Wiele osób nie wie, co znaczy to słowo, a co gorsza nie rozumie jak ważną rolę w psim wychowywaniu ma SOCJALIZACJA w okresie szczenięcym, co nie oznacza, że nie można wiele nadrobić w psim wychowaniu stosując się do tych samych zasad nieco później z psem np. starszym adoptowanym.
Zatem co to jest socjalizacja?
“Jest to rezultat procesu oraz cały proces nabywania przez osobę / zwierzę wartości, norm oraz wzorów zachowań, obowiązujących w danej zbiorowości. Socjalizacja trwa przez całe życie człowieka / psa, lecz w największym nasileniu występuje, gdy dziecko / szczenię rozpoczyna życie w społeczeństwie. Największą rolę na tym etapie odgrywają jego rodzice ( u szczeniąt suka karmiąca do 7 – 8 tygodnia życia szczeniąt, które to tygodnie są niesamowicie ważne w rozwoju szczenięcia) później także wychowawcy (u psów są to nowi właściciele i hodowca), rówieśnicy (przedszkola dla psów, parki) oraz instytucje (takie jak szkoła dla psów czy miejsca poza domem, w których pies dużo przebywa). Na drodze socjalizacji pies uczy się podstaw interakcji społecznych, poznaje społeczne normy postępowania, wartości, nabywa umiejętność posłuszeństwa i kształtuje swoją osobowość.”
Zacznę od początku czyli od narodzin naszego szczenięcia. Niesamowicie ważna jest hodowla, w której znajduje się szczenię. To hodowca jest odpowiedzialny, aby w wieku 4-5 tygodni w zależności od rasy, rozpocząć naukę czystości. W tym celu szczenię powinno wychodzić z miejsca gdzie śpi, w miejsce przeznaczone do załatwiania potrzeb fizjologicznych.
Wybierając się do takiej hodowli należy dokładnie przyjrzeć się warunkom, w jakich pies przebywa i czy szczenięta nabyły odpowiednią wiedzę.
Kolejnym ważnym elementem socjalizacji w tym okresie życia jest kontakt, z ludźmi. Bez względu na rasę i płeć, szczenięta powinny być przyjazne i chętne do kontaktu z obcymi. Jeżeli tak nie jest należy zastanowić się, dlaczego a najlepiej zrezygnować z kupna, gdyż pod płaszczem niepewności szczeniąt może kryć się wiele historii, niestety nieodpowiednich doświadczeń ze strony człowieka, w tym hodowcy. To samo tyczy się rodziców, powinni być kontaktowi i chętni do poznania nowych ludzi. Agresywne psy dorosłe mogą niestety przekazać w dużej mierze to zachowanie w tym ważnym okresie życia, czego zwyczajnie nie da się wymazać z ich pamięci. Kupując psa rasy bojowej czy obronnej na takie zachowanie rodziców powinno się szczególnie zwrócić uwagę.
I ostatnim ważnym elementem jest wygląd szczeniąt i rodziców. Rodzice powinni być odżywieni i choć suka jest wciąż karmiąca w 7-mym tygodniu życia szczeniąt, to powinna być chętna do pracy i zabawy jak również do kontaktu z hodowcą. Szczenięta powinny mieć na sobie tylko zapach “mleka”. Ich sierść powinna być błyszcząca i mięciutka.
Jeżeli te PODSTAWY są spełnione, mamy pewność, że szczenię rozpoczęło wspaniale swoje życie i jest gotowe na zmianę domku. Pełne szczęśliwego “dzieciństwa”, z dużą dawką ciekawości będzie wkraczało do naszego domu.
Dodam jeszcze, że nie zaszkodzi wypytać o charakter szczeniąt, który nie powinien być obcy hodowcy a da nam wiele informacji wiedząc jak z góry jak traktować maleństwo.
Jak więc ta socjalizacja wpływa na szczenię i jaki ma to stosunek do jego życia w przyszłości?
Załatwianie swoich potrzeb, to pierwszy z problemów wychowania, z jakimi borykają się nowi właściciele szczeniąt. Dlatego tak ważne jest, aby mieć pewność, że szczenię nie załatwia swoich potrzeb tam gdzie śpi i je. Będzie nam łatwiej wyznaczyć mu miejsce i nauczyć go załatwiania na zewnątrz. Dobry hodowca zadba o to, aby nauka czystości dotarła do wszystkich szczeniąt.
Jako hodowca podkreślam, że naukę sikania jest ciężej wyuczyć. Trwa ona nieco dłużej i wiele czynników ma wpływ na to jak często szczenię posikuje.
Szczenię płochliwe lub agresywne, będzie zbyt lękliwe, aby przyjąć nowe zmiany z łatwością i uczyć się ich już od pierwszych dni w nowym domu. Strach nie pozwoli mu na ocenę sytuacji i wyciągniecie “wniosków” z naszego kierowania szczenięciem w nowym domu, z nowymi zasadami, bez rodzeństwa obok niego. Wiele szczeniąt w dużych miotach nie uczy się samodzielnie a “odgapia” od rodzeństwa. Stąd psy lękliwe czy agresywne są raczej psami odosobnionymi od hodowcy i nie “urodziła” się w nich chęć do kontaktu i przyjmowania zasad panujących, a jedynie podążają za rodzeństwem. Bez nich są po prostu bezradne. Dobry hodowca zadba, aby wszystkie maluchy miały dobry kontakt z człowiekiem i bezpiecznie się przy nim czuły.
Ostatnią z wymienionych ważnych rzeczy jest wygląd szczeniąt i rodziców.
Szczenięta zadbane, nie pachną moczem czy odchodami. Nie pachną też szamponem. Szczenięta, które miały odpowiednie warunki u hodowcy z natury są czyste, więc ich skóra jest święcąca a zapach naturalny.
Matka, która jest wycieńczona i osłabiona z nadmiaru “produkcji” szczeniąt, nie jest w stanie zadbać o prawidłowy rozwój szczenięcia podczas karmienia i nauki czystości. Zwyczajnie robi to tak długo jak musi lub jest zmuszana, później unika kontaktu z maluchami, gdyż sama musi dojść do kondycji. Szczenięta trącą wtedy najważniejszą część socjalizacji, jakim jest kontakt socjalny z matką. Również kondycja zdrowia szczeniąt może być pod dużym znakiem zapytania, niedożywiona matka może nie przekazać wraz z mlekiem odpowiedniej dawki odporności dla szczeniąt, co może skończyć się tragicznie dla zdrowia po zmianie miejsca zamieszkania malucha.
W kolejnym artykule opisze dalszy proces socjalizacji szczeniaka.
Agata Buczak
Psi Behawiorysta i Instruktor Szkolenia Psów z tytułem COAPE
www.agatabuczakdogs.com
oraz właściciel hodowli Fidecore, Cane Corso Italiano www.fidecore.net
