Genetyka częściowo odpowiada za nasz wzrost, ale są też inne czynniki, takie jak dieta, które wpływają na to, jak wysocy będziemy w życiu dorosłym. Średni wzrost danej populacji może wskazywać na stan zdrowia jej mieszkańców, ponieważ choroby wieku dziecięcego i złe odżywianie w czasie ciąży i dzieciństwa mogą zahamować rozwój.
Bycie wyższym wiąże się z długowiecznością oraz wyższymi dochodami i wykształceniem, a wyżsi ludzie są zwykle mniej narażeni na choroby serca i udary. Jednak wyższy wzrost wiąże się również ze zwiększonym ryzykiem niektórych nowotworów.
Portal GigaCalculator ze współpracy ze Światową Organizacją Zdrowia oraz Imperial College w Londynie zbadał dane dotyczące trendów wzrostu człowieka, aby przyjrzeć się temu, jak zmieniał się na przestrzeni lat średni wzrost ludzi na całym świecie.
W niektórych krajach, takich jak Stany Zjednoczone i Wielka Brytania, w ciągu ostatnich kilku dziesięcioleci średni wzrost ich populacji utrzymywał się na stałym poziomie – Stany Zjednoczone dość gwałtownie spadły w światowym rankingu średniego wzrostu, z trzeciego miejsca dla mężczyzn i czwartego dla kobiet w 1914 odpowiednio do 37 i 42 dnia dzisiejszego. W innych krajach, na przykład w Ameryce Łacińskiej i Azji Wschodniej, średni wzrost populacji wzrósł. W krajach Afryki i Bliskiego Wschodu zaobserwowano spadek średniego wzrostu.
Jak wynika z badania przeprowadzonego w 2016 r. na temat tendencji w zakresie wzrostu człowieka, różnice w średnim wzroście w połączeniu ze zwiększoną liczbą raportów na temat otyłości stanowią przysłowiową czerwoną flagę dotyczącą zdrowia publicznego.
Pierwsi ludzie mieli średnio 5 stóp wzrostu
Neandertalczycy, nasi najbliżsi krewni, żyli w Europie i Azji około 40 000–130 000 lat temu, chociaż dowody na ich istnienie sięgają ponad 400 000 lat wstecz. Opierając się na tym, co archeolodzy zdołali zebrać z badań historycznych, mężczyźni mieli średni wzrost 5 stóp i 5 cali, podczas gdy kobiety średnio 5 stóp i 1 cal.
Wzrost i masa ciała nie zwiększają się równomiernie; wcześni neandertalczycy byli zwykle wyżsi od tych, którzy przybyli później, ale ich waga pozostała taka sama. Ich krótkie, krępe ciała dawały im przewagę w chłodniejszym klimacie. Krótkie kości podudzia i przedramion również mogły zapewniać wczesnym neandertalczykom przewagę podczas polowań.
Średni wzrost na świecie stale rósł aż do lat 80. XX wieku, z niewielkimi wahaniami
Naukowcy przeanalizowali wzorce wzrostu człowieka w różnych częściach świata na przestrzeni ostatniego stulecia i odkryli, że wzrost nie wzrasta liniowo. W ciągu ostatnich 30 lat w krajach zachodnich o wysokich dochodach jego wzrost ustabilizował się.
Naukowcy zaobserwowali tę tendencję również wśród elitarnych sportowców. Po wzroście w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych wzrost sportowców ustabilizował się, zwłaszcza w dyscyplinach sportowych, w których ma on największe znaczenie, takich jak koszykówka.
Wzrost jest często wskaźnikiem dobrego zdrowia, odzwierciedlającym dobrze zbilansowaną dietę i dobrą opiekę zdrowotną
Kiedy naukowcy przeanalizowali dane z badania Cebu Longitudinal Health and Nutrition Study na Filipinach, odkryli, że zdrowsza dieta zawierająca większą różnorodność produktów spożywczych była powiązana ze wzrostem wzrostu chłopców. Każde dodatkowe 100 kalorii spożywanych dziennie prowadziło do znacznego wzrostu chłopców i nieco mniejszego, ale nadal znaczącego wzrostu u dziewcząt.
Każde dodatkowe 100 spożytych kalorii prowadziło do zwiększenia wzrostu dzieci i nastolatków o niskim statusie społeczno-ekonomicznym, ale nie u tych o wyższym statusie społeczno-ekonomicznym.
Jednym z czynników mających największy wpływ na wzrost człowieka jest ilość białka i minerałów, takich jak wapń i witamina D, dostarczana człowiekowi w dzieciństwie, w okresie jego rozwoju. Prognozowany wzrost liczby ludności na świecie prawdopodobnie doprowadzi również do wielorakiego wzrostu zapotrzebowania na białko pochodzenia zwierzęcego do roku 2050. Globalne spożycie białka różni się w zależności od regionu, co sprawia, że niedobór żywności jest czynnikiem wpływającym na wzrost i wagę.
W USA w pierwszej połowie XX wieku nastąpił szybki wzrost średniego wzrostu
Średni wzrost człowieka w krajach takich jak USA, Wielka Brytania i Japonia w ciągu ostatnich kilku dekad ustabilizował się na poziomie około 5 stóp i 10 cali. Jednak wciąż rośnie w miejscach takich jak Ameryka Łacińska. Jest to prawdopodobnie wynikiem lepszego stanu zdrowia matek i lepszego odżywiania oraz większego dostępu do opieki zdrowotnej. Odkrycia sugerują, że w sprzyjających warunkach wzrost człowieka mógł osiągnąć granicę lub punkt zbieżności zwany asymptotą biologiczną.
Kraje o wyższych dochodach mają wyższych mieszkańców
W badaniach zwrócono uwagę na związek między wzrostem i wskaźnikiem masy ciała a statusem społeczno-ekonomicznym. Analiza danych brytyjskiego Biobanku opublikowanych w 2016 roku wykazała, że niższy status społeczno-ekonomiczny korelował z niższym wzrostem i wyższym BMI, choć zależności te różniły się w zależności od płci.
Niższy wzrost i niższy status społeczno-ekonomiczny okazały się silniej powiązane w przypadku mężczyzn, podczas gdy związek między wyższym BMI a niższym statusem społeczno-ekonomicznym był wyraźniejszy w przypadku kobiet. Odkrycia te sugerują, że wyższe osoby, zwłaszcza mężczyźni, są powiązane z wyższymi osiągnięciami w zakresie wykształcenia, zatrudnienia i poziomu dochodów. Jednak niższy poziom dochodów jest ściślej powiązany z nadwagą – zwłaszcza u kobiet.
jm
