Jan Paweł II powiedział do Górali w Zakopanem na stadionie pod Wielką Krokwią: „na was zawsze można liczyć.” Odpowiedź zawarta została w słowach hołdu góralskiego, który w zamyśle swoim był hołdem wszystkich Polaków złożonym Największemu z Rodu Słowian – powstała opera góralska „Ojciec Święty Jan Paweł II na Podhalu”.
Pomysł przygotowania spektaklu narodził się w związku z przygotowaniami do beatyfikacji Jana Pawła II. Inicjatorem stworzenia „wielkiego” widowiska, które upamiętnia życie i dzieło Ojca Świętego przez pryzmat jego pobytów na Podhalu, był ks. prałat dr hab. Władysław Zarębczan, duszpasterz, wykładowca, dziennikarz, publicysta, od 2001 r. pracownik archiwum Watykanu. Honorowy patronat nad „operą góralską” objął przyjaciel i towarzysz w misji apostolskiej Ojca Świętego – Jego Eminencja ks. Stanisław Dziwisz, arcybiskup Metropolita Krakowski.
Autorem libretta, napisanego gwarą podhalańską, jest poeta Franciszek Łojas-Kośla z Poronina, a reżyserem premierowego przedstawienia – znany animator kultury regionalnej Józef Pitoń z Zakopanego. Opera góralska „Ojciec Święty Jan Paweł II na Podhalu” – to widowisko słowno-muzyczne w czterech osłonach. Pierwsza przedstawia czas, w którym polski kardynał Karol Wojtyła zostaje wybrany na następcę świętego Piotra. Druga – przenosi słuchaczy do Nowego Targu, gdzie błogosławiony Jan Paweł II po raz pierwszy spotkał się z góralami jako Papież. Dwa kolejne akty, jak łatwo się domyślić, to Zakopane i Ludźmierz.
Niezwykle ważna i wymowna jest symbolika dzieła: bohaterowie reprezentują trzy pokolenia Górali i całe Podtatrze. Ma ono też uniwersalne przesłanie – życie ludzkie nie jest komedią – jak pisał Balzac, lecz jest komedią boską - jak pisał Dante, a jednocześnie nasze istnienie na ziemi podporządkowane jest „planom” boskim, których do końca nie ogarniamy, np. zamach na Jana Pawła II i jego „cudowne” ocalenie.
Jest też w dziele ludowego poety silnie obecna „nuta patriotyczna” narodu polskiego i wyraźne przesłanie dla świata – dziś potrzebujemy miłosierdzia, miłości i pokoju. Te trzy słowa klucze wpisują się w pontyfikat papieża – Polaka:
Na tle wysokich szczytów Tatr
jawi się Pasterz Dobry,
nowego czasu Chrystus-Brat
ład zaprowadzi nowy (…)
Tak brzmią słowa „Roty” śpiewanej na zakończenie każdego z czterech aktów widowiska.
Wykonawcami opery w Polsce są wybitni śpiewacy i muzycy z całego Podhala, ze Spisza i Orawy, reprezentujący 37 miejscowości. Próby trwały od jesieni 2010 r.- ponad sto dwadzieścia osób. wprawiało się w „regionalne arie” i góralskie nuty. Po kilku miesiącach powstało widowisko proste i podniosłe zarazem. 12 czerwca 2011r. w Zakopanem odbyła się polska premiera, przyjęta niezwykle gorąco w stolicy Tatr, a później w wielu innych miejscach: Nowym Targu, Ludźmierzu (jako widowisko plenerowe), Rzymie, Krakowie, a jej fragmenty także w Chorzowie, Rabce, Bukowinie Tatrzańskiej, Kszczonowie. Kilka tygodni temu przedstawienie mogła obejrzeć publiczność Teatru Wielkiego Opery Narodowej w Warszawie. Warto podkreślić, że na tydzień przed spektaklem zabrakło biletów. We wszystkich spektaklach wśród widzów zasiada wielu znakomitych gości - dostojnicy kościelni, przedstawiciele władz, ludzie sztuki, kultury. Wszystkim przedstawieniom towarzyszą patronaty najwyższych władz kościelnych i państwowych, pomoc i patronaty władz regionalnych, ogromne zainteresowanie mediów i stu-procentowa frekwencja publiczności.
W najbliższą niedzielę, 17 czerwca o godz. 4 pm, równie wspaniałe przeżycia czekają widzów w chicagowskim Copernicus Center, którzy będą mogli obejrzeć powtórzenie premiery amerykańskiej. Ten niezwykły spektakl, w którym wzięło udział ponad 95 wybitnych góralskich artystów: aktorów, śpiewaków, tancerzy i muzyków z Chicago i okolic, został pokazany po raz pierwszy i przyjęty entuzjastycznie – 20 maja 2012 roku na scenie w Domu Podhalan. Reżyserią zajął się Józef Bafia wspomagany przez Joannę Kulę, opracowaniami muzycznymi - Marek Bukowski i Janusz Leśniak, nagrania i zdjęcia dokumentalne przygotował Władysław Mrowca, scenografię wykonali: Maria Nowobilska, Maria Gał i Paweł Janik. Koordynatorem projektu jest Andrzej Gędłek, prezes Związku Podhalan Północnej Ameryki. Honorowy Patronat przyjął Jego Ekscelencja ks. Biskup Andrzej Wypych.
Opera góralska “Ojciec Święty Jan Paweł II na Podhalu” wzbudza podziw swym rozmachem, zachwyt poziomem artystycznym, wzrusza wzniosłą treścią i siłą przekazu moralnego.
Trzeba podkreślić, że dzięki kunsztowi i talentom wykonawców, spektakl ma niezwykle wysoki poziom artystyczny. Doskonała współpraca wielu organizatorów, zespołów i artystów - w myśl średniowiecznej maksymy „ad majorem Dei gloriam” (dla większej chwały Bożej), a także „Solidarności” ducha i czynu – dała wspaniałe rezultaty. Wielkie słowa uznania i podziękowania należą się wszystkim, którzy przyczynili się do realizacji tego unikalnego i niezwykle ambitnego projektu.
Nie przegapcie Państwo! – tylko jeden spektakl: niedziela, 17 czerwca o godz. 4pm, w Copernicus Center (5412 W. Lawrence Ave). Bilety: w biurach Polameru, a także pod nr telefonu 773. 523 7632 oraz w kasie teatru, 2 godziny przed koncertem.
Barbara Bilszta
'