest to jednak, mimo że można by tak sądzić, podręcznik zawierający spis metod uśmiercania ludzi, jakie zostały wykształcone, dopracowane i udoskonalone przez tychże w trakcie różnych walk, potyczek, bitew, wojen i zatargów.
Ten kolejny traktat McCarthy"ego o naturze ludzkiej, a w istocie o mrocznych jej stronach, nie odbiega wiele od przesłania, jakie zawierają jego poprzednie teksty. Powraca tu i po raz kolejny poddawany jest opisowi fenomen zła, jako istotny, wręcz podstawowy, a może nawet najważniejszy aspekt ludzkiej osoby.
McCarthy jest bardzo precyzyjnym „opowiadaczem” historii. Jego opisy są detaliczne, komentarzy praktycznie brak, postaci głównych bohaterów budowane są praktycznie wyłącznie w oparciu o ich działania.
„Dziecię boże” poddaje wiwisekcji świadomość mordercy, który przecież jak każdy z nas jest również „bożym stworzeniem” pomijając albo właśnie biorąc pod uwagę to wszystko, co zrobił swoim ofiarom.
„To nie jest kraj dla starych ludzi” buduje genialną parabolę społeczeństwa, które wypuściło spod kontroli „sztukę zabijania”, przez wieki hołubioną jako bohaterstwo, choćby wojenne, co w konsekwencji doprowadziło do fascynacji zabijaniem samym w sobie w dążeniu do samospełnienia.
„Droga” eksploruje bardzo mocny w literaturze amerykańskiej motyw i mit „przemieszczania się” w poszukiwaniu celu, genialnie zmodyfikowany przez wprowadzenie wątku totalnej zagłady. Skrajne zachowania, włącznie z powszechnymi aktami jedzenia siebie nawzajem, wpisują się idealnie w dyskusję o granicach czy wymiarach człowieczeństwa.
W „Krwawym południku” akcja toczy się w okolicach roku 1849 gdzieś na pograniczu amerykańsko- meksykańskim. Inne jego powieści mają również mniej lub bardziej precyzyjnie określony czas i miejsce akcji – no, może poza „Drogą”. Dzieją się w USA i wszystkie w jakiś sposób wpisują się w rozważania o źródłach, istocie i funkcjonowaniu przemocy, agresji, okrucieństwa i innych mrocznych stron osoby ludzkiej w kontekście tego, co można ogólnie określić terminem – społeczeństwo czy społeczność.
Cormac McCarthy (ur. 20 lipca 1933 w Providence w stanie Rhode Island w USA) – amerykański pisarz, scenarzysta i dramaturg. Przez krytyka literackiego Harolda Blooma uznany za jednego z czterech najważniejszych amerykańskich współczesnych powieściopisarzy, obok Thomasa Pynchona, Dona DeLillo i Philipa Rotha. Przez zajmujących się jego twórczością porównywany bywa do Williama Faulknera i czasem do Hermana Melville"a.
Zbyszek Kruczalak
Księgarnia D&Z
