Osoby, które w przeszłości imigrowały do Stanów Zjednoczonych i osiągnęły wiek emerytalny, coraz częściej stają przed dylematem przeniesienia świadczeń emerytalnych z Polski na zagraniczne konto bankowe. Warto szczegółowo przyjrzeć się procedurze tego procesu, jego konsekwencjom oraz potencjalnym korzyściom i ryzykom.
Na pierwszy rzut oka procedura wydaje się prosta, ale jak to często w bywa w praktyce, „diabeł tkwi w szczegółach”. Ogólna zasada mówi, że polska emerytura wypłacana jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) na konto w Polsce, co wiąże się z koniecznością podania polskiego adresu zamieszkania osoby pobierającej świadczenie.
Od tej reguły istnieją jednak wyjątki i możliwe jest przekazywania przez ZUS emerytury polskiej na zagraniczne konto bankowe, jednak wyłącznie w przypadku, gdy emeryt mieszka za granicą. Taka zmiana przelewu środków emerytalnych nigdy nie dzieje się z urzędu i dokonywana jest wyłącznie na wniosek złożony przez emeryta do ZUS osobiście lub przez pełnomocnika. Czynność ta obejmuje tzw. aktualizację adresu zamieszkania beneficjenta emerytury. Jeśli wskaże on wyłącznie swój zagraniczny adres zamieszkania z jednoczesnym wskazanie zagranicznego konta bankowego, którego musi być właścicielem, wówczas dojdzie do zmiany okoliczności faktycznych i diametralnej zmiany sytuacji prawnej. Ta prozaiczna aktualizacja adresu jest daleko idąca i prowadzić będzie do tego, że świadczenie emerytalne zostanie wypłacone w walucie państwa, w którym emeryt zamieszkuje, a w naszym przypadku będą to Stany Zjednoczone Ameryki.
W jakiej formie dokonać zmiany adresu? Czy forma zwykła czy szczególna? ZUS posługuje się tu specjalnym formularzem, który otwiera nam drogę do tego, aby emerytura była przekazywana na konto zagraniczne. Formularz musi być prawidłowo wypełniony i dostarczony do ZUS. Całą procedurę, łącznie z podpisaniem formularza, można przeprowadzić osobiście lub powierzyć ją profesjonalnemu pełnomocnikowi. Przy czym należy pamiętać, że dokument pełnomocnictwa musi być udzielony na formularzu ZUS i opatrzony własnoręcznym podpisem. Dokument ten musi zostać przekazany pełnomocnikowi w oryginale. Do formularza należy załączyć:
- pełną nazwę właściciela rachunku bankowego,
- nazwę banku w USA,
- pełny adres banku,
- kod identyfikacyjny banku (routing),
- numer rachunku bankowego,
- określenie rodzaju rachunku (checking – bieżący lub savings – oszczędnościowy).
Po pozytywnym zweryfikowaniu wniosku przez ZUS nadal świadczenie emerytalne wypłacane będzie co miesiąc, w dniu wskazanym w decyzji o przyznaniu emerytury jako terminu płatności. Dla świadczeń przekazywanych za granicę będzie to dzień, w którym ZUS przekaże należność do banku lub innej instytucji pośredniczącej w wypłacie świadczeń.
Co istotne, przekaz świadczeń z ZUS na rachunek bankowy w USA – w formacie ACH „DIRECT DEPOSIT” – odbywa się bez opłat bankowych za transfer, natomiast inne formy przekazu należności mogą być płatne. Emeryt nie ponosi żadnych kosztów związanych z przekazywaniem przez ZUS świadczenia za granicę. Jednak w zależności od umowy, którą nasi emeryci mają z bankiem, mogą ponosić koszty związane z prowadzeniem rachunku. Wartość emerytury przeliczana jest według średniego kursu NBP na dzień dokonywania transferu.
Istotny „diabelski szczegół”, o którym wspomniałam na wstępie, to fakt, że w przypadku, gdy emerytura jest przekazywana na zagraniczne konto bankowe, co wiąże się z jednoczesnym oświadczeniem, że nasz emeryt mieszka za granicą, to automatycznie straci on polskie ubezpieczenie zdrowotne i prawo do leczenia w Polsce w ramach państwowej opieki zdrowotnej. W konsekwencji od emerytury nie będą odprowadzane składki zdrowotne. Kolejną zmianą z tym związaną jest podatek dochodowy, który w zależności od rodzaju umowy międzynarodowej pomiędzy Polską a państwem zamieszkania emeryta może być rozliczany nadal w Polsce lub w kraju jego zamieszkania.
Decyzja o aktualizacji adresu na adres zagraniczny pozwala nam unikać sztucznego utrzymywania rachunku bankowego w Polsce w sytuacji, gdy opłaty za posiadanie konta i jego obsługę są coraz wyższe, nie mówiąc już o czasowych problemach z logowaniem, co często utrudniam nam korzystanie z własnych pieniędzy, kiedy ich najbardziej potrzebujemy.
Jak widać, wszystko w życiu jak i w prawie ma swoje plusy i minusy, ważna jest rzetelna wiedza w tym temacie, a ostateczna decyzja, jak zawsze należeć będzie do naszych czytelników.
Sylwia Skupińska
Radca prawny
Tel. 773-319-9880
www.kancelaria-w-krakowie.pl
