Od "Transformers" po "Chicago Fire" – w naszym mieście kręcone są produkcje kinowe, ale i seriale telewizyjne. Chicago już zostało okrzyknięte przez media Hollywood nad jeziorem Michigan. Producenci filmowi wydali w Illinois ponad $2.8 mld w ostatnich siedmiu latach. Ale podatnicy stracili miliony dolarów na ulgach podatkowych oferowanych filmowcom. Czy warto stawiać na przemysł filmowy?
Tyko w okresie od 1 lipca 2008 r. do 11 grudnia 2014 r. stan przyznał ulgi podatkowe 931 filmom, serialom telewizyjnym i kampaniom reklamowym w ramach programu Illinois Film Production Services Tax Credit. Wielu producentów filmowych spoza Illinois sprzedało z kolei te ulgi podatkowe innym firmom, które u nas rozliczają się z fiskusem; np. sieci handlowej Meijer czy Kohl’s albo komputerowemu gigantowi Apple. Z ulgi podatkowej dla filmowców skorzystać można w ciągu pięciu lat.
W roku podatkowym 2013-14 budżet stracił na tym $44 miliony. Tyle kosztowały ulgi podatkowe przyznane producentom filmowym. Biuro zajmujące się rozpatrywaniem wniosków o tzw. movie tax break ma pełne ręce roboty, bo zainteresowanie programem Illinois Film Production Services Tax Credit jest bardzo duże.
Serial “Chicago Fire” o chicagowskich strażakach tyko za pilotażowy odcinek otrzymał ulgę podatkową w wysokości $1.6 miliona. Stan jeszcze nie przyznał upustów podatkowych za pozostałe odcinki serialu, którego trzeci sezon właśnie zakończył się.
Reżyser Spike Lee, który rozpoczął kręcenie filmu o przemocy w Chicago, pod wzbudzającym kontrowersje tytułem "Chiraq", mógłby otrzymać 3-milionowe ulgi podatkowe. Ostatnio nieprzychylny produkcji i domagający się zmiany tytułu, radny Will Burns (4th) ogłosił, że chce je zablokować. Decyzja należy do władz stanowych. “Stan nie zabiera stanowiska w sprawie tytułów fimów" - powiedziała Lyndsey Walters, rzeczniczka Illinois Department of Commerce and Economic Opportunity, departamentu któremu podlega biuro ds. produkcji filmowych.
W myśl stanowego prawa o ulgi podatkowe można się ubiegać dopiero po zakończeniu produkcji i przedłożeniu dokumentów dotyczących kosztów. Ten program podatkowy (film tax credit program) wygaśnie w 2021 roku, chyba, że ustawodawcy go przedłużą. Orędownikiem programu był demokratyczny gubernator Pat Quinn. Jego następca Republikanin Bruce Rauner, który obecnie prowadzi batalię budżetową w stanowym Kongresie, bardzo zalecił ostatnio zamrożenie ulg podatkowych dla filmowców. Niektórzy obawiają się, że niektóre studia filmowe, np. Cinespace Chicago Film Studios w North Lawndale, przeniosą się do innych stanów.
“Cinespace stworzyło ponad 5 tys. miejsc pracy i wydało w Illinois $1.2 miliarda od 2011 roku” – poinformował rzecznik studia Eric Herman. “Bez ulg podatkowych te etaty i dochód znikną. Studio może w końcu pracować w każdym innym miejscu na świecie” – postraszył.
Illinois nie jest jedyne, bo podobne ulgi podatkowe filmowcom oferuje 38 innych stanów. Konkurencja jest więc duża.
Kalifornia na przykład wprowadza nawet 20-procentowe ulgi podatkowe dla producentów seriali telewizyjnych, którzy przeniosą się tam z innych stanów. Z oferty skorzystał FX Networks, który produkcję popularnego serialu “American Horror Story,” przeniósł z Luizjany do Kalifornii.
Pojawiła się jeszcze konkurencja zza granicy – Kanada i czy inne kraje, które także chcą zdobyć amerykańskich producentów filmowych kusząc ich różnymi finansowymi udogodnieniami.
Z jednej strony filmowe produkcje kreują nowe miejsca pracy, przynoszą rozgłos, ale z drugiej musimy pamiętać, że nie rozwiązuje to problemów stanu. Taka inwestycja jest tymczasowa, podobnie jak w przypadku projektów budowlanych. Wraz z ich zakończeniem wiele ludzi traci pracę.
Program ulg podatkowych dla filmowców wprowadzono w 2008 roku za rządów gubernatora Roda Blagojevicha. Jego następca Pat Quinn także go kontynuował. W ramach programu o 30-procentową ulgę podatkową ubiegać się mogą producenci filmów, którzy wydadzą w Illinois co najmniej $100,000. W przypadku seriali telewizyjnych jest to $50,000. Stan Illinois oferuje także 15-procentową ulgę podatkową producentom, którzy dadzą zatrudnienie mieszkańcom na terenach z bezrobociem powyżej 13.8 procent.
Producenci seriali telewizyjnych muszą złożyć wniosek o ulgę w ciągu pięć dni po rozpoczęciu zdjęć. Muszą w nim znaleźć się informacje dotyczące budżetu produkcji i tego ile zostanie wydane w Illinois. Producenci mają dwa lata na udokumentowanie swoich wydatków w Illinois. Przeważnie są to studia filmowe spoza Illinois i nie płacą u nas podatku, dlatego powszechna jest praktyka sprzedawania ulg podatkowym innym firmom rozliczającym się z fiskusem w naszym stanie.
Na przykład producent programu “Judge Mathis” AND Syndicated Productions Inc. z Kalifornii w 2010 roku otrzymał ulgę podatkową w wysokość $1.9 mln, którą sprzedał Bank of America do wykorzystanie w pięciu latach. Stanowe biuro ds. produkcji filmowych oferuje nawet listę brokerów, którzy pomagają filmowcom w sprzedaży ulg podatkowych.
Lista filmów kręconych w Chicago zawiera produkcje od 1896 r. do 2014 r. Jest naprawdę imponująca. Bywały lata, w których w naszym mieście powstało nawet 30 filmów, ale i takie, kiedy kręcono zaledwie jeden film.
Oto przegląd tytułów filmów nakręconych w Chicago w kilku ostatnich latach.
2014: Batman v Superman: Dawn of Justice; Sinister 2; Insurgent; Unexpected
2013: Divergent; Jupiter Ascending; Transformers 4
2012: Dhoom3; Drinking Buddies; Johnson; Warren
2011: Altered; Broken & Beautiful; Directors; Just Like a Woman; Marching Banned; Melody & Old Sock Nate & Margaret; Rose White; Roundabout American; Superman: Man of Steel
2010: Alive; Bad Teacher; Colombiana; Contagion; Crave; Get a Job; Laughing Out Loud; Life Lessons; Lino"s Late; Motivational Growth; One Small Hitch; Salvaging; Shakey; Sin Bin ; Source Code; The Alumni Chapter; The Dilemma; The Interrogation; The Trio Project; The Vow; Transformers 3; Turkish Coffee; Victim of Gravity
2009: A Nightmare on Elm Street; Bluegrass Run; Couples Retreat; Distortion; Einstein"s God Model; Happily After; Janie Jones; Polish Bar; Return of Joe Rich; Schzigo Chicago; The Last Rites of Joe May; The Moleman of Belmont Avenue; Trust; What"s your Raashee?
Pełna lista filmów nakręconych w Chicago od 1896 roku dostępna jest na oficjalnej stronie miasta www.cityofchicago.org.
JT
