Co robią rodzice, kiedy nie mogą uspokoić i położyć spać dzieci? Dla coraz większej liczby odpowiedzią jest melatonina. Ostatnie badania pokazują, że prawie jedno na pięć dzieci i nastolatków w wieku szkolnym regularnie używa tego suplementu. Pediatrzy twierdzą, że to powód do niepokoju.
„To dla mnie przerażające, że wykorzystuje się taką ilość nieuregulowanego produktu” – mówi dr Cora Collette Breuner, profesor pediatrii na Uniwersytecie Waszyngtońskim.
Melatonina to hormon wytwarzany przez mózg, który pomaga regulować cykle snu i czuwania. Jest również sprzedawany jako suplement diety i jest powszechnie stosowany jako środek ułatwiający zasypianie.
Doktor Lauren Hartstein, która bada sen we wczesnym dzieciństwie na Uniwersytecie Kolorado w Boulder, twierdzi, że w ostatnim czasie nastąpił duży wzrost liczby rodziców, którzy regularnie podawali swoim dzieciom melatoninę.
Hartstein i jej współpracownicy chcieli dowiedzieć się więcej na temat szerokiego stosowania melatoniny u dzieci. Przepytali więc rodziców prawie 1 000 dzieci w wieku od 1 do 14 lat w całym kraju. Zaskoczyła ich liczba dzieci przyjmujących ten suplement.
„Przyjmowało go prawie 6% przedszkolaków w wieku od 1 do 4 lat, a liczba ta znacznie wzrosła do 18% i 19% w przypadku dzieci w wieku szkolnym i nastolatków” – mówi. Większość dzieci stosowała melatoninę przez rok lub dłużej, a 1 na 4 brało ją każdego wieczoru.
Breuner twierdzi, że tego rodzaju powszechne stosowanie jest głęboko niepokojące z kilku powodów. Mówi, że ponieważ melatoninę łatwo znaleźć na półkach sklepowych, ludzie zakładają, że jest tak samo bezpieczna jak przyjmowanie witamin. Melatonina jest jednak hormonem i według niej nie ma prawdziwych danych na temat długotrwałego stosowania jej u dzieci. Zauważa, że istnieją obawy, iż może to potencjalnie zakłócać między innymi dojrzewanie i metabolizm glukozy, chociaż brakuje badań.
„Codziennie doradzam pacjentom i rodzinom – i moim kolegom – że jeśli nie wiemy nic na temat długoterminowych skutków, zwłaszcza w przypadku rosnącego mózgu i rosnącego ciała, nie powinniśmy tego używać bez większej ilości danych” – mówi Breuner.
Brak regulacji
Suplementy melatoniny nie są regulowane w ten sam sposób, jak leki na receptę oraz środki dostępne bez recepty. Badania wykazały, że niektóre mogą zawierać znacznie więcej melatoniny niż podano na etykiecie – w niektórych przypadkach potencjalnie niebezpieczne ilości. Jedno z ostatnich badań wykazało, że niektóre żelki – które Hartstein i jej współpracownicy uznali za najpowszechniejszą formę melatoniny podawaną dzieciom – zawierały CBD.
„Badania są naprawdę niepokojące, ponieważ nie wiadomo, co się otrzymuje” – mówi dr Nia Heard-Garris, badaczka na Northwestern University i pediatra w Lurie Children's Hospital w Chicago.
Heard-Garris twierdzi, że rozumie, dlaczego zdesperowani rodzice sięgają po melatoninę, aby pomóc swoim dzieciom zasnąć. „Ja też jestem mamą, więc rozumiem wszystkich rodziców dzieci, które mają problemy ze snem swoich dzieci. Też tego doświadczyłam. Stosowałam też melatoninę, kiedy mój syn był znacznie młodszy "- mówi.
Jednak zarówno Breuner, jak i Heard-Garris twierdzą, że biorąc pod uwagę wszystkie niewiadome, należy w pierwszej kolejności skupić się na higienie snu. Oznacza to robienie takich rzeczy, jak wyłączanie ekranów co najmniej godzinę przed snem, używanie rolet zaciemniających i urządzeń wyciszających lub zatyczek do uszu oraz niepozwalanie dzieciom spać dłużej niż godzinę lub dwie po normalnej porze snu w weekendy i wakacje.
„Dopiero kiedy spróbowaliśmy już wszystkiego, udaliśmy się do specjalisty od snu, wtedy przepiszę melatoninę” – mówi Heard-Garris.
Doktor Heard-Garris uważa, że rodzice powinni porozmawiać ze swoim pediatrą przed podaniem dzieciom melatoniny, ponieważ istnieje ryzyko podania za dużej dawki. Objawy przedawkowania u dzieci obejmują drażliwość, silne bóle głowy, bóle brzucha i zawroty głowy oraz silną senność, w tym trudności z obudzeniem dziecka. „To są czerwone flagi” – mówi. Skutki uboczne mogą również obejmować zwiększone moczenie nocne, „ponieważ sen jest bardzo głęboki” – dodaje.
Przedawkowania u najmłodszych
W ostatnich latach gwałtownie wzrosła liczba przypadków przedawkowania melatoniny u dzieci, skacząc o ponad 500% w latach 2012–2021. Chociaż większość dzieci była leczona w domu, wzrosła również liczba hospitalizacji, a w tym okresie dwoje dzieci zmarło – wynika z badań opublikowanych przez Centers for Disease Control and Prevention.
Jeśli rodzice po konsultacji z pediatrą zdecydują się na podawanie melatoniny swoim dzieciom, Breuner zaleca poszukanie suplementu z etykietą USP, co oznacza, że jego skład został przetestowany przez stronę trzecią U.S. Pharmacopeia, aby upewnić się, że są wolne od zanieczyszczeń i zawierają ilość melatoniny podaną na etykiecie.
Amerykańska Akademia Pediatrii zaleca, aby melatoninę stosować jedynie krótkoterminowo, aby pomóc dzieciom odpocząć.
jm
