Kiedy nadciągają fale upałów, eksperci radzą, jak najlepiej radzić sobie z wysoką temperaturą, skupiając się na zagrożeniach dla naszego zdrowia fizycznego. Warto jednak zastanowić się, jaki mają one wpływ na nasze zdrowie psychiczne.
Jak powiedziała dr Susan Albers, psycholog z Cleveland Clinic, organizm ludzki jest bardzo wrażliwy na ciepło, a fala upałów może również odcisnąć piętno na umyśle.
„Ciepła pogoda zwykle pomaga naszemu zdrowiu psychicznemu, ale nadmierne upały działają dokładnie odwrotnie” – twierdzi Albers. „Badania wykazały, że gdy wzrasta temperatura, ludzie są bardziej drażliwi, źli, odczuwają duży dyskomfort, trudności, mają problemy ze snem i funkcjami poznawczymi”.
Sezonowe zaburzenie afektywne (SAD) zwykle wiąże się z zimą, ale eksperci twierdzą, że istnieje grupa osób, które doświadczają dużej depresji latem.
Doktor Kelly Rohan, psycholog kliniczny na Uniwersytecie w Vermont, uważa, że SAD jest „niedostatecznie zbadany”, ale wydaje się być powiązany z tym, jak niektórzy ludzie odczuwają ciepło i wilgoć.
Rohan twierdzi, że choć rzadziej niż w miesiącach zimowych, osoby cierpiące na SAD latem zwykle zgłaszają utratę wagi, zmniejszenie apetytu i bezsenność. Jest to przeciwieństwo typowych zimowych objawów SAD, które często obejmują przyrost masy ciała, apetyt i zbyt dużo snu.
SAD typu letniego może mieć podłoże behawioralne lub poznawcze, ponieważ osoby cierpiące na tę chorobę, próbując uniknąć upału, izolują się w domu przez kilka dni lub tygodni.
Ciepło może na różne sposoby wpływać na zdrowie psychiczne.
Badanie z 2022 r. wykazało, że w najgorętsze dni tego roku nastąpił o 8% wzrost liczby kryzysów psychicznych skutkujących wizytą na szpitalnym oddziale ratunkowym. Do schorzeń zaliczały się zaburzenia związane z używaniem substancji psychoaktywnych, stany lękowe, stres, schizofrenia, urojenia, samookaleczenia i zaburzenia zachowania mające początek w dzieciństwie.
Według Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego prawie wszystkie leki psychotropowe, z wyjątkiem benzodiazepin, mogą jeszcze bardziej osłabić mechanizmy obronne organizmu przed gorącem, zwiększając ryzyko wyczerpania cieplnego i udaru cieplnego.
Ważne jest również, aby zwracać uwagę na dzieci, ponieważ łatwo mogą się przegrzać, co prowadzi do napadów złości i frustracji, które rodzice mogą po prostu uznać za złe zachowanie.
„Ciepło wpływa na produkcję neuroprzekaźników, nasz sen i jakość regulacji hormonów” – twierdzi Albers. Zatem te trzy czynniki znacząco wpływają na nasz nastrój, a ich wzajemne oddziaływanie rzeczy może znacząco wpłynąć na nasz nastrój lub go zepsuć. Na krótką metę możemy z dnia na dzień opanować skutki upału, pozostając w domu i zachowując spokój”.
Osoby, które już cierpią z powodu zaburzeń zdrowia psychicznego, mogą być szczególnie narażone podczas przedłużającej się fali upałów.
„Niektóre sygnały ostrzegawcze, z którymi naprawdę zmagasz się emocjonalnie, to zmiany w twoim codziennym funkcjonowaniu” – mówi Albers. „Masz trudności z dotarciem do pracy, zmianami w apetycie i śnie. To kilka podstawowych sygnałów ostrzegawczych i nadszedł czas, aby skontaktować się ze swoim lekarzem lub specjalistą ds. zdrowia psychicznego”.
jm