Amerykańscy urzędnicy ds. zdrowia ogłosili w tym tygodniu, że planują stopniowo wycofać kilka rodzajów sztucznych, ropopochodnych barwników spożywczych, wykorzystywanych w niezliczonych przekąskach, napojach i deserach dostępnych w naszych sklepach.
Komisarz Agencji Żywności i Leków (FDA) Marty Makary oraz sekretarz zdrowia Robert F. Kennedy Jr. jako główny powód tej decyzji wskazali troskę o zdrowie dzieci. Wyniki badań są mieszane, ale wskazują, że syntetyczne barwniki mogą powodować problemy neurobehawioralne, takie jak nadpobudliwość czy trudności z koncentracją u niektórych dzieci. Mimo to FDA utrzymuje, że obecnie stosowane w USA barwniki są bezpieczne, a „całokształt dowodów naukowych pokazuje, że większość dzieci nie doświadcza negatywnych skutków spożywania produktów z dodatkiem barwników”.
Barwniki, które FDA chce wycofać do końca 2026 roku, to:
- FD&C Red No. 40 (lub Red 40)
- FD&C Green No. 3 (lub Green 3)
- FD&C Yellow No. 5 i Yellow No. 6 (lub Yellow 5 i 6)
- FD&C Blue No. 1 i Blue No. 2 (lub Blue 1 i 2)
FDA ogłosiła również rozpoczęcie procesu cofania zezwoleń na dwa kolejne syntetyczne barwniki: Citrus Red No. 2 i Orange B, oraz przyspieszenie zakazu stosowania Red 3, którego eliminacja już była planowana.
W jakich produktach znajduje się Red 3, zakazany już przez FDA?
Całkowite wyeliminowanie tych barwników wymagałoby zmiany składu wielu popularnych produktów, od płatków śniadaniowych po słodycze i napoje. Oto, gdzie można je znaleźć:
Produkty śniadaniowe
Kolorowe płatki śniadaniowe, uwielbiane przez dzieci, często zawierają barwniki, które FDA uznała za problematyczne. Na przykład Lucky Charms, Fruity Pebbles i Froot Loops zawierają Red 40, Yellow 5, Yellow 6 i Blue 1.
Barwniki można też znaleźć w popularnych słodkich przekąskach śniadaniowych, takich jak Pop Tarts, a nawet w niektórych jogurtach.
Przekąski i desery
Kolorowe, masowo produkowane ciastka (np. Circus Animals) oraz chipsy (takie jak Doritos czy Hot Cheetos) często zawierają kilka z tych sztucznych barwników. Nawet produkty, które nie wydają się szczególnie kolorowe, jak Twinkies, mogą mieć w składzie Red 40 i Yellow 5.
Również wiele lodów, lodów na patyku, żelek (np. Skittles, gummy worms), galaretek (Jell-O) i deserów budyniowych zawiera te dodatki.
Mięso i owoce
Sztuczne barwniki znajdują się także w mniej oczywistych produktach. Citrus Red No. 2 jest używany do barwienia skórki pomarańczy, a Orange B do barwienia osłonek kiełbas i parówek.
FDA poinformowało, że ma nadzieję rozpocząć cofanie autoryzacji obu tych barwników „w nadchodzących miesiącach”.
Leki
Niektóre syropy na kaszel i pastylki również mogą zawierać syntetyczne barwniki. Nie wszystkie produkty lecznicze mają je w składzie, dlatego warto czytać etykiety.
Napoje
Barwniki są także powszechne w napojach: gazowanych (takich jak Fanta, Mountain Dew) i izotonicznych (jak Gatorade, Powerade).
Jak producenci żywności pozbędą się tych barwników?
Komisarz FDA Marty Makary ogłosił podczas wtorkowej konferencji prasowej, że agencja będzie w dużej mierze polegać na dobrowolnych działaniach przemysłu spożywczego w eliminacji tych barwników do 2026 roku.
Sekretarz zdrowia Robert F. Kennedy Jr. dodał, że choć rozmawiano z producentami żywności, nie zawarto formalnych porozumień.
„Nie mamy umowy, mamy zrozumienie” – powiedział Kennedy.
FDA planuje ustanowić standardy i harmonogram wycofywania barwników, a także rozpocząć proces cofania zezwoleń na barwniki już niestosowane.
„Dziś FDA prosi firmy spożywcze, by zastąpiły barwniki petrochemiczne naturalnymi składnikami dla amerykańskich dzieci – tak jak już to robią w Europie i Kanadzie” – powiedział Makary.
W Kanadzie i Europie – gdzie syntetyczne barwniki muszą mieć ostrzeżenia na etykietach – producenci często korzystają z naturalnych zamienników, takich jak barwniki pochodzące z buraków, alg, kapusty, rzodkiewek, a nawet z rozdrobnionych owadów.
