Od paru tygodni prezentujemy nadzwyczajnie ciekawe publikacje dla dzieci i młodzieży. Są one poświęcone „oswajaniu” filozofii, sztuki czy też nauk ścisłych. Znakomicie opracowane, pozwalają młodym czytelnikom (wieku od lat 3 do 18) na eksplorowanie tego, co ważne w kulturze współczesnego świata, a ponieważ poznawanie to dokonywanie wyborów, co jest rzeczą nadzwyczajnie trudną, z różnych zresztą przyczyn, wspomniane książki trudności owe zmieniają w radość z czytania.
Jest coś nadzwyczajnego w tym, że czytanie może nie tylko otwierać czytelnika na nowe i nieznane dotąd obszary, ale stanowi także o owej radości z czytania wypływającej z poczucia zrozumienia tego, co do tej pory pozostawało w ukryciu.
Przytoczmy tylko niektóre tytuły z ostatnio omawianych tu serii:
Ja – co to takiego (Oscar Brenifier)
Filozofowie do dzieci (Sophie Boizard)
Lekcja filozofii – od Sokratesa do Heideggera (Łukasz Henel)
Dlaczego mleko jest białe? – Susanne Orosz
Skąd właściwie wiemy, jaki jest Bóg? – Maike Lauther –Pohl
Czy słonie boją się myszy? – Christian Dreller
Dlaczego rekiny nie chodzą do dentysty? – Christian Dreller, P.M. Schmitt
Poza tym pojawiło się bardzo wiele opracowań dotyczących nauk szczegółowych. Wystarczy przytoczyć takie tytuły jak:
Bardzo ilustrowana historia astronomii – Louie Stowell, Peter Allen
Bardzo ilustrowana historia nauki – Anna Claybourne, Adam Larkum
Bardzo ilustrowana historia wynalazków – Anna Claybourne, Adam Larkum
Bardzo ilustrowana historia malarstwa – Abigail Wheatley
Bardzo ilustrowana historia odkryć geograficznych – Anna Claybourne
Wszystkie one stawiają gigantyczne w swej ogólności i ważności pytania, ale też szukają, razem z czytelnikiem, odpowiedzi w taki sposób, by to wspólne poznawanie było nadzwyczajną, pełną wyzwań i podniecającą intelektualnie przygodą.
Padają tam oczywiście pytania tak ogólne, jak: co to jest nauka i co to jest wszechświat? Potem, małymi krokami zawężamy zakres poruszanych spraw i idziemy ku szczegółom, jakkolwiek niektóre definicje, choćby wszechświata, mogą przyprawiać młodego czytelnika o zawrót głowy:
„Wszechświat to nieogarniona przestrzeń, wraz ze wszystkim, co w niej jest, ale także i tym, co kiedykolwiek istniało lub dopiero będzie istnieć” (s.14)
Zostawmy jednak dalsze wyjaśniania tajemnic kosmosu na rzecz jeszcze jednej, zupełnie wyjątkowej serii, której autorami są Aleksandra i Daniel Mizielińscy. Ta wyjątkowość to nie tylko wygląd, rozmiar, ilustracje i tekst, ale to cały koncept, który wspomniane elementy tak reorganizuje i przetwarza, że rozmiar, tekst, ilustracje i całościowy wygląd czynią z tych książek wydarzenia edytorskie i czytelnicze. Swą unikalnością i specyficznym traktowaniem bardzo zresztą młodego czytelnika, które polega na zaangażowaniu go w proces poznawania, dają mu niebywałą wręcz radość z czytania i oglądania.
Jak napisano w opracowaniu do wydanej po raz pierwszy w roku 2012 (w wersji polskiej i zaraz potem angielskiej) książki „Mapy – obrazkowa podróż po lądach, morzach i kulturach świata”, jest to:
„Przełom w dziedzinie dziecięcych podróży palcem po mapie: imponujący atlas w stylu ilustrowanych map dawnych podróżników.
Ta książka zabierze was w niezwykłą podróż dookoła świata. Zobaczycie gejzery w Islandii, karawany na egipskiej pustyni i miasta Majów w Meksyku. W Anglii zagracie w krykieta, w Indiach poćwiczycie jogę, a w Chinach skosztujecie stuletnich jaj. W Australii zadziwi was dziobak, w Finlandii – noc polarna, a na Madagaskarze – ogromny baobab. Odkryjecie najciekawsze zakątki świata i zachwycicie się jego różnorodnością.
51 ogromnych map poprowadzi was przez 42 kraje i 6 kontynentów. Na każdej z nich znajdziecie niezliczone ilustracje, szczegóły i ciekawostki, które przeniosą was w wyjątkowe miejsca i sprawią, że zapragniecie dowiedzieć się jeszcze więcej. Udanej podróży!”
Pozostałe publikacje z rej serii to:
„Mapownik, czyli praktyczny kurs mazania po mapach”
„Pod ziemią, pod wodą”
Ta ostatnia zachwyca obezwładniającą ilością szczegółów, które wprowadzają dzieci w świat tego, co /ponad/ i tego co /pod/:
„Po obrazkowej podróży po lądach, morzach i kulturach świata nadszedł czas na książkową wyprawę do wnętrza ziemi i w głębiny mórz i oceanów.
Pod ziemią, pod wodą to naładowana informacjami księga pełna ogromnych ilustracji i szczegółowych przekrojów. Poprowadzą was one w głąb naszej planety, pokazując, co kryje się pod powierzchnią lądów i wód. Będziecie schodzić coraz głębiej i głębiej – od cienkiej warstwy gleby tuż pod stopami do gorącego jądra Ziemi, od skąpanych w słońcu raf koralowych do pogrążonego w ciemności i chłodzie najgłębszego miejsca oceanów.
Znajdziecie tam zwierzęta żyjące pod ziemią i dziwne głębinowe stworzenia, najgłębiej sięgające korzenie i plątaniny podziemnych rur, sensacyjne wykopaliska i skamieniałe kości dinozaurów. Zajrzycie do podziemnych nor i norek, zapuścicie się w labirynty jaskiń i zjedziecie na dno najgłębszej kopalni świata. Wypróbujecie zabytkowe okręty podwodne, zanurkujecie w podmorskiej studni i odwiedzicie wrak Titanica. Odkryjecie tajemnice podziemnego i podwodnego świata.
Części Pod ziemią i Pod wodą zaczynają się po przeciwnych stronach książki, by spotykać się w środku, na rozkładówce poświęconej jądru Ziemi”.
Poza tym warto zwrócić uwagę na pozostałe publikacje Aleksandry i daniela Zielińskich, takie choćby jak:
„Dawno temu w Mamoko” – jest to:
„Kontynuacja bestsellerowej książki /Miasteczko Mamoko/. Tym razem pełna szczegółów rysunkowa opowieść toczy się w średniowieczu.
Dawno, dawno temu w dalekiej krainie Akuku było sobie miasteczko Mamoko. Przenieś się w czasy rycerzy i wróżek i sprawdź, co działo się w miasteczku, gdy smok porwał króla Władysława. Zobacz, czego szuka Cichomysł i kto odnalazł zagubioną chorągiew. Przekonaj się, do kogo wzdycha dzielny Kichot z Bananic i kogo ustrzelił Robin Łuk. Wyszukuj kolejnych bohaterów i odkrywaj ich przygody. Czy uda Ci się odnaleźć wszystkie grzyby, dukaty i ukryte przedmioty?
Każda rozkładówka książki jest bajecznie narysowaną panoramą fragmentu tytułowego miasteczka. Razem tworzą obraz jednego dnia z życia Mamoko i jego sympatycznych mieszkańców. Uważne dziecięce oko odnajdzie tu kilkanaście równolegle poprowadzonych historii, opowiedzianych wyłącznie za pomocą rysunków. Pełne najrozmaitszych szczegółów ilustracje można oglądać godzinami, śledząc przygody poszczególnych bohaterów, oglądając zakamarki miasteczka i wyszukując ukryte przedmioty.
Zbyszek Kruczalak