Koniec roku to okazja do podsumowań. Dziennikarze Associated Press (AP) za najważniejsze wydarzenie 2014 roku w Illinois uznali zwycięstwo republikańskiego kandydata Bruce’a Raunera w wyborach na gubernatora. AP opublikowała także zestawienie dziesięciu najważniejszych krajowych i światowych informacji. Za wydarzenie roku dziennikarze uznali protesty po śmierci czarnoskórych mężczyzn w czasie policyjnych interwencji w Ferguson w stanie Missouri i w Nowym Jorku.
1) Zwycięstwo Bruce"a Raunera w wyborach na gubernatora.
Republikanin pokonał w wyborach 4 listopada ubiegającego się o reelekcję demokratę Pata Quinna. Rauner otrzymał 50.6 procent, a Quinn 46.1 procent. Zwycięstwo milionera z Winnetki dla wielu było zaskoczeniem, bo nigdy wcześniej nie startował on w żadnych wyborach. Bruce Rauner po zaprzysiężeniu będzie pierwszym republikańskim gubernatorem Illinois od 2003 roku. Przez 12 lat najwyższy urząd w stanie zajmowali demokraci. Rauner zapowiadał w swojej kampanii wyborczej przede wszystkim reformę systemu finansowego stanu i walkę z rosnącym deficytem, przed republikaninem trudne zadanie, tym bardziej, że stanowy Kongres kontrolowany będzie przez demokratów.
2) Zniesienie zakazu noszenia broni przy sobie. Illinois jako ostatni stan zniósł zakaz noszenia broni przy sobie w miejscach publicznych. W lipcu 2013 roku stanowy Kongres odrzucił weto gubernatora Pata Quinna znosząc w ten sposób obowiązujący w Illinois zakaz . Jednak wraz z początkiem 2014 roku Stanowa Policja rozpoczęła wydawanie pozwoleń na noszenie broni w miejscach publicznych. Ubiega się o nie 84 tys. mieszkańców Illinois. Agencja AP przy okazji zauważa, że sąd federalny orzekł w 2014 roku, że wprowadzony w Chicago zakaz sprzedaży broni palnej jest sprzeczny z Konstytucją.
3) Legalizacja małżeństw homoseksualnych w Illinois. Z dniem 1 czerwca 2014 roku w naszym stanie zaczęło obowiązywać prawo umożliwiające zawieranie tego typu związków. Data ta miała wymiar głównie symboliczny. Choć ustawodawcy w ubiegłym roku właśnie na 1 czerwca wyznaczyli termin wprowadzenia nowego prawa, to dzięki orzeczeniom sądowym 16 powiatów w całym Illinois już wcześniej zaczęło akceptować zawieranie przez pary tej samej płci związków małżeńskich. Nowe prawo umożliwia także zmianę statusu parom, które wcześniej zawarły związki cywilne, na małżeństwa.
4) Ułatwienia w wydobyciu gazu łupkowego. W listopadzie stanowi ustawodawcy przyjęli ustawę dotyczącą odwiertów w ramach poszukiwań gazu łupkowego. Przeciwnicy nowych przepisów zwracają uwagę, że są one niekorzystne dla środowiska naturalnego. Zwolennicy wydobycia gazu z łupków podkreślają, że Illinois musi być konkurencyjne, bo stracimy inwestorów i miejsca pracy. Gaz łupkowy wydobywa się metodą szczelinowania hydraulicznego (fracking). Polega ona na wpompowywaniu pod ziemię mieszanki wody, piasku i chemikaliów, co powoduje pęknięcia w skałach, dzięki czemu uwalnia się gaz.
5) Sukces młodych baseballistów z południa Chicago. Jackie Robinson West Little League z South Side zdobyła w sierpniu mistrzostwo kraju wygrywając finałowe spotkanie z drużyną Las Vegas. Młodzi baseballiści z południa Chicago przegrali w walce o mistrzostwo świata z drużyną Korei Południowej. Jackie Robinson West była pierwszym od 1967 roku zespołem z Chicago, który zagrał o mistrzostwo świata (Little League World Series).
6) Legalizacja medycznej marihuany. W 2014 roku Illinois dołączyło do 20 innych stanów, w których legalna jest medyczna marihuana dla osób poważnie chorych. Receptę na medyczną marihuanę mogą otrzymać pacjenci, którzy posiadają jedną z 35 chorób wymienionych w prawie. Maksymalnie będą oni mogli kupić do dwóch i pół uncji marihuany co dwa tygodnie. Prawo wymaga, by pacjenci i ich opiekunowie, złożyli odciski palców oraz poddali się sprawdzeniu ich przeszłości kryminalnej. Muszą także podpisać zobowiązanie, że nie będą sprzedawać bądź udostępniać marihuany nabytej w celach medycznych. Ponad 11 tys. osób złożyło podania o pozwolenie na użycie medycznej marihuany, a 150 ubiega się o licencję na jej uprawę.
7) Spadek bezrobocia w Illinois. Bezrobocie w naszym stanie w listopadzie spadło do 6,4 procent, najniższego poziomu od czerwca 2008 roku. Dla porównaniu jesienią 2013 roku stopa bezrobocia w Illinois przekraczała 9 procent. Mimo poprawy na rynku zatrudnienia ciągle jesteśmy w gronie stanów, w których bezrobocie jest najwyższe. Krajowa stopa bezrobocia w listopadzie wynosiła 5,8 procent.
8) Nowy prezydent University of Illinois. Timothy L. Killeen został w listopadzie wybrany na nowego prezydenta University of Illinois. Zastąpi on odchodzącego na emeryturę Roberta Eastera. Killeen będzie musiał się zmierzyć z problemami uczelni, w tym finansowymi, oraz kontrowersjami związanymi z zatrudnianiem kadry, które doprowadziły do protestów.
9) Renowacja stadionu Wrigley Field. Po zakończeniu sezonu rozgrywek ligi MLB władze baseballowego klubu Chicago Cubs zdecydowały się na długo oczekiwane prace renowacyjne 100-letniego stadionu Wrigley Field. Otwarty został 23 kwietnia 1914 roku jako Weeghman Park i przez 100 lat gościł miliony fanów sportu, ale nie tylko, bo organizowane tam były festiwale i imprezy kulturalne. Właścicielem stadionu i drużyny Chicago Cubs jest rodzina Ricketts. Agencja AP jako wydarzenie roku wymienia także zatrudnienie nowego menedżera Chicago Cubs Joe Maddona.
10) Śmierć stanowej rewident Judy Baar Topinki. Zmarła 10 grudnia 2014 roku w wieku 70 lat. Przyczyną jej nagłej śmierci były komplikacje po udarze mózgu. Judy Baar Topinka w listopadzie została wybrana na drugą kadencję na stanowisku rewident stanu Illinois, ale jej polityczna kariera rozpoczęła się trzy dekady temu. Walczyła o prawa kobiet i mniejszości seksualnych. Wspierała imigrantów. Była wielkim przyjacielem Polonii.
Najważniejsze wydarzenia roku w USA i na świecie
Wyboru najważniejszej informacji prasowej 2014 roku dziennikarze agencji AP dokonali w wyniku głosowania. Zostało ono jednak przeprowadzone przed ogłoszeniem 17 grudnia przez prezydenta Baracka Obamę wznowienia zerwanych w 1961 roku stosunków dyplomatycznych z Kubą oraz rozluźnienia różnych restrykcji w podróżach. Ten historyczny zwrot w dotychczasowej amerykańskiej polityce na pewno zostanie uznany za jedno z najważniejszych wydarzeń politycznych 2014 roku. W zestawieniu AP nie został jednak ujęty, bo głosowanie dziennikarzy przeprowadzono wcześniej. Z tego powodu także pominięto kontrowersyjną decyzję Sony Pictures o wycofaniu się z dystrybucji komedii "The Interview" w związku z pogróżkami hakerów.
1) Za najważniejsze wydarzenie 2014 roku w skali kraju i świata dziennikarze Associated Press uznali protesty przeciwko brutalności policji i rasizmowi po wydarzeniach w Ferguson i w Nowym Jorku, gdzie biali policjanci przyczynili się do śmierci czarnoskórych mężczyzn. Żadnemu z funkcjonariuszy nie postawiono w związku z tym zarzutów. W sierpniu w Ferguson na przedmieściach St.Louis biały policjant Darren Wilson zastrzelił czarnoskórego 18-latka Michaela Browna. Protesty nasiliły kilka miesięcy później, gdy ława przysięgłych postanowiła nie stawiać Wilsonowi zarzutów, a w Nowym Jorku przysięgli tak samo postąpili wobec białego policjanta, który przyczynił się do śmierci czarnoskórego Erica Garnera podczas brutalnego zatrzymania. Do tego tragicznego fatalnego zdarzenia doszło 17 lipca na Staten Island. Policjanci chcieli aresztować 43-letniego Erica Garnera, ojca sześciorga dzieci, za nielegalną sprzedaż papierosów niewiadomego pochodzenia na ulicy. Funkcjonariusze użyli siły, przy czym - jak ustalono w śledztwie - jeden z nich, Daniel Pantaleo, tak silnie uciskał klatkę piersiową i szyję Garnera, że w konsekwencji mężczyzna udusił się. Zajście sfilmowali świadkowie i opublikowali w internecie. Podsyciło ono trwającą już od dłuższego czasu dyskusję o brutalności policji, zwłaszcza wobec czarnoskórych. W obu sprawach Departament Sprawiedliwości wszczął śledztwo federalne.
2) Epidemia Eboli w krach Afryki Zachodniej. W sierpniu Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) określiła epidemię wirusa Ebola w Afryce Zachodniej jako sytuację nadzwyczajną dla zdrowia publicznego o zasięgu międzynarodowym. Liczba ofiar śmiertelnych trwającej od marca epidemii wzrosła w trzech najbardziej dotkniętych chorobą krajach Afryki Zachodniej do 7,693 do 24 grudnia. Potwierdzonych zostało 19,695 przypadków zachorowań. Najwięcej w Liberii, Sierra Leone i Gwinei. W Stanach Zjednoczonych na Ebolę zmarła w 2014 roku jedna osoba - Liberyjczyk, Thomas Duncan, u którego symptomy choroby pojawiły się po przylocie do Dallas w Teksasie.
3) Państwo Islamskie. We wrześniu amerykańskie siły zbrojne i państw sojuszniczych rozpoczęły ataki lotnicze na pozycje Państwa Islamskiego w Syrii, a później w Iraku. Dżihadyści po opanowaniu dużych obszarów Iraku i Syrii ogłosili powstanie na nich islamskiego kalifatu - państwa rządzonego w oparciu o prawo koraniczne. Dochodzi do masakr przedstawicieli innych wyznań, głównie chrześcijan, jazydów i szyitów. Państwo Islamskie dokonało egzekucji kilku zachodnich zakładników. Wśród bestialsko zamorodowanych byli Amerykanie: James Foley, Steven Sotloff i Peter Kassig oraz Brytyjczyk Alan Henning.
4) Listopadowe wybory. Republikanie wygrali wybory uzupełniające do Kongresu USA. Partia GOP umocniła swoją przewagę w Izbie Reprezentantów i przejęła kontrolę nad Senatem, gdzie Demokraci mieli większość od ośmiu lat. Republikanie będą mieć w Senacie przynajmniej 54 mandaty na 100. Republikańscy kandydaci na gubernatorów wygrali wybory w 31 stanach, w tym w Illinois.
5) Obamacare. Miliony Amerykanów nabyły polisy w ramach reformy ubezpieczeń zdrowotnych, ale nie położyło to kresu debatom o uchyleniu Obamacare. Republikanie zapowiadają dalsze działania w tym kierunku. Agencja AP wprowadzenie w życie reformy ubezpieczeń zdrowotnych uznała za wydarzenie roku 2013. Kongres uchwalił reformę Affordable Care Act w 2010 roku. By otrzymać ubezpieczenie na 2015 rok, należy zapisać się do 15 lutego.
6) Zaginięcie samolotu Maleysia Arlines. 8 marca 2014 Boeing 777-200 malezyjskich linii lotniczych zaginął z 239 ludźmi na pokładzie po starcie z Kula Lumpur do Pekinu. Co się z nim stało to jedna z największych zagadek lotnictwa - podkreśla agencja AP.
7) Prezydencki dekret imigracyjny. W związku z bezczynnością Kongresu w sprawie reformy imigracyjnej prezydent Barack Obama wziął sprawy w swoje ręce. W listopadzie ogłosił dekret imigracyjny, w wyniku którego prawie 5 mln z ponad 11 mln nieudokumentowanych imigrantów otrzyma ochronę przed deportacją. Najważniejszą zmianą w prawie imigracyjnym jest wprowadzenie tzw. DAPA (Deferred Action for Parental Accountability) dla osób posiadających dzieci, które są albo obywatelami USA albo posiadaczami zielonej karty. Osoby te otrzymają ochronę przed deportacją oraz możliwość uzyskania pozwolenia na pracę na 3 lata, pod warunkiem, że spełnią kryteria; jednym z nich jest wymóg przebywania na terenie USA minimum pięć lat.
8) Kryzys na Ukrainie i aneksja Krymu przez Rosję. Wszytko zaczęło się od wybuchu krwawych walk na kijowskim Majdanie w lutym. Po referendum w sprawie statusu Krymu, Rosja anektowała w marcu półwysep. W maju władze samozwańczej Donieckiej Republiki Ludowej ogłosiły suwerenność i zaapelowały do Rosji o rozważenie włączenia regionu w skład Federacji Rosyjskiej. Deklaracja została ogłoszona w dzień po pseudo referendum niepodległościowym, którego nie uznają Kijów i Zachód. Stany Zjednoczone zaostrzyły sankcje ekonomiczne wobec Rosji, by zmusić Putina do zmiany polityki wobec Ukrainy.
9) Legalizacja małżeństwa homoseksualnych. Małżeństwa osób tej samej płci są obecnie dozwolone w 35 spośród 50 stanów (w tym w Illinois) oraz w dystrykcie Kolumbia. Pierwszym stanem, który w maju 2004 roku zaczął uznawać małżeństwa tej samej płci i wydawać stanowe zezwolenia było Massachusetts. Przełomem okazał się wyrok Sądu Najwyższego USA z czerwca 2013 roku. Sąd uznał wówczas za niekonstytucyjną część ustawy federalnej o ochronie małżeństwa (Defense of Marriage Act - DOMA) z 1996 roku, definiującą małżeństwo wyłącznie jako związek kobiety i mężczyzny. Przez ten zapis małżeństwa par tej samej płci były pozbawione świadczeń przysługujących tradycyjnym związkom.
10) Skandal w Departamencie ds. Weteranów. W związku zaniedbaniami w systemie opieki medycznej weteranów, które mogły doprowadzić do śmierci 40 z nich w Phoenix, do dymisji pod koniec maja podał się szef Departamentu ds. Weteranów (VA) generał Eric Shinseki. Z opublikowanego raportu wynikało, że fałszowanie dokumentacji medycznej i zaniedbania w opiece zdrowotnej weteranów były powszechnym zjawiskiem.
Agencja AP pierwsze zestawienie najważniejszych dziesięciu informacji opublikowała w 1939 roku, wtedy dziennikarze wytypowali na to wydarzenie abdykację króla Wielkiej Brytanii Edwarda VIII.
JT
