Jak ważny jest ten czas spędzony z dziećmi na wspólnym czytaniu i rozmowach – dowiedzieli się rodzice i pedagodzy uczestniczący w ubiegłym tygodniu w spotkaniach z Ireną Koźmińską i Elżbietą Olszewską z polskiej Fundacji „ABCXXI – Cała Polska czyta dzieciom”. W Polsce zarówno akcja, jak i nazwiska obu pań znane są powszechnie. Aż 52% młodych rodziców zaczęło codziennie czytać dzieciom 20 minut dziennie – zgodnie z hasłem prowadzonej od 12 lat akcji społecznej i dzięki temu wiadomo już, że metoda ta także w Polsce daje pozytywne rezultaty – np. poprawę wyników w nauce. Paradoksem wydawać by się mogło namawianie rodziców do poświęcenia 20 minut czasu własnemu dziecku, a jednak! Pisałam już o tym wcześniej, że statystyczna mama w Polsce poświęca statystycznemu dziecku pół godziny, a statystyczny tato tylko 7 minut. Dowiedziałam się podczas spotkań, że w USA mama poświęca dziecku przeciętnie tylko 15 minut dziennie, a czas ojca spędzony z dzieckiem mierzy się w sekundach!
Trzeba sobie zadać pytania:
Kto zatem wychowuje nasze dzieci?
Kto kształtuje ich światopogląd?
Kto buduje ich system wartości?
Kto jest blisko nich, gdy przeżywają rozterki, niepowodzenia, porażki?
W jakim świecie wyrastają nasze dzieci?
Poszukajmy odpowiedzi. Generalnie jesteśmy spokojni. Gdy są mniejsze, najczęściej przebywają obok nas lub pod okiem opiekunki. Gdy są większe, przebywają w szkole, wieczory spędzają bezpiecznie w swoim pokoju. Skonfrontujmy nasze poglądy z wynikami badań, opiniami pedagogów, socjologów, pediatrów. A więc – w jakim świecie wyrastają nasze dzieci?
Oto fakty:
Przeciętnie dzieci spędzają przed ekranem 20 godzin tygodniowo. Niektóre nawet 40 i więcej!
Do 18 roku życia dziecko obejrzy 8 tys. morderstw i 100 tys. aktów przemocy.
Skutki nadmiernego oglądania telewizji przez dzieci zostały zbadane i potwierdzone w różnych krajach:
1. Nadpobudliwość i trudności z koncentracją. Bardzo szybki potok obrazów i gwałtownych efektów dźwiękowych uszkadza zdolność skupiania uwagi; nadmierne oglądanie telewizji zmienia strukturę mózgu dziecka
2. Brak umiejętności językowych – głównym narzędziem telewizji jest obraz, nie słowo
3. Nieumiejętność myślenia i rozwiązywania problemów - język i zdolność koncentracji to główne narzędzia myślenia
4. Zanik wyobraźni
5. Nieumiejętność przewidywania konsekwencji – w telewizji ważne jest tu i teraz
6. Lenistwo umysłowe, nawyk biernej i bezkrytycznej konsumpcji produktów masowej kultury
7. Obniżenie wyników w nauce
8. Niecierpliwość, potrzeba ciągłej zewnętrznej stymulacji i rozrywki, szybkie popadanie w nudę, oczekiwanie gratyfikacji bez wysiłku
9. Niezadowolenie z własnego wyglądu. Nierealistyczne standardy urody lansowane przez media prowadzą do depresji i zaburzeń w jedzeniu (np. anoreksja) lub sięgania po sterydy.
10. Niezadowolenie z dotychczas posiadanych rzeczy (podsycane przez reklamy)
11. Zanik wrażliwości, znieczulenie na cudzy ból i krzywdę w realnym życiu
12. Lęk, niepokój, nieufność, pesymizm lub cynizm, agresja
13. Ograniczenie kontaktów z rówieśnikami, pogorszenie relacji z członkami rodziny
14. Obniżenie umiejętności społecznych i wskaźników inteligencji emocjonalnej
15. Brak czasu i chęci na inne zajęcia (sport, czytanie, własną twórczość, rozmowy itd.)
16. U chłopców – skłonność do postawy macho, agresji i pogardy dla kobiet, u dziewcząt – cynizm, apatia lub agresja, przyzwolenie na bycie traktowaną jako obiekt fizycznego pożądania
17. Uzależnienie – jak od narkotyku (potrzebne coraz większe i mocniejsze dawki wrażeń)
18. Zaburzenia w rozwoju fizycznym – brak ruchu
19. Krótkowzroczność (patrzenie na dwuwymiarowa płaszczyznę ekranu jest szczególnie niekorzystne dla małych dzieci).
Podobne konsekwencje wywołuje nadmierne korzystanie z komputera.
Oglądanie PRZEMOCY na ekranie powoduje skutki krótko i długofalowe: od lęków i fobii po zachowania niekontrolowane i agresywne, przemoc i okrucieństwo w realnym życiu, także w życiu dorosłym. Programy dla dzieci, zwłaszcza kreskówki, zawierają znacznie więcej przemocy, niż programy dla dorosłych i ilość ta z roku na rok wzrasta!
Amerykańska Akademia Pediatrów zaleca rodzicom, by dzieci do 2 roku życia w ogóle nie oglądały telewizji, a kontakt dzieci starsze i nastolatki nie korzystały z telewizji i komputera dłużej niż 1-2 godz. dziennie.
Pamiętajmy! Gry komputerowe, których tematyką jest zabijanie, uczą zabijania!
Przemoc na ekranie prowadzi do wzrostu agresji w realnym życiu: 7-11% dzieci naśladuje agresję ekranową, 30% znieczula się na przemoc, u wielu rodzi ona lęk. Są to symulatory zbliżone do tych, które służą do szkolenia żołnierzy oraz agentów FBI. Ciągła stymulacja seksualna, często skojarzona z przemocą w filmach i grach komputerowych wyzwala fantazje seksualne, nierzadko o zabarwieniu agresywnym, odpowiedzialne za wiele przestępstw na tle seksualnym (gwałtów, morderstw). Wyniki te potwierdzają badania w innych krajach.
A więc: Czytajmy dzieciom 20 minut dziennie! CODZIENNIE! Ciąg dalszy nastąpi…
Na podstawie: Fundacja „ABCXXI – Program Zdrowia Emocjonalnego”, D. Grossman & G.de Gaetano – “Stop Teaching Our Kids to Kill”, J. M. Healy, Ph.D – “Endangered Minds”, M. & D. Medved – “Saving Childhood”, J. Cantor, Ph.D – “Mommy, I am scared” oraz raporty American Academy of Pediatrics www.cpcd.pl
Barbara Bilszta
'