Już w niedzielę, 27 kwietnia, odbędzie się kanonizacja dwóch papieży, Jana Pawła II i Jana XXIII. Jan Paweł II zostanie wyniesiony na ołtarze w rekordowo krótkim czasie, bo zaledwie dziewięć lat po śmierci. Uroczystość odbędzie się w Niedzielę Miłosierdzia Bożego, święta ustanowionego w roku 2000 przez Jana Pawła II.
Proces beatyfikacyjny został otwarty w roku 2011, w półtora miesiąca po śmierci Jana Pawła II, która nastąpiła 2 kwietnia 2005 roku, po 26 latach pontyfikatu. Już 13 kwietnia 2005, w rocznicę zamachu na papieża na placu Świętego Piotra, Benedykt XVI podczas uroczystości w bazylice św. Jana na Luteranie ogłosił, że zgadza się na otwarcie procesu beatyfikacyjnego.
Tym samym papież uchylił wymóg pięciu lat oczekiwania na rozpoczęcie procesu po śmierci kandydata na ołtarze. Już podczas uroczystości pogrzebowych wierni wznosili hasła „Santo subito” (święty natychmiast) domagając się natychmiastowego ogłoszenia świętości polskiego papieża.
Postulatorem procesu beatyfikacyjnego został polski ksiądz z wikariatu Rzymu, Sławomir Oder. Jako dowód wyjątkowych łask papieża wśród wielu sygnałów o doznanych łaskach do beatyfikacji wybrano przypadek francuskiej zakonnicy, Marie Simon Pierre, która w czerwcu 2005, w dwa miesiące po śmierci Jana Pawła II została uzdrowiona z choroby Parkinsona, tej samej na którą cierpiał papież. O uzdrowienie modliła się wtedy cała wspólnota zakonna. W ciągu jednej nocy ustąpiły wszystkie objawy postępującej choroby. Po odzyskaniu zdrowia zakonnica powróciła do pracy w szpitalu. Ponad stu świadków zeznawało o życiu i heroiczności kandydata na ołtarze. Pierwszy, diecezjalny etap procesu beatyfikacyjnego zakończył się w drugą rocznicę śmierci papieża, 2 kwietnia 2007.
Kilka miesięcy później rozpoczął się drugi, watykański etap procesu. W jego trakcie powstało tak zwane positio, czyli dokument podsumowujący wszystkie prace kandydata na ołtarze i opracowujący sylwetkę sługi Bożego, jak i zeznania świadków zebrane w trakcie dochodzenia kanonicznego.
W dniu 14 stycznia 2011 roku papież Benedykt XVI wyraził zgodę na ogłoszenie dekretu o uznaniu cudu za wstawiennictwem Jana Pawła II, co formalnie zakończyło proces beatyfikacyjny. Msza beatyfikacyjna pod przewodnictwem Benedykta XVI odbyła się 1 maja 2011 roku. Do kanonizacji potrzebny był drugi cud.
Jako dowód wstawiennictwa błogosławionego wybrano uzdrowienie z groźnego tętniaka mózgu 50-letniej Floribeth Mory Diaz z Kostaryki. Tętniak zagrażał jej życiu i nie mógł być operowany. Gdy ciężko chora kobieta mimo przyjmowania bardzo silnych leków obejrzała w telewizji transmisję z beatyfikacji Jana Pawła II, doszło do niewytłumaczalnego z medycznego punktu widzenia zniknięcia tętniaka. Jej tajny pobyt w klinice Gemelii, gdzie zarejestrowano ją pod innym imieniem i nazwiskiem, jako rzekomą turystkę, która zachorowała podczas wakacji we Włoszech, służył weryfikacji uzdrowienia. O szczegółach swego pobytu kobieta opowiedziała w wywiadzie dla komercyjnej włoskiej stacji Canale 5.
Floribeth Diaz przyznała, że po krwotocznym udarze mózgu była częściowo sparaliżowana i żyła ze świadomością rychłej śmierci. Jej mąż na werandzie ich domu niedaleko stolicy Kostaryki, San Jose, zbudował ołtarzyk poświęcony Janowi Pawłowi II, z którym obaj czuli się związani duchowo od czasu jego pielgrzymki do tego kraju w 1983 roku.
Kiedy jej rodzina wyszła na stadion by oglądać transmisję ze mszy beatyfikacyjnej Jana Pawła II, ona sama obejrzała transmisję telewizyjną. Następnego ranka znalazła przy swoim łóżku pismo ze zdjęciem Jana Pawła II na okładce i usłyszała głos mówiący nakazujący, by się podniosła i nie lękała się. Lekarze potwierdzili niewytłumaczalne naukowo uzdrowienie.
Niedzielną kanonizację Jana XXIII i Jana Pawła II poprzedzi „biała noc modlitwy”, która odbędzie się w 11 kościołach śródmieścia Rzymu. Pielgrzymi przybyli na kanonizację będą mogli uczestniczyć w czuwaniach modlitewnych i mszach oraz przystąpić do spowiedzi w różnych językach. Mszę kanonizacyjną Jana Pawła II i Jana XXIII wierni będą mogli obserwować na siedmiu wielkich telebimach. Transmisje będą dostępne w różnych językach. Liturgia i spowiedź w języku polskim będą prowadzone w kościele św. Agnieszki na Placu Navona. To na Piazza Navona, jednym z największych placów włoskiej stolicy, znajduje się słynna fontanna Czterech Rzek Berniniego.
Jak szacuje minister spraw wewnętrznych Włoch Angelino Alfano, na kanonizację Jana Pawła II i Jana XXIII 27 kwietnia przybędzie do Rzymu około 800 tysięcy pielgrzymów. Swój przyjazd zapowiedziało 19 szefów państw i 24 premierów. Do Wietrznego Miasta przyjedzie 61 oficjalnych delegacji reprezentujących 54 państwa i organizacje międzynarodowe. Do Rzymu ma przyjechać 2 tysiące autokarów.
Msza kanonizacyjna Jana Pawła II i Jana XXIII pod przewodnictwem papieża Franciszka, i być może emerytowanego papieża Benedykta XVI, rozpocznie się w niedzielę 27 kwietnia o godzinie 10. Liturgię poprzedzi odmówienie Koronki do Miłosierdzia Bożego. Odczytane zostaną także teksty autorstwa obu kanonizowanych papieży.
Wydaje się, że o znaczeniu pontyfikatu Jana Pawła II nie trzeba nikogo przekonywać, może za wyjątkiem Gazety Wyborczej, która w ostatnich dniach zamieściła artykuł pod znamiennym tytułem „Czy zabójca może być świętym?”, sugerując jakoby Karol Wojtyła brał udział w zabójstwie dwóch Niemców w sierpniu 1944 roku. Jego pontyfikat był pod wieloma względami przełomowy.
Był pierwszym polskim papieżem i pierwszym papieżem, który w ostatnich czterystu latach nie był Włochem. Odbył 104 zagraniczne pielgrzymki i około 145 podróży na terenie Włoch zyskując przydomek papieża pielgrzyma. To właśnie spotkania z wiernymi Kościoła lokalnego były jednym z najważniejszych wyróżników jego pontyfikatu. Kulminacyjnym elementem wszystkich pielgrzymek była msza święta na zakończenie której Jan Paweł II zawierzał dany naród Matce Bożej. Niemal stałym punktem programu pielgrzymek były spotkania ekumeniczne, zwłaszcza z protestantami i przedstawicielami wyznań prawosławnych, a także spotkania z młodzieżą.
Po przeżyciu zamachu terrorystycznego w roku 1981, odgrywał czołowa rolę w polityce globalnej, przyczyniając się do zakończenia zimnej wojny i odzyskania niepodległości Polski i innych krajów pozostających od czasu drugiej wojnie w obozie sowieckim.
Jego motto papieskie, Totus tuus, cały Twój, oddaje istotę wyjątkowego poświęcenia zarówno siebie, jak i papiestwa, a także świata Najświętszej Madonnie. Bezwarunkowe zaufanie i zawierzenie wydaje się być najważniejszą spuścizną i przesłaniem pontyfikatu Jana Pawła II. To wyjątkowość doświadczeń i historycznych wyzwań zrodziła poczucie pokoleniowej wspólnoty młodzieży będącej przedmiotem nieustannej troski papieża. Pokolenie współczesnych czterdziestolatków i pięćdziesięciolatków, które przeżyło komunizm i doczekało jego upadku, doskonale rozumie wpływ papieża na przemiany ideologiczne i ustrojowe, które nastąpiły w wyniku upadku bloku komunistycznego. Dla ich dzieci Jan Paweł II nie wydaje się już tak bezwarunkowym autorytetem. Pozostaje tylko mieć nadzieję, że pokolenie Jana Pawła II będzie skłonne nie tylko uczestniczyć w pielgrzymkach i wiecach, a potwierdzać swym życiem odwieczne prawdy religijne we współczesnej kulturze, która coraz bardziej intensyfikuje swe ataki na chrześcijaństwo.
Jan XXIII, znany pod przydomkiem „dobrego papieża”, był prawdopodobnie jednym z najbardziej wpływowych papieży dwudziestego wieku. Kiedy został wybrany w wieku 76 lat, wielu myślało, że będzie krótkotrwałym przywódcą na stolicy Piotrowej. Tymczasem zaskoczył Kościół i świat swym duchem reformatorskim, który najbardziej wyraziście przejawił się w zwołaniu w roku 1962 Soboru Watykańskiego II, który zaproponował nową wizję i wprowadził liczne reformy w Kościele rzymsko-katolickim. W czasie pontyfikatu Jan XXIII wprowadził do kolegium kardynałów przedstawicieli wielu krajów, zrewidował kodeks prawa kanonicznego i napisał osiem encyklik papieskich, w tym Mater et Magistra (Matka i Nauczycielka), który objaśniał kwestie chrześcijaństwa i postępu społecznego, jak również encyklikę pod tytułem „Pacem en Terris” („Pokój na Ziemi”), która koncentrowała się na zaprowadzeniu powszechnego pokoju w prawdzie, sprawiedliwości, pomocy społecznej i wolności.
Kanonizacja dwóch papieży jest historycznym ewenementem, przyznaje kardynał Tomothy Dolan. „Nie sądzę, że kiedykolwiek w przyszłości nastąpi jednoczesna kanonizacja dwóch papieży”, wyjaśnił. Kardynał Dolan podkreślił, że wyniesienie na ołtarze Jana Pawła II i Jana XXIII jest ewidentnym znakiem tego, że świętość i konsekwentne dążenie do osiągnięci cnót moralnych, nie jest „muzealnym eksponatem” z historii Kościoła rzymsko-katolickiego, ale wyzwaniem współczesności. „Obaj ci mężczyźni mogliby powiedzieć, że nie ma w nich niczego świętego i że są grzeszni, i z tego właśnie powodu potrzebują Boskiego miłosierdzia”. W odniesieniu do kanonizowanych papieży kardynał Dolan użył poetyckiego pojęcia „peasant”, w znaczeniu „człowieka ziemi”, „zwykłego człowieka”, który „wyrósł w trudnościach”. Jednocześnie kardynał podkreśla heroiczność ich świętości.
Ta ostatnia wydaje się być mocno kwestionowana przez prasę powszechnego obiegu, która obwinia Jana Paweł II o zaniedbania w kwestii ochrony ofiar wykorzystywanych przez pedofilskich księży, i tę samą, która pozostaje narzędziem walki o redefinicję nie tylko małżeństwa, ale podstawowych prawd wiary, z wolnością sumienia i wyznania i ochroną życia poczętego włącznie. Postulator procesu kanonizacyjnego, ksiądz Oder, wyjaśniał niejednokrotnie, że kwestie odpowiedzialności papieża za rzekome zatajanie pedofilii były przedmiotem dogłębnej analizy, która nie dowiodła zaniedbań.
Wszystko wskazuje więc na to, że wkraczamy w czasy, w których z religii trzeba się będzie tłumaczyć, jak z pochodzenia społecznego, majątku, wykształcenia, czy rodziny za granicą za PRL-owskiego komunizmu. Tym bardziej papieskie „Nie lękajcie się” będzie nam na co dzień bardzo potrzebne.
Na podst. Reuters, CBC News, TVN 24, Wiadomości, oprac. EZ
'