Poniedziałek, 15 maja
Tbilisi, stolica i największe miasto Gruzji, położone jest niezwykle malowniczo w Dolinie Tbiliskiej w górach Kaukazu Małego, w wąwozie rzeki Mtkwari ("dobra woda"), na jej odcinku o długości około 30 kilometrów. Zamieszkane jest przez nieco ponad jeden milion osób, z czego większość (84%) stanowią Gruzini. Panuje tutaj klimat subtropikalny, z długim, upalnym latem i niezbyt surową zimą. Średnia temperatura w najchłodniejszym styczniu wynosi plus 3°C, a w najcieplejszym lipcu plus 25 stopni Celsjusza.
Nasz hotel w Tbilisi
Czeka nas piękny, lecz trudny dzień, gdyż po długiej podróży dotarliśmy do naszego przytulnego hotelu około 5 nad ranem, kiedy niebo już jaśniało. Nocujemy w obsypanej kwiatami, zacisznej dzielnicy, kilka kilometrów od centrum, w solidnym budynku z obszernymi pomieszczeniami, chyba jeszcze z czasów sowieckich. Każdy pokój posiada balkon, na korytarzach w oryginalny sposób wyeksponowano skalne warstwy otaczających nas wapieni, a w hotelowym ogrodzie jest pełno kwitnących róż i egzotycznych cyprysów. Śniadanie serwują tutaj od godziny 8 rano, lecz dajemy sobie dodatkowe parę godzin na odpoczynek i na posiłek, wychodzimy dziś wyjątkowo dopiero o 11-tej. Na stole wyłożono pieczywo, kilka gatunków sera i wędlin, dżem, jogurty, gotowane jaja, oliwki, jarzyny, jabłka, suszone morele, wrzątek jest ciepły... nie jest źle. Nie ma co prawda tej kulinarnej finezji, co np. w Jordanii czy Palestynie, ale przecież jeszcze kilka dni wcześniej posilałem się w hotelach na Dzikim Zachodzie USA, gdzie oferowane jedzenie można by śmiało nazwać paszą.
Hotelowy bufet śniadaniowy
Busik z lokalną przewodniczką podjeżdża, aby nas zabrać na "City Tour" - klasyczną objazdówkę po mieście. Zaczynamy z przytupem, gdyż wizyta w soborze katedralnym św. Trójcy wznoszącym się na wzgórzu św. Eliasza w centrum miasta dostarcza nam fantastycznej panoramy Tbilisi. Chmury się rozeszły, niebo zbłękitniało, a słońce rozświetliło imponujące obiekty i zabytki stolicy. Ta stosunkowo nowa (1995-2002) cerkiew jest siedzibą Katolikosa - Patriarchy Gruzji i jednocześnie największą budowlą sakralną w Gruzji. W grafiku wycieczki mamy co prawda znacznie starsze i bogatsze w zabytki cerkwie, ale ta katedra jest doskonałym miejscem na rozpoczęcie zwiedzania miasta. Podobnie jak następny "punkt programu", którym jest wyjazd kolejką linową na wzgórze po przeciwnej stronie rzeki, gdzie wznosi się Twierdza Narikala i ciekawy pomnik Matki Gruzji.
Panorama z dziedzińca kategdry św. Trójcy
Z mknącej pod górę gondoli doskonale widać rzekę Mtkwari, jej mosty i najstarsze budowle miasta powstałego przecież wzdłuż jej brzegów. Ta rzeka mierzy 1551 km długości, wypływa z Wyżyny Armeńskiej na terytorium Turcji (tam zwie się Kur), płynie przez Gruzję i Azerbejdżan (też jako Kur), gdzie niewielką deltą uchodzi do Morza Kaspijskiego. Wzdłuż niej zbudowano dwie stolice Gruzji (Mcheta oraz Tbilisi) a także antyczne Skalne Miasto Uplistikhe - jeden z najważniejszych zabytków Gruzji sprzed trzech tysięcy lat!
Piętno średniowiecza
Kiedy tylko gondola opuszcza dolną stację w Parku Rike, niemal natychmiast widzimy najciekawsze obiekty miasta rozlokowane po obu brzegach rzeki. Pod nami, nieco z lewej, mijamy most Metekhi, gdzie już w XI wieku istniał jego drewniany poprzednik, który w 1227 roku stał się sceną przerażającej masakry. Wtedy to sułtan Dżalal al-Din, ostatni potomek dynastii władców Chorezmu, zdobył Tbilisi, zebrał święte ikony z cerkwi Sioni i rzucił je na ziemię na moście nakazując mieszkańcom ich deptanie podczas przejścia na drugi brzeg. Sto tysięcy chrześcijan, którzy odmówili zbezczeszczenia wizerunków Matki Boskiej, zostało pozbawionych głowy i wrzuconych do rzeki. Ciał było tak dużo, że - jak wieść niesie - powstały zatory na rzece...
Detal z soboru św. Trójcy w Tbilisi
Inny most, taki nowoczesny po drugiej stronie gondoli, budzi już przyjemniejsze skojarzenia, a zwie się Mostem Pokoju. Jest to przeznaczona dla pieszych futurystyczna konstrukcja z 2010 roku, o długości 150 metrów; ciekawe i bardzo popularne miejsce na spacery zarówno pośród turystów jak i mieszkańców Tbilisi.
Kopie starych rękopisów
Tekst i zdjęcia: Andrzej Kulka
Autor jest zawodowym przewodnikiem i właścicielem chicagowskiego biura podróży EXOTICA TRAVEL, organizującego wycieczki po całym świecie, z Gruzją i Armenią włącznie, od 16 do 26 września 2023 roku. Bliższe informacje i rezerwacje: EXOTICA TRAVEL, 6741 W. Belmont, Chicago IL 60634, tel. 773-237-7788, strona internetowa: andrzejkulka.com/destinations/gruzja
