John Morton, dyrektor ICE (Immigration and Customs Enforcement), a więc tej części biura imigracyjnego, która odpowiedzialna jest za ściganie i deportacje nielegalnych imigrantów, wydał niedawno dwa memoranda, które – mamy nadzieję – zmienią sposób deportacji w USA. Memoranda te są wytycznymi dla pracowników ICE, aby w swoich decyzjach o to, czy napotkanego imigranta włożyć w proces deportacyjny, kierowały się pewnymi okolicznościami łagodzącymi.
Administracja Obamy dość agresywnie ściga nielegalnych imigrantów. W obecnej chwili zarówno sądy, jak i więzienia imigracyjne, przepełnione są nielegalnymi imigrantami. Sąd imigracyjny w Chicago jest tak zapełniony, że najbliższe rozprawy wstępne wyznaczane są już na początek roku 2013. W związku z tym przepełnieniem, dyrektor Morton postanowił przeprowadzić pewne zmiany w procesie deportacyjnym. Memoranda Mortona, które są wytycznymi dla pracowników biura imigracyjnego ICE, mówią o tym, że biuro imigracyjne ma limitowany budżet i wobec tego swoje środki pieniężne przeznaczone na deportacje powinno skupiać na pewnych kategoriach imigrantów, a nie na każdej nielegalnej osobie, z którą biuro wejdzie w kontakt. Memorandum mówi, że priorytetem biura imigracyjnego jest deportacja osób ze skazaniami kryminalnymi lub tych, którzy wcześniej otrzymali już nakazy deportacyjne. Memoranda mówią o tym, że oficerowie biura imigracyjnego powinni kierować się pewnymi wytycznymi w swoich decyzjach, czy napotkany przez nich nielegalny imigrant powinien być włożony w proces deportacyjny, czy ze względu na okoliczności łagodzące powinno się go zostawić w spokoju.
Memoranda dają również możliwość prokuratorom imigracyjnym na zamykanie spraw deportacyjnych biorąc pod uwagę te wymienione okoliczności łagodzące, nawet jeśli osoba została już wprowadzona w proces deportacyjny i jest przed sądem imigracyjnym. Lista okoliczności łagodzących, a więc czynników, którymi mają się kierować urzędnicy ICE w decyzjach o zamykaniu lub nie rozpoczynaniu spraw deportacyjnych jest długa. Czynniki, które mogą uratować przed deportacją to: więzi rodzinne (czy małżonek, dzieci lub rodzice są w USA legalnie), stan zdrowia, wiek, długość rezydentury w USA, problemy psychiczne, sytuacja ekonomiczna, krzywda osób bliskich, wpływ deportacji na środowisko, itd. Jedno memorandum poświęcone jest ofiarom lub świadkom przemocy domowej. Memorandum to wzywa do zamykania procesu deportacyjnego osób, które są ofiarami przemocy. Memoranda nie będą stosowane w przypadku osób z poważnym rekordem kryminalnym.
Co memoranda te dają nam praktycznie? Dają nam możliwość złożenia prośby do biura imigracyjnego o tzw. prosecutorial discretion. Taka prośba może dotyczyć albo sytuacji, gdzie istnieje niebezpieczeństwo, że proces deportacyjny będzie rozpoczęty, albo sytuacji, gdzie już jest rozpoczęty i prosimy o jego zamknięcie lub zawieszenie. W niektórych sytuacjach, szczególnie w przypadku ofiar przemocy domowej, biuro imigracyjne samo z własnej woli może wystąpić o zamknięcie procesu deportacji. Najczęściej jednak będzie to prośba prawnika osoby zainteresowanej. Złożenie takiej prośby może uratować przed deportacją osobę, która nie kwalifikuje się na tradycyjne formy obrony przed deportacją, typu sponsorowanie lub zasiedzenie. Bez nowo wprowadzonych memorandów osoba taka mogłaby prosić najwyżej o dobrowolny wyjazd zamiast deportacji, teraz ma szansę na pozostanie w USA, jeśli jej sytuacja jest humanitarna i dobrze udokumentowana. Memoranda nie dają żadnego statusu imigracyjnego takiej osobie, ale przynajmniej uratują ją od deportacji. W wielu sytuacjach memoranda mogą być wykorzystane w celu opóźnienia procesu sądowego. Czasem kilka miesięcy opóźnienia spowoduje, że małżonek deportowanej osoby zrobi obywatelstwo, czy uaktualnieni się numer wizowy i dana osoba już będzie mogła zalegalizować swój status. Memoranda dają nam wiec dużo nowych możliwości strategicznych w procesie deportacyjnym.
Jak te memoranda będą traktowane przez biuro imigracyjne, to się dopiero okaże. Czy biuro imigracyjne rzeczywiście będzie brało pod uwagę te wyżej wymienione okoliczności łagodzące w swoich decyzjach dotyczących deportacji poszczególnych osób na razie jest zagadką. Jako prezydent lokalnego oddziału Stowarzyszenia Amerykańskich Prawników Imigracyjnych (American Immigration Lawyers Association) jestem odpowiedzialna z ramienia stowarzyszenia za obserwację, jak memoranda wdrażane są w Chicago. I po wstępnych kilku spotkaniach z lokalnymi władzami ICE widzimy już pewne zmiany w traktowaniu niektórych sytuacji. Urzędnicy i prokuratorzy ICE w Chicago stosują już te memoranda, aby zamykać lub zawieszać proces deportacyjny w przypadkach osób, które są ofiarami przemocy domowej, jak również osób z udowodnionymi chorobami psychicznymi i osób, które podlegałyby ustawie Dream Act (która była odrzucona przez Senat w zeszłym roku), a więc dzieciom, które przybyły do USA przed 16 rokiem życia i skończyły tutaj high school.
Jeśli jesteście Państwo w procesie deportacyjnym, a posiadacie te wyżej wymienione czynniki łagodzące, to należy natychmiast wystąpić do ICE o procecutorial discretion i zamknięcie lub zawieszenie procesu deportacyjnego na podstawie memorandów Mortona. Jeśli sprawa jeszcze nie trafiła do sądu imigracyjnego, to należy prośbę taką złożyć w siedzibie ICE na 4 piętrze budynku imigracyjnego na 101 W. Congress. Jeśli sprawa jest już w sądzie deportacyjnym, to prośba ta musi trafić do prokuratury imigracyjnej, a więc Office of the Chief Counsel z siedzibą na 55 E. Monroe. Prośba o prosecutorial discretion jest podaniem prawnym, które musi spełnić szereg wymagań formalnych. O pomoc trzeba zwrócić się do adwokata imigracyjnego.
Agata Gostynska Frakt
Adwokat imigracyjny i rodzinny
(312) 644-8000
agata@gostynska.com
