Obietnice poprawy gospodarki Illinois, reformę systemu finansowego stanu, działania na rzecz zmniejszenia rekordowego deficytu, lepszej edukacji dla dzieci oraz walkę z korupcją polityczną - zapowiedział w swoim inauguracyjnym przemówieniu Bruce Rauner. Zaprzysiężony w poniedziałek na 42. gubernatora Illinois stał się pierwszym republikańskim gubernatorem Illinois od 2003 roku. Przez 12 lat najwyższy urząd w stanie zajmowali demokraci. Ze stanowiska odszedł Pat Quinn.
"Jestem człowiekiem z zewnątrz i nikt mniej tutaj nie wysłał. Jestem tu po to, by pracować dla was. Mam jedno przesłanie dla wszystkich w naszym stanie...nie będzie już załatwiania interesów jak do tej pory. To się skończyło" - powiedział Rauner w swoim przemówieniu, krótko po złożeniu przysięgi. I niemal od razu przeszedł do działania.
Rauner ogłosił zamrożenie wydatków zbędnych dla funkcjonowania stanu i kontrole stanowych kontraktów podpisanych po 1 listopada ubiegłego roku. Nie ukrywał, że będzie chciał doprowadzić do odwołania niektórych decyzji wprowadzonych na drodze rozporządzeń przez byłego gubernatora Pata Quinna. Rauner nazwał "nieodpowiedzialnym" nominacje osób do administracji stanowej przez odchodzącego ze stanowiska Demokratę. Zamierza unieważnić personalne decyzje podejmowane przez Pata Quinna od 1 listopada.
W pierwszym dniu urzędowania, we wtorek, Bruce Rauner ogłosił swoje pierwsze rozporządzenie dotyczące zasad etyki pracowników stanowych. Nowe przepisy wejdą w życie 15 lutego. Pracowników stanowych obowiązywać będzie zakaz negocjacji z lobbystami w okresie ich pracy w administracji rządu w Illinois. W rozporządzeniu wydanym przez Raunera jest zapis, że osoby zatrudnione w stanowych agencjach i ich oddziałach będą mogły rozpocząć pracę dla lobbystów dopiero rok po odejściu z administracji. Republikanin z Winnetki uważa, że takie działania pomogą odbudować zaufanie podatników do stanowej administracji. "Illinois musi odbudować swoje dobre imię" - stwierdził.
Według nowych zasad, które wejdą w życie z dniem 15 lutego, pracownicy stanowi będą mieli zakaz przyjmowania prezentów od lobbystów i inwestorów ubiegających się o stanowe kontrakty. Zakaz dotyczy także fundowanych przez nich posiłków w restauracjach. Według obowiązujących do tej pory zasad pracownik stanowy może korzystać z posiłków fundowanych przez lobbystów i inwestorów na kwotę $75 dziennie oraz przyjmować od nich prezenty o wartości $100 w roku.
Pracownicy stanowi w dalszym ciągu będą mogli korzystać z bezpłatnych posiłków na oficjalnych spotkaniach biznesowych, w których będą uczestniczyć ze względu na wykonywane obowiązki. Osoby zatrudnione w administracji stanu Illinois będą musiały ujawnić pracodawcy informacje dotyczące ich dodatkowej pracy w prywatnym biznesie, organizacjach non-profit czy innych instytucjach pozarządowych, bez względu na to, czy pobierają lub nie pobierają za to wynagrodzenie,
Gubernator Bruce Rauner ogłosił także, że wszelkie nowe umowy zatrudnienia muszą zostać zatwierdzone przez Biuro Gubernatora ds. Zarządzania i Budżetu. Jego biuro przyjrzy się także wszystkim obecnym kontraktom zatrudnienia. Wyszukiwane będą te, które dotyczą osób pracujących dla stanowej administracji ze względu na polityczne koneksje. Rauner dał do zrozumienia, że możliwa jest fala zwolnień.
Nowy gubernator we wtorek odbył pierwsze oficjalne spotkanie z "wielką czwórką" , czyli z demokratycznymi przewodniczącymi obu izb stanowego Kongresu oraz przywódcami republikańskiej mniejszości. Bruce Rauner zaprosił Michaela Magidana, Johna Cullertona, Jima Durkina i Christie Radogno. Po spotkaniu wszyscy stwierdzili, że przebiegało w miłej atmosferze, było produktywne i pozytywne.
Po listopadowych wyborach Demokraci utrzymali przewagę w stanowym Kongresie i przy republikańskim gubernatorze, pierwszym po 12 latach, mamy do czynienia z najbardziej podzielonym stanowym rządem w Springfield od dekad. W środę Rauner przemawiał w stanowym w 99. stanowym Kongresie, który został zaprzysiężony w tym samym dniu. W listopadowych wyborach Demokraci stracili w stanowym Senacie jeden fotel i przy 39 senatorach nie mają już wystarczających głosów do obalania gubernatorskiego weta. Partia Demokratyczna utrzymała jednak niezbędną większość do odrzucania gubernatorskiego weta w stanowej Izbie Reprezentantów, gdzie ma 71 stanowych kongresmenów.
Wstrzymane inwestycje
Gubernator Bruce Rauner wstrzymał wielomilionowe inwestycje w modernizacje stanowych autostrad, także w rejonie Chicago. Tak jak zapowiadał w swoim przemówieniu po zaprzysiężeniu, zamierza przyjrzeć się każdemu projektowi. Dotyczy to 47 - milowego odcinka autostrady Illiana, który w przyszłości ma połączyć biegnącą przez Illinois autostradę numer 55 z położoną w Indianie drogą numer 65. Projekt o wartości 1.3 miliardów dolarów, popierał były gubernator Pat Quinn, a także gubernator Indiany Mike Pence. Został także zielone światło od federalnej administracji.
Illiana Expressway ma połączyć Illinois i Indianę i zmniejszyć ruch kołowy na międzystanowej drodze numer 80. Zwolennicy jej budowy zwracają też uwagę na tysiące miejsc pracy jakie dzięki temu powstaną. Przeciwnicy uważają, że projekt jest niepotrzebny, zbyt kosztowny i ostrzegają, iż zyski z poboru opłat będą niskie, w związku z czym podatnicy będą musieli dokładać do wynagrodzenia firm zaangażowanych w projekt.
Wśród innych inwestycji wstrzymanych przez Raunera znalazła się przebudowa mostu w projekcie poszerzania autostrady Jane Addams Memorial Tollway (Interstate 90) na odcinku od Elgin do Tri-State Tollway (I-294). Koszt budowy mostu oszacowano na $168 milionów. Projekt jest częścią 12-miliardowej inwestycji w infrastrukturę pod nazwą „Move Illinois”.
Nowa era w Springfield?
Bruce Rauner obiecywał dużo w czasie kampanii. Obniżka stanowego podatku dochodowego, zamrożenie podatku od nieruchomości, dofinansowanie edukacji – to tylko niektóre obietnice, w których realizację uwierzyli wyborcy. Rauner był jednak krytykowany za brak konkretów. Za kilka tygodni będzie musiał przedstawić swój projekt budżetu. Rauner będzie się musiał zmierzyć z deficytem szacowanym obecnie od $5 miliardów do $6 miliardów. Zadłużenie stanu to jeden z najważniejszych problemów do rozwiązania stojących przed nowym republikańskim gubernatorem.
Jakie sprawy mogą jeszcze przyprawiać o ból głowy Raunera? Jest ich co najmniej dziesięć.
STANOWE EMERYTURY. System, z którego wypłacane są świadczenia emerytalne pracowników stanowych, jest już zadłużony na $100 miliardów. To jeden z powodów utraty wiarygodności kredytowej Illinois. Bruce Rauner obiecywał w kampanii, że znajdzie sposób na rozwiązanie tego problemu.
BUDŻET. Deficyt budżetowy w granicach od $5 miliardów do $6 miliardów wymaga zwiększenia wpływów przy jednoczesnym zmniejszeniu wydatków. Rauner obiecywał w kampanii wyborczej obniżkę stanowego podatku dochodowego, zamrożenie podatku od nieruchomości i dofinansowanie edukacji.
ZWIĄZKI ZAWODOWE. Republikanin w czasie kampanii wyborczej wszedł na wojenną ścieżkę ze związkowcami. Obie strony krytykowały się w ostrych słowach. Po objęciu władzy Rauner na pewno będzie chciał poprawić te relacje. Czy mu się to uda?
MADIGAN/CULLERTON. To pytanie zadają sobie wszyscy: Jak będzie wyglądała współpraca demokratycznych przywódców Kongresu z republikańskim gubernatorem?
REPUBLIKAŃSKA MNIEJSZOŚĆ. Republikanin przejął władze w stanie, ale w stanowej legislaturze mają ją w dalszym ciągu Demokraci. W listopadowych wyborach Demokraci stracili w stanowym Senacie jeden fotel i przy 39 senatorach nie mają już wystarczających głosów do obalania gubernatorskiego weta. Partia Demokratyczna utrzymała jednak taką przewagę w stanowej Izbie Reprezentantów, gdzie ma 71 stanowych kongresmenów.
MEDIA. Sztab wyborczy Raunera w czasie jego udanej kampanii wyborczej obrał bardzo konkretną politykę medialną, opartą głównie na płatnych reklamach. Republikanin obiecuje przejrzystość swojej administracji, więc można się spodziewać, że dotyczyć to będzie jego kontaktów z mediami.
ROZLICZENIE PODATKOWE. Jako kandydat w wyborach Rauner był krytykowany za to, że nie chciał ujawnić dokładnych informacji dotyczących jego rozliczenia podatkowego. Od gubernatora wymagana jest większa transparentność, więc można się spodziewać, że temat majątku biznesmena z Winnetki na pewno powróci.
RODZINA. Żona Raunera, Diana, planuje pozostać na stanowisku prezydent fundacji Ounce of Prevention, która specjalizuje się w działaniach na rzecz wczesnej edukacji. Fundacja otrzymuje dotacje ze stanu, pojawić się może zatem konflikt interesów.
PŁACA MINIMALNA. Rauner w czasie kampanii wielokrotnie zmieniał stanowisko w sprawie podniesienia płacy minimalnej w Illinois. W listopadowym referendum wyborcy opowiedzieli się za podwyżką minimalnej stawki godzinowej. Na razie nie ma ustawy w tej sprawie, ale jeżeli stanowy Kongres ją uchwali, co gubernator Rauner zrobi?
ŚRODOWISKA LGBT. W czasie kampanii Rauner stwierdził, że gdyby był gubernator zawetowałby ustawę legalizującą małżeństwa homoseksualne w Illinois. Pochwaliły go za to środowiska konserwatywne, ale mniejszość seksualna ostro skrytykowała.
JT