Związek między zdrowiem jamy ustnej a zdrowiem ciała jest silniejszy niż mogłoby się wydawać.
Obecnie rośnie świadomość, że nie możemy ignorować zdrowia jamy ustnej i oczekiwać dobrego stanu zdrowia. Prawie 300 chorób i schorzeń jest w jakiś sposób powiązanych ze zdrowiem jamy ustnej – powodując niektóre problemy, a pogarszając inne.
Skutki złego stanu zdrowia jamy ustnej są poważniejsze niż próchnica i mogą w sposób nieodwracalny uczynić uszczerbek na zdrowiu. Szkodliwe bakterie i stany zapalne mogą przedostać się z jamy ustnej do krwioobiegu i dotrzeć do odległych obszarów ciała.
Serce jest szczególnie wrażliwe. Opierając się na badaniach wskazujących, że u osób ze złym stanem jamy ustnej, np. chorobami dziąseł lub utratą zębów, częściej występują zawały serca. Analiza opublikowana w 2022 roku w The Journal of the American Dental Association wykazała, że pacjenci, którzy przeszli zawał serca, a którzy w ciągu poprzedniego roku nie korzystali z opieki stomatologicznej, pozostawali w szpitalu dłużej niż pacjenci, którzy przeszli leczenie stomatologiczne.
W badaniu przeprowadzonym w 2020 roku i opublikowanym w czasopiśmie Diabetes Care dowiedziono, że wśród osób chorych na cukrzycę, które cierpiały również na zapalenie przyzębia, lepsza pielęgnacja dziąseł mogła zmniejszyć powikłania, takie jak uszkodzenie nerek, nerwów i oczu o około 20%. Według dr Seymour zapalenie przyzębia występuje trzy razy częściej u osób chorych na cukrzycę. Ponadto osoba z niekontrolowaną chorobą dziąseł ma zazwyczaj większe trudności z kontrolowaniem poziomu cukru we krwi.
Wczesne objawy cukrzycy mogą pojawić się w jamie ustnej i być wykryte w trakcie wizyty kontrolnej u dentysty. Do wczesnych objawów należą: suchość w ustach, choroby dziąseł, zmiany smaku, wolniejsze gojenie się skaleczeń lub owrzodzeń w jamie ustnej oraz infekcje jamy ustnej, takie jak pleśniawka.
Znaczenie profilaktyki stomatologicznej w utrzymaniu zdrowia jamy ustnej i całego organizmu jest ogromne. Stomatologia zapobiegawcza jest kluczem do utrzymania zdrowej jamy ustnej i pięknego uśmiechu. Obejmuje ona proste, ale istotne nawyki, takie jak regularne wizyty u dentysty i codzienne szczotkowanie, które mogą zapobiec problemom stomatologicznym, zanim staną się dużo poważniejsze.
Badania pokazują, że zaniedbywanie higieny jamy ustnej może skutkować zwiększonym ryzykiem niezliczonych problemów zdrowotnych, w tym próchnicy zębów, utraty zębów, chorób serca, cukrzycy, raka jamy ustnej, reumatoidalnego zapalenia stawów i innych chorób, które mogą przyczynić się do skrócenia życia. CDC szacuje, że więcej niż jedna na cztery osoby dorosłe ma nieleczoną próchnicę, prawie połowa dorosłych powyżej 30. roku życia wykazuje objawy choroby dziąseł, a prawie jedna osoba na 10 ma ciężką chorobę dziąseł.
Dobre zdrowie jamy ustnej pomaga cieszyć się życiem, pozwala wyraźnie mówić, smakować, żuć, połykać i delektować się pysznymi i pożywnymi potrawami — nie wspominając o tym, że pozwala się uśmiechać.
7 niezbędnych wskazówek, jak zapobiegać problemom stomatologicznym
1. Codziennie szczotkuj i nitkuj
Może się to wydawać banalne, ale szczotkowanie i nitkowanie zębów to pierwsza linia obrony przed próchnicą i chorobami dziąseł.
Szczotkuj zęby dwa razy dziennie pastą do zębów z fluorem, aby chronić szkliwo zębów. Nitkowanie usuwa cząsteczki jedzenia i płytkę nazębną między zębami. Czyszczenie nicią dentystyczną zajmuje tylko minutę lub mniej, a korzyści dla zdrowia są bardzo duże.
Upewnij się, że używasz szczoteczki do zębów o miękkim włosiu, aby zapobiec zużyciu szkliwa.
2. Zaplanuj regularne kontrole stomatologiczne
Regularne wizyty u dentysty są niezbędne dla utrzymania zdrowia jamy ustnej.
Zaleca się co najmniej 2 badania stomatologiczne w roku. Profesjonalne czyszczenie zębów usuwa osad i kamień nazębny, do których samo szczotkowanie nie jest w stanie dotrzeć.
Regularne wizyty obejmują również badania w kierunku raka jamy ustnej, co pozwala na wczesne wykrycie wszelkich potencjalnych problemów zdrowotnych.
3. Stosuj zbilansowaną dietę
To, co jesz, może mieć znaczący wpływ na zdrowie jamy ustnej.
Ogranicz żywność słodką i kwaśną, ponieważ mogą one powodować erozję szkliwa zębów i prowadzić do próchnicy. Jedz dużo owoców i warzyw bogatych w wodę, które pomagają wypłukiwać resztki jedzenia i zachować zdrowe zęby. Jedz pokarmy bogate w wapń, aby wzmocnić kości i zęby, zapobiegając utracie kości i uszkodzeniom zębów.
4. Pij dużo wody
Woda jest Twoim najlepszym przyjacielem, jeśli chodzi o zdrowie jamy ustnej.
Woda pita przez cały dzień pomaga zmyć kwasy, resztki jedzenia i bakterie, które mogą powodować nieświeży oddech i próchnicę.
5. Unikaj złych nawyków
Nie pal. Palenie zwiększa ryzyko chorób dziąseł i próchnicy.
6. Chroń swoje zęby przed uszkodzeniami fizycznymi
Twoje zęby są mocne, ale nie są niezniszczalne. Unikaj żucia twardych przedmiotów, takich jak lód lub długopisy, ponieważ mogą one złamać lub wyszczerbić zęby.
Jeśli uprawiasz sport, rozważ noszenie ochraniacza na zęby, aby chronić zęby przed urazami.
Należy wcześnie zająć się nadwrażliwością zębów, ponieważ może to być oznaką uszkodzenia zęba.
7. Praktykuj dobre nawyki higieny jamy ustnej
Budowanie spójnych nawyków w domu jest kluczem do utrzymania zdrowej jamy ustnej.
Za każdym razem szczotkuj zęby przez co najmniej dwie minuty. Wymieniaj szczoteczkę do zębów co trzy miesiące lub częściej, jeśli włosie jest postrzępione.
Zły stan zdrowia jamy ustnej wiąże się z poważnymi schorzeniami, takimi jak choroby serca, cukrzyca, a nawet nowotwory jamy ustnej. Regularne czyszczenie, badania stomatologiczne i proaktywne podejście do higieny jamy ustnej mogą zapobiec tym problemom zdrowotnym i zachować zdrowie jamy ustnej przez całe życie. Łatwiej jest zapobiegać problemom stomatologicznym, niż je później leczyć za pomocą zabiegów takich jak leczenie chirurgiczne czy leczenie kanałowe. Dzięki proaktywnemu podejściu do opieki stomatologicznej mamy pewność, że zachowamy zdrowie na długie lata! Prewencja jest korzystna także dla naszego dobrego samopoczucia, gdyż nie stwarza wysokich kosztów specjalistycznego, długotrwałego leczenia.
Drodzy czytelnicy: Życzę Wam Świąt pełnych miłości, która otula serca, i wzajemnego wsparcia, które daje siłę w każdej chwili. Niech czas spędzony z bliskimi przypomina o tym, co w życiu najważniejsze – o ciepłych słowach, życzliwości i chwilach, które nadają życiu sens. Niech nadchodzący rok obfituje w zdrowie, spełnienie najskrytszych marzeń oraz wiele powodów do uśmiechu i wdzięczności.
Niech ten świąteczny czas przyniesie Wam nie tylko radość z obdarowywania bliskich, ale także chwilę na refleksję i docenienie wszystkiego, co już macie. Życzę Wam, abyście w nadchodzącym roku każdego dnia znajdowali małe powody do szczęścia, dzielili się dobrem i budowali relacje, które przetrwają każdą próbę czasu. Szczęśliwego Nowego Roku 2025!
Dorothy A. Anasinski, D.D.S.
Specialist in Periodontics and Dental Implants
Assistant Clinical Professor,
Postgraduate Periodontics, University of Illinois
Diplomat, American Board of Periodontology
Dental Specialists of Niles, P.C.
