Przez cztery dni, od 8 do 11 września odbywał się we Wrocławiu Europejski Kongres Kultury – jedno z największych wydarzeń kulturalnych, które odbywają się w trakcie polskiego przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej. Imponujące statystyki: ponad 300 wybitnych gości – artystów, naukowców, intelektualistów, filozofów, działaczy kultury; ponad 100 imprez artystycznych z udziałem wybitnych twórców oraz z udziałem ponad 200,000 uczestników z całej Europy!
Relacje z kongresu przeprowadzało ponad 400 akredytowanych dziennikarzy ze wszystkich państw europejskich. Łącznie odbyło się 13 debat i zrealizowanych zostało ponad 100 interdyscyplinarnych projektów. Program artystyczny Kongresu współtworzyło 550 kuratorów i artystów. Do Wrocławia przyjechali m.in.: Zygmunt Bauman, Umberto Eco, Vaclav Havel, Krystian Lupa, Dorota Masłowska, Amos Oz, Mirosław Bałka, Andrzej Wajda, Zbigniew Libera, Gianni Vattimo, Jan Fabre, Brian Eno, Krzysztof Penderecki, Oliviero Toscani, Ryszard W. Kluszczyński, Fatos Lubonja, Jonny Greenwood, Pekka Himanen, Krzysztof Wodiczko, Dubravka Ugrešić, Sara Arrhenius, Wiktor Jerofiejew, Ewa Rewers. Dodatkowo w Kongres zaangażowanych było blisko 100 organizacji pozarządowych z Polski i Europy.
Nad przebiegiem wydarzeń czuwało ponad 800 wolontariuszy.
– Odbyliśmy podróż, której punktem wyjścia była refleksja nad kulturą, kulturą jako najważniejszym fragmentem kapitału współczesnej Europy, bazy na której możemy budować perspektywy na przyszłość, zaczynem zmian społecznych, ekonomicznych i gospodarczych – powiedział Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Bogdan Zdrojewski podczas ceremonii zamknięcia wrocławskiego Kongresu.
Są chwile, gdy cieszę się, że Ameryka jest wystarczająco daleko od Europy, ale są też i takie, w których bardzo mi żal, że dzieli nas wielka woda i w związku z tym nie możemy bywać tu i tam z czystych upodobań, czy potrzeb ducha. Na szczęście jest internet i dostęp do międzynarodowej prasy, blogów, stron stacji TV, radiowych, Facebookowych itd. Z racji zawodu i zainteresowań oraz tzw. życiowych pasji zachłannie wertowałam napływające codziennie relacje, aby choć w ten sposób nadrobić fizyczną nieobecność we Wrocławiu. Efektem tego są zgromadzone materiały, opinie i refleksje, którymi dzielę się z Państwem, zastanawiając się, ile w każdym z nas Polaka, ile Europejczyka, ile Emigranta, ile Amerykanina. Odpowiedź na to pytanie będzie oczywiście inna w każdym przypadku, ale ma jedną cechę wspólną – w większości będziecie Państwo zaskoczeni odpowiedzią, której sami sobie udzielicie.
Okaże się też z wielką dozą prawdopodobieństwa (wynikającą z badań w najbliższym środowisku), że wrocławskie wydarzenia dotyczą każdego z nas, niezależnie od procentowych składników naszej tożsamości. Jeśli bowiem mówimy po polsku, część naszej duszy pozostaje związana na zawsze z jakąś większą lub mniejszą częścią kultury starego kontynentu.
Sam kongres – fascynująca mieszanka wydarzeń, inspiracji, a nawet prowokacji był przede wszystkim pretekstem do spotkania tysięcy ludzi czujących potrzebę kultury, zatroskanych o kulturę, tworzących kulturę, poszukujących w niej sposobu na realizację ludzkiej części egzystencji, wreszcie – sposobu na komunikowanie i zrozumienie drugiego człowieka.
Hasło Kongresu: „Kultura dla zmiany społecznej” („Art for Social Change”) – to sformułowanie, którym określane są działania artystyczne podnoszące świadomość społeczną i artystyczną.
Czterodniowy program Kongresu składał się trzech głównych filarów. Pierwszym – intelektualnym były dyskusje na temat wpływu kultury na przemiany społeczne oraz gospodarcze na świecie. Drugim politycznym – który odbył się w piątek, był nieformalny szczyt ministrów kultury krajów Unii Europejskiej. W ramach trzeciego – artystycznego odbyły się pokazy filmów, spektakli, koncerty oraz wystawy.
Częścią Kongresu były również debaty w ramach inicjatywy „A Soul for Europe”. To nieformalna inicjatywa obywatelska działająca na poziomie Europejskim. Lobbuje na rzecz Europy, która uznaje rolę kultury w procesie budowania np. integracji. W tej części miały miejsce dyskusje na tematy: „Kultura i gospodarka w rozwoju Europy”, „Europejska Stolica Kultury – Model dla kultury” oraz „Rola i kierunki rozwoju programów kulturalnych Unii Europejskiej”.
Szczegóły w kolejnych relacjach. Zapraszam też Państwa do własnych poszukiwań oraz komentarzy.
Adres e-mailowy: paderewskiorchestra@msn.com
Barbara Bilszta
