Aby zagłosować, Polak przebywający za granicą musi do 10 października zgłosić się do właściwego terytorialnie konsula o ujęcie w spisie wyborców. Polacy będą mogli oddać głosy w wyborach i referendum w jednym z 410 obwodów w 92 krajach świata. Obwodów, a tym samym komisji jest znacznie więcej niż przed rokiem.
Forma jest dowolna
Ministerstwo Spraw Zagranicznych informuje, że dopisać się do listy wyborców można na trzy sposoby: przy użyciu usługi e-Wybory, poprzez złożenie wniosku w postaci papierowej z własnoręcznym podpisem (także korespondencyjnie), poprzez złożenie wniosku na adres poczty elektronicznej konsula z załączonym skanem/fotografią podpisanego własnoręcznie wniosku (formularz wniosku będzie dostępny na stronach internetowych placówek zagranicznych).
Gdzie można głosować?
Nowe obwody zostały utworzone w miejscach, gdzie Polaków przebywa i przybywa najwięcej – są to głównie Niemcy i Wyspy Brytyjskie. W Stanach Zjednoczonych nie zmieniło się nic.
Siedziby obwodowych komisji wyborczych w rejonie Chicago:
CHICAGO I - 1530 N. Lake Shore Drive, Chicago, IL 60610
CHICAGO II - 4808 S. Archer Ave., Chicago, IL 60632
CHICAGO III - 3131 N. Mason Ave., Chicago, IL 60634
CHICAGO IV - 3119 N. Mason Ave., Chicago, IL 60634
CHICAGO V – 6100 N. Cicero Ave., Chicago, IL 60610
CHICAGO VI – 1118 N. Noble St., Chicago, IL 60642
CHICAGO VII – 3636 W. Wolfram St., Chicago, IL 60618
CHICAGO VIII – 8033 W. Addison St., Chicago, IL 60634
BRIDGEVIEW – 8342 S. Harlem Ave., Bridgeview, IL 60455
LOMBARD – 21W411 Sunset Ave., Lombard, IL 60148
LEMONT – 608 Sobieski St., Lemont, IL 60439
NILES – 8305 N. Harlem Ave., Niles, IL 60714
WILLOW SPRINGS – 116 Hilton St., Willow Springs, IL 60418
FRANKLIN – 10200 W. Loomis Rd. #8159, Franklin, WI 53132
INDIANAPOLIS – 1008 W. 64th St., Indianapolis, IN 46260
MINNEAPOLIS – 1630 4th St. NE, Minneapolis, MN 55413
MUNSTER – 1628 Ridge Rd., Munster, IN 46321
SAINT LOUIS – 3239 S 9th Street, Saint Louis, MO 63118
TROY – 2975 E. Maple Rd., Troy, MI 48083
Co ważne – na dzień dzisiejszy żadna z tych komisji nie jest przepełniona, w przeciwieństwie do innych komisji w krajach europejskich. W Niemczech i Hiszpanii do niektórych komisji już teraz zapisało się około 2 000 osób, co rodzi obawy o fizyczne możliwości policzenia wszystkich głosów.
„Uwaga! W tej komisji zapisana jest bardzo duża liczba głosujących, możesz spodziewać się kolejki do oddania głosu. Rekomendujemy wybranie innej komisji” – taki komunikat widnieje w komisji w hiszpańskim Alicante
W związku z tym wciąż są obawy
Komisje krajowe mogą liczyć głosy dwa miesiące, a w przypadku komisji zagranicznych obowiązuje termin 24 godzin. Przepis mówiący o liczeniu głosów w 24 godziny nie jest nowy, bo funkcjonuje od 2001 roku. Komisje się w tym dobowym czasie wyrabiały, ale w tym roku rząd znowelizował tzw. przepisy towarzyszące, które sytuację komplikują. Chodzi o zakaz dzielenia się komisji obwodowej na podgrupy i drugi przepis, który nakazuje przewodniczącemu komisji albo osobie przez niego upoważnionej wzięcie każdej karty do ręki i pokazanie członkom komisji, by każdy z nich mógł kartę obejrzeć i stwierdzić jej prawdziwość/autentyczność. To z kolei krok w kierunku transparentności procesu, ale z drugiej strony znacznie wydłużający czas liczenia głosów. Rząd nie zdecydował się na poluzowanie restrykcji mimo apeli środowisk polonijnych z całego świata.
Ważne
Głosowanie w obwodach utworzonych za granicą odbędzie się między godz. 7.00 a 21.00 czasu miejscowego. Jeżeli głosowanie miałoby być zakończone w dniu następnym po dniu głosowania w kraju, zostanie ono przeprowadzone w dniu poprzedzającym (14 października 2023 r.). Tak będzie w krajach Ameryki Północnej i Południowej. Osoby oddające głosy poza granicami kraju będą głosować na listy warszawskie. Karta do głosowania w wyborach do Sejmu będzie wyglądać jak w okręgu nr 19 (Warszawa), zaś karta do głosowania w wyborach do Senatu będzie wyglądać jak w okręgu nr 44 (obejmującym 4 stołeczne dzielnice: Białołękę, Bielany, Śródmieście i Żoliborz).
Referendum
15 października 2023 roku odbędą się wybory parlamentarne, ale również referendum ogólnokrajowe. Wyborca ma zatem w lokalu otrzymać trzy karty do głosowania – ale nie musi pobierać ich wszystkich. Brak chęci udziału w referendum trzeba zgłosić członkowi komisji wyborczej, bo ten fakt musi zostać odnotowany w spisie wyborców. Zdaniem przewodniczącego PKW odnotowanie odmowy odebrania karty referendalnej nie równa się jednak ujawnieniu danych osób, które na taki krok się zdecydowały. W referendum będą 4 pytania, na które można odpowiedzieć „tak” lub „nie”. Dotyczą m.in. kwestii przyjmowania migrantów w ramach tzw. relokacji czy wyprzedaży majątku państwowego.
fk