W Nowym Jorku odsłonięto pomnik – popiersie Tadeusza Kościuszki. Monument stoi przy Moście Kościuszki (Kosciuszko Bridge) – łączącym Greenpoint na Brooklynie z Maspeth w Queens.
„W przestrzeni miejskiej Nowego Jorku jest coraz mniej możliwości uhonorowania konkretnych osób, bohaterów, którzy walczyli o amerykańską niepodległość, a w tym przypadku także o polską. Dlatego bardzo się cieszymy, że nastąpiło to dzięki nieustępliwości osób i organizacji, długiego procesu załatwianie formalności” – powiedział podczas uroczystości Adrian Kubicki, Konsul generalny RP w Nowym Jorku. Dyplomata podkreślił, że to miejsce – na Greenpoincie należy do Kościuszki. „Pomnik jest kropką nad i. Upamiętnia polsko-amerykańskiego bohatera w sercu nowojorskiej Polonii, przy moście, który łączy dwie wspaniałe, można powiedzieć polskie dzielnice. Jeśli spojrzeć na plany rozwoju miasta, będzie to za kilka lat piękne i jedno z ważniejszych obszarów tego miasta” – dodał.
Obecni na miejscu
Oprócz konsula Kubickiego podczas odsłonięcia monumentu obecnych było wielu amerykańskich polityków, historyków i społeczników. Wśród nich znalazł się mający polskie korzenie Curtis Sliwa, który ubiegał się o urząd burmistrza Nowego Jorku. Powiedział, że oprócz odsłaniania pomników należy też edukować amerykańską społeczność w sprawie polskich bohaterów – takich jak Kościuszko czy Pułaski.
„Mamy honorujące ich nazwy mostów, ulic i stacji metra. Nie uczymy jednak dzieci w publicznych czy parafialnych szkołach na temat tego, dlaczego Kościuszko i Pułaski są czczeni. Bez nich nie moglibyśmy się uwolnić od imperium brytyjskiego” – stwierdził Sliwa.
Monument został zaprojektowany przez polskiego artystę i rzeźbiarza Mariana Szajdę. Powstał z inicjatywy nowojorskiej fundacji Kościuszkowskiej i Pulaski Association of Business and Professional Men Inc. Swój wkład w projekt miał także nowojorski polityk Joseph Lentol.
Kim był Kościuszko?
Generał Tadeusz Kościuszko uważany jest za bohatera obojga narodów – Polski i Stanów Zjednoczonych. Urodził się w Mereczowszczyźnie na Polesiu w 1746 roku. W 1769 roku wyjechał jako stypendysta królewski do Francji, by kształcić się w dziedzinie wojskowości. Do USA przyjechał w 1776 roku i wziął udział w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych. Był pułkownikiem, później generałem brygady. Według historycznych źródeł zwycięstwo w przełomowej dla amerykańskiej rewolucji bitwie pod Saratogą było zasługą Polaka. Do Polski wrócił niemal dekadę później. Wziął udział w wojnie polsko-rosyjskiej 1792 roku, po której awansowany został na generała lejtnanta. Po przystąpieniu Stanisława Augusta Poniatowskiego do konfederacji targowickiej udał się na emigrację. W 1794 roku stanął na czele insurekcji kościuszkowskiej, czyli powstaniu przeciwko Rosji i Prusom. Zmarł 15 października 1817 w Solurze w Szwajcarii. Jego ciało spoczywa w krypcie królewskiej na Wawelu.
Upamiętnienie
W Stanach Zjednoczonych monumentów, płaskorzeźb i tablic poświęconych Tadeuszowi Kościuszce według nieoficjalnych informacji jest kilkaset. Chicagowski pomnik Tadeusza Kościuszki to rzeźba artysty Kazimierza Chodzińskiego, usytuowana East Solidarity Drive. Powstał w 1904 roku i pierwotnie znajdował się w Parku Humboldta. Jeden z najbardziej znanych pomników Kościuszki w USA znajduje się w stolicy w rejonie Białego Domu w Parku Lafayette - powstał z inicjatywy organizacji polskich w Stanach Zjednoczonych w 1910 roku. Posąg wykonał w brązie polski rzeźbiarz Antoni Popiel.
fk
