Piątek po Święcie Dziękczynienia zyskał przydomek „czarnego” już przed latami, ponieważ był dniem zakupów, który zmieniał saldo detalistów z deficytowego w dodatnie. Ostatnimi czasy nie jest to takie pewne, ale przymiotnik ciągle pasuje, biorąc pod uwagę otwieranie sklepów w kompletnej ciemności.
Sieci takie jak Best Buy, Macy’s, Kohl’s i Target w rejonie Denver otwierają swe sklepy o północy, a nie jak o czwartej lub piątej rano w roku ubiegłym. Toys R Us i kilka innych podnoszą poprzeczkę otwierając swe podwoje o dziesiątej wieczorem w dzień Thanksgiving.
Wszystkim, którzy zastanawiają się nad tym czy spędzić noc w kompleksie sklepowym, polecam przestudiowanie drobnego druku ogłoszeń towarów, na które polują, w celu sprawdzenia czy okazje będą także dostępne po święcie. Wielu detalistów, w tym Kohl’s, oferuje zniżki na swych portalach internetowych już w dniu Thanksgiving. Dokonywanie zakupów z pozycji siedzącej na kanapie jest decydowanie bardziej kuszące niż wzięcie udziału w zakupowym szaleństwie o północy.
Czarny piątek rozpoczyna się już w świąteczny czwartek
Jednakże gorące towary, takie jak obniżone artykuły elektroniczne, są szybko wykupywane, więc jeśli to one znajdują się na twej liście zakupów, to zwlekanie może oznaczać utratę okazji. W Wall-Mart obniżki na zabawki rozpoczną się już w dniu Thanksgiving o 10 wieczorem. Konsola gry Xbox 360 4GB Kinect będzie dostępna w cenie $199.96, włączając w to grę Kinect Adventures, konsolę z połączeniem radiowym, audiowizualnym kablem łączącym, a także jednomiesięczną opłatą członkowską Xbox Live, wraz z kartą zakupową do Wall-Mart o wartości $50. Obniżki na towary elektroniczne rozpoczynają się w Wall-Mart o północy. Jedna z zapowiedzi reklamowych wymienia 46-calowy telewizor marki Samsung typu LCD w cenie $598, Amazon Kindle Fire w cenie $199, odtwarzacz DVD LG w cenie $49, laptop HP AMD za $248 i 32-calowy telewizor LCD w cenie $188. Okazje różnią się w zależności od lokalizacji. Wielu detalistów nie ujawnia wszystkich swych obniżek, a poniższe okazje należą do kilku, które przeciekły do wiadomości publicznej.
Większość sklepów sieci Macy’s i ich internetowe odpowiedniki otwierane są o północy oferując 20-procentowe obniżki cen na sukienki, 50-procentowe obniżki na stacje ładowarki do iPhone i iPod produkcji Sharper Image. Przecenione towary obejmują między innymi kozaki firmy Rampage za $19.99, kurtki ocieplane firmy DKNY w cenie $79.99 i pół-karatowe kolczyki diamentowe z 14-karatowego białego złota za $199. O północy w Macy’s można będzie dostać roboty kuchenne produkcji Cuisinart za $68.99 i popularne miksery za $179.99 produkcji KitchenAid, po wysłaniu rabatu pocztą. Przy zakupie perfum o wartości $65 zakupowicze otrzymają bezpłatne kamery cyfrowe. Woda zapachowa sygnowana przez Justina Biebera będzie oferowana wraz z jego świąteczną płytą. Przy każdym zakupie krążka Macy’s przeznaczy $2 na rzecz Make-A-Wish Foundation.
Ponad 150 sklepów Disneya zostanie w tym roku otwartych o północy, a reszta o czwartej lub piątej nad ranem. Klienci, którzy przybędą pomiędzy północą a dziesiątą rano w dniu określanym przez Disneya mianem Magical Friday otrzymają 20-procentową zniżkę na wszystkie artykuły. Wybrańcy otrzymają ponadto bezpłatną pluszową zabawkę.
Rozpoczynając od Thanksgiving na stronie internetowej i od czwartej rano w sklepach J.C.Penney oferuje 60-procentową obniżkę na meble, 50-60 procentową obniżkę na dywany, 50-70-procentową obniżkę na akcesoria zimowe i od 55 do 60-procent obniżki na biżuterię diamentową. Wśród okazji są klocki w cenie $18.99, kozaki za $29.99 i 65-procentowe obniżki na kurtki kobiece. Pierwsi klienci otrzymają świąteczną kulę kryształową produkcji Disneya. Niektóre okazje będą oferowane do pierwszej w nocy.
Również sklepy Kohl’s wabią swych pierwszych klientów specjalnymi obniżkami. Ci, którzy przybędą od północy w Święto Dziękczynienia do pierwszej popołudniu w piątek otrzymają między innymi pięcio walizkowy zestaw Sonoma Life +Style Torrance w cenie $44.99, zwykle dostępny za $229.99.
Warto również sprawdzić internetowe oferty specyficznych sklepów. Na przykład ViaSpiga.com oferuje 20-procentową obniżkę na obuwie i bezpłatne przesyłki. Oprócz tego fani ViaSpiga mogą głosować na Facebooku na jeden z trzech stylów, w tym kozaki produkcji Kali, a zwycięska para będzie oferowana na 30-procentowej obniżce w czarny piątek aż do 28 listopada, do cybernetycznego poniedziałku.
Kto skorzysta na zakupach o północy?
Czarny piątek, będąc dniem największych zakupów, wydaje się wydłużać z każdym rokiem. Od początku obecnej recesji w pogoni za jak największą częścią rynku, w krytycznym świątecznego sezonie zakupowym detaliści rozciągają czarny piątek poza jego tradycyjne miejsce w kalendarzu. To nic nowego. Już w roku ubiegłym handlowcy przypisali pojęcie czarnego piątku sprzedaży rozciągniętej na cały listopad. W obecnym roku czarny piątek próbuje wepchnąć się w dzień Thanksgiving.
W rezultacie nikt na tym nie skorzysta. „To głupawy okres”, komentuje przedstawiciel niezależnej firmy badawczej z Nowego Jorku, Sanford C. Bernstein & Co. „Ktoś wymyślił, że może skorzystać na wcześniejszym otwarciu, po czym wszyscy poszli jego śladem, więc w rezultacie nie doprowadziło to do żadnych korzyści. Nikt nie stworzy większego zapotrzebowania poprzez wcześniejsze otwieranie sklepów.”
W świadomości detalistów reklamowanie się jako pierwsi, którzy otwierają drzwi sklepów, oznacza lepsze szanse na przejęcie zysku. Ta taktyka jest szczególnie ważna dla sieci zniżkowych, których główni klienci zwykle liczą się z każdym groszem. Ale krytycy są zdania, że wcześniejsze godziny otwarcia psują doświadczenie czarnego piątku, kiedy zakupy internetowe zyskują przewagę, a klienci domagają się więcej rozrywki od sklepów wolno stojących.
„Jako marka, czarny piątek całkowicie się rozmywa”, stwierdza Suzan Nelson, dyrektor wykonawcza firmy badania opinii publicznej. „Tradycyjnie oznaczało to zrywanie się o świcie by złapać najtańszą okazję. Ostatnimi czasy okazje tracą na wartości i nic nowego nie jest oferowane w zamian. Detaliści mogliby wystąpić z takimi przyjemnościami jak przekąski i rozrywka. Jednak jeszcze nie teraz.”
Szaleństwo rozpoczął Target Corp., w celu zwiększenia sprzedaży, przed Halloween, ogłaszając, że sklepy zostaną otwarte po raz pierwszy w czarny piątek. Kiedy w ślad za nim podążyły inne sieci krajowe doszło do gwałtownego sprzeciwu ze strony pracowników, którzy musieliby przespać obiad w Święto Dziękczynienia by pracować na północnej zmianie.
Zakupy o północy w czarny piątek nie są niczym nowym. Od lat kompleksy sklepowe urządzały szaleństwo sprzedaży o północy w czarny piątek po to by przechwycić zainteresowanie klientów wywołane okazyjną sprzedażą o świcie w dużych centrach sklepowych. Od sześciu lat przedsiębiorstwo zarządzające kompleksami handlowymi, General Growth Properties Inc. organizowało wydarzenia pod hasłem „Rockin’ Shoppin’Eve” o północy w czarny piątek w wielu swych kompleksach. Przedsiębiorstwa zarządzające kompleksami na wolnym powietrzu, Simon Property Group’s Chelsea Property Group i Prime Retail rozpoczęły czarnopiątkowe zakupy o północy już sześć lat temu.
Mentalność zakupowego stada
W ubiegłym roku po raz pierwszy otworzył swe sklepy w dzień Thanksgiving Sears Holding Corp., ale detalista nie powtórzy tego doświadczenia w roku obecnym. Kmart będzie otwarty w dzień Dziękczynienia. Sears odmówił komentarza o tym czy dodatkowy koszt związany z wielogodzinnym otwarciem sklepu się opłacił, ale handlowiec dowiódł, że klienci woleli wstać wcześniej niż zarywać noc. „Mamy do czynienia z mentalnością stada, kiedy detaliści naśladują siebie nawzajem”, oświadcza Tom Aiello, rzecznik Sears z siedzibą w Hoffman Estates. „Podążymy za klientem i za tym, o co prosi i będziemy kontynuować tradycję czarnego piątku przez otwarcie drzwi o czwartej nad ranem.”
W tegoroczny czarny piątek eksperci zapowiadają rekordowe tłumy kupujących. Krajowa Federacja Handlu Detalicznego zapowiada, że 152 miliony Amerykanów będzie robiło zakupy w piątek, sobotę lub niedzielę po Święcie Dziękczynienia, w porównaniu ze 138 milionami w roku ubiegłym. W swym sondażu dotyczącym czarnego piątku federacja detalistów szacuje, że 33 procent respondentów definitywnie planuje robienie zakupów w weekend po Thanksgiving, w porównaniu z 27 procent w roku 2010. Udział respondentów, którzy „ może” planują zakupy utrzymuje się na stałym 35-procentowym poziomie.
Ekspert d/s zachowań konsumenckich, Britt Beemer, przewiduje, że po raz pierwszy ponad połowa Amerykanów będzie dokonywała zakupów w czarny piątek, w porównaniu z 48 procent w roku ubiegłym. Ponad połowa z zakupowiczów poszukuje okazyjnego towaru dla swych domów, takiego jak mebli, materaca, zamiast podarunku świątecznego.
„Czarny piątek stał się dniem, w którym klienci kupują kosztowne towary”, poinformował Beemer, szef zarządu i założyciel Charleston, firmy badawczej z siedzibą w Kalifornii. „Nie ma to nic wspólnego ze świętami”. O ile jednak czarny piątek obfituje w okazyjne oferty, jak laptopy i 42-calowe telewizory w cenie ponieżej $200, to zrezygnowanie z zakupów w czarny piątek nie oznacza przepuszczenie okazji.
Raporty konsumenckie informują, że najniższe ceny sezonu często występują w pierwszych dwóch tygodniach grudnia, zwłaszcza na poszukiwane modele telewizorów i kamer. „Jeśli chcesz spróbować dostać okazyjne oferty i lubisz coroczną tradycję zakupów w czarny piątek, to opłaca się odwiedzić sklepy o północy”, radzi Brad Wilson, założyciel portalu bradsdeals.com, zajmującego się wyszukiwaniem okazji, który prowadzi także blackfriday2011.com. „Jeśli nie dbasz o okazje i nie chcesz spędzić swojego weekendu świątecznego w zimnie, kolejce na parkingu w środku nocy, to zostań w domu, a będziesz miał także wiele możliwości udanych zakupów”. Wydaje się to bardzo dobrą poradą na świąteczny weekend.
Na podst. „:Chicago Tribune” oprac. Ela Zaworski